Ile wynosi płaca minimalna w Polsce w 2023 roku? O ile jest wyższa w porównaniu z 2022 rokiem? Jaka będzie podwyżka najniższej krajowej w lipcu 2023? Jeśli chcesz poznać odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań, przeczytaj nasz tekst.
Osobom pracującym w Polsce na podstawie umowy o pracę przysługują liczne uprawnienia. Jednym z nich jest prawo do wynagrodzenia równego co najmniej ustawowej płacy minimalnej. Poznaj jej wysokość.
Spis treści
Wzrost płacy minimalnej 2023 – płaca minimalna w Polsce
Płaca minimalna w Polsce to jeden z elementów ochrony praw pracowniczych. Ma ona za zadanie – jak sama nazwa wskazuje – zagwarantować pracownikowi minimum niezbędne do ponoszenia kosztów utrzymania.
Propozycję wysokości najniższego wynagrodzenia ustawowego w danym roku przedstawia Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Rada Ministrów analizuje ją i zajmuje określone stanowisko. Jeżeli propozycja spotka się z aprobatą, trafia do Rady Dialogu Społecznego złożonej z przedstawicieli rządu, pracowniczych związków zawodowych oraz organizacji pracodawców. Jest ona konsultowana również przez Radę Ministrów.
Wzrost płacy minimalnej 2023 – ile wyniesie?
Co ciekawe, w 2023 roku mamy do czynienia z dość nietypową sytuacją, jeśli chodzi o najniższą krajową. Dlaczego? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta: ponieważ płaca minimalna w Polsce w 2023 roku wzrośnie dwa razy.
Płaca minimalna w 2023 roku łącznie wzrośnie aż o 19,6 proc. w porównaniu do poprzedniego roku. Jest to poważna zmiana, którą powinni uwzględnić w swoich budżetach zarówno pracownicy (dla nich jest to decyzja na korzyść) jak i pracodawcy (dwie podwyżki płacy minimalnej w 2023 roku to dla właścicieli biznesów obciążenie).
Wzrost płacy minimalnej 2023 – dlaczego płaca minimalna w Polsce rośnie?
Poziom płacy minimalnej w Polsce to temat, który chętnie podejmuje się w debacie publicznej. Część polityków, ekonomistów czy działaczy społecznych popiera wzrost najniższej krajowej, motywując to w oczywisty sposób: płaca minimalna jest instrumentem służącym ochronie interesów pracowniczych. Z kolei przeciwnicy utyskują na to, że podnoszenie minimalnej pensji ustawowej ogranicza możliwości rozwojowe firm.
Czasem można spotkać się z opinią, zgodnie z którą decyzja o wzroście płacy minimalnej stanowi element walki politycznej. Niektórzy idą w swoich podejrzeniach znacznie dalej, twierdząc nawet, że podnoszenie najniższej pensji krajowej to element przekupywania wyborców.
W rzeczywistości wzrost płacy minimalnej, który jest ogłaszany każdego roku, wynika z przepisów. Aby móc się o tym przekonać, wystarczy sięgnąć do ustawy z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, a konkretnie – do artykułu piątego.
Brzmi on następująco:
Wysokość minimalnego wynagrodzenia, o której mowa w art. 2 negocjacje w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę, jest ustalana w taki sposób, aby przeciętna wysokość minimalnego wynagrodzenia w danym roku wzrastała w stopniu nie niższym niż prognozowany na dany rok wskaźnik cen, z zastrzeżeniem ust. 4.
A zatem wzrost płacy minimalnej wynika z powszechnie stosowanego wskaźnika, jakim jest roczna stopa inflacji.
Wzrost płacy minimalnej 2023 – płaca minimalna na umowie o pracę a umowy cywilnoprawne
Nie tylko płaca minimalna dla etatowców jest regularnie podwyższana. W rzeczywistości decyzje w tym zakresie odnosi się również do wynagrodzenia osiąganego w ramach umowy zlecenia – gdzie mamy do czynienia ze stawką godzinową.
Zgodnie z przepisami w 2023 roku zostanie ona podwyższona również dwa razy. W styczniu 2023 roku nastąpił wzrost do 22,80 zł brutto (z 19,70 zł brutto), zaś w dniu 1 lipca minimalna stawka godzinowa dla zleceniobiorców osiągnie wartość 23,50 zł brutto.
Łącznie będzie to zatem aż o 3,80 złotych brutto więcej w porównaniu z poprzednim rokiem. Podwyżka ta daje lepszą stabilność finansową, choć zleceniobiorcy wciąż są pozbawieni prawa do świadczeń w postaci np. płatnego urlopu wypoczynkowego.
A jak przedstawia się sytuacja, jeśli chodzi o wykonawców, którzy wybrali umowę o dzieło? Cóż, ta grupa wciąż nie jest objęta przepisami dotyczącymi najniższego wynagrodzenia za wykonywaną pracę.
Taki stan rzeczy jest powodowany przez specyfikę pracy – istotą umowy o dzieło jest wykonanie określonej pracy (dzieła), nie zaś sam czas nad nią spędzony. Poza tym, wykonawcy podpisujący umowę o dzieło często wykonują prace specjalistyczne, w związku z czym i tak otrzymują wynagrodzenie na poziomie wyższym niż stawka minimalna dla umowy o pracę czy zlecenia.
Wzrost płacy minimalnej 2023 – kiedy?
W styczniu płaca minimalna wzrosła z 3010 zł brutto do 3490 zł. Kolejna, druga w 2023 roku podwyżka płacy minimalnej będzie 1 lipca 2023 roku. Osoby zatrudnione etacie będą otrzymywały wynagrodzenie na poziomie wynoszącym co najmniej 3600 złotych brutto, co stanowi wzrost o 110 złotych w stosunku do pierwszej połowy roku.
Wzrost płacy minimalnej 2023 – jak obliczyć wynagrodzenie brutto a netto?
Jeśli chcesz wiedzieć, jak przeliczyć wynagrodzenie brutto na netto musisz przygotować się na skomplikowane obliczenia. Po pierwsze, musisz obliczyć wysokość:
- składki emerytalnej,
- składki rentowej,
- składki chorobowej,
- składki zdrowotnej,
- zaliczki na podatek,
a następnie odjąć ich sumę od wynagrodzenia brutto. W ten sposób otrzymasz wysokość wynagrodzenia netto.
Przedstawiamy wyliczenia dla osoby, która w czerwcu 2023 roku otrzymuje płacę minimalną 3490 złotych:
- wynagrodzenie brutto: 3 490,00 PLN,
- składka emerytalna: 340,62 PLN,
- składka rentowa: 52,35 PLN,
- składka chorobowa: 85,51 PLN,
- składka zdrowotna: 271,04 PLN,
- zaliczka na podatek: 31 PLN,
- wynagrodzenie netto: 2 709,48 PLN.
Natomiast od lipca 2023 roku będzie wyglądać to w następujący sposób:
- wynagrodzenie brutto: 3 600,00 PLN,
- składka emerytalna: 351,36 PLN,
- składka rentowa: 54 PLN,
- składka chorobowa: 88,2 PLN,
- składka zdrowotna: 279,58 PLN,
- zaliczka na podatek: 43 PLN,
- wynagrodzenie netto: 2 783,86 PLN.
Oczywiście, podczas obliczeń nie bierzemy takich możliwości jak np. fakt bycia podatnikiem w wieku do dwudziestego szóstego roku życia (ulga „PIT zerowy”).
