Zadatek i zaliczka to pojęcia, które wciąż przez wiele osób stosowane są zamiennie. Warto jednak wiedzieć, że oznaczają coś zupełnie innego. Z tego artykułu dowiesz się, jaka jest różnica między zadatkiem a zaliczką.
Jedynym elementem, który łączy zaliczkę i zadatek jest to, że wpłaca się je przed wykonaniem usługi lub przed przekazaniem towaru. Wpłata zaliczki lub zadatku jest formą zabezpieczenia wykonania umowy, inaczej mówiąc, ma stwierdzać, że mamy zamiar kupić określony produkt lub usługę.
Spis treści
Co to jest zadatek?
Zadatek, który wpłacamy przed lub w momencie zawarcia umowy powoduje, że jeśli jedna ze stron nie wykona umowy, to można go zachować. Gdy daliśmy zadatek, a druga strona nie wykona umowy, możemy żądać zwrotu dwukrotnej wartości wpłaconej kwoty. Jeśli dochodzi do realizacji umowy, to zadatek staje się częścią ostatecznej ceny.
Po co jest zadatek?
Zadatek ma zabezpieczyć interesy obu stron umowy. Skutek w przypadku niewykonania umowy jest jednak różny zależnie od tego, która ze stron kontrakt zerwała. W przypadku gdy jest to kupujący, to zadatek mu przepada. Jeśli z realizacji umowy rezygnuje sprzedający, musi on zwrócić dwukrotną wysokości zadatku.
Co to jest zaliczka?
Pojęcie zaliczki nie jest bezpośrednio uregulowane w kodeksie. Zaliczka jest to część opłaty za towar lub usługę. W przypadku rezygnacji czy odstąpienia od realizacji umowy, zaliczka podlega zwrotowi. I to niezależnie od tego, kto zrezygnował z realizacji zawartej umowy. Można więc powiedzieć, że zaliczka to po prostu „rezerwacja” danej usługi czy produktu. Takie rozwiązanie może być mniej korzystne dla kupującego.
Jeśli to on rozmyśli się i nie zdecyduje się na zrealizowanie umowy (zrezygnuje, zanim została zrealizowana), to sprzedawca będzie mógł domagać się odszkodowania, gdy poniósł koszty związane z realizacją tejże umowy. Nawet jeśli jednak sprzedawca zdecyduje się wystąpić o odszkodowanie, to i tak musi zwrócić kupującemu zaliczkę.
Zadatek czy zaliczka – czy wliczają się w cenę?
Zarówno zaliczka, jak i zadatek wliczają się do ostatecznej ceny przedmiotu sprzedaży. Jeśli więc umowa zostanie wykonana, wliczane są na poczet ceny. Gdy umowa zostanie rozwiązana, nie zawsze jest tak, że zadatek przepada. Jeśli żadna ze stron nie czuje się winna rozwiązania umowy, to zarówno w przypadku zaliczki, jak i zadatku są one zwracane w pełnej wysokości. W przypadku przedsiębiorców mogą oni w sposób dowolny określić, jak będzie wyglądało rozwiązanie.
Przedsiębiorcy mają jednak prawo poczynić dowolne ustalenia w zakresie sytuacji, w jakich dochodzi do zatrzymania zaliczki bądź rezygnacji żądania zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.
Podatek przy zadatku i zaliczce
Z perspektywy przedsiębiorcy może pojawić się pytanie o podatki. Zarówno w przypadku zaliczki, jak i zadatku podatek trzeba rozliczyć w miesiącu, w którym otrzymano zapłatę. Najlepiej zastosować w tym przypadku formułę faktury zaliczkowej.
Jeśli więc chcemy podpisać umowę i zabezpieczyć dodatkowo jej wykonanie, dobrze jest rozważyć czy będziemy rozliczać ją zaliczką, czy zadatkiem. Bo każdy z tych elementów powoduje inne skutki.
Zaliczka a zadatek – co bardziej się opłaca?
I wreszcie pytanie o to, co bardziej się opłaca. Czy zadatek, czy zaliczka? Odpowiedź na to pytanie oczywiście w dużej mierze zależy od tego, czy jesteśmy sprzedającym, czy kupującym. I jaki poziom ryzyka jesteśmy w stanie przyjąć.
Zaliczka nie daje żadnej gwarancji, że transakcja zostanie sfinalizowana. Każda ze stron może się z niej wycofać bez żadnych konsekwencji. Mówiąc inaczej, jest to po prostu rezerwacja.
Zadatek chroni obie strony. Gdy jedna ze stron odstąpi, to druga strona umowy zachowuje zadatek. Gdy stroną odstępującą jest ta, która otrzymała zadatek, to musi zwrócić drugiej stronie odszkodowanie w podwójnej wysokości zadatku. Można więc przyjąć, że zadatek bardziej motywuje obie strony do realizacji umowy.
Przeczytaj więcej i poznaj lepiej prawo gospodarcze.
