W jednoosobowych działalnościach gospodarczych życie prywatne często zazębia się ze sprawami zawodowymi. Często można spotkać się z parami, które pomagają sobie w prowadzeniu biznesu. Czy to możliwe? Jak dobrze prowadzić działalność z żoną lub partnerem?
Pomoc partnera w biznesie? Nie zapomnij o ZUS!
Polski porządek prawny nie daje przedsiębiorcom zbyt dużego wyboru. Zgodnie z literą prawa, jeśli właściciel firmy korzysta z pomocy małżonka przy prowadzeniu firmy, to musimy za taką osobę opłacić składki, co reguluje Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych.
Zgodnie z prawem w naszym kraju, osoba pomagająca właścicielowi biznesu w działalności zarobkowej zyskuje statut osoby współpracującej. Można tu wskazać na przykład, kiedy firma zajmuje się pisaniem programów komputerowych, a żona odpowiada za komunikację z klientami.
Są to już dość wyraźne przesłanki do tego, by została ona uznana za osobę współpracującą, co oczywiście wpłynie na zwiększenie obciążenia fiskalnego, jakim obłożone jest przedsiębiorstwo. Co jeszcze trzeba wiedzieć o umocowaniu prawnym takiej osoby?
Niestety, ale w zdecydowanej większości przypadków konieczne będzie opłacenie za taką osobę pełnego wymiaru składki na ZUS. Mały ZUS Plus — nawet jeśli opłacany jest przez właściciela firmy, nie przekłada się na wysokość zobowiązania, jaką uiszczamy za współpracownika.
Warto wskazać na dość specyficzny zabieg, który umożliwia właścicielowi działalności określenie, czy partner(ka) współpracuje na podstawie umowy o pracę czy bez żadnej umowy. To dość ciekawa konstrukcja przepisów, która w polskim porządku prawnym nie zdarza się zbyt często.
Współpracownicy mogą odpowiadać za podział obowiązków w firmie według samodzielnie przyjętego grafika. Można więc umówić się na współpracę w ramach określonej liczby roboczogodzin w tygodniu lub na przykład w szczycie sezonu. Tutaj wszystko zależy od stron.
Zatrudnienie małżonka w firmie
Wiele zmian na tym polu wprowadziła tak zwana konstytucja przedsiębiorców. Zmodyfikowano wtedy między innymi kilka ustaw dotyczących podatku dochodowego. Na mocy Artykuły 23, za koszt uzyskania przychodu nie uważa się już wartości własnej pracy podatnika oraz jego małżonka.
Co to oznacza w praktyce? Dla firmy rodzinnej ewentualna pensja, jaką zapłacimy partnerowi lub partnerce, może być kosztem uzyskania przychodu. Powinniśmy jednak pamiętać o tym, by zachować odpowiednie zasady przelewania takiego wynagrodzenia na konto partnera.
Wszystko tutaj musi odbywać się w zgodzie z literą prawa. A zatem pensja musi być wypłacona na konto. Nie możemy tłumaczyć się przed fiskusem, że pensję dla męża czy żony daliśmy jej po prostu do ręki. Każda wypłata obciążona jest konkretnymi świadczeniami na rzecz państwa i musimy tego obowiązku dotrzymać.
Zatrudnienie współmałżonka lub partnera a współpraca B2B
Ciekawym pomysłem na skorzystanie z pomocy bliskiej nam osoby jest zawiązanie tradycyjnej umowy o współpracę B2B. Jeśli zarówno mąż jak i żona prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, to dzięki fakturom, na jakich opiera się B2B, można szybko rozliczyć ewentualną współpracę.
To ciekawy sposób, który także pozwoli nam nieco bardziej zoptymalizować koszty uzyskania przychodu. W obowiązujących w Polsce przepisach przedsiębiorca ma pełną swobodę w zakresie tego, z jakim podmiotem współpracuje. Nic więc nie stoi na przeszkodzie, by była to firma partnera lub partnerki.
Czy prowadzenie firmy z żoną lub partnerem ma sens?
Jeśli dobrze podejdziemy do tego zadania, to bez wątpienia będzie to bardzo korzystne dla naszego biznesu. Kluczową rolę powinna odegrać tutaj analiza mocnych i słabych cech obu osób, które decydując się na zawiązanie współpracy.
Jeśli na przykład mąż lepiej odnajduje się w pracach zadaniowych (pisanie, programowanie, analiza danych), a żona łatwiej nawiązuje kontakt z innymi osobami, który przecież często bazuje na spontaniczności, to jest to świetna oś, wokół której można próbować tworzyć działalność gospodarczą.
Można też na poważnie myśleć o współpracy, w ramach której jeden partner wykonuje zdecydowaną większość zadań, a pomagająca mu osoba jest na przykład korektorem lub osobą, która wysyła treści lub pliki do klientów, uwalniając od tego zadania drugą osobę i dając jej nieco odpocząć.
Najważniejsze jest wypracowanie bardzo dokładnej umowy, by każda ze stron dokładnie wiedziała, za co odpowiada. W przeciwnym razie łatwo o chaos, który zdestabilizuje pracę firmy, a na dodatek wpędzi partnerów w sytuacje sporne i konfliktowe.
