Na czym polega umowa na zastępstwo?

Czy pracownik na zastępstwo ma prawo do urlopu, kiedy wygasa jego umowa, co z okresem wypowiedzenia pracy i czy przysługuje mu dofinansowanie do wczasów pod gruszą? Przedstawiamy najważniejsze informacje o umowie na zastępstwo, których nie można pominąć.

Na czym polega umowa na zastępstwo?

Umowa na zastępstwo to jedna z umów o pracę zawieranych na czas określony. Przedsiębiorcy zawierają ją, aby zastąpić pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Najczęściej powodem nieobecności jest długotrwała choroba, długi urlop bezpłatny lub urodzenie dziecka przez pracownicę.

Dla umowy o zastępstwo nie obowiązuje ograniczenie liczby zawieranych umów na czas określony (maksymalnie 3 umowy) ani limit czasowy (33 miesiące). 

Warto pamiętać, że stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy lub w dniu zawarcia umowy (jeżeli nie określono terminu rozpoczęcia pracy).

Umowa na zastępstwo – okres wypowiedzenia

Co z okresem wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na zastępstwo? Jest taki sam, jak w przypadku umów na czas nieokreślony:

  • 2 tygodnie – przy zatrudnieniu krócej niż 6 miesięcy,
  • 1 miesiąc – dla zatrudnionego przez przynajmniej 6 miesięcy,
  • 3 miesiące – gdy zatrudnienie trwa co najmniej 3 lata.

Pracownik i pracodawca mogą rozwiązać umowę o pracę na zastępstwo przed powrotem zastępowanego pracownika. To możliwe za porozumieniem stron, bez wypowiedzenia (z winy jednej ze stron) lub poprzez złożenie wypowiedzenia.

Czy umowa na zastępstwo wlicza się do emerytury?

Umowa na zastępstwo wlicza się jako okres składkowy, który ZUS uwzględnia przy wyliczaniu emerytury.

Umowa na zastępstwo a urlop

Osoba pracująca na umowie na zastępstwo ma takie same prawa jak inni pracownicy zatrudnieni w ramach umowy o pracę. Podobnie jest z urlopem. Jego długość wyliczana jest na podstawie stażu pracy: 20 dni jeżeli staż jest krótszy niż 10 lat i 26 dni jeżeli jest dłuższy.

Pracownik na zastępstwie może skorzystać z urlopu na żądanie czy urlopu bezpłatnego. Jeżeli zaczął pracować w trakcie roku kalendarzowego, to urlop naliczany jest proporcjonalnie (w kolejny miesiącach będzie mógł skorzystać z 1/12 podstawowego wymiaru urlopu).

Umowa na zastępstwo a powrót osoby zastępowanej

Warto pamiętać, że zgodnie z przepisami umowa na zastępstwo zostanie rozwiązana z dniem poprzedzającym powrót zastępowanej osoby.

Czy umowa na zastępstwo wlicza się do limitu umów?

Umowa o pracę na zastępstwo nie wlicza się do limitu trzech umów na czas określony na okres nie dłuższy niż 33 miesiące, które pracodawca może zawrzeć z pracownikiem.

Umowa na zastępstwo – terminy

Osoby pracujące na zastępstwie muszą pamiętać, że ich umowa wygasa w terminie określonym w jej treści. To może być dzień przed powrotem do pracy zastępowanej osoby lub inna data wyznaczona przez pracodawcę. Jak już wspomnieliśmy, obowiązują terminy wypowiedzenia takie same, jak w przypadku umów na czas określony.

Umowa na zastępstwo – bez daty zakończenia

Umowa na zastępstwo nie musi zawierać daty jej zakończenia. Taka umowa może obowiązywać do chwili powrotu zastępowanej osoby.

Umowa na zastępstwo – ile może trwać?

Nie ma ograniczenia jeżeli chodzi o liczbę umów na zastępstwo (3 w przypadku innych umów na czas określony) czy czas ich trwania (33 miesiące). W praktyce oznacza to, że umowa na zastępstwo może teoretycznie trwać nawet latami.

Jeżeli kobieta pracująca na zastępstwo zajdzie w ciążę, to umowy ma takie same prawa jak inne osoby na umowie o pracę. Tym samym jeżeli umowa zakończy się przed porodem, ale po trzecim miesiącu ciąży, to będzie przedłużona do dnia porodu. Pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę z kobietą w ciąży, która jest na zastępstwie (do momentu powrotu zastępowanego pracownika).

Jak już wspomnieliśmy, osoba zatrudniona na zastępstwo ma takie same uprawnienia jak inni pracownicy na umowie o pracę. Może zatem korzystać z benefitów gwarantowanych przez pracodawcę, np. dopłaty do wczasów pod gruszą.

Umowa na zastępstwo – jakie ma zalety, wady i czy warto ją podpisać?

Do zalet umów na zastępstwo należy z pewnością jej elastyczność (są też osoby, które uznają to za minus). Pracodawca i pracownik mogą ją wypowiedzieć przed terminem określonym w umowie. Dużym plusem jest brak limitu umów na zastępstwo i czasu ich trwania. Zatrudnionemu przysługują też wszystkie prawa (np. do urlopu) osoby na umowę o pracę. Wady? Z punktu widzenia pracodawcy to więcej formalności niż w przypadku umów cywilnoprawnych (zlecenia i o dzieło). Zatrudniający musi też opłacić wszystkie składki ubezpieczenia społecznego i zdrowotną.

Umowa na zastępstwo jest korzystna dla pracodawcy, który nie może przekazać obowiązków nieobecnej osoby innym pracownikom. Dzięki zastępstwu zapewni ciągłość wykonywania zadań. Co więcej, zastępowany pracownik może wrócić na to samo stanowisko i nie obawiać się o utratę zatrudnienia.

Umowa na zastępstwo – wzór, czyli co musi się w niej znaleźć? Do ważnych elementów umowy należą:

  • dane pracodawcy i pracownika,
  • wskazanie rodzaju pracy i miejsca jej wykonywania,
  • obowiązki pracownika,
  • określenie warunków pracy i płacy,
  • wymiar pracy,
  • termin rozpoczęcia pracy i ewentualnie jej zakończenia,
  • informacje o zasadach rozwiązania umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia,
  • podpisy pracodawcy i pracowników.

Przeczytaj więcej w kategorii Prawo pracy.

Rafał Panas
Rafał Panas
Od lat zajmuje się przygotowywaniem artykułów na tematy związane z biznesem, prowadzeniem firmy oraz nowymi technologiami. Zafascynowany postępującą cyfryzacją, która kreuje nowe szanse i okazje dla przedsiębiorców. Tworzenie artykułów dla przedsiębiorców łączy z pisaniem powieści, gdyż jak sam przyznaje, nic tak dobrze nie koi nerwów, jak solidny dreszczowiec.

Czytaj również

Najchętniej czytane

Nierejestrowana działalność gospodarcza. Jak zarabiać bez rejestracji?

Firma na próbę, zarabianie bez firmy. Choć nierejestrowana działalność gospodarcza ma różne oblicza, pozostaje dobrym sposobem na przetestowanie pomysłu na biznes. Na czym dokładnie...

Jaki jest podatek od darowizny w 2024 roku? Czy zapłacisz podatek za darowiznę od rodziców?

Podatek od darowizny jest obowiązkowy, nawet gdy dotyczy on najbliższej rodziny. Z tego artykułu dowiesz się, jak go wyliczyć, jakie są wolne kwoty od...

Czynny żal do Urzędu Skarbowego – kiedy należy go złożyć? Wzór

Jak wygląda czynny żal? Wzór pozwoli szybciej go wypełnić. Zobacz, jak wygląda. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby można było złożyć czynny żal. Przeczytaj...
pieczęc kwalifikowana

Najnowsze

Jak wygląda weryfikacja podpisu elektronicznego lub pieczęci elektronicznej?

Weryfikacja podpisu elektronicznego lub pieczęci elektronicznej pozwala potwierdzić, czy są one ważne i nie zostały naruszone od czasu ich złożenia. Proces ten pozwoli wykryć,...

PAdES a XAdES – czym różnią się różne formaty certyfikatu kwalifikowanego?

Aby podpisać dokument podpisem kwalifikowanym lub złożyć pieczęć elektroniczną, należy najpierw wybrać ich parametry. Jednym z nich jest format PAdES lub XAdES. Czym się...

KSeF dopiero od 2026 roku: „Groził nam paraliż polskiej gospodarki”

26 kwietnia 2024 roku Ministerstwo Finansów przeprowadziło briefing prasowy, na którym dokonane zostało podsumowanie audytu dotyczącego Krajowego Systemu e-Faktur. Przypominamy, że KSeF miał zostać...

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami?

Wpisz tylko swój email, a będziemy w kontakcie. To takie proste!