Przez wiele lat urodzenie dziecka dawało prawo do urlopu macierzyńskiego. Jednak przysługiwało to tylko matce. Obecnie prawo pozwala na opiekę nad dzieckiem również ojcu. Czym jest urlop tacierzyński? Komu przysługuje i na jakich warunkach się go przyznaje?
Spis treści
Urlop tacierzyński – kto może z niego skorzystać?
Z urlopu tacierzyńskiego może skorzystać mężczyzna, który został ojcem i jest objęty ubezpieczeniem chorobowym. Można z niego skorzystać, zarówno pracując na etacie, jak i prowadząc działalność gospodarczą. Podstawą jest jednak ubezpieczenie chorobowe.
Urlop tacierzyński trwa dwa tygodnie (14 dni), a można z niego skorzystać do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia.
Urlop tacierzyński został wprowadzony w związku z dyrektywą unijną work-life balance. W przypadku gdy ojciec nie skorzysta z urlopu tacierzyńskiego, póki dziecko nie skończy 1 roku życia, to wolne dni przepadną.
Urlop tacierzyński – ile jest płatny?
Urlop tacierzyński to część urlopu macierzyńskiego więc jest rozliczany tak samo. Jeśli ojciec będzie korzystał z urlopu tacierzyńskiego, to tak jak matka, otrzyma 100% podstawy wymiaru zasiłku. Możliwość uzyskania świadczenia uregulowana jest przez Kodeks pracy.
Kto płaci za urlop tacierzyński?
Świadczenie w ramach urlopu tacierzyńskiego wypłacane jest przez ZUS.
Urlop tacierzyński 2023 – czym różni się od urlopu ojcowskiego?
Urlop ojcowski trwa 14 dni i udzielany jest niezależnie od tego, czy matka dziecka znajduje się aktualnie na urlopie macierzyńskim. Urlop tacierzyński jest natomiast częścią urlopu macierzyńskiego i przysługuje ojcu tylko wtedy, gdy matka zgodzi się na oddanie kilku tygodni urlopu rodzicielskiego ojcu dziecka.
Urlop tacierzyński różni się od ojcowskiego przede wszystkim tym, że nie da się go podzielić. Urlop ten musi być wykorzystany za jednym razem.
To, czy ojcu będzie należał się urlop tacierzyński, zależy przede wszystkim od matki. Jeśli ta jest np. bezrobotna, to nie przysługuje jej urlop macierzyński, a skoro tak, to i ojciec nie może skorzystać z urlopu tacierzyńskiego.
Urlop tacierzyński przysługuje mężczyznom, opłacającym składkę zdrowotną. Z urlopu mogą skorzystać także panowie, pracujący na umowę zlecenie. Dni wolne można zyskać z tytułu:
- urodzenia się dziecka;
- przysposobienia dziecka na wychowanie, np. w ramach rozpoczęcia działania jako rodzina zastępcza.
Urlop tacierzyński – ile trwa?
Długość urlopu tacierzyńskiego zależy przede wszystkim od tego, jak długi jest urlop macierzyński, a także, w jaki sposób matka dziecka chce się nim podzielić z ojcem. I tak urlop macierzyński w 2023 to:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka;
- 31 tygodni przy urodzeniu dwójki dzieci przy jednym porodzie;
- 33 tygodnie jeżeli przy jednym porodzie urodziło się troje dzieci;
- 35 tygodni w przypadku czworaczków;
- 37 tygodni jeżeli urodzą się pięcioraczki.
Matka musi skorzystać przynajmniej z 14 tygodni urlopu macierzyńskiego. W związku z tym maksymalny okres urlopu tacierzyńskiego to:
- 6 tygodni przy jednym dziecku;
- 17 tygodni w przypadku bliźniaków;
- 19 tygodni na trojaczki;
- 21 tygodni jeżeli urodzi się czwórka dzieci;
- 23 tygodnie w przypadku urodzenia pięciorga dzieci przy jednym porodzie.
W sytuacji gdy mama chce w całości wykorzystać urlop macierzyński, ojciec nie może skorzystać z urlopu tacierzyńskiego
Urlop tacierzyński – wniosek
Wniosek o urlop rodzicielski muszą złożyć oboje rodzice. Matka musi zawrzeć w nim datę, kiedy rezygnuje z zasiłku macierzyńskiego, jeżeli prowadzi działalność gospodarczą; zaświadczenie od pracodawcy, informujące o zaprzestaniu pobierania zasiłku, jeżeli kobieta jest zatrudniona, a zasiłek pobierany jest z ZUS; a także oświadczenie, od kiedy ojciec będzie korzystał z urlopu.
Ojciec dostarcza skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub kopię z potwierdzeniem od ZUS, lub płatnika składek o zgodności z oryginałem. Musi także dostarczyć zaświadczenie od organu wypłacającego zasiłek o podstawie wymiaru zasiłku pobieranego przez matkę. Tata określa we wniosku datę, kiedy planuje rozpocząć urlop tacierzyński.
Urlop tacierzyński – czy pracodawca może odmówić?
Pracodawca nie może odmówić urlopu tacierzyńskiego. Pracownik nie może jednak skorzystać z możliwości takiego dodatkowego urlopu bez poinformowania o tym pracodawcy. Musi on złożyć pracodawcy wniosek o urlop. Taki wniosek musi być złożony nie później niż 14 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu.
Urlop tacierzyński a urlop ojcowski
Urlop ojcowski przysługuje każdemu pracującemu tacie, bez względu na to, czy matka dziecka przebywa na urlopie macierzyńskim. Urlop tacierzyński to tak naprawdę część urlopu macierzyńskiego, którego zrzekła się mama dziecka.
