Zarządca sukcesyjny chroni ciągłość działania jednoosobowej działalności po śmierci przedsiębiorcy. Gwarantuje to, że zatrudnieni pracownicy mogą dalej pracować, a kontrahenci bez kłopotu rozliczyć swoje należności.
Śmierć przedsiębiorcy, który prowadzi firmę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, jest nie lada problemem. Wszystko dlatego, że pod względem formalnym przypisana jest do nazwiska konkretnego przedsiębiorcy i jest związana tylko z nim. W momencie, gdy taki przedsiębiorca umiera, firma przestaje istnieć i musi zostać wykreślona z ewidencji działalności gospodarczej. Chyba że przedsiębiorstwo ma zarządcę sukcesyjnego.
Kto to jest zarządca sukcesyjny?
Zarządca sukcesyjny pozwala na kontynuowanie działalności gospodarczej po śmierci przedsiębiorcy. Firma otrzymuje wtedy status tzw. przedsiębiorstwa w spadku. Numer NIP działalności pozostaje taki sam, pracownicy nadal mogą pracować, a firma rozlicza się bez kłopotów. Zarządca sukcesyjny jest w stanie kontynuować prowadzenie firmy na podstawie wydanych na zmarłego przedsiębiorcę koncesji i zezwoleń.
Ustawa o zarządzaniu sukcesyjnym ustanawia zasady zarządzania firmą w czasie od śmierci przedsiębiorcy do chwili podziału spadku.
Zarządca sukcesyjny – kto to jest?
Zarządca sukcesyjny musi zostać powołany za życia przedsiębiorcy. Odpowiada za zarządzanie firmą po śmierci przedsiębiorcy. Co istotne, odpowiada on jedynie za zarządzanie majątkiem, ale nie jest właścicielem przedsiębiorstwa.
Właścicielem przedsiębiorstwa w spadku jest spadkobierca. Jest nim ten, kto otrzymał spadek w testamencie, albo też spadkobierca ustawowy. W związku z tym spadkobiercom należą się udziały w zysku. Odpowiadają też za straty wynikające z prowadzenia firmy. Zysk spadkobiercom wypłaca zarządca. Jest on wypłacany proporcjonalnie do udziału w spadku.
Jak ustanowić zarządcę sukcesyjnego?
Przedsiębiorca musi powołać swojego zarządcę sukcesyjnego jeszcze za życia. Trzeba to zrobić w formie pisemnej, a osoba powołana do roli zarządcy sukcesyjnego musi wyrazić na to zgodę. Zarządca musi wpisać się rejestru CEIDG.
Brak zarządcy sukcesyjnego
Przepisy prawa zakładają, że jeśli za życia przedsiębiorcy nie został powołany zarządca sukcesyjny, to można go ustanowić po śmierci przedsiębiorcy, jeśli zgodę na to wyrażą spadkobiercy, których łączny udział w przedsiębiorstwie w spadku przekracza 85%. Może on być również ustalony przez małżonka przedsiębiorcy albo spadkobierca windykacyjny. Takie osoby w ciągu 2 miesięcy od śmierci przedsiębiorcy muszą ustanowić zarządcę sukcesyjnego.
Zadania zarządcy sukcesyjnego
Zarządca sukcesyjny działa na rzecz właścicieli przedsiębiorstwa w spadku, zarządza środkami finansowymi dostępnymi na rachunku bankowym zmarłego przedsiębiorcy. Zarządca może być tylko jeden. Gdy przejmuje zarządzanie firmą, może posługiwać się tym samym NIP-em, którego używał przedsiębiorca przed śmiercią. Nazwa firmy również się nie zmienia. Trzeba jednak pamiętać, żeby w nazwie umieścić dopisek „przedsiębiorstwo w spadku”
Czas trwania zarządu sukcesyjnego to dwa lata. W określonych sytuacjach sąd może przedłużyć czas działania zarządcy do pięciu lat.
Warto pamiętać, że gdy zarządca sukcesyjny przejmuje zarządzanie przedsiębiorstwem w spadku, cały czas funkcjonują umowy o pracę zatrudnionych. Umowy takie wygasają, dopiero gdy wygaśnie zarząd sukcesyjny.
Zarządca otrzymuje za swoje działanie wynagrodzenie. Jest ono wypłacane przez właścicieli, czyli spadkobierców. Ponosi on odpowiedzialność za wszystkie zobowiązania związane z prowadzeniem firmy w spadku. Odpowiada też za przygotowanie wykazu majątku przedsiębiorstwa na dzień otwarciu spadku.
