Przedsiębiorcy, którzy prowadzą w Polsce działalność gospodarczą, mogą na różne sposoby rozliczać się z państwem w zakresie składek społecznych. Mają do wyboru również preferencyjne rozwiązania, wśród nich m.in. Mały ZUS oraz Mały ZUS Plus. To zupełnie różne rozwiązania. Co to jest Mały ZUS Plus i czym różni się on od małego ZUS-u?
Spis treści
Czym jest mały ZUS plus?
Przez lata składki z tytułu ubezpieczeń społecznych miały stały, ryczałtowy charakter. W związku z tym niejednokrotnie dochodziło do sytuacji, w której przedsiębiorcy odprowadzali składki ZUS także za okresy, w których zostały poniesione straty.
Na szczęście, w 2020 roku uległo to pewnej zmianie, ponieważ część przedsiębiorców otrzymała możliwość skorzystania z rozwiązania określanego jako tzw. Mały ZUS Plus.
Mały ZUS Plus to składki naliczane na podstawie dochodu. Takie rozwiązanie pozwala dostosować wysokość obciążeń do dochodów osiąganych przez przedsiębiorcę.
Podstawą do naliczania składek ZUS jest połowa średniego miesięcznego dochodu z poprzedniego roku.

Wydłużony mały ZUS plus
Od 1 sierpnia 2023 roku z Małego ZUS-u Plus możemy korzystać o 12 miesięcy dłużej niż do tej pory, czyli przez 48 miesięcy.
Nie każdy przedsiębiorca może jednak przedłużyć Mały ZUS Plus. Możliwość wykorzystania dodatkowych 12 miesięcy ulgi dotyczy tych, którzy:
- przynajmniej w jednym miesiącu w 2023 roku korzystali z Małego ZUS Plus;
- w 2023 roku, w związku z upływem 36 miesięcy, przestali korzystać z Małego ZUS Plus.
Kto może skorzystać z Małego ZUS-u Plus? Mały ZUS Plus 2023 – warunki
Mały ZUS Plus – dla kogo jest to możliwy sposób rozliczeń? Z Małego ZUS-u Plus mogą skorzystać przedsiębiorcy, których przychody w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczyły równowartości 120 tysięcy złotych.
Czasem można spotkać się z opinią, zgodnie z którą Mały ZUS Plus jest rozwiązaniem przeznaczonym dla nowych przedsiębiorców.
ZUS od dochodu jest dostępny jednak dopiero w sytuacji, gdy przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą przez minimum 60 dni w POPRZEDNIM roku kalendarzowym.
Tym samym, nie można opłacać Małego ZUS Plus w pierwszym roku prowadzenia działalności gospodarczej.
Jest to pierwszy czynnik, który odróżnia Mały ZUS Plus od składek preferencyjnych – te ostatnie są bowiem dostępne przez 24 pierwsze miesiące prowadzenia działalności biznesowej. Następne opiszemy Ci już za chwilę.
Różnice pomiędzy Małym ZUS-em Plus a małym ZUS-em
Tak jak już wspomnieliśmy, Mały ZUS Plus oraz Mały ZUS mają właściwie tylko dwa podobieństwa – oprócz nazwy mowa jest w każdym z przypadków o praktycznych i prostych sposobach na obniżenie zobowiązań składkowych wobec państwa.
Wydaje się jednak, że na tym koniec, jeśli chodzi o wspólne cechy. Możemy natomiast znaleźć kilka różnic. Poniżej przedstawiamy Ci niektóre spośród nich:
Tabela 1. Mały ZUS Plus a Mały ZUS
ZUS od dochodu – Mały ZUS Plus | Składki preferencyjne – Mały ZUS |
Składki społeczne są naliczane na podstawie dochodów osiągniętych w poprzednim roku kalendarzowym | Składki o stałej, ryczałtowej wysokości, naliczane na podstawie 30 proc. minimalnego wynagrodzenia ustawowego |
Możliwość korzystania przez 36 miesięcy. Dopuszczalne jest ponowne rozliczanie w tym wariancie po upływie pięcioletniego okresu | Składki preferencyjne przysługują przez pierwsze 2 lata prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorca nie może ponownie skorzystać z Małego ZUS dla danej firmy |

Ile wynosi składka Mały ZUS Plus? Mały ZUS Plus – jak obliczyć?
Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie „ile wynosi składka Mały ZUS Plus?”. Taki stan rzeczy wynika z bardzo prostej przyczyny.
Aby ustalić podstawę opodatkowania w ramach Małego ZUS Plus, trzeba obliczyć średni poziom dochodu miesięcznego dla poprzednim roku. Aby móc to zrobić, należy:
- podzielić cały dochód przez liczbę dni kalendarzowych działalności z poprzedniego roku;
- otrzymany w ten sposób wynik pomnożyć przez 30 – robi się tak po to, by uzyskać wartości miesięczne;
- podzielić i zaokrąglić do pełnych groszy (tzn. do dwóch miejsc po przecinku) uzyskany wynik miesięczny.
Dla porównania, spójrzmy, ile wynoszą składki społeczne w przypadku oskładkowania preferencyjnego (Mały ZUS):
Tabela 2. Składki naliczane w ramach Małego ZUS-u
Mały ZUS – składka na ubezpieczenie: | Ile procent? | Wartość składek w 2023 roku — podstawa 3490*0,3 = 1047 zł (styczeń-czerwiec 2023) | Wartość składek w 2023 roku — podstawa 3600*0,3 = 1080 zł (lipiec-grudzień 2023) |
Emerytalne | 19,52% | 204,37 | 210,82 |
Rentowe | 8,00% | 83,76 | 86,40 |
Chorobowe | 2,45% | 25,65 | 26,46 |
Wypadkowe | 1,67%* | 17,48 | 18,04 |
Zdrowotne | 9,00% | Liczona od dochodu | Liczona od dochodu |
*dotyczy firm zatrudniających do 9 osób.
Jak liczyć 3 lata Mały ZUS Plus? Mały ZUS Plus – ile wynosi?
Mały ZUS Plus, czyli ZUS od dochodu, to rozwiązanie korzystne w szczególności dla przedsiębiorców prowadzących działalność na niewielką skalę. Dzięki temu wariantowi można zoptymalizować koszty stałe wynikające z tytułu składek społecznych.
Niestety, trzeba pamiętać, że nie każdy ma prawo skorzystać z tego wariantu – jeśli zatem jesteś przedsiębiorcą lub dopiero planujesz nim zostać, musisz sprawdzić, czy w Twoim przypadku dopuszczalne jest skorzystanie z ZUS od dochodu.
Rozliczanie się w ramach Małego ZUS-u Plus zostało ograniczone czasowo. Składki ZUS od dochodu można rozliczać przez okres nie dłuższy niż 48 miesięcy w ciągu pięcioletniego okresu. Trzeba przy tym pamiętać, że do 48-miesięcznego okresu wlicza się okres 2 lat składek preferencyjnych.

Niestety, po upływie czterech lat musisz jako przedsiębiorca przejść na pełny ZUS. Oznacza to niemałe koszty, ponieważ w 2023 roku składki społeczne ZUS wynoszą łącznie aż 1418,48 zł, a trzeba pamiętać przecież również o składce zdrowotnej.
Każdy rozsądny i myślący długofalowo przedsiębiorca powinien o tym pamiętać, a dokonywane przez niego prognozy finansowe – uwzględniać podwyższone koszty składek ZUS po czterech latach.
Mamy jednak dobrą wiadomość, jeśli wciąż jeszcze wahasz się nad skorzystaniem z Małego ZUS Plus. Otóż upływ czterech lat nie oznacza, że nie będziesz już mógł w przyszłości skorzystać z ZUS naliczanego od dochodu.
Po upływie wspomnianego już przez nas okresu – tzn. 48 miesięcy rozliczania Małego ZUS Plus oraz 12 miesięcy pełnego oskładkowania – można powrócić do preferencyjnego rozliczania.
Ulga Mały ZUS Plus po wznowieniu działalności
Aby móc skorzystać z Małego ZUS-u Plus należy prowadzić działalność przez przynajmniej 60 dni kalendarzowych. Z Małego ZUS-u Plus można korzystać przez 48 miesięcy, ale w ten czas włącza się również czas opłacania preferencyjnych składek ZUS (Mały ZUS).
Co to oznacza dla przedsiębiorców, którzy zawiesili, a teraz wznawiają działalność gospodarczą? Dobra wiadomość jest taka, że czas zawieszenia nie wlicza w okres trwania Małego ZUS-u Plus.
Oznacza to, że kontynuacja Małego ZUS Plus po wznowieniu działalności jest możliwa przez tyle miesięcy, ilu nie wykorzystaliśmy podczas prowadzenia działalności przed zawieszeniem.