Dotacje, pożyczki i inne wsparcie finansowe dla osób rozpoczynających działalność lub przedsiębiorstw, które już funkcjonują na rynku – przygotowaliśmy niezbędny przewodnik po tym gdzie szukać środków do prowadzenia biznesu.
Spis treści
Skąd pozyskać środki na rozwój firmy?
Choć to dane nazywane są paliwem XXI wieku, to bez pieniędzy nie może się obejść żaden biznes. Firmy – startupy i te bardziej dojrzałe przedsiębiorstwa – poszukują funduszy na swoją biznesową działalność. Sięgają po:
- dotacje – wsparcie ze środków Unii Europejskiej (np. na działania związane z zielonymi technologiami) czy budżetu państwa (np. na rozpoczęcie działalności gospodarczej); dotacje zazwyczaj rozdysponowane są w ramach konkursów;
- kredyty bankowe – na m.in. inwestycje, utrzymanie płynności finansowej, uregulowanie zobowiązań czy niespodziewane wydatki; dostępne są kredyty firmowe obrotowe, na start działalności, na rachunku bieżącym, hipoteczne, konsolidacyjne, pomostowe i inwestycyjne;
- pożyczki – udzielane przez instytucje finansowe inne niż banki, także osoby fizyczne i czy przedsiębiorstwa; często łatwiej ją zdobyć niż kredyt bankowy;
- środki inwestorów – np. w formie bezpośredniego wsparcia, inwestorzy szukają stałego dochodu, jednak nie są zainteresowani zarządzaniem firmą.
Spójrzmy, gdzie firmy mogą szukać dotacji.
Dofinansowanie dla firm
Z pewnością jednym z najbardziej poszukiwanych źródeł pieniędzy są dofinansowania dla mikro, małych i średnich firm oraz dużych podmiotów i konsorcjów. Wsparcie najczęściej pochodzi z programów unijnych i przeznaczone jest na m.in.:
- rozpoczęcie działalności,
- projekty B+R (badania i rozwój),
- automatyzację i robotyzację,
- wejście na rynki zagraniczne,
- transformację cyfrową,
- dofinansowanie na odnawialne źródła energii (OZE),
- technologie cyfrowe,
- wdrażanie innowacji.
Przedsiębiorcy zdobęda środki z dotacji UE z perspektywy finansowej na lata 2021-2027, uczestnicząc w konkursach organizowanych przez urzędy marszałkowskie poszczególnych województw, lub nabory ogłaszane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) i Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Bezzwrotne dofinansowanie sięga 80% kosztów projektów.
Firmy jednoosobowe mogą zdobyć dofinansowanie na zakup sprzętu (np. maszyn, urządzeń, specjalistycznego wyposażenia), dofinansowanie dla firm na rozwój (np. kupno nieruchomości, stawianie hal produkcyjnych, leasing gruntów i budynków, nabycie know-how) czy dofinansowanie, do fotowoltaiki lub pomp ciepła dla firm (plus inwestycje w zielone technologie, eko-innowacje czy gospodarkę obiegu zamkniętego).
O terminach naborów wniosków informują m.in. witryny NCBR i PARP oraz rządowy portalu funduszeeuropejskie.gov.pl.
Jakie konkursy czekają na przedsiębiorców w 2024 roku? Na liście jest m.in.:
- Ścieżka SMART Wsparcie dla przedsiębiorców (FENG 1.1) – konkurs rozpocznie się 23 maja 2024 roku, a nabór wniosków 27 czerwca 2024 roku, mikro, mali i średni przedsiębiorcy zdobędą kompleksowe wzmacnianie zdolności badawczo-rozwojowych i wdrażania innowacji opartych na wynikach prac B+R, wsparcie zielonej i cyfrowej transformacji przedsiębiorstw, internacjonalizację towarów i usług, ochronę własności przemysłowej i podnoszenie kompetencji pracowników, dofinansowanie wyniesie (50-80%),
- Platformy startowe dla nowych pomysłów (Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027) – wnioski mogą składać mikro i małe przedsiębiorstwa (startupy z Polski Wschodniej), konkurs startuje w sierpniu 2024 roku, uczestnicy dostaną bezpłatną pomoc w rozpoczęciu działalności biznesowej, a następnie wybrane firmy będą mogły starać się o bezzwrotne dotacje na rozwój dalszej działalności,
- Automatyzacja i robotyzacja w MŚP – dotacje przeznaczone dla firmy z Polski Wschodniej, które chcą produkować towary lub świadczyć usługi o innowacyjnych charakterze, dotacje przeznaczone będą m.in. na zakup i wdrożenie robotów przemysłowych lub autonomicznych robotów usługowych, nabór wniosków zaplanowano na sierpień 2024 roku, dofinansowanie 70-85% kosztów (maksymalnie 3 mln zł).
- Promocja marki innowacyjnych MŚP – wybrane przedsiębiorstwa z potencjałem eksportowym będą promowane poprzez Markę Polskiej Gospodarki, wezmą udział w zagranicznych targach ze stoiskiem narodowym (jako wystawcy) oraz misjach gospodarczych z finałem na Światowej Wystawie EXPO 2025 w Japonii. Przewidziany jest również udział w kampaniach reklamowych w mediach elektronicznych. Nabór zostanie ogłoszony w maju 2024 r. O dofinansowanie mogą ubiegać się firmy z wybranych sektorów, m.in. medycznego, farmaceutycznego, budowlanego, elektroniki profesjonalnej, maszyn i urządzeń, zielonych technologii, meblarskiego i motoryzacyjnego.
Jak wygląda dofinansowanie z Unii Europejskiej dla firm jednoosobowych? Oferta różni się w zależności od konkretnego projektu, część z nich skierowana jest do przedsiębiorców z całego kraju, a inne dedykowane są firmom z konkretnych regionów. Szczegółowe informacje można znaleźć na rządowym serwisie funduszeeuropejskie.gov.pl. Na aktualnej liście są np. konkursy dla firm z województwa mazowieckiego na badanie, rozwój i innowacje (początek 26 stycznia 2024 r.) oraz wsparcie firm z Podkarpacia, które chcą rozpocząć eksport (nabór od 31 stycznia).
Dotacje z UE to nie wszystko. Chętni na otwarcie jednoosobowej działalności gospodarczej w 2024 roku powinny zainteresować się ofertą powiatowych urzędów pracy. To środki dla osób bezrobotnych w wysokości do ok. 46 tys. zł (sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia). Można je wydać np. na zakup urządzeń, maszyn, komputerów lub adaptację lokalu.
Pożyczki z Rządowego Programu Pierwszy Biznes oferuje Bank Gospodarstwa Krajowego. Przeznaczone są dla:
- studentów ostatniego roku studiów pierwszego i drugiego stopnia, jednolitych studiów magisterskich, absolwentów szkół i uczelni wyższych (do 4 lat od ukończenia szkoły lub uzyskania tytułu zawodowego), zarejestrowanych bezrobotnych, opiekunów osób niepełnosprawnych (na rozpoczęcie działalności),
- firm i osób fizycznych (na utworzenie miejsc pracy).
Jakie są warunki? Np. pożyczając 30 tys. zł na 2 lata, przedsiębiorca będzie musiał zwrócić bankowi 30 453 zł. Maksymalna kwota pożyczki to 20-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (ok. 156 tys. zł).
Dofinansowanie działalności gospodarczej możliwe jest również z PFRON – dla bezrobotnych osób z niepełnosprawnościami (lub poszukujących pracy). Pomoc zależy od zadeklarowanego czasu prowadzenia firmy i wynosi maksymalnie 6-krotność średniej krajowej (firma będzie działała przez rok) lub do jej 15-krotności (działalność przez dwa lata).
Wielu przedsiębiorców korzystało w poprzednich latach z rządowego dofinansowania dla istniejących firm do fotowoltaiki, prądu, gazu, pomp ciepła lub ogrzewania. Część z tych projektów będzie kontynuowana.
Z dofinansowania do fotowoltaiki skorzystają JDG, MŚP oraz duże przedsiębiorstwa. Pożyczka wyniesie do 80% kosztów (maksymalnie 300 mln zł) i będzie udzielana w ramach programu Energia Plus. Warto pamiętać, że osoby prowadzący jednoosobową firmę mogły w przeszłości zgłaszać się do popularnego programu Mój Prąd jako osoby fizyczne (szykowana jest kolejna edycja).
Państwo oferuje mikro, małym i średnim firmom bezzwrotną dopłatę do prądu. To rekompensata za wydatki poniesione w 2023 r. Przedsiębiorcy mogą liczyć na zwrot 10% kwoty wydanej na energię na mocy ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku, oraz w 2024 roku. Warunek: zużyli co najmniej 10% mniej prądu w stosunku do analogicznego okresu z lata 2021-2022.
Przeczytaj więcej w kategorii Finanse.
