Saldo księgowe a stan konta księgowego

Saldo księgowe to pojęcie, którego używa się zarówno w bankowości (i korporacyjnej, i detalicznej), jak i rachunkowości. Co warto wiedzieć na te tematy? Jak sprawdzić środki dostępne na koncie księgowym? Przeczytaj nasz tekst, a poznasz kilka interesujących informacji.

Co to jest saldo księgowe?

Aby zrozumieć, czym jest saldo księgowe, trzeba wiedzieć, na jakiej zasadzie działa konto bankowe. W pewnym uproszczeniu jest to rejestr, na którym zapisywane są transakcje odzwierciedlające poziom zgromadzonych środków. A zatem konto bankowe informuje nas o tym, ile środków mamy do dyspozycji. Poziom ten to właśnie saldo księgowe, czyli suma środków, które w danym momencie znajdują się na naszym rachunku bankowym.

Saldo księgowe pokazuje nam informacje na temat tego:

  • ile środków możemy w danej chwili wykorzystać na pokrycie naszych codziennych wydatków;
  • jakie środki zostały zablokowane na poczet jeszcze niezrealizowanych transakcji.

Zanim przejdziemy dalej, zatrzymajmy się na chwilę przy drugim spośród wyżej wymienionych punktów. Przelewy bankowe są co do zasady realizowane w transzach — są to tzw. sesje Elixir. Godziny sesji zostały przedstawione w poniższej tabeli:

Nr sesji Od której godziny banki mogą składać zlecenia? (otwarcie sesji) Do której godziny banki mogą składać zlecenia? (zamknięcie sesji) Początek sesji rozrachunkowej w Narodowym Banku Polskim Koniec sesji rozrachunkowej w NBP oraz przekazanie wyników do banków
1 16:00 (dnia poprzedniego) 09:30 10:30-11:00 Od 11:00
2 09:30 13:30 14:30-15:00 Od 15:00
3 13:30 16:00 17:00-17:30 Od 17:30

 

Taki stan rzeczy oznacza, że jeśli wykonasz zlecenie przelewu bankowego po zakończeniu danej sesji, to środki te zostaną zablokowane do momentu rozliczenie w ramach kolejnej sesji Elixir. Powód, dla którego zdecydowano się na wprowadzenie takiego mechanizmu, jest bardzo prosty: uniemożliwienie sytuacji, w której posiadacz konta wydawałby pieniądze ponad swoje możliwości.

Warto wiedzieć — przelewy natychmiastowe

Jeśli chodzi o wyjątki od systemu sesji Elixir, to zalicza się tu m.in. przelewy natychmiastowe realizowane w ramach rachunków prowadzonych przez jeden bank, lub obciążone opłatą przelewy natychmiastowe Elixir. Są również dostępne przelewy na numer telefonu w ramach systemu BLIK.

 

To właśnie dlatego nasze saldo księgowe bankowe może różnić się od środków, które są faktycznie do naszej dyspozycji — powodem są, jak już wspomnieliśmy, różnice w czasie księgowania transakcji bankowych. Tym samym, jeśli nie zleciłeś żadnych przelewów, które dopiero oczekują na faktyczną realizację, saldo księgowe będzie takie samo jak środki dostępne do dyspozycji.

W jaki sposób sprawdzić saldo księgowe na koncie bankowym?

Jeżeli zastanawiasz się, jak sprawdzić saldo księgowe na koncie bankowym, mamy dla Ciebie dobrą informację: istnieje kilka prostych metod, by móc dowiedzieć się, jakie jest aktualne saldo księgowe:

  • bankowość elektroniczna, w tym także bankowość mobilna (tzn. dostępna za pośrednictwem smartfonów czy tabletów). Wystarczy zalogować się na konto bankowe online, by móc w ciągu zaledwie kilku chwil sprawdzić:
    • bieżący stan konta (saldo księgowe),
    • historię transakcji wychodzących i przychodzących — w ten sposób sprawdzisz, co sprawiło, że masz taki, a nie inny stan środków na koncie;
  • bankomat. Zasadniczo, saldo księgowe również można odczytać z bankomatu. Warto jednak wcześniej sprawdzić, czy za sprawdzenie stanu konta z wykorzystaniem bankomatu nie są naliczane dodatkowe opłaty;
  • kontakt z pracownikiem banku. Jeśli chcesz wyjaśnić ewentualne wątpliwości, jesteś nieufny co do rozwiązań cyfrowych lub po prostu z różnych powodów nie autoryzowałeś dostępu do konta internetowego, możesz zdecydować się na bezpośredni kontakt i osobiście skonsultować się saldo konta bankowego z pracownikiem banku — telefonicznie lub osobiście, poprzez wizytę w placówce bankowej. Pamiętaj jednak, że jest to metoda najbardziej czasochłonna.

Czym jest saldo konta księgowego w rachunkowości?

Jak dotąd, opisaliśmy kwestie związane z saldem konta na rachunku bankowym. Wspomnieliśmy jednak również, że saldo jest pojęciem stosowanym także w kontekście rachunkowości finansowej. Pokazuje ono, jaki jest wynik operacji zapisywanych na danym koncie księgowym. Tak rozumiane saldo to różnica między obrotami konta po stronach „Wn” (Winien, Dt) oraz „Ma” (Ct).

Jeśli chodzi o salda kont księgowych, to na co dzień w księgowości stosuje się takie pojęcia jak:

  • saldo początkowe (stosowany skrót: „Sp.”). Jest ono zapisywane na danym koncie księgowym początku danego okresu, tzn. na początku rocznego okresu rozliczeniowego lub w ramach utworzenia danego konta rachunkowego w Zakładowym Planie Kont w przedsiębiorstwie;
  • saldo końcowe (stosowany skrót „Sk.”). Takie saldo, jak sama nazwa wskazuje, występuje pod koniec księgowego okresu rozliczeniowego, w tym np. na koniec roku. Warto przy tym dodać, że saldo końcowe w księgowości to jednocześnie saldo początkowe w następnym okresie rozliczeniowym.

To właśnie na podstawie sald ustala się wartość majątku przedsiębiorstwa, dzięki czemu możliwe jest stworzenie bilansu.

Saldo konta księgowego jest nazywane inaczej w zależności od tego, po której stronie danego konta księgowego obroty przyjmują wyższą wartość. W związku z tym dopuszcza się dwa warianty. Są one następujące:

  • saldo kredytowe — występuje w sytuacji, gdy obroty konta po stronie Wn (Debet) są wyższe w porównaniu z obrotami konta Ma (Credit);
  • saldo debetowe — występuje w sytuacji, gdy obroty konta po stronie Wn (Debet) są niższe niż obroty konta Ma (Credit).

W sytuacji, gdy zsumowane obroty po obu stronach danego konta księgowego są sobie równe, mówimy o sytuacji określanej jako tzw. saldo zerowe.

Emil Zelma
Emil Zelma
Ekonomista, wykładowca, autor wielu artykułów, znający w teorii i w praktyce zasady działalności przedsiębiorstw. Do jego zainteresowań należy szeroko pojęty biznes, w tym szczególnie obszary związane z zarządzaniem finansami firmy oraz księgowością.

Czytaj również

Najchętniej czytane

Podatek od darowizny i spadku w 2025 roku. Kiedy nie trzeba płacić podatku za darowiznę w najbliższej rodzinie?

Podatek od darowizny jest obowiązkowy, nawet gdy dotyczy on najbliższej rodziny. Z tego artykułu dowiesz się, jak go wyliczyć, jakie są wolne kwoty od...

Nierejestrowana działalność gospodarcza. Jak zarabiać bez rejestracji?

Firma na próbę, zarabianie bez firmy. Choć nierejestrowana działalność gospodarcza ma różne oblicza, pozostaje dobrym sposobem na przetestowanie pomysłu na biznes. Na czym dokładnie...

Czynny żal do Urzędu Skarbowego – kiedy należy go złożyć? Wzór

Jak wygląda czynny żal? Wzór pozwoli szybciej go wypełnić. Zobacz, jak wygląda. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby można było złożyć czynny żal. Przeczytaj...
pieczęc kwalifikowana

Najnowsze

Zwolnienie z PIT– kto nie płaci podatku dochodowego od osób fizycznych? Nie tylko ulga dla młodych

Zerowy PIT dla młodych ludzi zdobył duży rozgłos – osoby poniżej 26 roku nie muszą płacić daniny państwu. Jednak nie tylko oni mogą skorzystać...

Składki ZUS w kosztach jednoosobowej działalności gospodarczej – kiedy można je odliczyć?

Kiedy składki ZUS stanowią koszt uzyskania przychodów, jak je prawidłowo odliczyć i zaksięgować? To może być wyzwanie, nie tylko dla początkujących przedsiębiorców. Oto najważniejsze...

Czy urlop wychowawczy wlicza się do emerytury?

Jak czas spędzony na urlopie wychowawczym wpłynie na wysokość przyszłej emerytury rodziców czy opiekunów dzieci? Rozwiewamy wątpliwości i wyjaśniamy, czy urlop wychowawczy zaowocuje wyższą...

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami?

Wpisz tylko swój email, a będziemy w kontakcie. To takie proste!