Na czym polega obliczanie VAT? Najważniejsze informacje

Podatek VAT opłacany jest przez dostawców. Jednak w rzeczywistości obciąża odbiorców danego towaru lub usługi. Wszystko dlatego, że przez doliczenie podatku VAT cena w sklepie jest wyższa. Jak wygląda obliczanie VAT?

Co to jest i ile wynosi VAT?

Podatek VAT to podatek od towarów i usług, inaczej nazywany podatkiem od wartości dodanej (od angielskiego: Value Added Tax). Do odprowadzania VAT-u są zobowiązane wszystkie rodzaje spółek oraz wielu przedsiębiorców, chyba że działają w branży zwolnionej z tego obowiązku.

W niektórych branżach istnieje obowiązek rejestracji do VAT. Podatek VAT dotyczy także niektórych osób fizycznych, w tym osób, które wynajmują lokale na cele użytkowe.

Od jakiej kwoty VAT?

Przedsiębiorca, który jest czynnym podatnikiem VAT, ma możliwość odliczania wartości VAT od faktur kosztowych. Dzięki temu realny koszt danego produktu lub usługi jest niższy. 

W przypadku małej działalności (do 200 000 zł obrotu rocznego) przedsiębiorca może samodzielnie zdecydować, czy chce rozliczać VAT, czy nie. Oczywiście w sytuacji, w której nie działa w branży zawsze obłożonej obowiązkiem rozliczania VAT.

W jaki sposób nalicza się podatek VAT?

Jeśli przedsiębiorca wyprodukuje dany towar o wartości 100 zł, to przekazując go do dystrybutora, nalicza odpowiednią dla tego towaru stawkę VAT. Dystrybutor dolicza VAT do ceny produktu, przekazując towar do hurtowni.

VAT z faktury od producenta może sobie odliczyć. W ten sposób do rozliczenia pozostaje tylko wartość VAT-u, która jest różnicą między ceną zakupu od producenta a sprzedaży. Gdy hurtownik przekazuje towar sprzedawcy detalicznemu, proces się powtarza. 

Klient końcowy płaci końcową wartość ceny, razem z VAT. Rozliczenie podatku VAT następuje jednak „po drodze”, gdy towar wędruje między jednym a drugim pośrednikiem.

Jak obliczyć VAT? Wzór

Sposób obliczania podatku VAT jest prosty. Najważniejszym elementem jest zrozumienie różnicy między ceną netto a brutto. Cena netto to podstawowa cena bez naliczonego podatku VAT. Brutto to wartość z doliczonym podatkiem.

Warto pamiętać o pojęciach takich jak podatek naliczony i podatek należny. Stosuje się je, by nie opodatkowywać kilka razy tego samego. Podatek naliczony płaci przedsiębiorca przy zakupie towarów lub usług. 

Podatek należny doliczany jest do kwoty towarów lub usług przez przedsiębiorcę. Do urzędu skarbowego wpłaca się różnicę między podatkiem należnym a naliczonym. Jeśli wynik jest ujemny, przedsiębiorca może wystąpić o zwrot podatku lub przenieść nadwyżkę na kolejny miesiąc.

Do wartości towaru dodajemy odpowiednią stawkę podatku VAT. Jeśli towar kosztuje 100 zł, a stawka VAT wynosi 23%, to będzie on kosztował 123 zł.

Wzór na VAT to:

cena netto towaru x stawka VAT w procentach

Skąd wiadomo, ile podatku VAT jest w towarze?

Na paragonie lub fakturze każdy produkt ma określoną wartość podatku VAT. Można więc łatwo zobaczyć, jaka jest cena netto i brutto produktu, a także ile wynosi podatek. 

Stawki VAT są różne. Standardowa wynosi 23%. Jest też stawka obniżona 8%, którą stosuje się do wybranych towarów i usług. Te towary i usługi wymienione są w załączniku nr 3 ustawy o VAT. Na liście znajdziemy np. ziemię ogrodniczą, czy remonty.

Jest i stawka 5%, którą objęte są towary wymienione w załączniku nr 10. To większość produktów spożywczych oraz smoczki dla niemowląt i dzieci jak również dyski, taśmy, półprzewodnikowe urządzenia pamięci trwałej. 

Rozliczenie podatku VAT

Podatek VAT można rozliczać w formie miesięcznej albo kwartalnej. Sposób rozliczania wybieramy, składając deklarację do urzędu skarbowego.

Aby rozliczyć VAT, sumujemy wartość wszystkich zakupów w okresie rozliczeniowym i wartość sprzedanych towarów. Różnicę rozliczamy z urzędem skarbowym. 

Czytaj również

Najchętniej czytane

Nierejestrowana działalność gospodarcza. Jak zarabiać bez rejestracji?

Firma na próbę, zarabianie bez firmy. Choć nierejestrowana działalność gospodarcza ma różne oblicza, pozostaje dobrym sposobem na przetestowanie pomysłu na biznes. Na czym dokładnie...

Jaki jest podatek od darowizny w 2024 roku? Czy zapłacisz podatek za darowiznę od rodziców?

Podatek od darowizny jest obowiązkowy, nawet gdy dotyczy on najbliższej rodziny. Z tego artykułu dowiesz się, jak go wyliczyć, jakie są wolne kwoty od...

Czynny żal do Urzędu Skarbowego – kiedy należy go złożyć? Wzór

Jak wygląda czynny żal? Wzór pozwoli szybciej go wypełnić. Zobacz, jak wygląda. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby można było złożyć czynny żal. Przeczytaj...
pieczęc kwalifikowana

Najnowsze

Jak wygląda weryfikacja podpisu elektronicznego lub pieczęci elektronicznej?

Weryfikacja podpisu elektronicznego lub pieczęci elektronicznej pozwala potwierdzić, czy są one ważne i nie zostały naruszone od czasu ich złożenia. Proces ten pozwoli wykryć,...

PAdES a XAdES – czym różnią się różne formaty certyfikatu kwalifikowanego?

Aby podpisać dokument podpisem kwalifikowanym lub złożyć pieczęć elektroniczną, należy najpierw wybrać ich parametry. Jednym z nich jest format PAdES lub XAdES. Czym się...

KSeF dopiero od 2026 roku: „Groził nam paraliż polskiej gospodarki”

26 kwietnia 2024 roku Ministerstwo Finansów przeprowadziło briefing prasowy, na którym dokonane zostało podsumowanie audytu dotyczącego Krajowego Systemu e-Faktur. Przypominamy, że KSeF miał zostać...

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami?

Wpisz tylko swój email, a będziemy w kontakcie. To takie proste!