Każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę wchodzi w tzw. stosunek pracy. Oznacza to, że ma nad sobą przełożonego i może być nadzorowany. Warto jednak pamiętać, że kodeks pracy, który reguluje przepisy dotyczące zatrudniania, daje pracownikom także prawa. Poznaj prawa pracownika w Polsce. Sprawdź, jakie ma obowiązki.
Umowa o pracę to wciąż bardzo popularny sposób zatrudniania pracowników. Wszystko dlatego, że daje pracownikowi stabilność i liczne świadczenia, jakich nie gwarantuje żadna inna umowa. Regulacje dotyczące umowy o pracę znajdziemy w kodeksie pracy.
Spis treści
Prawa pracownika zatrudnionego na umowę o pracę
Umowa o pracę zakłada, że pracownik zobowiązuje się do wykonywania określonej pracy pod nadzorem wyznaczonej osoby w określonym miejscu i czasie. Ze względu na świadczenie pracy, pracownik ma prawo do wynagrodzenia.
Należy zauważyć, że umowa o pracę może być zawarta zarówno na piśmie, jak i ustnie. Umowa jest ważna w momencie, gdy pracownik i pracodawca wyrażają zgodne woli dotyczące istotnych postanowień. Umowa powinna określać strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy.
Po zawarciu umowy, pracownik ma możliwość skorzystania z różnych świadczeń i uprawnień. Najważniejsze prawa pracownika prawo do wynagrodzenia, premii i nagrody. Oczywiście, pracownik ma również prawo do urlopu wypoczynkowego.
Prawo do wynagrodzenia oznacza, że wynagrodzenie powinno być adekwatne do rodzaju pracy i kwalifikacji wymaganych do jej wykonywania. Pracownik ma prawo otrzymywać wynagrodzenie w formie pieniężnej. Jeśli ustalono to w układzie zbiorowym lub w ustawie, część wynagrodzenia może być wypłacana w formie weksli lub akcji.
Pracownik ma także prawo do wynagrodzenia za czas, gdy nie pracuje, ale mógłby pracować, gdyby nieprzewidziane przeszkody utrudniły mu to z winy pracodawcy. Wynagrodzenie przysługuje również w przypadku choroby pracownika oraz wypadku w drodze do pracy lub z pracy. Jeśli choroba trwa dłużej niż 30 dni, pracownik ma również prawo do zasiłku chorobowego.
Prawa i obowiązki pracownika w zakresie BHP
Jako że, pracownik ma prawo do bezpiecznego wykonywania pracy, bardzo ważne są obowiązki i prawa pracownika w zakresie BHP. Pracownik musi przejść szkolenie BHP, a pracodawca musi zapewnić mu zgodne z przepisami stanowisko pracy, które gwarantuje bezpieczeństwo. Pracownik ma prawo powstrzymać się od pracy, jeśli warunki nie spełniają przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
Prawo do urlopu
Do praw pracownika zalicza się urlop, który ma na celu odpoczynek i regenerację sił fizycznych i psychicznych. Istnieje kilka rodzajów urlopów, takich jak urlop wypoczynkowy, bezpłatny, macierzyński, szkoleniowy i wychowawczy.
Pracownik nie może zrezygnować z urlopu wypoczynkowego. Jeśli pracuje krócej niż 10 lat, przysługuje mu 20 dni urlopu, a jeśli dłużej, to 26 dni. Urlop może być podzielony, ale jedna część powinna trwać co najmniej 14 dni kalendarzowych. Urlop bezpłatny może zostać udzielony na pisemny wniosek pracownika.
Prawa pracownika – czego nie wolno szefowi?
Istnieją również ogólne prawa wynikające z praw człowieka. Pracownik nie może być dyskryminowany ze względu na religię, płeć, narodowość ani przekonania polityczne. Pracownik ma prawo do bezpiecznych warunków pracy. Pracodawca musi także zapewnić pracownikom możliwość podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Przeczytaj więcej w kategorii prawo pracy.
