Firma na próbę, zarabianie bez firmy. Choć nierejestrowana działalność gospodarcza ma różne oblicza, pozostaje dobrym sposobem na przetestowanie pomysłu na biznes. Na czym dokładnie polega działalność nierejestrowana?
Sprzedaż pojedynczych produktów w internecie, prowadzenie bloga, tworzenie grafiki albo rękodzieła nie oznacza, że od razu trzeba zakładać działalność gospodarczą, jeśli mamy zamiar zarabiać na takiej aktywności. I to całkowicie legalnie. Na czym polega nierejestrowana działalność gospodarcza?
Co to jest działalność gospodarcza?
Działalność gospodarcza zgodnie z definicją to czynności wykonywane zarobkowo, w sposób zorganizowany i ciągły we własnym imieniu. Nawet jeśli są spełnione wszystkie te warunki, nie oznacza to, że od razu będziemy uważani za przedsiębiorcę. W prawie istnieje bowiem działalność nierejestrowana. Pozwala ona działać i zarabiać bez rejestrowania się jako firma.
Kiedy można prowadzić nierejestrowaną działalność gospodarczą?
Żeby jednak móc prowadzić działalność bez rejestracji, trzeba spełnić konkretne warunki. Podstawą jest to by przez ostatnie 5 lat nie wykonywać działalności gospodarczej. Zalicza się do tego również okres zawieszenia działalności. Dodatkowo przychody z działalności nie mogą być w żadnym miesiącu wyższe niż połowa najniższego wynagrodzenia. W 2022 to 1505 złotych.
Kto może prowadzić działalność bez rejestracji?
Możliwość prowadzenia działalności bez rejestracji dotyczy tylko osób fizycznych. Warto zaznaczyć, że działalność nierejestrowaną mogą prowadzić także osoby niepełnoletnie. Nie mogą jednak samodzielnie zawierać umów z kontrahentami i nie mogą sami zaciągać zobowiązań. Potrzebna jest do tego zgoda przedstawiciela ustawowego. Co jednak ciekawe, osoba niepełnoletnia może samodzielnie dysponować dochodami z działalności nierejestrowanej.
W określonej sytuacji przepisy mogą zakładać ograniczenia w prowadzeniu działalności nierejestrowanej przez osoby niepełnoletnie.
Kiedy działalność musi być zarejestrowana?
Działalność nierejestrowana odnosi się do czynności zarobkowych czy sprzedaży produktów o niskiej wartości. Są jednak określone sytuacje, które, choć generują niewielkie przychody, wymagają rejestracji działalności. Chodzi tu o aktywności, które wymagają zezwolenia, koncesji albo są to działalności regulowane. Mowa tu np. o sprzedaży alkoholu, ochronie, usługach detektywa itd. Dodatkowo bez rejestracji nie można wykonywać usług związanych z pośrednictwem ubezpieczeniowym albo z usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych.
Czy osoba bezrobotna może prowadzić działalność nierejestrowaną?
Można więc zadać pytanie, czy osoba bezrobotna może prowadzić działalność nierejestrowaną? Spójrzmy. Bezrobotny dla zachowania swojego statusu nie może uzyskiwać przychodów. Skoro więc działalność nierejestrowana polega na zarabianiu, to bezrobotny nie może jej wykonywać. Chyba że bezrobotny opiera ją wyłącznie o umowy sprzedaży.
Rolnik i działalność nierejestrowana
Rolnik może prowadzić działalność bez rejestracji, o ile są to czynności, co do których nie stosuje się ustawy prawo przedsiębiorców. Chodzi tutaj np. o rolniczą działalność wytwórczą taką jak chów oraz hodowla zwierząt, działalność ogrodnicza, leśna czy rybacka, wynajmowanie pokoi albo sprzedaż posiłków.
Zalety działalności nierejestrowanej
Do zalet działalności nierejestrowanej należy chociażby to, że nie musimy jej zgłaszać do rejestru CEIDG, a co za tym idzie urzędu skarbowego czy GUS. Nie trzeba też płacić składek ZUS. Gdy prowadzimy działalność bez rejestracji, nie musimy płacić zaliczek na podatek ani rozliczać podatku VAT.
Nierejestrowana działalność gospodarcza – obowiązki
To, że prowadzimy działalność bez rejestracji, nie oznacza, że nie mamy żadnych obowiązków. Od pierwszego dnia trzeba prowadzić prostą ewidencję sprzedaży, a także rozliczać przychody w rocznym zeznaniu podatkowym. Gdy kupujący zażyczy sobie fakturę, trzeba my ją wystawić. Gdy sprzedajemy przez internet, to jesteśmy traktowani jak przedsiębiorca. Oznacza to, że klient ma prawo np. skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy.
Ewidencja sprzedaży służy do tego, by na bieżąco sprawdzać, czy nie przekraczamy przychodów pozwalających prowadzić działalność bez rejestracji. Gdy przychód przekroczy wskazany limit, formalnie jesteś traktowany jako przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą i trzeba ją w ciągu 7 dni zarejestrować w CEIDG.
