Rachunkowość zarządcza, znana również jako rachunkowość kierownicza lub księgowość zarządcza, to dziedzina rachunkowości, która skupia się na dostarczaniu informacji finansowych o działalności przedsiębiorstwa. Ma to pomóc w podejmowaniu decyzji i zarządzaniu organizacją. Rachunkowość zarządcza dostarcza informacje o efektywności działania, wykorzystaniu zasobów, wynikach operacyjnych i innych kluczowych aspektach, które pomagają menedżerom podejmować strategiczne i operacyjne decyzje.
Spis treści
Jakie są cele i funkcje rachunkowości zarządczej?
Głównym celem rachunkowości zarządczej jest dostarczanie informacji, które pomagają zarządowi i menedżerom w podejmowaniu trafnych i skutecznych decyzji. Wśród głównych celów rachunkowości zarządczej znajdują się:
1. Monitorowanie wydajności i osiągnięć – rachunkowość zarządcza pozwala na śledzenie wyników działalności i monitorowanie, czy osiągnięte cele są zgodne z planami.
2. Ocena efektywności operacyjnej – pozwala na analizę wykorzystania zasobów i efektywności operacyjnej, takiej jak wydajność produkcji czy obrotowość zapasów.
3. Planowanie i prognozowanie – rachunkowość zarządcza wspiera proces planowania i budżetowania, co umożliwia określenie przyszłych celów i strategii firmy.
4. Podejmowanie decyzji strategicznych – informacje dostarczane przez rachunkowość zarządczą są kluczowe przy podejmowaniu strategicznych decyzji, takich jak ekspansja rynkowa czy inwestycje w nowe projekty.
5. Ocena opłacalności projektów – umożliwia ocenę potencjalnych inwestycji, aby wybrać te, które są najbardziej opłacalne dla firmy.
6. Identyfikacja problemów i trendów – pomaga w identyfikacji problemów i trendów, które mogą wpływać na wyniki finansowe i działalność przedsiębiorstwa.
Co różni rachunkowość finansową i zarządczą?
Rachunkowość finansowa i zarządcza to dwie odrębne gałęzie rachunkowości, które mają różne cele i skupiają się na różnych grupach odbiorców. Główne różnice między nimi to np.:
• Odbiorcy informacji – rachunkowość finansowa dostarcza informacje przede wszystkim dla osób zewnętrznych, takich jak inwestorzy, wierzyciele i organy regulacyjne, podczas gdy rachunkowość zarządcza skierowana jest do wewnętrznych użytkowników, czyli menedżerów i zarządu.
• Charakter informacji – rachunkowość finansowa prezentuje dane finansowe w postaci sprawozdań, takich jak bilans, rachunek zysków i strat oraz przepływy pieniężne. Natomiast rachunkowość zarządcza dostarcza bardziej szczegółowych i niemierzalnych informacji, które są dostosowane do potrzeb zarządu w podejmowaniu decyzji.
• Zakres czasowy – rachunkowość finansowa koncentruje się na przeszłych wynikach finansowych i jest ograniczona przepisami księgowymi, które określają harmonogram i sposób sporządzania sprawozdań. Z kolei rachunkowość zarządcza skupia się zarówno na przeszłych wynikach, jak i prognozach przyszłych wyników, co pozwala na lepsze planowanie i podejmowanie decyzji bieżących.
Zadania rachunkowości zarządczej
Rachunkowość zarządcza pełni wiele funkcji, które umożliwiają efektywne zarządzanie przedsiębiorstwem.
Główne zadanie rachunkowości zarządczej to planowanie budżetowe, czyli przygotowanie budżetu na kolejny okres, co pozwala na kontrolowanie wydatków i efektywnie zarządzać zasobami. Inne z zadań to pomoc w analizie kosztów. Rachunkowość zarządcza umożliwia analizę kosztów produkcji oraz wydatków w poszczególnych obszarach działalności, co pomaga w identyfikacji potencjalnych oszczędności. Poza tym zapewnia regularne raportowanie wyników operacyjnych, co pozwala na śledzenie postępów w osiąganiu celów przedsiębiorstwa. Dodatkowo pomaga w ocenie opłacalności potencjalnych projektów i inwestycji, a także umożliwia identyfikację i analizę efektywności procesów produkcyjnych czy obszarów działalności przedsiębiorstwa.
Rachunkowość zarządcza pomaga wreszcie analizować procesy kontroli wewnętrznej, które zapobiegają nadużyciom i błędom w prowadzeniu działań przedsiębiorstwa.
Więcej na temat rodzajów rachunkowości przeczytasz w kategorii Biuro rachunkowe.
