W naszym artykule szczegółowo opiszemy, czym są tzw. niskocenne środki trwałe. Dowiesz się, jakie kryteria muszą spełnić, abyśmy mogli zaklasyfikować je do tej kategorii. Jakie są ich rodzaje? Sprawdź, w jaki sposób obliczysz ich początkową wartość.
Środki, czyli aktywa trwałe to ważna część majątku, zarówno dla firm, jak i organizacji non-profit. Ważne jest, że muszą być wykorzystywane przez okres dłuższy niż rok. Pełnią kluczową rolę w procesie produkcji lub wykonywaniu innych działań w biznesie.
Spis treści
Niskocenne środki trwałe. Definicja
W praktyce biznesowej stosuje się różne rodzaje środków trwałych. Według jednego z podziałów dzieli się je w zależności od ich funkcji i roli w procesie produkcji lub działalności. Oto kilka głównych grup środków trwałych:
- nieruchomości. Do tej kategorii należą np.:
- działki,
- budynki,
- obiekty inżynierii lądowej i wodnej,
- inne elementy infrastruktury niezbędne do prowadzenia działalności produkcyjnej lub nieprodukcyjnej;
- maszyny, techniczne urządzenia i narzędzia. W tej kategorii znajdują się różnego rodzaju maszyny, narzędzia oraz urządzenia;
- transport. Zalicza się tu np. pojazdy używane do przewozu osób oraz towarów. Przykładami majątku trwałego w postaci środków transportu są samochody, ciężarówki, statki i samoloty;
- ulepszenie (modernizacja) już istniejących trwałych środków, w tym np. modernizacja maszyn lub budynków;
- inwentarz żywy. W tej kategorii znajdują się zwierzęta hodowlane (w rolnictwie) lub laboratoryjne.
| Art. 30. ustawy o rachunkowości:
„Odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie – nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego, lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji ceny sprzedaży netto pozostałości środka trwałego”. |
Niskocenny środek trwały – co to jest i do jakiej kwoty?
Aby zrozumieć, jak ważne jest pojęcie „niskocennych środków trwałych”, musimy sobie przypomnieć, jakie warunki muszą zostać spełnione, aby coś można było uznać za środek trwały. Przypomnijmy sobie te warunki (można znaleźć je w ustawie o rachunkowości):
- czas, przez który składnik majątku będzie używany. Musi być używany przez conajmniej rok.
- wartość. Żeby mógł zostać uznany za niskocenny środek trwały, jego wartość początkowa nie może przekraczać 10 000 złotych (netto dla czynnych podatników VAT, brutto dla podmiotów zwolnienia z VAT);
- wykorzystanie na potrzeby jednostki. Tak jak ma to miejsce w przypadku „pełnoprawnych” środków trwałych, niskocenne środki trwałe również muszą być przeznaczone do użytku przez daną jednostkę. Oznacza to, że są one używane w firmie lub organizacji, które osiągają na tej podstawie ekonomicznie korzyści;
- stan techniczny środka trwałego. Niskocenne środki trwałe również muszą być w pełni sprawne oraz kompletne w momencie ich nabycia. Uszkodzone lub niekompletne części nie mogą być uznawane za środki trwałe.
Zgodnie z ustawą o rachunkowości można stosować jedną z kilku metod określenia wartości początkowej niskocennych środków trwałych. Oto kilka najważniejszych sposobów:
|
Amortyzacja i ewidencja środków trwałych niskocennych
Prawidłowa ewidencja środków trwałych niskocennych jest konieczna z punktu widzenia księgowości oraz podatków. Sposób, w jaki należy prowadzić tę ewidencję, zależy od polityki rachunkowości przyjętej zgodnie z potrzebami danego przedsiębiorstwa. Zasadniczo, istnieją dwie główne metody ewidencji niskocennych aktywów trwałych:
- jednorazowe odpisy amortyzacyjne. Podejście to polega na dokonaniu jednorazowego odpisu amortyzacyjnego przy nabyciu aktywu trwałego. Taki odpis zmniejsza przychody firmy i stanowi jego koszt podatkowy;
- normalna amortyzacja. Zgodnie z przepisami podatkowymi przedsiębiorca może uwzględnić niskocenne aktywa trwałe tak jak ich standardowe odpowiedniki o wartości początkowej przekraczającej równowartość 10 000 zł oraz dokonywać comiesięcznych odpisów umorzeniowych.
Wybór sposobu ujęcia w kosztach niskocennych środków powinien zależeć od preferencji przedsiębiorcy oraz rodzaju i ilości posiadanych niskowartościowych aktywów trwałych. Generalnie, stosowanie comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych pozwala rozłożyć koszty na wiele miesięcy lub nawet kilka lat, podczas gdy jednorazowe ujęcie w koszty mocno obniża podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym PIT/CIT w miesiącu przyjęcia danego składnika majątku do użytkowania.
Tak czy inaczej, ważne jest, aby wybrana metoda była zgodna z obowiązującymi przepisami podatkowymi i rachunkowymi.
| Dany składnik majątku można (ale nie trzeba) uznać za niskocenny środek trwały w sytuacji, gdy jego wartość początkowa nie przekracza równowartości dziesięciu tysięcy złotych. W przeciwnym wypadku należy obowiązkowo uznać dany składnik za „pełnowartościowy” majątek rzeczowy. |
Jak zaksięgować niskocenny składnik majątku?
Zakup środka trwałego w pełnych księgach rachunkowych należy zaksięgować przy pomocy następujących zapisów:
- zapis na koncie 30 Wn „Rozliczenie zakupu”,
- zapis na koncie 24 Ma „Pozostałe rozrachunki”.
Jeśli zakupiony środek trwały wymaga montażu lub przygotowania, początkowo wszystkie wydatki związane z jego nabyciem rejestruje się na koncie 08 zwanym „Środki trwałe w budowie”. Dokładny zapis transakcji to:
- 08 Wn „Środki trwałe w budowie”,
- 30 Ma „Rozliczenie zakupu”.
W przypadku ujęcia zakupu danego środka trwałego bezpośrednio w koszty księgowe tzn. bez odpisów amortyzacyjnych należy dokonać zakupu w ramach zespołu kont zespołu czwartego (koszty rodzajowe) lub piątego (koszty wydziałowe).
W przypadku przedsiębiorców prowadzących uproszczoną ewidencję księgową w ramach KPiR (Księga Przychodów i Rozchodów), amortyzacja środków trwałych powinna być rejestrowana w kolumnie numer 13 KPiR.
