Wspólne rozliczenie z małżonkiem to popularny sposób na obniżenie podatku dochodowego. Jak to zrobić, co w sytuacji, gdy mąż lub żona prowadzą działalność gospodarczą, kto nie skorzysta z tej optymalizacji oraz jaki wybrać PIT składając roczne zeznanie – przedstawiamy odpowiedzi, na te i inne najważniejsze pytania dotyczące wspólnego rozliczenia z małżonkiem.
Spis treści
Wspólne rozliczanie z małżonkiem – kto może z niego skorzystać?
Wspólne rozliczenie z małżonkiem jest możliwe, jeżeli spełnione są następujące warunki:
- Małżonkowie pozostawali w danym roku w związku małżeńskim.
- Pomiędzy małżonkami w danym roku występowała wspólność majątkowa.
- Wdowy i wdowcy w roku następującym po śmierci małżonka.
- Osoby, które w roku podatkowym miały orzeczoną separację, ale nie wzięły rozwodu.
Ponadto wspólne rozliczenie jest możliwe, jeżeli małżonkowie:
- podlegali nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. byli rezydentami polskimi lub mieli miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;
- nie stosowali przepisów dotyczących 19% podatku liniowego lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących przychodów z najmu/dzierżawy prowadzonych poza działalnością gospodarczą);
- nie podlegali opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;
- złożyli wniosek o wspólne opodatkowanie dochodów, wyrażony w zeznaniu podatkowym (wniosek może złożyć również tylko jeden z małżonków).
Warto pamiętać, że wspólne rozliczenie jest najbardziej opłacalne przy dużych różnicach zarobków, gdy dochody małżonków podlegałyby opodatkowaniu według stawek w różnych progach podatkowych (12 i 32 proc.). Z takiej optymalizacji podatku często korzystają małżeństwa, w których jedna z osób przekracza próg podatkowy (120 000 zł).
Kto nie może rozliczyć PIT wspólnie z małżonkiem?
Wspólne rozliczenie PIT z małżonkiem nie jest możliwe w przypadku osób, które:
- nie były w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy;
- nie miały wspólności majątkowej w danym roku podatkowym;
- podlegały ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, czyli nie były rezydentami polskimi ani nie miały miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce, w państwie Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;
- stosowały przepisy dotyczące 19% podatku liniowego lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przychodów z najmu/dzierżawy);
- podlegały opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;
- nie złożyły wniosku o wspólne opodatkowanie dochodów w zeznaniu podatkowym.
Warto też pamiętać, że wspólne rozliczenie nie jest możliwe u osób pozostających w konkubinacie.
Wspólne rozliczenie PIT a różne źródła dochodów
Wspólne rozliczenie PIT z małżonkiem jest możliwe nawet jeśli małżonkowie osiągają dochody z różnych źródeł. Obowiązuje zasada, że mąż i żona muszą być opodatkowani na zasadach ogólnych, czyli według 12% i 32% skali podatkowej.
W przypadku wspólnego rozliczenia, małżonkowie są opodatkowani od sumy swoich dochodów, po dokonaniu odliczeń od dochodu odrębnie przez każdego z nich. Warto dodać, że łączny dochód małżonków może decydować o wyższej stawce podatku.
Do wspólnego rozliczenia włączane są dochody ze stosunku pracy, działalności gospodarczej, najmu, emerytury, renty czy praw majątkowych.
Łączne rozliczenie możliwe jest nawet jeżeli jeden z małżonków nie osiągnął w roku podatkowym przychodów (strata traktowana jest jako brak dochodów).
Czy osoba prowadząca działalność gospodarczą może rozliczyć się z małżonkiem?
Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą może rozliczyć się z małżonkiem. Należy jednak spełnić określone warunki.
Przede wszystkim działalność musi być opodatkowana na zasadach ogólnych. Ze wspólnego rozliczenia wyłączeni są zatem przedsiębiorcy, których dochody opodatkowane są liniowo (19% stawka) oraz kartą podatkową i na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego (z wyjątkiem dochodu z wynajmu prywatnego).
Wspólne rozliczenie małżonków – z których jedno prowadzi działalność gospodarczą – możliwe jest jeżeli pozostawali we wspólności majątkowej przez cały rok podatkowy lub od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego.
Prawo dopuszcza też wspólne rozliczenie się osób, które zawiesiły działalność gospodarczą oraz osób, których małżonek zmarł.
Czy można rozliczyć się z małżonkiem, który jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą i jest na etacie?
Mąż lub żona, którzy jednocześnie pracują na etacie i mają otwartą działalność gospodarczą, mogą rozliczyć się z małżonkiem. Warunkiem jest opodatkowanie dochodów z działalności na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej.
Jak rozliczyć dochody z działalności gospodarczej i umowy o pracę?
Aby prawidłowo rozliczyć dochody z działalności gospodarczej i umowy o pracę, należy zastosować się do następujących zasad:
- Jeśli działalność gospodarcza jest opodatkowana na skali podatkowej, dochody z niej oraz z umowy o pracę można rozliczyć na jednym formularzu PIT-36. Do zeznania należy dołączyć również załączniki PIT-B (z informacją o wysokości dochodu/straty z pozarolniczej działalności gospodarczej).
- W przypadku opodatkowania działalności gospodarczej podatkiem liniowym, konieczne jest złożenie dwóch oddzielnych zeznań: PIT-36L dla działalności gospodarczej i PIT-37 dla dochodów z umowy o pracę.
- Jeśli działalność opodatkowana jest ryczałtem ewidencjonowanym, również trzeba złożyć dwa oddzielne zeznania: PIT-28 dla działalności i PIT-37 dla umowy o pracę.
- Dla osób rozliczających się kartą podatkową, dochody z działalności rozlicza się na formularzu PIT-16A, a z umowy o pracę na PIT-37.
