Czy obowiązkowa praca zdalna jest możliwa? W jakich przypadkach można narzucić ją swojemu pracownikowi? Sprawdź, co o pracy zdalnej powinien wiedzieć każdy przedsiębiorca.
Praca zdalna jest elastyczna, wielu pracowników przez lata negocjowało możliwość wykonywania swoich obowiązków z dowolnego miejsca. Wielu zarządzających wolało mieć jednak członków zespołu na miejscu. Gdy nadeszła pandemia, w ciągu kilku tygodni nawet najbardziej skostniałe organizacje zdecydowały się na pracę zdalną. Choć o pandemii wspomina się mniej, praca zdalna wciąż w wielu firmach działa. Jako rozwiązanie standardowe lub hybrydowe.
Spis treści
Co to jest praca zdalna?
Praca zdalna przez lata nie była uregulowana przepisami. Jeśli pracodawca miał warunki, ale przede wszystkim chęć, by pracę organizować w ten sposób, by można było pracować z dowolnego miejsca, mógł swobodnie taką pracę wprowadzić. W czasie pandemii wprowadzono zapisy regulujące pracę zdalną.
Tzw. ustawa covidowa stwierdza, że „w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna)”.
CZYTAJ RÓWNIEŻ: Praca na czarno. Co grozi pracodawcy za zatrudnianie niezgodnie z przepisami?
Co ważne, praca zdalna może być polecona, jeżeli pracownik ma umiejętności i możliwości techniczne oraz lokalowe do wykonywania takiej pracy i pozwala na to rodzaj pracy. W szczególności praca zdalna może być wykonywana przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość lub dotyczyć wykonywania części wytwórczych, lub usług materialnych.
Praca zdalna i narzędzia
Prawo wskazuje, że wszystkie narzędzia i materiały musi zapewnić pracodawca. Jeśli pracownik chce korzystać z własnych urządzeń, to może to zrobić, jeśli będzie w stanie ochronić poufne informacje. Gdy pracodawca sobie tego zażyczy, pracownik zdalny musi ewidencjonować wszystkie czynności, które wykonuje.
Czy można przymusić do pracy zdalnej?
Zanim nastały czasy COVID-19 praca zdalna traktowana była jako benefit. Tylko nieliczni pracownicy mogli z niej korzystać na bieżąco. Po wprowadzeniu odpowiednich zapisów w czasie pandemii okazało się, że pracę zdalną da się wykonywać w wielu zawodach. Co jednak zrobić, gdy pracownik nie chce wykonywać pracy zdalnej? Dzięki ustawie covidowej można go do tego zmusić, powołując się na zagrożenie epidemiczne.
Obecnie trwają jednak prace nad zmianą kodeksu pracy, które mają spowodować możliwość zalegalizowania takiej pracy. Wtedy będzie można znacznie swobodniej podejść do kwestii wykonywania obowiązków poza miejscem pracy. Chodzi też o dokładne regulacje dotyczące odpowiedzialności za ewentualne wypadki przy pracy, czy rozliczenie używania własnego sprzętu.
Dobrowolna praca zdalna
Nowelizacja kodeksu pracy zakłada, że pracownik, który chce pracować zdalnie, składa wniosek do pracodawcy. Ten może się na takie rozwiązanie zgodzić lub nie. Swoją decyzję będzie musiał uzasadnić. Jeśli zgodzi się na pracę zdalną, uzyskuje prawo do skontrolowania pracownika czy ten faktycznie pracuje, czy robi coś zupełnie innego.
Praca zdalna ma być rozwiązaniem przede wszystkim dla osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, a także matek z małymi dziećmi. Pracownik do pracy zdalnej nie będzie mógł być przymuszony, z wyjątkiem nadzwyczajnej sytuacji związanej np. z zagrożeniem epidemicznym.
Przeczytaj więcej w kategorii prawo pracy.
