W jakiej sytuacji należy dokonać korekty, kto musi to zrobić i w jaki sposób wpłynie ona na wysokość podatku dochodowego – odpowiadamy na te i inne pytania dotyczące korekty rocznej VAT. Przypominamy też, że znacząco zmieniła się kwota pozwalająca na odliczenie całego podatku (korekta za 2023 r.).
Korekta roczna w VAT polega na dostosowaniu rozliczeń podatkowych do rzeczywistych wartości majątku i transakcji, które miały miejsce w danym roku podatkowym. Jej cel? To zapewnienie właściwego rozliczenia podatku VAT i uwzględnienie zmian w stanie majątku oraz dokonanych transakcjach. Zasady korekty reguluje art. 91 ustawy o VAT.
Spis treści
Korekta roczna VAT-u. Kto powinien dokonać korekty rocznej VAT?
Korektę roczną VAT za rok 2022 powinni dokonać podatnicy, którzy spełniają następujące warunki:
- Stosowali w rozliczeniu VAT proporcję i/lub preproporcję:
- jeśli podatnik korzystał z proporcji lub preproporcji podczas rozliczania VAT w 2022 roku, musi dokonać korekty rocznej VAT na podstawie danych za zakończony rok podatkowy. Korekta ta ma na celu dostosowanie rozliczeń do rzeczywistych proporcji mających zastosowanie w trakcie roku podatkowego.
- Powrócili do statusu podatnika zwolnionego z VAT/zrezygnowali/utracili prawo do zwolnienia w 2022 roku lub wcześniej i nie minął okres korekt wieloletnich dla środków trwałych i nieruchomości:
- jeśli przedsiębiorca w 2022 roku powrócił do statusu podatnika zwolnionego z VAT, zrezygnował z VAT lub utracił prawo do zwolnienia, musi dokonać korekty rocznej VAT na podstawie danych za zakończony rok podatkowy. Korekta ma uwzględnić zmiany statusu podatnika i dostosować rozliczenia do nowej sytuacji.
- Przedsiębiorcy, którzy zawiesili działalność gospodarczą:
- jeśli podatnik zawiesił swoją działalność gospodarczą w 2022 roku, musi dokonać korekty rocznej VAT na podstawie danych za zakończony rok podatkowy. Korekta ta ma na celu uwzględnienie zawieszenia działalności i dostosowanie rozliczeń do faktycznej sytuacji podatnika.
Roczną korektę VAT należy wykazać w deklaracji podatkowej, składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonywana jest korekta, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
Korekta roczna VAT-u. Co obejmuje korekta roczna w VAT?
Korekta roczna w VAT obejmuje:
- Korektę w okresie wieloletnim
Korekta rozłożona w czasie dotyczy środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji oraz gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów, których wartość początkowa wynosi ponad 15 000 zł. W przypadku tych składników majątku, okres korekty wynosi:
- 10 lat dla nieruchomości oraz praw wieczystego użytkowania gruntów (korekta wynosi 1/10 za każdy rok korekty).
- 5 lat dla pozostałych składników (1/5 za każdy rok korekty).
- korekta jednorazowa.
Dotyczy środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów o wartości początkowej do 15 000 zł włącznie oraz pozostałych towarów i usług.
Jeżeli proporcja wyliczona za 2022 r. przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł, podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%. Proporcja nie przekroczyła 2%? Można przyjąć, że wynosi 0%.
Warto pamiętać, że pakiet SLIM VAT 3, który znowelizował ustawę o VAT (wszedł w życie 1 lipca 2023 roku) zmienił m.in. wysokość kwoty pozwalającej uznać, że proporcja określona przez podatnika wynosi 100%. Kwota ta została podniesiona z 500 zł do 10 000 zł.
Powyższa zmiana będzie obowiązywała już za korekty za 2023 rok. Podatnicy na nowych zasadach ustalą proporcje i zrobią korektę kwoty podatku odliczonego po zakończeniu 2023 r.
Korekta VAT-u – co można wliczyć do obrotu, a czego nie?
Pewien problem może sprawić określenie, co przedsiębiorca ma prawo wliczyć do obrotu podczas rocznej korekty VAT. Do obrotu można wliczyć tylko:
- Sprzedaż – odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług.
- Wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (WDT) – dotyczy towarów, które zostały dostarczone do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
- Eksport towarów – odpłatne dostawy towarów, które zostały wyeksportowane poza terytorium Unii Europejskiej.
Lista elementów, których nie można wliczyć do obrotu w rocznej korekcie w VAT, jest dłuższa. Przedsiębiorca nie może wliczyć:
- Dostaw środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji – składników majątku takich jak samochody, oprogramowanie czy maszyny.
- Gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, które są zaliczane do środków trwałych podatnika.
- Pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych – pomocniczych dla zasadniczej działalności podatnika.
- Zakupów, od których VAT rozlicza nabywca, np. WNT (wewnętrzna dostawa towarów na terytorium kraju) czy import towarów.
- Usług finansowo-ubezpieczeniowych zwolnionych z VAT (opisane w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT, to m.in. transakcje walutowe, udzielanie pożyczek, pośrednictwo kredytowe i pożyczkowe oraz zarządzanie nimi, usługi w zakresie poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych, pośrednictwo w świadczeniu tych usług oraz zarządzanie nimi).
Korekta VAT-u – jak i gdzie ją ująć?
Korekty rocznej dokonuje się w JPK_V7M za styczeń – gdy rozliczasz VAT miesięcznie (składanej do 25 lutego danego roku) lub w JPK_V7K za I kwartał w przypadku kwartalnego rozliczania VAT (składanej do 25 kwietnia danego roku).
Roczna VAT-u a podatek dochodowy
Może się okazać, że po korekcie kwota odliczenia VAT zostanie zwiększona lub zmniejszona. Korekta wywołuje skutki także na gruncie podatku dochodowego (w momencie złożenia pliku JPK_V7, czyli w lutym/kwietniu danego roku).
W przypadku zwiększenia, kwota korekty będzie przychodem dla podatnika. Jeżeli będzie mniejsza, stanowi koszt przedsiębiorcy.
