Umowa zlecenie jest najpopularniejszą umową cywilnoprawną zawieraną w Polsce. W wielu przypadkach to bardzo opłacalna forma zatrudnienia, która pozwala legalnie zlecić komuś określoną pracę, bez konieczności tworzenia etatu.
Czym jest umowa zlecenie? Jakie są jej wady i zalety? Czy na umowie zlecenie trzeba opłacać składki ZUS? Jaka jest minimalne wynagrodzenie dla osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie? Przeczytaj nasz artykuł i poznaj odpowiedzi na te pytania.
Spis treści
Umowa zlecenie – umowa cywilnoprawna
Umowę zlecenie zaliczamy do kanonu umów cywilnoprawnych. Jak sama nazwa wskazuje, umowy zlecenie podlegają pod Kodeks cywilny, a nie Kodeks pracy. To zasadniczy minus dla zleceniobiorców. O urlopie chorobowym, wypoczynkowym, czy okresie wypowiedzenia i innych dobrodziejstwach etatu mogą na starcie zapomnieć.
CZYTAJ TAKŻE: Umowa zlecenie – wzór do pobrania
Stąd wiele dość dramatycznych sytuacji np. w czasie pandemii, kiedy z dnia na dzień wielu zleceniobiorców zostawało bez środków do życia. Z drugiej strony, wielu zleceniodawców, w tym samym czasie zostawało bez wykonawców określonych zleceń (kwarantanna, lockdown, etc.). Brak rąk do pracy okazywał się wówczas zmorą.
Nie jest jednak tak, że w przypadku umowy zlecenie, pracodawca nie ma żadnych obowiązków. Otóż ma! M.in. w obszarach związanych ze sferą BHP. To oznacza, że pod tym względem pracownicy etatowi, jak i zleceniobiorcy są właściwie zrównani. Podajmy przykład.
Fotograf, który ma wykonać zdjęcia inwestycji na potrzeby strony internetowej dewelopera, musi otrzymać kask ochronny i inne konieczne zabezpieczenia wynikające z przepisów BHP. Jeśli obowiązek ten nie zostałby dopełniony i doszłoby do nieszczęścia, odpowiedzialność spadałaby na zleceniodawcę!
Umowa zlecenie a stosunek pracy
Umowa zlecenie pozwala na dość dużą swobodę, jeżeli chodzi np. o ustalenie miejsca, czy czasu wykonania zadania. Mało tego, spora elastyczność dotyczy także sposobu, jakim dane zadanie zostanie wykonane.
CZYTAJ TAKŻE: Koszt zatrudnienia pracownika – umowa zlecenie i umowa o dzieło
W przeciwieństwie do umowy o pracę osoba wykonująca zlecenie pozbawiona jest pewnych gwarancji. Przy umowie zlecenie brak określonych prawnie okresów wypowiedzenia, urlopów, wynagrodzenia chorobowego, świadczeń, czy dodatków za pracę w nadgodzinach. Nie daje on też żadnej gwarancji zatrudnienia.
Podpisując umowę zlecenie, przedsiębiorca powinien pamiętać jednak, że podczas gdy on sam może zwolnić pracownika w dowolnym momencie, to jego pracownik ma taką samą dowolność. Wybierając zlecenie zamiast umowy o pracę i nie uzgadniając okresu wypowiedzenia w umowie, musimy liczyć się z tym, że możemy z dnia na dzień zostać bez pracowników.
Umowa zlecenie a składki ZUS
Tu przepisy są jasne. Każdy zleceniobiorca musi być zgłoszony przez zleceniodawcę do ZUS. Prawo wskazuje tu konkretny termin – siedem dni od dnia rozpoczęcia umowy zlecenia. Takie zgłoszenie odbywa się za pomocą formularza ZUS ZUA.
CZYTAJ TAKŻE: Umowa zlecenie a urlop
Zgłoszenie to jednak nie wszystko. Jeżeli chcesz zatrudnić kogoś na umowę zlecenie, musisz pamiętać o obowiązku naliczania i odprowadzania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Zwolniony z takiego obowiązku jest jedynie przedsiębiorca, w sytuacji, w której zleceniobiorca ma już inne tytuły do ubezpieczenia. Na przykład pracuje gdzieś na etacie, a zlecenie jest jedynie formą „dorobienia” do pensji. Przy takich sprzyjających warunkach, opłacić trzeba jedynie składkę zdrowotną i nic więcej.
Z wyżej wymienionego obowiązku prawo zwalnia zleceniodawcę, jeśli ten podpisuje umowę zlecenie ze studentem, który nie ukończył jeszcze 26. roku życia.
Umowa zlecenie 2023 – minimalna stawka godzinowa
Tu nie ma samowolki. Prawo wskazuje jasno jakie jest minimum, które MUSI zarobić zleceniobiorca. W tym wypadku obowiązuje nas tzw. minimalna stawka godzinowa. Powyższe wiąże się z koniecznością prawidłowej i skutecznej ewidencji czasu, jakie zleceniobiorca poświęcił na realizację postanowień umowy.
CZYTAJ TAKŻE: Najniższa krajowa w Polsce 2023
W 2023 r. parametr ten zmieni się nie tylko 1 stycznia, ale także 1 lipca. Rząd zdecydował o tym, ze względu na galopującą inflację. Od 1 stycznia 2023 roku minimalna stawka godzinowa brutto wynosi 22,80 zł. Z kolei 1 lipca 2023 r. wzrośnie ona do 23,50 zł.
Wypowiedzenie umowy zlecenie
Wypowiedzenie umowy zlecenie ma co do zasady, skutek natychmiastowy. Wynika to z zasady wzajemnego zaufania stron. Jeśli jednak obu stronom umowy zależy na tym, by zagwarantować sobie ostrzeżenie przed zakończeniem współpracy, w umowie można zawrzeć klauzulę określającą okres wypowiedzenia dowolnej długości.
Wypowiedzenie umowy zlecenie powinno nastąpić w takiej samej formie, w jakiej nastąpiło jej zawiązanie (np. pisemnie), w sposób, który pozwoli drugiej stronie się z nim zapoznać.
