Praca w upale może być niebezpieczna. Gdy jest zbyt ciepło, pracownik może odmówić wykonywania obowiązków zawodowych. Jakie obowiązki ma pracodawca, którego pracownicy muszą pracować, gdy jest bardzo gorąco?
Praca w upale szczególnie wypływa na osoby pracujące w halach produkcyjnych, pracownicy budowlani i wszyscy ci, wykonujący swoje obowiązki na wolnym powietrzu, którzy muszą mieć określone warunki pracy. Gdy jest bardzo gorąco, mogą nawet odmówić wykonania pracy. Kodeks pracy dokładnie określa, w jaki sposób pracodawca musi przygotować pracowników na pracę w upale.
Spis treści
Praca w upale a obowiązki pracodawcy
Praca w upale może prowadzić do wielu niebezpiecznych sytuacji. Choćby do udaru słonecznego albo do problemów z układem krążenia. Nie mówiąc o tym, że znacznie trudniej o koncentrację, co może spowodować wypadki przy pracy. I właśnie dlatego pracodawca może skrócić albo przesunąć godziny pracy, zorganizować przerwy w pracy.
Jeśli jest taka możliwość, powinien przenieść pracowników do klimatyzowanego pomieszczenia. Obowiązkowe będzie zapewnienie pracownikom wody do picia. Odnośnie do wody, warto pamiętać, że dostęp do niej jest konieczny nie tylko w przypadku upału. Pracownik musi mieć możliwość skorzystania z wody pitnej. Jeśli nie da się tego zagwarantować, to pracodawca musi dostarczyć wodę w butelkach lub z dystrybutora.
CZYTAJ TAKŻE: Jak zatrudnić pierwszego pracownika?
Co ważne, nie można tego zastąpić ekwiwalentem napojów. Gdy praca jest pracą w trudnych warunkach, to trzeba dostarczyć zimne napoje z dodatkiem soli mineralnych i witamin.
Trudne warunki pracy a praca w upale
O trudnych warunkach pracy mówimy wtedy, gdy praca wymaga przebywania na zewnątrz w temperaturze przekraczającej 25 stopni, a w zamkniętym pomieszczeniu ponad 28 stopni. Od takich temperatur możemy więc mówić o pracy w upał. Szczególne warunki pracy dotyczą np. robót budowlanych, remontowanych czy montażowych, praca w kanałach, niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych, a także prace na wysokości.
Czym jest praca w trudnych warunkach?
Praca w trudnych warunkach to praca wykonywana w warunkach, które są uznawane za trudne lub wymagające szczególnej uwagi i ostrożności ze strony pracowników. Może to obejmować pracę na wysokościach, w warunkach ekstremalnych temperatur, w środowisku z wysokim poziomem hałasu, w obszarach z wysokim ryzykiem wypadków, w warunkach narażenia na substancje chemiczne lub niebezpieczne materiały, czy w warunkach pracy na zmiany nocne.
Praca w trudnych warunkach może wymagać od pracowników dodatkowego wysiłku fizycznego lub psychicznego, a także specjalistycznej wiedzy i umiejętności. Pracownicy pracujący w trudnych warunkach często muszą przestrzegać rygorystycznych procedur bezpieczeństwa, aby zminimalizować ryzyko wypadków i urazów.
CZYTAJ TAKŻE: Jak zwolnić pracownika?
Praca w trudnych warunkach może być wymagana w różnych branżach, takich jak budownictwo, przemysł, transport, górnictwo, ratownictwo czy wojskowość. Choć praca w trudnych warunkach może być wyzwaniem, to jednocześnie może przynosić satysfakcję z wykonywanej pracy i zapewnić dobre wynagrodzenie za trud wykonywanej pracy.
Praca na budowie – woda do mycia
Pracodawca, który zatrudnia pracowników, wykonujących swoje obowiązki na zewnątrz musi zorganizować wodę do mycia. Ilość określona przez prawo to 90 litrów dziennie na osobę.
Klimatyzacja nie jest obowiązkowa w przypadku pracy ciągłej. Prawo nakazuje jednak udostępnić pomieszczenie z klimatyzacją do odpoczynku, gdy pracownik przebywa w pomieszczeniach, w których stale jest temperatura przekraczająca 30 stopni. Chodzi to przede wszystkim o specyficzne procesy technologiczne, powodujące właśnie taką temperaturę.
Praca w biurze – upały
W biurze klimatyzacja nie jest obowiązkowa. Jeśli jednak przez okna wpada bardzo dużo światła słonecznego, to zgodnie z przepisami BHP pracodawca powinien zacienić okna np. roletami albo żaluzjami.
CZYTAJ TAKŻE: Zatrudnianie na czarno – kary dla pracodawcy
Przerwy regeneracyjne
Upały skłaniają do zadania pytania, czy w czasie upałów można skrócić godziny pracy. Takie przerwy, zwane przerwami regeneracyjnymi zależą wyłącznie od dobrej woli pracodawcy. To pracodawca decyduje o tym, czy w czasie ogromnego upału pracownicy mogą wcześniej pójść do domu. I nie jest to obowiązek pracodawcy, a właśnie jego dobra wola.
Czy pracownik musi pracować w upały?
Przepisy BHP prawa pracy wskazują, że pracownik może zrezygnować z wykonywania obowiązków, jeśli grozi to utratą zdrowia lub życia pracownika albo innych osób. Upał może, ale nie musi zagrażać życiu i praca w wysokiej temperaturze nie daje „z automatu” prawa do przerwania pracy.
Niezależnie jednak od pogody, przez cały rok pracodawca musi zapewnić dostęp do wody. Jeśli nie przestrzega on tych zaleceń, to grozi mu kara do 30 tys. zł.
CZYTAJ TAKŻE: Monitorowanie pracy pracownika – kiedy to możliwe?
Co grozi pracodawcy, który nie udostępnia pracownikom wody?
Jeśli pracodawca nie udostępnia pracownikom wody pitnej, może zostać ukarany przez odpowiednie organy nadzoru, takie jak Inspekcja Pracy, Sanepid lub inne w zależności od kraju. Kary mogą obejmować grzywny finansowe, a w poważniejszych przypadkach, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.
Ponadto brak dostępu do wody pitnej może negatywnie wpłynąć na zdrowie pracowników, co z kolei może prowadzić do absencji z pracy, zwiększonego ryzyka wypadków oraz innych problemów zdrowotnych. W skrajnych przypadkach brak dostępu do wody pitnej może skutkować poważnymi konsekwencjami dla zdrowia pracowników, w tym odwodnieniem i innymi poważnymi chorobami.
CZYTAJ TAKŻE: Na czym polega szkolenie BHP? Czy jest potrzebne?
Jakich zasad BHP musi przestrzegać pracodawca?
Pracodawca jest zobowiązany do przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) w celu zapewnienia bezpiecznych i zdrowych warunków pracy dla pracowników. Oto kilka zasad BHP, których pracodawca musi przestrzegać:
- Zapewnienie bezpiecznego środowiska pracy: pracodawca musi zapewnić bezpieczne środowisko pracy, które minimalizuje ryzyko wystąpienia wypadków oraz chorób związanych z pracą.
- Zadbanie o właściwe wyposażenie stanowisk pracy: pracodawca musi zapewnić odpowiednie wyposażenie stanowisk pracy, takie jak sprzęt ochrony osobistej, narzędzia, maszyny, które są odpowiednie do wykonywanych zadań i spełniają wymogi bezpieczeństwa.
- Przeprowadzenie szkoleń BHP: pracodawca jest zobowiązany do przeprowadzenia szkoleń BHP dla pracowników, aby przekazać im wiedzę na temat bezpiecznego wykonywania pracy i minimalizowania ryzyka wypadków.
- Zapewnienie pierwszej pomocy: pracodawca musi zapewnić pracownikom dostęp do niezbędnych środków pierwszej pomocy, takich jak apteczki i urządzenia do resuscytacji.
Przeczytaj więcej w kategorii prawo pracy.