Czym jest urlop wypoczynkowy? Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę. Kiedy trzeba udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego?
Przeczytaj nasz artykuł i sprawdź, komu przysługuje urlop wypoczynkowy? Kiedy trzeba go udzielić? Jak długo może trwać? Zobacz, co powinien zrobić pracownik przez otrzymaniem urlopu wypoczynkowego.
Urlop wypoczynkowy – zasady
Urlop wypoczynkowy należy się każdemu pracownikowi, który jest zatrudniony na umowie o pracę. Przysługuje co roku, musi być nieprzerwany i płatny. Celem urlopu wypoczynkowego jest regeneracja sił pracownika. Co do zasady urlopu nie można się zrzec, jest to bowiem prawo podmiotowe o charakterze osobistym.
Pracownik musi go wykorzystać bezpośrednio. Nie może zdecydować o tym, że nie wykorzysta urlopu, tak samo, jak pracodawca nie może stwierdzić, że nie będzie go udzielał. Gdyby pracodawca zapisał takie postanowienia w umowie, to są one nieważne. Osobisty charakter urlopu oznacza, że nie można go np. przenieść na kolegę z pracy.
Kiedy można udzielić urlopu?
Podstawowa zasada udzielania urlopu wypoczynkowego jest taka, że można go udzielić pracownikowi za dni, które są jego dniami pracy, zgodnie z rozkładem czasu pracy. Znaczy to dokładnie tyle, że urlop wypoczynkowy będzie obowiązywał nie tylko w dni powszednie. Jeśli system pracy zakłada wykonywanie obowiązków zawodowych również w sobotę albo niedzielę, to urlopu wypoczynkowego udziela się też na te dni.
Urlopu wypoczynkowego trzeba udzielić w roku kalendarzowym, w którym należy się on pracownikowi. Zwykle jest tak, że urlop udziela się zgodnie ze stworzonym wcześniej w firmie planem urlopów. Co za tym idzie, pracownik za każdym razem musi złożyć wniosek o urlop, a pracodawca nie może go zmusić do wykorzystania urlopu.
Chodzi tu przede wszystkim o to, że pracodawca nie może „odgórnie” ustalać terminu urlopu i wysłać na niego pracowników. Trzeba to z nimi uzgodnić.
Urlop wypoczynkowy – wymiar
Długość urlopu wypoczynkowego nie jest dowolna. Określa to ustawa. W zależności od stażu pracy urlop wynosi od 20 do 26 dni w każdym roku. I to jest standardowa długość urlopu. Może być go trochę więcej, jeśli pracownika obejmują szczegółowe przepisy.
Do czasu pracy, który ma wpływ na długość urlopu, wlicza się też okres nauki. I tak:
- ukończenie zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej daje nam 3 lata stażu,
- średniej szkoły zawodowej – czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
- średniej szkoły zawodowej- 5 lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,
- szkoły policealnej – 6 lat,
- szkoły wyższej (niezależnie czy studia ukończono z tytułem zawodowym licencjata, czy magistra) – 8 lat.
Liczy się zawsze „najwyższy” stopień wykształcenia. Jeśli więc pracownik ma wyższe wykształcenie, to do stażu zaliczymy tylko studia, a nie szkołę średnią.
Termin urlopu
Plan urlopów pomaga w przydzielaniu urlopów pomiędzy pracowników firmy. Tworzy się jednak z uwzględnieniem wniosku pracownika. Przekazuje się go potem do ogólnej informacji dla pracowników. Jeśli planu urlopu nie ma, to urlop wypoczynkowy przydziela się na wniosek pracownika.