Rodzice często darują swoim dzieciom środki finansowe, nieruchomości czy samochody. Czy takie prezenty powinny zostać zgłoszone do urzędu skarbowego i opodatkowane? Podpowiadamy!
Darowizna polega na nieodpłatnym przekazaniu pewnego rodzaju dóbr na rzecz innej osoby. Każda darowizna podlega obowiązkowi podatkowemu, ale te przekazywane przez rodziców na rzecz ich dzieci są objęte zwolnieniem podatkowym. Warto jednak wiedzieć, że część z nich będzie wymagała zgłoszenia do naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Które? O tym przeczytasz w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!
Spis treści
Jaką formę może przyjąć darowizna od rodziców?
Instytucja darowizny została uregulowana przepisami artykułu 888 kodeksu cywilnego. Zgodnie z nimi można ją określić jako pewnego rodzaju umowę zawieraną pomiędzy darczyńcą, a więc osobą przekazującą dar oraz obdarowywanym, czyli osobą odbierającą. Darowizna to bezpłatne przekazanie części majątku dla wybranej osoby. Obdarowany otrzymuje konkretny przedmiot i nie jest w zamian zobowiązany do wykonania żadnej czynności wobec darczyńcy.
Celem darowizny jest poszerzenie majątku obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Stroną umowy darowizny mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne.
Darowizna może przyjąć różne formy. Najpopularniejszą są pieniądze, ale darować można również rzeczy ruchome (np.: samochody, dzieła sztuki, biżuterię), nieruchomości (domy, mieszkania, działki) czy prawo użytkowania wieczystego.
Ile wynosi podatek od darowizny od rodziców?
Fakt konieczności odprowadzania podatku od darowizn został uregulowany w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Podatek powinna odprowadzić osoba obdarowana. Wysokość opodatkowania będzie uzależniona od stopnia pokrewieństwa zachodzącego pomiędzy darczyńcą oraz obdarowywanym.
Zgodnie z powyższym wszystkie darowizny podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Należy jednak zaznaczyć, że niektóre podmioty podlegają pod zwolnienia podatkowe. Ustawodawca określił trzy grupy podatkowe darczyńców, w których określił kwoty wolne od podatku. Oznacza to, że jeżeli wartość darowizny nie przekroczy kwoty wolnej, to obdarowany nie ma obowiązku zapłaty podatku.
Wspomniane grupy podatkowe kształtują się w następujący sposób:
- grupa I – kwota wolna od podatku: 36 120 złotych; do grupy należą: małżonek, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie), rodzeństwo, ojczym, macocha, pasierb, zięć, synowa, teściowie);
- w ramach grupy I wyodrębniono również grupę 0, do której należą: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha;
- grupa II – kwota wolna od podatku: 7 878 złotych; do grupy należą: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych;
- grupa III – kwota wolna od podatku: 5 308 złotych; do grupy należą: osoby niezaliczane do innych grup.
Grupa 0 to szczególna grupa osób, w przypadku których wszystkie darowizny, bez względu na ich wartość, są zwolnione z konieczności opodatkowania. Właśnie do tej grupy należą darowizny przekazywane przez rodziców na rzecz ich dzieci.
Warto podkreślić, że chociaż otrzymanie darowizny od rodziców jest zwolnione z opodatkowania, to jeśli jej kwota przekracza kwotę wolną określoną dla grupy I, to wymaga ono zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Takiego zgłoszenia należy dokonać w terminie do 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. W tym celu wykorzystuje się formularz SD-Z2.
Darowizna od rodziców a obowiązek alimentacyjny
Rodzice mają obowiązek zabezpieczyć swoim dzieciom egzystencję, a więc dostarczyć środki niezbędne do utrzymania się. Obowiązek alimentacyjny ciąży na rodzicach do momentu, kiedy dziecko nie będzie w stanie utrzymać się samodzielnie. Prawo to zostało zagwarantowane w kodeksie rodzinno opiekuńczym.
Alimenty przekazywane przez rodziców na rzecz dziecka związane są z koniecznością zapewnienia tym dzieciom opieki, odpowiedniego wykształcenia oraz wychowania. Nie mogą być zatem traktowane w charakterze darowizny i zostać w jakikolwiek sposób opodatkowane.
Podsumowując, darowizna to nieodpłatne przekazanie na rzecz innej osoby środków finansowych, ruchomości, nieruchomości lub prawa do użytkowania wieczystego. Darowizny od rodziców nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, ale jeśli ich wartość przekracza kwotę wolną od podatku ustaloną dla grupy pierwszej, to powinny zostać zgłoszone do naczelnika właściwego urzędu skarbowego.
Przeczytaj więcej o rozliczaniu podatku.
