Problemy zdrowotne mogą przytrafić się każdemu — pracownikowi, zleceniobiorcy czy osobie prowadzącej działalność gospodarczą. W takiej sytuacji można jednak liczyć na płatne zwolnienie lekarskie (w sytuacji, gdy dana opłaca/odprowadza składki na ubezpieczenie chorobowe).
Spis treści
ZUS ZLA – elektroniczne zwolnienie lekarskie
Począwszy od dnia 1 stycznia 2016 roku, lekarze w Polsce mają możliwość sporządzania elektronicznych zwolnień lekarskich — są to tzw. dokumenty e-ZLA. Jeszcze przez niemal trzy lata od momentu wprowadzenia e-ZLA, tzn. do końca listopada 2018 roku, dopuszczalne było również przygotowywanie tradycyjnych zwolnień na papierowym formularzu (ZUS ZLA). Od grudnia 2018 roku lekarze mają jednak tylko jeden wariant, tzn. zwolnienia elektroniczne.
Nie powinno się jednak traktować tego jak ograniczenie. Wręcz przeciwnie: wiele wskazuje bowiem na to, że wystawianie e-ZLA jest znacznie wygodniejsze w porównaniu z przygotowywaniem zwolnień papierowych.
Lekarz lub asystent medyczny uzyskują za pośrednictwem systemu online łatwy dostęp do danych pacjenta, a także jego pracodawcy i członków rodziny (to ostatnie jest ważne w sytuacji, gdy zwolnienie dotyczy opieki nad nimi), a wszystko to odbywa się wyłącznie dzięki wpisaniu do bazy numeru PESEL pacjenta. Pozostałe dane identyfikacyjne pacjenta, w tym na przykład adres pacjenta, są automatycznie uzupełniane.
https://www.mediporta.pl/wp-content/uploads/2019/11/ezla_zus_mediporta.png
System ten weryfikuje również zasady wystawiania zwolnień oraz sugeruje kody jednostek chorobowych. To jeszcze nie wszystko, ponieważ lekarz zyskuje wówczas dostęp do historii leczenia pacjenta (może on przeglądać wcześniej wystawione zwolnienia).
E-ZLA to coś zdecydowanie więcej niż tylko program do wystawiania zwolnień lekarskich. Bez wątpienia na uwagę zasługuje fakt, że system ten sugeruje lekarzowi np. możliwość skierowania danego pacjenta na rehabilitację leczniczą (w ramach tzw. prewencji rentowej ZUS); co więcej, w przypadku takiego zamiaru wniosek ZUS PR-4 jest automatycznie wypełniany.
Wystawiane przez lekarza lub asystenta medycznego dokumenty e-ZLA są w automatyczny sposób przekazywane do ZUS automatycznie. Warto dodać, że lekarze podczas swojej codziennej pracy mogą korzystać z urządzeń mobilnych do wystawiania e-ZLA (przykładowo, mogą oni robić to w ramach wizyty domowej).
| Jak podpisać e-ZLA?
Ten elektroniczny dokument podpisuje się z wykorzystaniem certyfikatu z ZUS, który jest ważny przez okres pięciu lat i z reguły wydaje się go lekarzowi ponownie po upływie tego okresu. Lekarze mogą podpisywać z jego użyciem nie tylko formularze e-ZLA, ale także inne dokumenty, w tym np.:
Aby otrzymać taki certyfikat, lekarz musi złożyć wniosek na portalu PUE ZUS (Platforma Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych). Odpowiedź przychodzi często w ciągu kilku minut. |
E-ZLA — kto może zostać objęty zwolnieniem lekarskim?
Zaświadczenie lekarskie e-ZLA to dokument, który można wystawić pacjentom należącym do następujących grup:
- pracownicy zatrudnieni na umowie o pracę — ponieważ od ich pensji odprowadza się składki na wszystkie ubezpieczenia, w tym także chorobowe;
- zleceniobiorcy, z których wynagrodzenia są odprowadzane składki na ubezpieczenie chorobowe (co do zasady, w ich przypadku takie składki mają dobrowolny charakter).
Wystawienie zwolnienia lekarskiego e-ZLA potwierdza niezdolność do pracy u danej osoby, co zobowiązuje pracodawcę/ZUS do wypłaty świadczenia chorobowego. Ponadto, zgodnie z przepisami lekarz może także wystawić zwolnienie z powodu opieki nad:
- chorym dzieckiem,
- osobą starszą w rodzinie,
co uprawnia do otrzymania zasiłku opiekuńczego.
Prawo do wystawienia zaświadczeń e-ZLA mają:
- lekarze POZ (podstawowej opieki zdrowotnej),
- lekarze specjaliści pracujący w przychodniach NFZ oraz zatrudnieni prywatnie,
- asystenci medyczni.
Zaświadczenia e-ZLA mogą być wystawiane w ramach wizyt stacjonarnych, a także konsultacji odbywanych:
|
Jak otrzymać zasiłek chorobowy jako przedsiębiorca na podstawie ZUS ZLA?
Jak już wspomnieliśmy, prawo do zwolnienia lekarskiego w ramach ZUS e-ZLA ma również przedsiębiorca, ponieważ odprowadza on składki na ubezpieczenie chorobowe. Zgodnie z przepisami musi on w przypadku choroby dostarczyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zwolnienie lekarskie ZUS ZLA wraz z wypełnionym formularzem ZUS Z-3b. Trzeba to zrobić w terminie nie później niż 7 dni od momentu wystawienia zwolnienia lekarskiego (kluczowa w tym w przypadku jest data postawienia stempla pocztowego).
Jeśli nie będzie żadnych wątpliwości dotyczących np. stanu zdrowia przedsiębiorcy lub jego prawo do świadczeń, wypłata zasiłku powinna nastąpić w ciągu 30 dni.
Przekazanie ZUS ZLA pracodawcy
W sytuacji, gdy dotyczy to choroby pracownika, pracodawca ma 2 możliwości odebrania zwolnienia lekarskiego. Może on bowiem zrobić to:
- drogą elektroniczną, wykorzystując do tego zadania platformę PUE,
- otrzymać zwolnienie w wersji papierowej od pracownika.
Jeśli pracodawca jako płatnik składek ma aktywne konto na platformie PUE (jest to wymagane w odniesieniu do przedsiębiorstw zatrudniających minimum 5 pracowników; w pozostałych przypadkach pracodawca ma takie prawo). Zaświadczenie ZUS e-ZLA zostanie dostarczone do pracodawcy elektronicznie poprzez profil ZUS PUE danego płatnika.
W przypadku, gdy pracodawca nie ma profilu PUE ZUS, pracownik może dostarczyć zwolnienie lekarskie w wersji wydrukowanej. Powinien to zrobić niezwłocznie, aby pracodawca mógł odwzorować ten fakt w ewidencji czasu pracy.
Elektroniczne zwolnienie lekarskie jest automatycznie przesyłane do urzędu po jego wystawieniu przez lekarza. Warto zaznaczyć, że chociaż przepisy nie nakładają kar za brak założenia profilu na PUE ZUS, brak ten utrudnia naliczanie wynagrodzeń (konieczne może okazać się korygowanie wynagrodzeń itp.).
