Mniej zleceń, gorsza koniunktura, mogą spowodować, że przedsiębiorca zastanawia się jak zwolnić pracownika. Nie są to przyjemne rozważania. Warto się do nich dobrze przygotować.
Jak zwolnić pracownika? Można to zrobić na kilka sposobów. Prezentujemy kilka z nich pod względem formalnym. Sprawdź, który będzie najlepszy w twojej sytuacji.
Spis treści
Zwolnienie za porozumienie stron
Porozumienie stron nie jest typowym zwolnieniem. W tym przypadku bowiem obie strony decydują się rozwiązać umowę. Ustala się po prostu warunki rozstania, podpisuje odpowiedni dokument i można się rozejść. Porozumienie stron czasem proponowane jest przez pracodawców, którzy nie chcą zwalniać pracowników dyscyplinarnie.
CZYTAJ TAKŻE: Okres wypowiedzenia. Ile trwa i jak się go ustala?
Zwolnienie dyscyplinarne może bowiem skutecznie utrudnić znalezienie nowej pracy. W takiej sytuacji pracodawca wykazuje dobrą wolę. Porozumienie stron nie daje możliwości odwołania się do sądu. No, chyba że któraś ze stron jest w stanie udowodnić działanie pod wpływem presji lub groźby. Porozumienie
Rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem
Zdecydowanie najbardziej klasycznym sposobem rozwiązania umowy jest jej wypowiedzenie. Pozwala na zwolnienie pracownika, bo taka jest decyzja pracodawcy. Wypowiedzenie może złożyć też pracownik. Rozwiązanie umowy w ten sposób daje tę przewagę, że druga strona nie musi go nawet podpisywać, by zaczęło obowiązywać.
Wypowiedzenie umowy – formalności
Podstawowym wymogiem jest konieczność przygotowania go w formie pisemnej. W dokumencie takim musi być zawarty okres wypowiedzenia, a także przyczyna rozstania z pracownikiem.
Co istotne, dokument wypowiedzenia musi zawierać pouczenie o prawie odwołania się od niego do sądu. Wręczając pracownikowi wypowiedzenie, pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia.
CZYTAJ TAKŻE: Monitorowanie pracy pracownika – kiedy to możliwe?
Wypowiedzenia nie można wręczyć kobiecie w ciąży, pracownikowi, który ma mniej niż 4 lata do emerytury, osobie, która jest akurat nieobecna w pracy, choć usprawiedliwiła swoją nieobecność.
Czy trzeba zapłacić odprawę?
Pracodawcy bardzo często zastanawiają się, czy zwalniając pracownika, będą musieli zapłacić odprawę. Prawo wskazuje sytuacje, w których będzie to obowiązkowe. I tak np. jeśli wypowiedzenie nie jest z winy pracownika, a np. ze względu na likwidację stanowiska pracy, to odprawa będzie pracownikowi się należała.
Obowiązkowo będzie trzeba ją zapłacić, jeśli w firmie pracuje więcej niż 20 osób. W przypadku mniejszych firm zależy to od ustaleń między pracownikami a pracodawcą.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia
Warto pamiętać, że możliwe jest rozwiązanie umowy o prace bez wypowiedzenia. Ten tryb najczęściej stosuje się w sytuacji, gdy pracownik naruszył bardzo poważnie swoje obowiązki albo popełnił przestępstwo lub też utracił uprawnienia, które są mu niezbędne do wykonywania pracy. W takim przypadku mówimy potocznie o „dyscyplinarce”.
Zwalniając pracownika w ten sposób, trzeba przekazać mu dokument na piśmie, w którym podana jest przyczyna rozwiązania umowy i pouczenie o możliwości odwołania się do sądu. Na złożenie takiego wypowiedzenia pracodawca ma miesiąc od momentu, w którym dowiedział się o sytuacji naruszenia przez pracownika obowiązków lub złamania prawa.
CZYTAJ TAKŻE: Zatrudnianie na czarno – kary dla pracodawcy
Możliwy jest też przypadek rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, gdy pracownik w ogóle nie zawinił. Pracodawca może zastosować taki tryb, gdy pracownik jest nieobecny z powodu choroby dłużej niż 3 miesiące, gdy pracuje krócej niż pół roku albo gdy jego nieobecność trwa dłużej niż miesiąc i jest nieusprawiedliwiona.
Co może pracownik, gdy otrzymuje wypowiedzenie?
Wręczenie wypowiedzenia pracownikowi powoduje, że nabywa on nowe prawa. Przede wszystkim możliwość odwołania się do sądu. Ten może stwierdzić bezskuteczność wypowiedzenia, a także przywrócenie do pracy i wypłatę wynagrodzenia za czas pozostawania w stosunku pracy, a nawet wypłatę odszkodowania.
Przeczytaj więcej w kategorii prawo pracy.
