Finanse

Finanse to bardzo pojemne pojęcie, które odnosi się do zarządzania pieniędzmi, aktywami i zasobami finansowymi. Mówiąc o finansach, zajmujemy się m.in. inwestowaniem, zarządzaniem ryzykiem, bankowością, ubezpieczeniami, podatkami czy księgowością. 

Obszary finansów

Do kluczowych obszarów związanych z finansami należą m.in.:

• finanse korporacyjne – zarządzanie finansami w przedsiębiorstwie z uwzględnieniem opłacalności inwestycji, zarządzaniem kapitałem, zarządzaniem ryzykiem, analizą finansową, zarządzaniem płynnością finansową i podejmowaniem decyzji dotyczących zdobywania środków na prowadzenie i rozwój działalności;
• rynki finansowe – na których handluje się różnymi instrumentami finansowymi, m.in. akcjami, obligacjami, surowcami, walutami i pochodnymi instrumentów finansowych. Rynki finansowe są szalenie ważne dla inwestorów szukających zysku;
• planowanie finansowe – określanie celów finansowych i opracowaniu strategii, aby je osiągnąć. Obejmuje to m.in. ustalanie budżetu, oszczędzanie, inwestowanie, planowanie emerytalne, planowanie podatkowe i zarządzanie ryzykiem;
• inwestowanie – polega na alokowaniu pieniędzy w celu osiągnięcia zwrotu z inwestycji. Obejmuje inwestowanie w akcje, obligacje, nieruchomości, fundusze inwestycyjne i inne instrumenty finansowe;
• bankowość – dziedzina finansów dotycząca zarządzania pieniędzmi, transakcjami finansowymi, kredytami, oszczędnościami i innymi usługami oferowanymi przez banki;
• ubezpieczenia – dotyczą zabezpieczania się przed ryzykiem poprzez przeniesienie go na ubezpieczyciela. W grę wchodzą ubezpieczenia na życie, zdrowotne, samochodowe, nieruchomości i inne;
• podatki – bardzo ważny aspekt finansów dla osób fizycznych i przedsiębiorstw, dotyczy płacenia danin, planowania podatkowego i optymalizacji podatkowej;
• księgowość – rejestrowanie, klasyfikacja i raportowaniem finansowych informacji dotyczących działalności gospodarczej. Obejmuje przygotowywanie sprawozdań finansowych, analizę finansową, planowanie podatkowe i zarządzanie kosztami. 

Kredyty dla przedsiębiorców

Paliwem dla firm są pieniądze, a przedsiębiorstwa mogą je pozyskać, zaciągając kredyty na rozwój, inwestycje lub bieżącą działalność.

Kredytów udzielają banki i instytucje finansowe, a alternatywnym źródłem finansowania są programy rządowe lub unijne. Przedsiębiorcy wykorzystują środki na zakup sprzętu, rozbudowę infrastruktury czy zdobycie kapitału obrotowego.

W ramach umowy kredytowej ustalana jest m.in. kwota kredytu, oprocentowanie (stałe, zmienne), okres spłaty, zabezpieczenia (hipoteka na nieruchomości, poręczenie, zastaw czy cesja wierzytelności) oraz dokumenty i informacje finansowe, które muszą dostarczyć przedsiębiorcy.

Leasing

Leasing to umowa, w której jeden podmiot (leasingodawca) udostępnia drugiemu podmiotowi (leasingobiorcy) określony majątek – w Polsce to najczęściej samochód osobowy – urządzenia lub nieruchomość, w zamian oczekuje regularnych płatności leasingowych. Leasingobiorca zobowiązany jest w niektórych przypadkach do wpłaty inicjacyjnej.

Leasing jest bardzo popularnym narzędziem, bo umożliwia przedsiębiorcom (i osobom fizycznym) korzystanie z przedmiotów bez konieczności kupowania ich za gotówkę lub z kredytu.

Umowa leasingu obejmuje określony okres, w którym leasingobiorca ma prawo korzystać z majątku. To zazwyczaj 2–3 lata w przypadku aut. Umowa leasingu może zawierać opcję wykupu. Po zakończeniu umowy leasingobiorca może nabyć majątek, za 1–45% wartości.

Dotacje i dofinansowania dla firm

Dotacje to formą wsparcia finansowego dla firm udzielanego przez instytucje publiczne (rządowe, Unii Europejskiej) lub organizacje prywatne. Celem takiej pomocy jest wspieranie rozwoju przedsiębiorstw. 

Dotacje to bezzwrotne środki finansowe, których przedsiębiorca nie musi zwracać, natomiast dofinansowanie bywa częściowo zwrotne.

Przedsiębiorstwa mogą ubiegać się o dotacje i dofinansowanie na różne cele, np. inwestycje w rozwój technologiczny, badania i rozwój, szkolenia pracowników czy modernizację infrastruktury.

Finanse: pomoc publiczna

Państwo lub instytucje publiczne w określonych sytuacjach udzielają pomocy niektórym firmom. Takie wsparcie nazywane jest pomocą publiczną.

Pomoc publiczna to cała paleta różnych form wsparcia: dotacji, ulg podatkowych, gwarancji kredytowych czy preferencyjnych warunków finansowych. To ingerencja w funkcjonowanie wolnego rynku, dlatego jej przyznanie musi być zgodne z zasadami obowiązującymi w Unii Europejskiej.

Przedsiębiorstwa korzystające z pomocy publicznej muszą spełniać określone kryteria i warunki, aby uniknąć nadmiernego naruszenia wolności konkurencji.

Prowadzenie firmy a inwestycje

Inwestycje są niezbędne do rozwoju firmy. Mogą obejmować zakup nowego sprzętu (urządzeń, maszyn, komputerów), rozbudowę infrastruktury, wprowadzenie nowych technologii lub ekspansję na nowe rynki. 

Wybór inwestycji jest jednym z najważniejszych zadań dla przedsiębiorcy. Wymaga podejmowania strategicznych decyzji inwestycyjnych w celu zwiększenia wydajności, konkurencyjności i zaspokojenia rosnących potrzeb konsumentów. 

Inwestycje mogą przyczynić się do zwiększenia produkcji, poprawy jakości usług, rozszerzenia oferty produktowej oraz zwiększenia zatrudnienia.

Jednocześnie inwestowanie wiąże się z ryzykiem. Przedsiębiorcy oceniają jego poziom i korzyści związane z inwestycjami. Muszą też dysponować odpowiednimi środkami i planem działania, który pomoże im osiągnąć sukces inwestycyjny.

Darowizna

Darowizna to umowa, w wyniku której jedna strona (zwana darczyńcą) przekazuje drugiej stronie (obdarowanemu) określoną wartość majątkową bez oczekiwania na wynagrodzenie. 

Darowizna jest jednym ze sposobów przeniesienia prawa do majątku bez konieczności zawierania umowy kupna–sprzedaży czy innej umowy mającej na celu zapłatę wynagrodzenia. 

Prawo do darowizny – bezpłatnego świadczenia – regulowane jest przede wszystkim w Kodeksie Cywilnym.

Darowizny można dokonać na rzecz osób fizycznych i podmiotów prawa handlowego, np. spółek kapitałowych. Istnieją jednak pewne ograniczenia i obowiązki podatkowe związane z darowiznami, które zależą m.in. od wartości darowizny.