Dodatek do emerytury pozwala zwiększyć kwotę podstawowego świadczenia emerytalnego. Aby go uzyskać, należy złożyć stosowny wniosek lub osiągnąć określony przepisami wiek.
Dodatek do emerytury może zostać przyznany zaraz po otrzymaniu decyzji o wypłacie emerytury lub dopiero po osiągnięciu określonego przepisami wieku. Najczęściej jest to dodatek pielęgnacyjny wypłacany osobom po ukończeniu 75. roku życia lub osobom całkowicie niezdolnym do pracy i samodzielnej egzystencji.
Spis treści
Dodatek do emerytury po 65. roku życia
Po ukończeniu 65. roku życia emeryci mogą wnioskować o dodatek pielęgnacyjny. Jest to dodatek do emerytury przyznawany osobom całkowicie niezdolnym do pracy i do samodzielnej egzystencji.
Dodatkowe świadczenie wypłacane jest na wniosek emeryta – Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca dodatek, jeśli lekarz orzecznik z komisji lekarskiej ZUS stwierdzi całkowitą niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji. Należy również dostarczyć zaświadczenie o stanie zdrowia (druk OL-9) wydane przez lekarza prowadzącego maksymalnie na miesiąc przed dniem złożenia wniosku o dodatek pielęgnacyjny.
Dodatek do emerytury po 75. roku życia
Osoby, które ukończyły 75. rok życia, otrzymają pielęgnacyjny dodatek do emerytury, który od 1 marca 2023 roku wynosi 294,39 zł (świadczenie podlega waloryzacji). Prawo do takiego dodatku przyznawane jest z urzędu, a kwota zostaje wypłacana każdego miesiąca razem z podstawowym świadczeniem.
Dodatek pielęgnacyjny dla osób po 75. roku życia nie zostanie wypłacony, jeśli dany emeryt przebywa w zakładzie opiekuńczo-leczniczym bądź w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym przez okres dłuższy niż dwa tygodnie w miesiącu. Należy też pamiętać, że osobom, które pobierają dodatek pielęgnacyjny, nie przysługuje prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przyznawanego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. W takiej sytuacji o wypłacie dodatku należy poinformować właściwy organ.
Dodatek do emerytury dla wdowy
Świadczenie wypłacane emerytkom po zmarłym małżonku to tzw. wdowia renta wynosząca 85% wysokości świadczenia, jakie mógłby otrzymywać zmarły. Osoby mające możliwość pobierania takiego świadczenia muszą dokonać wyboru: własne świadczenie lub świadczenie po zmarłym.
W 2023 roku do Sejmu złożono projekt nowelizacji Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z nim wdowy miałyby mieć wybór pomiędzy dwoma opcjami dotychczasowej „wdowiej renty”. Innym pomysłem jest specjalny dodatek do emerytury dla wdowy – 900 złotych wypłacane każdego miesiąca.
Dodatek do emerytury za urodzenie dzieci
Dodatek do emerytury przyznawany kobietom za urodzenie dzieci to rodzicielskie świadczenie uzupełniające MAMA 4+, o które można ubiegać się od 1 marca 2019 roku. Świadczenie to ma na celu zapewnienie środków niezbędnych do utrzymania osobom, które zrezygnowały z pracy zawodowej lub w ogóle jej nie podjęły ze względu na konieczność wychowywania dzieci.
Dodatek za urodzenie dzieci można otrzymać po spełnieniu kilku warunków – jest to brak dochodów zapewniających niezbędne środki utrzymania, zamieszkanie na terenie Polski i posiadanie w kraju ośrodka interesów życiowych przez minimum 10 lat oraz:
- dla matek – ukończenie 60. roku życia, urodzenie i wychowanie lub jedynie wychowanie minimum 4 dzieci;
- dla ojców – ukończenie 65. roku życia oraz wychowanie co najmniej 4 dzieci, których matka zmarła, porzuciła je lub nie wychowywała przez długi okres.
Specjalny ryczałt energetyczny
Energetyczny dodatek do emerytury wypłacany przez ZUS to 255,17 zł przysługujące osobom uprawnionym i ich żyjącym współmałżonkom. Ryczałt energetyczny każdego miesiąca doliczany jest do kwoty świadczenia zasadniczego. Pieniądze mają na celu obniżenie kosztów ponoszonych w związku z korzystaniem z energii elektrycznej, ogrzewania i gazu.
O wypłatę dodatku mogą wnioskować 4 grupy seniorów: kombatanci i inne osoby uprawnione, żołnierze zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach pozyskiwania rud uranowych i batalionach budowlanych, wdowy/wdowcy (emeryci i renciści) pozostali po kombatantach i innych osobach uprawnionych oraz wdowy pobierające emeryturę/rentę pozostałe po przymusowo zatrudnianych żołnierzach.
Świadczenie ratownicze
Świadczenie ratownicze to dodatek do emerytury przysługujący osobom, które zawodowo wykonywały trudne, niebezpieczne prace związane z zagrożeniem zdrowia i życia. Pobierany jest między innymi przez seniorów służących w Ochotniczej Straży Pożarnej czy Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym przez 20 (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni).
Dodatek ratowniczy wynosi obecnie 200 zł (podlega waloryzacji 1 marca każdego roku). Przyznawany jest po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku przez Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Dodatek do emerytury z KRUS
Dodatek dla sołtysa to świadczenie pieniężne w wysokości 300 zł przyznawane od 1 lipca 2023 roku. O dodatek może wnioskować:
- osoba, która pełniła funkcję sołtysa przez minimum dwie kadencje (co najmniej 8 lat);
- osoba, która ukończyła 60 (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni);
- osoba, która nie była skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo/przestępstwo skarbowe związane z pełnioną funkcją sołtysa.
Dodatek do emerytury dla sołtysa wypłacany jest przez KRUS – aby go otrzymać, należy złożyć wniosek do lokalnej placówki KRUS, dołączając do niego zaświadczenie potwierdzające pełnienie funkcji sołtysa (wydane przez wójta, burmistrza czy prezydenta miasta właściwego dla danego sołectwa).
Jeśli organ nie jest w stanie potwierdzić okresu pełnienia tej funkcji przez wnioskodawcę, do wniosku należy dołączyć postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia oraz oświadczenie wnioskodawcy o pełnieniu funkcji sołtysa potwierdzone oświadczeniami złożonymi przez minimum 5 osób zamieszkujących sołectwo w danym okresie.
Inne dodatki do emerytury
Inne dodatki do świadczeń emerytalno-rentowych przyznawane są po spełnieniu określonych warunków. To między innymi dodatek dla sierot zupełnych wypłacany osobom pobierającym rentę rodzinną, których rodzice nie żyją. Wysokość dodatku jest stała – wynosi 553,30 złotych (podlega waloryzacji).
Z kolei dodatek kombatancki dotyczy kombatantów i ofiar represji, a dodatek kompensacyjny wdów i wdowców po osobach uprawnionych. Wysokość dodatku kombatanckiego to 294,39 zł, dodatek kompensacyjny wynosi 15% dodatku kombatanckiego.
Dodatki do emerytury to dodatkowe środki, które zwiększają wysokość świadczenia podstawowego. Aby je otrzymać, świadczeniobiorca powinien należeć do jednej ze specjalnych grup związanych z wiekiem, trudnymi warunkami życia czy pełnionymi funkcjami.
Szczegóły dotyczące przyznawania i wypłaty świadczeń reguluje Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251) i art. 16 ust. 6-8 Ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 615).
