Składka zdrowotna może być dla przedsiębiorcy kosztem uzyskania przychodu, jednak nie dla wszystkich. Sprawdzamy, kto może uwzględnić ją w KUP, na jakich zasadach oraz co zrobić z ubezpieczeniem zdrowotnym pracowników i współpracowników.
Spis treści
Czy składka zdrowotna jest kosztem?
Ubezpieczenie zdrowotne jest z zasady obowiązkowe dla każdego przedsiębiorcy. Korzystanie z preferencji podatkowej takiej jak ulga na start nie zwalnia z opłaty składki zdrowotnej.
Wysokość składki zależy od formy opodatkowania i wysokości dochodów.
U osób rozliczających się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych (według skali podatkowej), składka na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 9% podstawy wymiaru składki, czyli dochodu z działalności gospodarczej.
U przedsiębiorców, którzy wybrali podatek liniowy (19%), składka zdrowotna wynosi 4,9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej).
Trzeba pamiętać, że u podatników, których dochód w danym miesiącu będzie niższy niż minimalne wynagrodzenie, składka zdrowotna wynosi 9% minimalnego wynagrodzenia (w 2024 roku to 4242 zł brutto, a od lipca 2024 – 4 300 zł brutto).
Jaka jest minimalna składka zdrowotna w 2024 roku? To 381,78 zł za każdy miesiąc (od 1 lutego 2024 roku do 31 stycznia 2025 roku).
Dla przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, składka wynosi 9% zryczałtowanej podstawy.
Kto będzie mógł odliczyć składkę zdrowotną od podatku?
Składkę zdrowotną mogą rozliczyć przedsiębiorcy, którzy stosują podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i kartę podatkową. W każdym z tych przypadków obowiązują inne zasady. Przedsiębiorcy płacący podatek według skali podatkowej nie mają prawa do odliczenia ubezpieczenia zdrowotnego.
Zacznijmy od płatników podatku liniowego. Składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegają:
- odliczeniu od podstawy opodatkowania lub
- zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu (KUP).
Uwaga! Obowiązuje limit zaliczenia w KUP lub odliczenia od podstawy opodatkowania zapłaconej składki zdrowotnej. W 2024 roku wynosi on w obu przypadkach 11 600 zł (w 2023 roku było to 10 200 zł).
Zaliczenie ubezpieczenia zdrowotnego do KUP jest dla przedsiębiorcy korzystniejsze. Dlaczego? Bo jej wysokość obniży też podstawę wymiaru składki. Po zaliczeniu zapłaconej składki zdrowotnej do kosztów, przedsiębiorca może oszczędzić do 2079,30 zł (426,30 zł na składce zdrowotnej i 1653 zł podatku).
Po odliczeniu składki zdrowotnej od dochodu podatnik może tylko obniżyć obliczony podatek dochodowy.
To nie wszystko. Co się stanie jeżeli przedsiębiorca poniósł straty z działalności? Jeżeli wykazał ją w zeznaniu rocznym, to zapłacona składka zdrowotna ujęta w kosztach nie przepadnie. Stratę można rozliczać jako stratę z lat ubiegłych w kolejnych 5 latach podatkowych, obniżając podstawę opodatkowania. Warto jednak pamiętać, że jeżeli przedsiębiorca zdecydował się na odliczenie składki zdrowotnej w zaliczce na podatek, to nie będzie mógł wykorzystać nieodliczonych składek w następnych latach.
Co z przedsiębiorcami na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych lub korzystającymi z karty podatkowej?
Osoby rozliczające się ryczałtem mają prawo odliczenia od przychodu kwoty odpowiadającej 50% opłaconych składek zdrowotnych od przychodu podlegającego opodatkowaniu.
Podatnicy rozliczający się kartą podatkową mogą obniżyć podatek o 19% zapłaconych składek zdrowotnych w danym roku podatkowym.
Składka zdrowotna pracownika – koszt uzyskania przychodu dla zatrudniającego?
Przedsiębiorca zatrudniający pracownika ma obowiązek płacić za niego ubezpieczenie zdrowotne. Składka zdrowotna wynosi 9% podstawy, czyli wynagrodzenia brutto pomniejszonego o składki społeczne opłacone przez pracownika.
Czy składka zdrowotna będzie dla zatrudniającego kosztem uzyskania przychodu?
Nie, pracodawca nie ma prawa odliczyć składek zdrowotnych pracownika. Nie są dla niego kosztem uzyskania przychodu, ponieważ finansuje je pracownik. Przedsiębiorca pełni w tym wypadku rolę płatnika, który pobiera składki z wynagrodzenia pracownika i przekazuje je do ZUS.
Warto natomiast dodać, że KUP będą składki opłacone przez pracodawcę, czyli emerytalna, rentowa, wypadkowa oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Czy składka zdrowotna osoby współpracującej jest kosztem?
Tak, jednak tylko w określonych sytuacjach. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 58 ustawy o PIT do KUP można zaliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłacone za osoby współpracujące z przedsiębiorcą opodatkowanym podatkiem liniowym. Obowiązuje limit roczny 11 600 zł dla składek przedsiębiorcy i współpracującego.
Składki zapłacone za osoby współpracujące mogą odliczyć również podatnicy rozliczający się w formie ryczałtu – odliczą od przychodu kwotę odpowiadającą 50% opłaconych składek.
Przeczytaj więcej w kategorii Koszty.
