Czy Twój dochód przekroczył 1 mln zł? Być może będziesz musiał złożyć zeznanie o wysokości daniny solidarnościowej za poprzedni rok i zapłacić dodatkowy podatek. Dowiedz się, do kiedy trzeba to zrobić, jak obliczyć podstawę daniny oraz od jakich dochodów zapłacisz ten podatek.
Danina solidarnościowa – zwana czasem trzecim progiem podatkowym – to podatek majątkowy, który służy do finansowania Funduszu Solidarnościowego. Środki z funduszu przeznaczone są na pomoc dla osób, które ucierpiały w wyniku klęsk żywiołowych, katastrof naturalnych, wypadków drogowych, a także osób niepełnosprawnych.
Zasady dotyczące daniny solidarnościowej uregulowane są w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (rozdział 6a, art. 30h–30i).
Spis treści
Kogo obowiązuje danina solidarnościowa?
Danina solidarnościowa obowiązuje osoby fizyczne, które zarobiły ponad 1 mln zł w danym roku. Ci podatnicy z najwyższymi dochodami w Polsce muszą zapłacić 4% podstawy obliczenia tego świadczenia. Obowiązek ten dotyczy również obcokrajowców, którzy osiąga w Polsce przychody z określonych w ustawie źródeł.
Podatek należy zapłacić do 30 kwietnia kolejnego roku kalendarzowego (nie trzeba płacić zaliczek w ciągu roku po przekroczeniu limitu 1 mln zł). Danina za 2023 rok powinna być opłacona do 30 kwietnia 2024 r. To również termin złożenia deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej (DSF-1). Dokument można złożyć w formie elektronicznej lub papierowej.
Daniny solidarnościowej nie zapłacą osoby opodatkowane kartą podatkową lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Podatnikowi, który nie zapłaci daniny, grożą odsetki za opóźnienie.
Jak obliczyć podstawę opodatkowania?
Podstawą obliczenia daniny solidarnościowej jest nadwyżka ponad 1 mln zł sumy dochodów, które podlegają opodatkowaniu minus kwoty pomniejszające.
Przykład:
Jan Kowalski rozlicza się według podatku liniowego. W 2022 roku jego dochód wyniósł 1 450 000 złotych. Danina solidarnościowa o wysokości 4% jest obliczana od kwoty powyżej miliona, czyli od 450 000 (zakładając, że nie dokonał żadnych odliczeń). 4% z 450 tysięcy to 18 tysięcy. W związku z tym do 30 kwietnia 2023 Kowalski musiał złożyć deklarację DSF-1, a następnie zapłacić 18 000 złotych podatku solidarnościowego.
Od jakich dochodów zapłacisz podatek solidarnościowy?
Do podstawy daniny wliczane są:
- dochody opodatkowane na zasadach ogólnych (skalą podatkową), a wśród nich dochody z pracy lub działalności gospodarczej – 12% lub 32% + 4% daniny;
- wynagrodzenia z umów o dzieło i umów zleceń, kontrakty menedżerskie – 12% lub 32% + 4% daniny;
- dochody z działalności gospodarczej opodatkowane na zasadach liniowych – 19% + 4% daniny;
- dochody z prywatnej sprzedaży rzeczy ruchomych – 12% lub 32% + 4% daniny;
- dochody z praw majątkowych i praw pokrewnych – 12% lub 32% + 4% daniny;
- dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych (udziałów, akcji) i pochodnych instrumentów finansowych oraz z tytułu objęcia udziałów i akcji albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część (za aport) – 19% + 4% daniny;
- dochody z zagranicy, opodatkowane według skali podatkowej – dla których stosowana jest metoda proporcjonalnego odliczenia – 12% lub 32% + 4% daniny;
- dochody zagranicznej jednostki kontrolowanej – 19% + 4% daniny;
- dochody z innych źródeł – 12% lub 32% + 4% daniny.
Przychody i dochody wyłączone z zapłaty daniny solidarnościowej
Czego nie uwzględnia się przy obliczaniu podstawy daniny solidarnościowej? Dochody/przychody wyłączone z daniny solidarnościowej to m.in.:
- przychody z najmu i dzierżawy (opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych);
- dochody ze sprzedaży nieruchomości (jeżeli nie wynika to z działalności gospodarczej – zbycie prywatne);
- odsetki od pożyczek lub obligacji, lub z tytułu wypłaty dywidendy;
- dochody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych;
- wypłaty z IKE i PKK;
- przychody z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową;
- dochody z działalności gospodarczej objęte ulgą IP BOX.
Uwaga! Dochody osiągnięte za granicą, do których ma zastosowanie metoda wyłączenia z progresją (m.in. umowa z Niemcami), nie uwzględnia się do daniny solidarnościowej. Jednak wliczone będą zagraniczne dochody, do których stosuje się metodę proporcjonalnego odliczenia (m.in. umowa z USA i Holandią).
Trzeba też pamiętać, że osoba, która rozlicza daninę wspólnie z małżonkiem, płaci ją od całości swojego dochodu. Dochód każdego podatnika–małżonka należy dla potrzeb daniny solidarnościowej rozpatrywać odrębnie.
Co można odliczyć od dochodu przy płatności podatku solidarnościowego?
Od dochodu odlicza się:
- składki na ZUS (ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe);
- składki zapłacone w kraju EU, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Szwajcarii;
- kwoty dochodu z odpłatnego zbycia przez podatnika udziału w zagranicznej jednostce kontrolowanej, w części uwzględnionej w jego podstawie opodatkowania;
- dywidendę otrzymaną od zagranicznej jednostki kontrolowanej.
