Czym jest i jak wygląda ustalanie rezydencji podatkowej osoby fizycznej?

Rezydencja podatkowa decyduje o tym, w jaki sposób rozliczać podatek. Czy prowadzenia działalności za granicą zawsze oznacza zmianę rezydencji podatkowej? Kim jest rezydent podatkowy?

Rezydencja podatkowa określa, w jakim kraju płacimy podatek. Zmiana rezydencji podatkowej może być konieczna, gdy przedsiębiorca decyduje zmienić kraj prowadzania firmy.

Rezydencja podatkowa – kim jest rezydent podatkowy?

To, kim jest rezydent podatkowy, wyjaśnimy na przykładzie Polski. Polski rezydent podatkowy to każda osoba, która ma miejsce zamieszkania w Polsce. Żeby można było uznać polską rezydencję podatkową, trzeba mieć w naszym kraju tzw. centrum interesów osobistych lub gospodarczych albo też przebywać w Polsce więcej niż 183 dni w roku podatkowym.

Mówi o tym art. 3 Ustawy o PIT:

Art.  3.  Obowiązek podatkowy
1.  Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
1a.  Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Czy wiesz, że…?

Pieczęć kwalifikowaną w najniższej cenie znajdziesz na pieczeckwalifikowana.pl.

Polski rezydent podatkowy

Do stwierdzenia polskiej rezydencji podatkowej wystarczy spełnienie jednego z tych warunków. Jeśli więc przedsiębiorca przeprowadzi się do innego kraju, a nawet jeśli założy tam firmę, to nie będzie to automatycznie oznaczało, że straci polską rezydencję podatkową. Wystarczają 183 dni pobytu w Polsce rocznie do ustalenia rezydencji podatkowej w Polsce.

CZYTAJ TAKŻE: Jak policzyć podatek?

Rezydencja podatkowa – nieograniczony obowiązek podatkowy

Rezydentura podatkowa oznacza, że w tym konkretnym kraju rozliczamy swoje podatki. Jeśli mieszkamy w dwóch krajach, rezydencja podatkowa osoby fizycznej pozwala określić tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

Oznacza to dokładnie to, że trzeba rozliczyć podatek zarówno w kraju rezydencji podatkowej, jak i miejscu, w którym się mieszka, a także pracuje.

Podwójna rezydencja podatkowa – kiedy podatek PIT zapłacisz dwa razy?

W przypadku gdy podatnik mieszka w dwóch krajach, uzyskuje status tzw. podwójnego rezydenta podatkowego. Gdy kraje podpisały umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, to podatek rozlicza się tylko w jednym z krajów. Prawo określa dokładnie jakie zasady się w tym przypadku stosuje.

I tak, najpierw sprawdza się, gdzie znajduje się główny ośrodek życiowy podatnika. Jeśli nie da się tego ustalić, bierzemy pod uwagę miejsce zamieszkania. Gdy i to nie jest możliwe to ustalenia jednoznacznie, podatek płaci się w kraju obywatelstwa.

Rezydencja podatkowa – umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

Żeby nie płacić podwójnego podatku, warto sprawdzić, czy oba kraje – ten, w którym mieszkamy i ten, w którym pracujemy, zawarły umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. W takich umowach stosuje się kilka sposób unikania opodatkowania. W umowach, które podpisuje Polska, sa to albo metoda wyłączenia z progresją albo metoda odliczenia proporcjonalnego.

Metoda wyłączenia z progresją

Metoda ta polega na tym, że strony umowy rezygnują z roszczenia podatkowego do przychodów zawartych w państw. Dotyczy ona wyłącznie przedsiębiorców rozliczających się na podstawie skali podatkowej. Umowę zakładającą wyłączenie z progresją Polska ma podspisaną z:

  • Albanią,
  • Austrią,
  • Chinami,
  • Chorwacją,
  • Cyprem,
  • Czechami,
  • Danią,
  •  Estonią,
  • Finlandią,
  • Francją,
  • Grecją,
  • Indonezja,
  • Irlandią,
  • Japonią,
  • Kanadą,
  • Kuwejtem,
  • Litwą,
  • Łotwą,
  • Niemcami,
  • Portugalia,
  • RPA,
  • Rumunią,
  • Słowacją,
  • Słowenia,
  • Szwecją,
  • Tunezją,
  • Turcja,
  • Ukrainą,
  • Wielką Brytanią,
  • Włochami.

Metoda odliczenia proporcjonalnego

W metodzie odliczenia proporcjonalnego płacisz podatek od dochodów osiągniętych za granicą, ale od podatku płaconego w Polsce możesz odliczyć

Jeśli więc pracujesz w innym kraju niż te wymienione, będziesz musiał zapłacić podatek zarówno w kraju, w którym pracujesz, jak i w Polsce.

CZYTAJ TAKŻE: Ryczałt podatkowy – dla kogo?

Rezydencja podatkowa – czy można zmienić polską rezydencję podatkową?

Rezydencję podatkową można zmienić. Wystarczy, że uzyskamy status rezydenta podatkowego w innym kraju. Nie oznacza to od razu utraty polskiej rezydencji podatkowej. Żeby nie płacić podatków w Polsce, czyli nie mieć polskiej rezydencji podatkowej, trzeba spełnić łącznie dwa warunki.

Po pierwsze, przebywać poza terytorium Polski dłużej niż 183 dni w ciągu roku i nie mieć tutaj tzw. ośrodek interesów życiowych. Jeśli więc pracujemy za granicą nawet przez 8 miesięcy w roku, a nasza polska rodzina wciąż jest w Polsce, utrzymujemy kontakt z partnerem, dziećmi, mamy w Polsce dom i majątek, to może to być uznane za centrum interesów życiowych. I oznaczać, że wciąż jesteśmy polskim rezydentem podatkowym. Nie zawsze pomoże też nawet certyfikat rezydencji podatkowej.

Rezydencja podatkowa – ustalenie polskiej rezydencji podatkowej cudzoziemca

Polska rezydencja jest niezależna od obywatelstwa. Osoba pochodząca z zagranicy może uzyskać polską rezyencję poprzez oświadczenie o przeniesieniu do Polski swojego centrum interesów życiowych lub ponad 183 dniach spędzonych w Polsce.

Certyfikat rezydencji

W takiej sytuacji wydawany jest certyfikat rezydencji, który wskazuje, że w stosunku do podatnika można zastosować postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jest on zaświadczeniem o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika.

Rezydencja podatkowa – jak ustala się centrum interesów osobistych?

Przedstawiciele fiskusa są w stanie sprawdzić, w jakim państwie faktycznie znajduje się nasze centrum interesów gospodarczych. I to podatnik będzie musiał udowodnić, że za granicą przebywa przez większą część roku.

CZYTAJ TAKŻE: Jak zapłacić mniejszy podatek dochodowy? 10 pomysłów

W jaki sposób? Można np. przedstawić umowę najmu zagranicznej nieruchomości, czy dowody na prowadzenia działalności gospodarczej w innym kraju. Jeśli nie chcemy, by uznano, że centrum interesów życiowych jest w Polsce, za granicę powinna się przenieść cała rodzina.

Pieczęć kwalifikowana – wygodne rozwiązanie dla Twojej firmy

Pieczęć kwalifikowana to usługa zaufania przeznaczona dla osób prawnych. Za jej pomocą potwierdzisz, że dokument jest autentyczny i nie został naruszony. To niezawodne narzędzie w kontaktach z kontrahentami i wewnętrznych działaniach firmy. Pieczęć elektroniczną pochodząca od kwalifikowanego dostawcy zaufania kupisz na pieczeckwalifikowana.pl. Jest absolutnie niezbędna, jeśli chcesz wygodnie korzystać z KSeF.

Przeczytaj więcej w kategorii prawo gospodarcze.

Czytaj również

Najchętniej czytane

Jaki jest podatek od darowizny w 2024 roku? Czy zapłacisz podatek za darowiznę od rodziców?

Podatek od darowizny jest obowiązkowy, nawet gdy dotyczy on najbliższej rodziny. Z tego artykułu dowiesz się, jak go wyliczyć, jakie są wolne kwoty od...

Nierejestrowana działalność gospodarcza. Jak zarabiać bez rejestracji?

Firma na próbę, zarabianie bez firmy. Choć nierejestrowana działalność gospodarcza ma różne oblicza, pozostaje dobrym sposobem na przetestowanie pomysłu na biznes. Na czym dokładnie...

Czynny żal do Urzędu Skarbowego – kiedy należy go złożyć? Wzór

Jak wygląda czynny żal? Wzór pozwoli szybciej go wypełnić. Zobacz, jak wygląda. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby można było złożyć czynny żal. Przeczytaj...
pieczęc kwalifikowana

Najnowsze

Co można zrobić w e-Urzędzie Skarbowym?

e-Urząd Skarbowy to serwis na stronie podatki.gov.pl, który ułatwia załatwianie spraw podatkowych online – bez wychodzenia z domu lub z dowolnego miejsca z dostępem...

Jak działa portal S24?

Portal S24 to nowoczesne narzędzie, które znakomicie ułatwia zakładanie i prowadzenie firm. Dzięki temu serwisowi wiele czynności związanych z działalnością spółki można załatwić online,...

Czym są różnice kursowe?

Transakcje w walutach obcych są powszechne wśród wielu firm, a to wiąże się ze zjawiskiem różnic kursowych. Czym są, kiedy powstają i jak je...

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami?

Wpisz tylko swój email, a będziemy w kontakcie. To takie proste!