Wykorzystywanie auta firmowego w działalności biznesowej to codzienność. Sprzedaż samochodu firmowego, który nie jest już potrzebny, także nie należy do rzadkości. Jak sprzedać samochód firmowy? Odpowiadamy na to pytanie pod kątem formalnym. Przeczytaj i sprawdź, czy musisz wystawić fakturę, czy podpisać umowę, jak zaksięgować sprzedaż i nie tylko.
Spis treści
Jak sprzedać samochód firmowy?
Jeśli chodzi o sprzedaż samochodu firmowego, warto pamiętać o kwestiach formalnych. Podatek VAT, a także wystawianie faktur, księgowanie sprzedaży w ewidencji firmowej oraz split payment to ważne elementy tego procesu. Jeśli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej na ten temat, przejdź do dalszej części tekstu.
Sprzedaż samochodu firmowego kupionego bez VAT
Jeśli podczas zakupu auta firmowego nie było prawa do odliczenia podatku VAT, podatnik jest zwolniony z VAT przy odsprzedaży samochodu. Wrócimy jeszcze do tego tematu podczas omawiania sytuacji, w których można uniknąć zapłaty podatku.
Sprzedaż samochodu firmowego za gotówkę
W 2023 roku wciąż możliwa jest sprzedaż samochodu firmowego za gotówkę. Trzeba jednak pamiętać, że możliwości w tym zakresie są coraz bardziej ograniczone. Dzieje się tak z dwóch przyczyn.
Po pierwsze, z biegiem lat w coraz większym stopniu obniżane są limity pozwalające na dokonywanie transakcji gotówkowych. W 2023 r. przedsiębiorcy mogą zawierać transakcje gotówkowe o wartości nieprzekraczającej 15 000 zł brutto, ale już od 1 stycznia 2024 r. limit ten będzie znacznie niższy i wyniesie jedynie 8000 zł.
Tymczasem, jeszcze w 2016 r. próg ten wynosił 15 000 euro. Jeśli weźmiemy to pod uwagę, okazuje się, że możliwość sprzedaży auta za gotówkę jest mocno ograniczona.
Po drugie, mamy do czynienia (szczególnie w ostatnich latach) z wysoką inflacją. W związku z tym nawet utrzymywanie limitu na takim samym poziomie oznaczałoby jego realne obniżanie. Właśnie dlatego jego formalna redukcja w jeszcze większym stopniu ogranicza możliwości sprzedaży auta firmowego za gotówkę.
Sprzedaż samochodu firmowego – faktura czy umowa?
Sprzedaż samochodu firmowego może być na fakturę lub umowę. W jaki sposób udokumentować transakcję sprzedaży auta firmowego? Generalnie, sposób postępowania jest w tym przypadku prosty i uzależniony od tego, czy auto w firmie stanowi majątek przedsiębiorstwa (np. spółki z o.o.), czy też należy ono do majątku prywatnego przedsiębiorcy.
W pierwszym spośród wymienionych wariantów sprzedaż samochodu firmowego powinna zostać udokumentowana fakturą. Z kolei w drugim przypadku można ograniczyć się do umowy potwierdzającej zawarcie transakcji kupna-sprzedaży.
Sprzedaż samochodu firmowego a split payment
Zapewne obawy części przedsiębiorców budzą kwestie związane ze split payment (MPP, czyli mechanizm podzielonej płatności. Zgodnie z nią podatek VAT od transakcji powinien trafić na specjalnie wydzielony rachunek. W przypadku sprzedaży aut firmowych wymóg stosowania split payment nie istnieje. Transakcja ta nie została uwzględniona w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (inaczej, jeśli chodzi o sprzedaż niektórych części samochodowych).
Jak zaksięgować sprzedaż samochodu firmowego?
Sprzedaż samochodu firmowego oznacza obowiązki również z księgowego punktu widzenia. Wartość sprzedaży to pozostałe przychody operacyjne. Na takim też koncie należy dokonać zapisu w przypadku pełnych ksiąg rachunkowych (konto 760, Ma). Analogicznie, podobny zapis trzeba sporządzić również na rozrachunkach z VAT (konto 240, Wn) w części netto, zaś VAT na 222, Ma.
Podatnik powinien wyksięgować sprzedane auto z kont: Odpisy umorzeniowe środków trwałych raz Środki trwałe.
W przypadku prowadzenia księgowości uproszczonej w formie KPiR wartość sprzedaży jest wpisywana do kolumny 8. Pozostałe przychody.
Jak sprzedać samochód firmowy osobie prywatnej?
Jeśli chodzi o sprzedaż samochodu firmowego osobie prywatnej, podstawą takiej transakcji powinna być umowa kupna-sprzedaży. W dokumencie tym należy zawrzeć m.in. następujące informacje:
- dane osobowe obu stron umowy (rozumie się przez to imię i nazwisko, PESEL/numer dowodu, dane adresowe, nazwę i numer NIP przedsiębiorcy),
- data oraz miejsce zawarcia umowy sprzedaży auta,
- wartość transakcji,
- data przekazania auta nabywcy,
- wskazanie, która strona poniesie koszty związane z zawarciem umowy,
- dokładny opis pojazdu będącego przedmiotem transakcji: marka, model, rok produkcji, numer rejestracyjny, numer VIN, aktualny przebieg w KM, kolor karoserii.
Sprzedaż samochodu firmowego a podatek VAT
Jeżeli chodzi o VAT, sposób postępowania zależy od tego, czy dany pojazd był wykorzystywany w działalności opodatkowanej. Jeśli tak, a od wydatków z nim związanych odliczano podatek naliczony VAT, to sprzedaż samochodu firmowego opodatkowuje się stawką podstawową 23% VAT. Nieistotne jest w takiej sytuacji, podatnikowi przysługiwało w czasie zakupu całościowe lub częściowe odliczenie VAT.
Jak wyprowadzić samochód z ewidencji środków trwałych, żeby przy sprzedaży nie płacić podatków?
Sprzedaż auta firmowego to transakcja, której skutkiem jest powstanie przychodu w działalności gospodarcze. Co oczywiste, wiąże się z tym powstanie obowiązku podatkowego.
Podatnicy mają w 2023 roku dość ograniczone możliwości w zakresie unikania podatku, jeśli chodzi o sprzedaż auta firmowego. Właściwie, jedynym rozwiązaniem jest w takiej sytuacji wyprowadzenie samochodu z ewidencji środków trwałych danego przedsiębiorstwa, następnie zaś przekazanie pojazdu na cele prywatne.
Taki sposób działania jest skuteczny i pozwala uniknąć obowiązku zapłaty podatku dochodowego, ale ma jedną zasadniczą wadę. Należy poczekać aż sześć lat po „wyprowadzeniu” pojazdu, by osoba prywatna mogła sprzedać samochód bez podatku.
Sześcioletni okres, o którym wspomniano, liczymy od pierwszego miesiąca po miesiącu, w którym pojazd wycofaliśmy z majątku przedsiębiorstwa.
Warto wiedzieć również o tym, że podstawa opodatkowania podatkiem dochodowym jest pomniejszana o koszty uzyskania przychodu. Te ostatnie wynikają z odpisów amortyzacyjnych, których dokonuje się w czasie korzystania z samochodu w działalności gospodarczej.
Sprzedaż samochodu firmowego a podatek VAT
Z kolei jeśli chodzi o podatek VAT od sprzedaży samochodu, takiego obowiązku można uniknąć w sytuacji, gdy auto wykorzystywaliśmy do czynności zwolnionych z VAT. Podatku od towarów i usług nie płaci się wówczas ani na etapie przekazywania auta osobie prywatnej, ani podczas sprzedaży samochodu przez tą ostatnią.
