Czynny żal w postępowaniu karnoskarbowym. Kiedy złożyć go do Urzędu Skarbowego?

O tym, iż czynny żal jest stosowany powszechnie i potencjalnie potrzeba skorzystania z niego może pojawić się u praktycznie każdego obywatela zdolnego do ponoszenia odpowiedzialności karnoskarbowej, świadczy klasyczny przykład na jego zastosowanie – złożenie zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w danym roku podatkowym po terminie.

W przypadku gdy doszło do popełnienia czynu zabronionego przez kodeks karny skarbowy, istnieje możliwość uniknięcia wszelkich negatywnych konsekwencji wiążących się z odpowiedzialnością karnoskarbową, w skutek prawidłowego zastosowania instytucji czynnego żalu.

Czym jest czynny żal?

Czynny żal zakłada niekaralność sprawcy przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego. Oznacza to mniej więcej tyle, iż jeżeli sprawca czynu zabronionego przez kodeks karny skarbowy („k.k.s.”) prawidłowo zastosował czynny żal, nie wszczyna się postępowania karnoskarbowego.

Jeżeli postępowanie zostało wszczęte, w skutek pierwotnie błędnego uznania, iż w sprawie brak było spełnienia warunków czynnego żalu, po następczym ustaleniu, że został on zastosowany prawidłowo, umarza się postępowanie karnoskarbowe.

Tryb działania

Aby skorzystać z dobrodziejstwa czynnego żalu, należy samemu powiadomić organ podatkowy o fakcie popełnienia czynu zabronionego przez kodeks karny skarbowy, zanim o tym fakcie poweźmie wiedzę organ ścigania. Szczegółowe warunki skorzystania z czynnego żalu omawiamy poniżej.

Przesłanki pozytywne złożenia czynnego żalu

Kodeks karny skarbowy przewiduje warunki, które trzeba spełnić, aby czynny żal skutkował niekaralnością sprawcy. Są to:

  • zawiadomienie organu powołanego do ścigania, dokonane przez sprawcę po popełnieniu czynu, ujawniające istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu;
  • zachowanie właściwej formy czynnego żalu (pisemnie, w tym elektronicznie, lub ustnie do protokołu);
  • uiszczenie całej wymagalnej należności publicznoprawnej uszczuplonej popełnionym czynem zabronionym w terminie wyznaczonym przez organ lub
  • złożenie przedmiotu podlegającego przepadkowi albo jego równowartości pieniężnej.

Wzór czynnego żalu znajdziesz tutaj.

Przesłanki negatywne do skorzystania z czynnego żalu

Jednocześnie, aby skorzystać z czynnego żalu, w sprawie nie może wystąpić żadna przesłanka negatywna wymieniona powyżej:

  • złożenie zawiadomienia w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
  • złożenie zawiadomienia po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego, lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony;
  • sprawca kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego;
  • sprawca, wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego;
  • sprawca zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego, albo taką grupą lub związkiem kierował, chyba że zawiadomienia dokonał ze wszystkimi członkami grupy lub związku;
  • sprawca nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.

Korzyści wynikające z czynnego żalu

Sprawca przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, który w skuteczny sposób skorzystał z czynnego żalu, uzyskuje korzyść tego rodzaju, iż nie wszczyna się wobec niego postępowania karnoskarbowego, a jeżeli wadliwie je wszczęto, podlega ono umorzeniu. Oznacza to, że taka osoba nie zostanie skazana, nie będzie więc wobec niej nałożona żadna sankcja, np. grzywna, a także nie będzie ona figurować w Krajowym Rejestrze Karnym.

Autorem tekstu jest adwokat Łukasz Klimczak, Madejczyk Kancelaria Prawna

Czytaj również

Najchętniej czytane

Nierejestrowana działalność gospodarcza. Jak zarabiać bez rejestracji?

Firma na próbę, zarabianie bez firmy. Choć nierejestrowana działalność gospodarcza ma różne oblicza, pozostaje dobrym sposobem na przetestowanie pomysłu na biznes. Na czym dokładnie...

Kolejny wzrost płacy minimalnej w 2023 roku. Ile wyniesie najniższa krajowa w lipcu?

Ile wynosi płaca minimalna w Polsce w 2023 roku? O ile jest wyższa w porównaniu z 2022 rokiem? Jaka będzie podwyżka najniższej krajowej w...

Jak wygląda przejście w etatu na B2B? O czym trzeba pamiętać, szykując się na taką zmianę?

Przejście z etatu na B2B wybierają zwykle osoby bardzo dobrze zarabiające. To przede wszystkim chęć optymalizacji podatkowej i większej swobody w pracy. Wysokiej klasy specjaliści,...
Mała Księgowość

Najnowsze

Ile kosztuje podpis elektroniczny? Kwalifikowany podpis elektroniczny na polskim rynku

Ile kosztuje podpis elektroniczny? Na to pytanie odpowiedzi szuka coraz więcej osób, jako że usługi zaufania stają się coraz bardziej powszechne. Nic dziwnego, korzystanie...

Jak przebiega kontrola ZUS L4? Kiedy można się spodziewać kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego?

Pracodawca może podejrzewać, że jego pracownik, który poszedł na „chorobowe”, w rzeczywistości ma się dobrze, a nawet wykonuje dodatkową pracę zarobkową. Zawiadomi ZUS, a...

Podpis elektroniczny PDF. Jak podpisać dokument PDF e-podpisem?

Podpis elektroniczny to narzędzie, które zrewolucjonizowało świat administracji i biznesu. Pozwala ono na w pełni zdalny obieg dokumentów, co znacznie usprawnia i ułatwia ten...

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami?

Wpisz tylko swój email, a będziemy w kontakcie. To takie proste!