Rozpoczęcie działalności to duże wyzwanie i wymaga sporego nakładu sił i środków. Ustawodawca przewidział ulgi dla nowych przedsiębiorców, które mają mu pomóc w prowadzeniu biznesu. Jednym z takich narzędzi są preferencyjne składki ZUS. Preferencyjny ZUS przysługuje przedsiębiorcom, którzy korzystali wcześniej z Ulgi na start, czyli przez 6 miesięcy byli zwolnieni z płacenia składek ubezpieczenia społecznego.
Spis treści
Na czym polega preferencyjny ZUS?
Preferencyjny ZUS oznacza, że przedsiębiorca – prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą lub wspólnik spółki cywilnej – może przez 2 lata (pełne 24 miesiące) płacić obniżone składki ubezpieczenia społecznego. Trzeba pamiętać, że zawieszenie działalności nie przerywa biegu okresu obowiązywania obniżonego ZUS.
Prowadzący działalność gospodarczą jest zobowiązany do opłacania składki od zadeklarowanej przez siebie podstawy – minimalna to 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto.
Przedsiębiorca, który korzysta z ulgi, może natomiast przez 24 miesiące płacić niższe składki – obniżona podstawa to 30% minimalnego wynagrodzenia brutto. W 2023 roku – od lipca do grudnia – obniżona podstawa to 1080 zł. W sumie wszystkie składki (emerytalna, rentowa, wypadkowa oraz dobrowolna chorobowa) wynoszą 341,72 zł. Nie ma natomiast obowiązku płacenia na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, o ile działalność gospodarcza jest jedynym tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.
Dla porównania najniższa możliwa podstawa wymiaru składki w zwykłym ZUS to 4161 zł, a wszystkie składki, łącznie z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i Funduszem Pracy, wynoszą 1418,48 zł.
Przepisy nie regulują maksymalnej wysokości podstawy wymiaru składki, którą przedsiębiorca zgłasza do ZUS.
Trzeba pamiętać, że właściciel firmy płaci preferencyjne składki tylko za siebie, a za pracowników i zleceniobiorców w zwykłej wysokości.
Przedsiębiorca korzystający z obniżonych składek ubezpieczeń społecznych opłaca też składkę na ubezpieczenie zdrowotne – w przypadku płatników rozliczających się:
- na zasadach ogólnych – 9% podstawy wymiaru składki, czyli dochodu z działalności gospodarczej,
- podatkiem liniowym – 4,9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej),
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – 9% zryczałtowanej podstawy,
- kartą podatkową – minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku.
Minimalna składka zdrowotna w 2023 roku wynosi 314,10 zł miesięcznie (do 31 stycznia 2024 r.). Trzeba pamiętać, że przedsiębiorcy mają obowiązek zrobić również roczne rozliczenie składki zdrowotnej.
Kto może płacić preferencyjne składki ZUS 2023?
Prawo do opłacania niższych składek mają osoby, które:
- nie prowadzą lub nie prowadziły w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej innej pozarolniczej działalności;
- nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowały na umowę o pracę i wykonywały czynności wchodzących w zakres obecnie wykonywanej działalności.
Z preferencyjnego ZUS nie skorzystają osoby, które teraz lub w ostatnich 60 miesiącach:
- wykonywały działalność twórczą lub artystyczną;
- prowadziły działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne albo takiej, z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- były wspólnikami jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;
- prowadziły publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół na podstawie Prawa oświatowego.
Po upływie 24 miesięcy preferencyjnych składek przedsiębiorca musi wyrejestrować się z dotychczasowego kodu tytułu do ubezpieczeń (deklaracja ZUS ZWUA). Następnie musi zarejestrować się używając formularza ZUS ZUA. Na dopełnienie tych formalności ma 7 dni.
Uwaga! Część płatników może skorzystać z małego ZUS-u Plus jeżeli spełniają ustawowe wymagania.
