Jak uzyskać towar lub usługę, zachować płynność finansową, a jednocześnie nie brać kredytu w banku? Rozwiązaniem jest kredyt towarowy. Przedstawiamy jego zalety, wady i sposoby zawarcia.
Kredyt towarowy, zwany też kupieckim, pozwala przedsiębiorcom uzyskać towar lub usługi nie dysponując gotówką i bez zadłużania się w bankach lub firmach pożyczkowych. Uchodzi za jedną z najbardziej atrakcyjnych form pozyskiwania finansowania działalności gospodarczej.
Spis treści
Na czym polega kredyt towarowy?
Kredyt towarowy polega na tym, że przedsiębiorca, dostawca towaru/usługi, udziela kredytu odbiorcy, czyli przedsiębiorcy, z którym współpracuje. W praktyce oznacza to, że dostawca godzi się na otrzymanie zapłaty po dostawie. Inaczej mówiąc, termin płatności jest odroczony.
Kredyt kupiecki tym różni się od innych kredytów, że nie jest przyznawany przez instytucje finansowe – to pozabankowa forma finansowania działalności przedsiębiorstwa.
Można podzielić go na kredyt odbiorcy i kredyt dostawcy. O kredycie odbiorcy (zwanym też odwróconym kredytem kupieckim) mówimy w przypadku zaliczki za towar, który nie został dostarczony lub usługę, która nie została wykonana. Kiedy mamy do czynienia z kredytem odbiorcy? Dobrym przykładem jest zamówienie kosztownego przedmiotu, na który dostawca musi zdobyć finansowanie.
Częściej spotykany jest kredyt dostawcy, czyli odroczenie terminu płatności za dostarczony towar lub usługę.
Kredyt towarowy – zalety i wady
Jakie są zalety kredytu towarowego? To niższe koszty, m.in. brak oprocentowania i prowizji charakterystycznych dla kredytu bankowego. Jest też sposobem na zachowanie płynności finansowej bez sięgania po pożyczki czy kredyt obrotowy. Kupujący nie musi też angażować własnych środków, a jednocześnie otrzymać towar, który może sprzedać. Dostawca, udzielając kredytu towarowego, może przyciągnąć nowych kontrahentów lub utrzymać dotychczasowych.
Ważnym plusem kredytu kupieckiego jest też brak skomplikowanych formalności. Dostawca szybko poinformuje czy godzi się na dostarczenie usługi/towaru i odroczenie terminu płatności. Obie strony same decydują, jakie warunki znajdą się w umowie. Sama umowa też nie jest konieczna, wystarczy wystawienie faktury z odroczonym terminem płatności.
Kredyt towarowy ma też wady. Decydując się na kredyt kupiecki, można stracić rabat z tytułu natychmiastowej zapłaty za towar lub usługę. Dostawca ponosi natomiast ryzyko niewypłacalności klienta.
Jak uzyskać kredyt towarowy?
Prawo nie narzuca formy, w jakiej ma być udzielany kredyt towarowy. Obie strony mogą spisać umowę (zawrzeć ją w formie ustnej) lub po prostu wystawić faktury z odroczonym terminem płatności.
Ważne jest, że kredyt kupiecki (towarowy) może udzielić tylko przedsiębiorca, który przeprowadza transakcję z innym przedsiębiorcą. Jeżeli firma jest zainteresowana kredytem towarowym, to musi wystąpić o niego do kontrahenta.
Dostawca nie ma obowiązku przyznać kredytu kupieckiego. Kredyt towarowy jest z założenia ryzykowny dla strony, która go udziela. Zawarcie umowy będzie łatwiejsze w przypadku przedsiębiorców, którzy darzą się zaufaniem.
Potencjalny kredytodawca może zweryfikować występującego o kredyt i ocenić jego sytuację finansową. Zrobi to np. sprawdzając kontrahenta w Krajowym Rejestrze Długów, czy Biurze Informacji Kredytowej. Można przyjąć, że szansę na kredyt towarowy świeżo założonej firmy są mniejsze niż przedsiębiorstwa z kilkuletnim stażem i dobrą historią.
Dostawca stosuje często limit kupiecki. To maksymalna kwota kredytu, jaką może udzielić kontrahentowi występującemu o kredyt towarowy. Kredytodawca sam ustala wysokość limitu i może ją dowolnie zmniejszyć lub zwiększyć.
Warto pamiętać, że kredyt kupiecki jest zazwyczaj krótkoterminowy. Najczęściej udzielany jest na nie dłużej niż 30 dni. Czas kredytowania, to czas pomiędzy dostawą towaru lub wykonaniem usługi a terminem płatności.
Co z oprocentowaniem kredytu kupieckiego? Warunki umowy, także dotyczące oprocentowania, zależą od umowy między kontrahentami.
Zabezpieczenie kredytu towarowego
Dostawca usługi/towaru, czyli udzielający kredyt, może zażądać w umowie zabezpieczenia, np. na ruchomości, karnych odsetek za zwłokę, gwarancji bankowej czy też wekslach in blanco. Zabezpieczenia spotykamy najczęściej w umowach z nowymi kontrahentami.
Kredytodawca może wykupić ubezpieczenie kredytu kupieckiego. Przedmiotem polisy są wierzytelności. Przedsiębiorca, który godzi się na udzielenie kredytu towarowego, zyskuje w ten sposób zabezpieczenie na wypadek niewypłacalności kontrahenta.
Warunkiem ubezpieczenia kredytu towarowego jest spisanie umowy między przedsiębiorcami, która udokumentuje udzielenie kredytu.
Jak zaksięgować kredyt towarowy?
Ponieważ prawo nie reguluje, jaka ma być forma prawna umowy o kredyt towarowy, to w obrocie gospodarczym taki kredyt dokumentowany jest umową lub fakturą sprzedaży z odroczonym terminem płatności.
Jak zaksięgować kredyt towarowy, od którego dostawca nalicza odsetki? Biorąc pod uwagę rozliczenia w zakresie VAT, udzielenie kredytu kupieckiego należy klasyfikować jako usługi finansowe korzystające ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.
Umowa kredytu towarowego będzie podstawą do umieszczenia zobowiązania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (w ramach rozrachunków z tytułu dostaw towarów i usług).
Dowiedz się więcej i zadbaj o finanse firmy.