Ministerialne rozporządzenie zmieniło kody tytułów ubezpieczeń wykorzystywanego w dokumentach składanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Sprawdzamy, na czym polegają zmiany i kogo dotyczą. Gdzie znajdziesz kod tytułu ubezpieczenia?
Spis treści
Kody tytułów ubezpieczeń 2023
Kody tytułów ubezpieczeń to sześć cyfr, które podaje się w dokumentach zgłoszeniowych do ubezpieczenia w ZUS. Funkcjonują również pod nazwą 'kody zawodów’.
Pracodawca (płatnik składki na ubezpieczenia społeczne) ma obowiązek zgłosić pracownika do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń. To dzień rozpoczęcia pracy przez pracownika lub zleceniobiorcę. Podczas zgłoszenia pracodawca podaje kod tytułu ubezpieczenia. Przedsiębiorca samodzielnie zgłasza się do ubezpieczeń społecznych ZUS.
Należy użyć prawidłowego kodu, bo od tego zależy objęcie ochroną ubezpieczonej osoby. Kod zawodu możesz znaleźć w wyszukiwarce na stronie Publicznych Służb Zatrudnienia.
Nowe kody tytułów ubezpieczeń w 2023 roku
Nowe kody tytułów ubezpieczeń (oraz zmienione opisy kodów) wprowadziło Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 3 lipca 2023 r., które weszło w życie 5 sierpnia 2023 r. To ważna aktualizacja, która dotyczy różnych grup ubezpieczonych. Wynika ze zmian w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej, które z kolei wprowadziła nowela ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Ponadto dotyczy regulacji wynikających z ustawy z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (dotyczą m.in. wprowadzenia urlopu opiekuńczego oraz zwiększenia wymiaru urlopu rodzicielskiego).
Uwaga! W przypadku dokumentów ubezpieczeniowych przekazywanych do ZUS za okresy przypadające przed 5 sierpnia 2023 r., stosuje się kody tytułu ubezpieczenia obowiązujące w okresach, których te dokumenty dotyczą.
Zmienione kody ubezpieczeń ZUS od 5 sierpnia 2023 r.
Nowe kody tytułu ubezpieczenia obowiązują dla następujących grup:
- Kod 09 42 – osoba niepobierająca zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego z przyczyn określonych w art. 27 ust. 1 pkt 3–6 i ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, niepodlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, której nie dotyczy obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne;
- Kod 18 23 – student lub doktorant, który odbywa kształcenie w Rzeczypospolitej Polskiej, absolwent, który odbywa w RP obowiązkowy staż, oraz odbywający kursy języka polskiego lub kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Zmiany w opisach kodów tytułów do ubezpieczeń od 5 sierpnia 2023 r.
Zmienione opisy niektórych istniejących kodów tytułów ubezpieczenia, które będą obowiązywać dla poniższych grup ubezpieczonych:
- Kod 11 10 – żołnierz niezawodowy w służbie czynnej oraz żołnierz odbywający zawodową służbę wojskową w trakcie kształcenia;
- Kod 18 11 – student lub doktorant, którego nie dotyczy obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
- Kod 18 12 – doktorant, podlegający z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu, którego nie dotyczy obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne;
- Kod 21 10 – dziecko, uczeń, absolwent odbywający w RP obowiązkowy staż oraz osoba odbywająca kurs języka polskiego lub kurs przygotowawczy do podjęcia nauki w języku polskim, niepodlegający obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
- Kod 22 10 – kombatant lub osoba represjonowana albo działacz opozycji antykomunistycznej lub osoba represjonowana z powodów politycznych, których nie dotyczy obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne;
- Kod 25 10 – emeryt lub rencista zamieszkały w RP, którego nie dotyczy obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
- Kod 25 11 – emeryt lub rencista zamieszkały w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, którego nie dotyczy obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Kody tytułu ubezpieczeń komplementariuszy
Warto przypomnieć, że 1 stycznia 2023 r. został wprowadzony nowy tytuł do ubezpieczeń. Obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym zostali objęci komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych.
Komplementariusz zgłasza się do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 43.
Zmiany w zakresie kodów tytułów ubezpieczeń od 2024 roku
To nie wszystko. Nowe kody tytułów ubezpieczeń pojawią się prawdopodobnie 1 stycznia 2024 r. Wprowadzi je kolejna nowelizacja rozporządzenia ministra rodziny i polityki społecznej. Projekt nowelizacji jest już gotowy, m.in. zakłada zmiany w części I 'Kod tytułu ubezpieczenia’ oraz w części IV 'Kod pracy o szczególnym charakterze’.
