Kiedy występuje zbieg tytułów do ubezpieczeń? Osoba, która prowadzi działalność gospodarczą, a jednocześnie jest zatrudniona na umowę o pracę, zawarła umowę o dzieło/zlecenie lub pobiera emeryturę czy rentę, może mieć obowiązek, lub możliwość dobrowolnego przystąpienia do ubezpieczeń z każdego z nich. Przedstawiamy, jakie są zasady dotyczące opłacania składek w przypadku zbiegu tytułów do ubezpieczeń.
Spis treści
Kiedy następuje zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych?
Zbieg tytułów do ubezpieczeń to sytuacja, w której dana osoba spełnia warunki do objęcia ubezpieczeniami w ZUS z co najmniej dwóch tytułów, np. przykład umowy o pracę i działalności gospodarczej, umowy zlecenia i działalności pozarolniczej czy też pobierania emerytury i wykonywania umowy zlecenia.
Taki zbieg tytułów do ubezpieczeń może dotyczyć ubezpieczeń społecznych (emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego) i ubezpieczenia zdrowotnego.
Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają m.in. (art. 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych):
- pracownicy, od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku;
- osoby wykonujące pracę nakładczą oraz zleceniobiorcy;
- członkowie spółdzielni;
- osoby prowadzące pozarolniczą działalność, wspólnicy jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, wspólnicy spółki jawnej, partnerskiej lub komandytowej oraz komplementariusze w spółce komandytowo-akcyjnej;
- osoby współpracujące przy prowadzeniu pozarolniczej działalności, wykonywaniu umowy agencyjnej albo umowy zlecenia lub współpracy z osobami fizycznymi;
- osoby świadczące pracę lub usługi w zamian za akcje obejmowane w prostej spółce akcyjnej;
- osoby wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
- bezrobotni;
- osoby pobierające stypendium;
- osoby pobierające świadczenie socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osoby pobierające zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osoby pobierające wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie;
- osoby pobierające świadczenie szkoleniowe po ustaniu zatrudnienia;
- żołnierze niezawodowi w służbie czynnej oraz osoby odbywające służbę zastępczą;
- osoby pozostające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego;
- osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne;
- osoby przystępujące dobrowolnie do ubezpieczeń.
Czy wiesz, że…
Mała Księgowość to program księgowy świetny zarówno dla biur rachunkowych, obsługujących małe i średnie firmy, jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą? |
Zbieg tytułów do ubezpieczeń ZUS w przypadku różnych umów
Zależnie od rodzaju tytułów do ubezpieczeń, osoba podlegająca zbiegowi może mieć obowiązek opłacać składki z jednego lub z kilku tytułów, w niektórych sytuacjach może wybrać, z którego tytułu chce opłacać składki.
Zbieg tytułów do ubezpieczeń ma wpływ na wysokość składek, prawo do świadczeń i okresy składkowe i nieskładkowe.
Dwie umowy zlecenia
Dla osoby, która wykonuje co najmniej dwie umowy zlecenia, obowiązkowe są ubezpieczenia społeczne z wszystkich umów do momentu przekroczenia kwoty minimalnego wynagrodzenia, wtedy, z każdej kolejnej umowy trzeba będzie opłacać tylko składkę zdrowotną.
Umowa o pracę i umowa zlecenie
Może się zdarzyć, że pracownik podpisze umowę zlecenie z obecnym pracodawcą – w takiej sytuacji istnieje obowiązek opłacania wszystkich składek na ubezpieczenia ZUS od umowy zlecenia.
Umowa zlecenie w przypadku studenta do 26. roku życia
Student, który nie ukończył 26. roku życia i utrzymuje status studenta i zawarł umowę zlecenie, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom w ZUS.
ZOBACZ TAKŻE:
- Umowa zlecenie 2024 – jaka jest minimalna stawka godzinowa? Czy na zleceniu trzeba opłacać składki ZUS?
- Składki ZUS w kosztach jednoosobowej działalności gospodarczej – kiedy można je odliczyć?
- Działalność gospodarcza studenta – zakładanie firmy, podatki, ZUS
- Jak uzyskać zaświadczenie o niezaleganiu ZUS? Do czego jest potrzebne? Wypełnij wniosek
- Umowa zlecenia a umowa o dzieło – podobieństwa i różnice. ZUS, podatek i wypowiedzenie
Jaki jest zbieg tytułów ubezpieczeń społecznych w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej?
Spójrzmy na przykłady zbiegu tytułów do ubezpieczeń, biorąc pod uwagę prowadzenie działalności gospodarczej. Należy rozróżnić zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego.
Ubezpieczenia społeczne – obejmują ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe (dobrowolne) i wypadkowe. Zasady opłacania składek na te ubezpieczenia zależą od rodzaju tytułów do ubezpieczeń i wysokości podstawy wymiaru składek. Niektóre możliwe przypadki zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych to:
Działalność gospodarcza i etat
Jeśli wynagrodzenie z etatu jest co najmniej równe minimalnemu, nie trzeba płacić składek z działalności. Jeśli wynagrodzenie z etatu jest niższe niż minimalne, należy płacić składki z obu tytułów.
Działalność gospodarcza i umowa-zlecenie, umowa agencyjna lub umowa o świadczenie usług
Jeżeli przedmiot umowy jest zgodny z przedmiotem działalności, nie trzeba płacić składek z umowy. Przedmiot umowy jest inny niż przedmiot działalności? Zasady opłacania składek zależą od wysokości podstawy wymiaru składek z obu tytułów i formy opodatkowania działalności.
Działalność gospodarcza i emerytura
Emeryt jest zwolniony z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z działalności (może je opłacać dobrowolnie).
Działalność gospodarcza i renta
Rencista podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z działalności do czasu ustalenia prawa do emerytury (nie dotyczy renty rodzinnej i rent spoza systemu powszechnego).
Działalność gospodarcza i jednoosobowy wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Składki na ubezpieczenia społeczne opłaca się tylko z jednej, wybranej działalności, a składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaca się od każdej działalności.
Jaki jest zbieg tytułów ubezpieczenia w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej? Składka zdrowotna
Ubezpieczenie zdrowotne obejmuje prawo do świadczeń z publicznej opieki zdrowotnej. Z zasady składkę na ubezpieczenie zdrowotne trzeba opłacać z każdego tytułu do ubezpieczenia, chyba że występują określone warunki zwolnienia. Niektóre możliwe przypadki zbiegu tytułów do ubezpieczenia zdrowotnego to:
Działalność gospodarcza i umowa o pracę
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne płaci się od wynagrodzenia z etatu i z działalności. Pracownicy, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne nie przekracza minimalnego wynagrodzenia, są zwolnieni z opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu działalności, jeśli dodatkowe przychody z tytułu działalności nie przekraczają miesięcznie 50% minimalnego wynagrodzenia lub opłacany jest podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Działalność gospodarcza i umowa-zlecenie, umowa agencyjna lub umowa o świadczenie usług
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne płaci się od działalności i każdej umowy. Jeśli rozlicza się podatek dochodowy na zasadach ogólnych, skala podatkowa lub podatek liniowy, składka na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 9% podstawy wymiaru składek (dochodu z działalności gospodarczej). Jeśli rozlicza się podatek dochodowy ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, składka na ubezpieczenie zdrowotne to 9% zryczałtowanej podstawy. Jeśli płaci się kartę podatkową, składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% minimalnego wynagrodzenia. Dodatkowo przedsiębiorców obowiązuje roczne rozliczenie składek zdrowotnych.
Działalność gospodarcza i emerytura
Emeryt jest zwolniony z opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu działalności, jeśli świadczenie emerytalne brutto nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia i dodatkowe przychody z tytułu działalności nie są wyższe miesięcznie od 50% kwoty najniższej emerytury lub opłacany jest podatek dochodowy w formie karty podatkowej.
Działalność gospodarcza i renta
Rencista musi płacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu działalności.
Działalność gospodarcza i jednoosobowy wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne płaci się od dochodów z każdej działalności.
Program Mała Księgowość
Program Mała Księgowość ma wszystkie funkcje potrzebne do prowadzenia księgowości małej lub średniej firmy. Możesz skorzystać z niego niezależnie od wybranej formy opodatkowania. Wystawisz dzięki niemu faktury, zapłacisz podatek dochodowy i VAT, będziesz mógł zarządzać listą płac, kontrolować zobowiązania, amortyzować środki trwałe i korzystać z wielu, wielu innych funkcjonalności, których pełną listę znajdziesz na mk.rp.pl.
Przeczytaj więcej w kategorii ZUS.