Czy na obligacjach Skarbu Państwa można zarobić? Sprawdzamy, jakie są ich wady, zalety i czy dobrze chronią przed inflacją.
Spis treści
Czym są obligacje skarbowe?
Obligacje skarbowe to mówiąc najprościej pożyczki, jakich inwestorzy udzielają państwu. Skarb Państwa odda im pieniądze wraz z odsetkami.
Formalnie, obligacja skarbowa jest dłużnym papierem wartościowym emitowanym przez Skarb Państwa (czyli Emitenta), który reprezentuje Minister Finansów. Emitent pożycza od nabywcy określoną sumę pieniędzy, a obie strony umawiają się na termin spłaty pożyczki. Zwrot pieniędzy (wartości nominalnej) odbywa się poprzez wykup obligacji i zapłacenie odsetek.
Obligacje Skarbu Państwa są oprocentowane. To znaczy, że ich wartość wzrasta w miarę upływu czasu. Informacje o wysokości oprocentowania i o tym, jak jest obliczane, znajdują się w liście emisyjnym obligacji.
Oprocentowanie może być:
- stałe – nie zmieni się w trakcie trwania umowy;
- zmienne – zmienia się podczas okresu oszczędzania o poziom wskaźników wyznaczających oprocentowanie podczas kolejnych okresów odsetkowych.
Obligacje skarbowe cieszą się dużą popularnością. Według oficjalnych informacji (za 2022 rok), Skarb Państwa sprzedał detaliczne obligacje skarbowe warte 57,1 mld zł. W porównaniu do 2020 roku to więcej o 101% i o 32% więcej niż w 2021 r. W ubiegłym roku Polacy najchętniej wybierali obligacje 4–letnie indeksowane inflacją.
Jakie jest oprocentowanie obligacji skarbowych?
Informacje o oprocentowaniu obligacji skarbowych znajdziemy na stronie obligacjeskarbowe.pl.
Oto na jakie oprocentowanie można liczyć, inwestując w obligacje skarbowe:
- 3% – obligacje 3–miesięczne OTS (Oszczędnościowe Trzymiesięczne Stałoprocentowe),
- 6,75% – obligacje roczne ROR (Roczne Oszczędnościowe Referencyjne), o oprocentowaniu zmiennym, aktualizowanym co miesiąc,
- 6,85% – obligacje 2–letnie DOR (Dwuletnie Oszczędnościowe Referencyjne), o oprocentowaniu zmiennym, aktualizowanym co miesiąc,
- 6,85% – obligacje 3–letnie TOS (Trzyletnie Oszczędnościowe Stałoprocentowe), stałoprocentowe,
- 7% – obligacje 4–letnie COI (Czteroletnie Oszczędnościowe Indeksowane), indeksowane inflacją,
- 7,25% – obligacje 10–letnie EDO (Emerytalne Dziesięcioletnie Oszczędnościowe), indeksowane inflacją,
- 7.20% – obligacje 6–letnie ROS (Rodzinne Oszczędnościowe Sześcioletnie), indeksowane inflacją,
- 7,50% – obligacje 12–letnie ROD (Rodzinne Oszczędnościowe Dwunastoletnie), indeksowane inflacją.
Co to znaczy, że obligacje są indeksowane inflacją? Mają gwarantowany zysk powyżej inflacji. Oprocentowanie takich dłużnych papierów wartościowych ustalane jest od drugiego okresu odsetkowego jako suma inflacji i marży odsetkowej.
Czy opłaca się inwestować w obligacje skarbowe?
To zależy od oczekiwań i celów inwestora. Choć obligacje skarbowe oferują niskie stopy zwrotu, to dla wielu osób będą korzystnym pomysłem na inwestycje. Dlaczego? Przede wszystkim uchodzą za jedną z bardziej bezpiecznych form inwestowania, np. w porównaniu do akcji. To państwo gwarantuje wywiązanie się z umowy spłaty zadłużenia.
Lokowanie kapitału w papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa pozwala też ochronić oszczędności przed inflacją. Tak jest w przypadku obligacji indeksowanych inflacją.
Kupno obligacji skarbowych o stałej stopie oprocentowania nie jest już tak korzystne. Odpowiada za to właśnie inflacja – będzie rosła w przeciwieństwie do oszczędności inwestora, który kupił obligacje (oprocentowanie pozostanie na tym samym poziomie).
Jakie są inne zalety obligacji?
Nabywcy dostają regularnie odsetki w umówionej wysokości. Obligacje łatwo kupić, a potem czekać na wykup przez państwo lub sprzedać wcześniej na rynku wtórnym. Zaletą obligacji jest też brak konieczności obsługi inwestycji.
Warto pamiętać, że im dłuższy czas trwania obligacji, tym zysk inwestora może być wyższy. Z drugiej strony, w przypadku obligacji długoterminowych, inwestycja oznacza zamrożenie kapitału na nawet 10-12 lat.
Opłacalność obligacji skarbu państwa zależy od sytuacji gospodarczej kraju. Im niższa inflacja i wyższe stopy procentowe, tym więcej zarobi nabywca papierów wartościowych emitowanych przez państwo.
Jakie jest ryzyko inwestowania w obligacje Skarbu Państwa? Ich wartość może spadać przy rosnącej inflacji, inwestor, których zechce sprzedać papiery wartościowe przed terminem wykupu (na rynku wtórnym), może uzyskać gorszą cenę, należy też brać pod uwagę najbardziej pesymistyczne scenariusze, np. ryzyko niewypłacalności państwa.
Atrakcyjność obligacji zmniejsza opodatkowanie dochodu z ich sprzedaży lub otrzymywanych odsetek (19% podatku Belki).
Zawsze trzeba dokładnie przeczytać warunki emisji, aby dowiedzieć się, czy np. zysk nie zostanie pomniejszony o prowizje transakcyjne. Dobrym pomysłem jest też konsultacja z profesjonalnym doradcą, który pomoże ocenić potencjalnemu inwestorowi czy obligacje to instrument finansowy dobrze dobrany do jego oczekiwań, celów i preferencji.
Dowiedz się więcej i zadbaj o finanse firmy.
