Skorzystasz z opieki lekarskie podczas choroby lub po wypadku jednak nie zawsze otrzymasz pieniądze na zwolnieniu L4 – taka jest sytuacja osoby, która pracuje na umowie zleceniu. Przedstawiamy wszystko, co zleceniobiorcy powinni wiedzieć o chorobowym.
Spis treści
Umowa zlecenie a zwolnienie lekarskie – czy możesz iść do lekarza?
W sytuacji, gdy pracownik na umowie zleceniu zachoruje, może śmiało iść do lekarza, a koszty wizyty w placówkach publicznych pokryje ubezpieczenie zdrowotne. Obowiązuje ono od chwili podpisania umowy zlecenia.
Jeżeli zlecenie jest jedynym źródłem przychodów dla zleceniobiorcy, to ubezpieczenia społeczne i zdrowotne są obowiązkowe (wyjątek to umowy zlecenia z uczniami lub studentami poniżej 26 roku życia).
Inaczej ma się sprawa z ubezpieczeniem chorobowym, które jest wsparciem w sytuacji przejściowej niezdolności do pracy po wypadku lub z powodu choroby. To ubezpieczenie jest dobrowolne – zleceniobiorca może opłacać składkę, ale nie musi.
Warto pamiętać, że składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego z uzyskanych przychodów. Jeżeli dana osoba ma podpisanych kilka umów zleceń (zbieg tytułów do ubezpieczeń), to podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu z każdej z tych umów. Jeżeli zatrudniona jest na umowie o pracę, a jego wynagrodzenie równa się najniższej pensji (przynajmniej), to z tytułu zlecenia opłacana będzie miał opłacaną tylko składkę zdrowotną.
Czy na umowie zlecenie można iść na zwolnienie lekarskie?
Takie zwolnienie będzie płatne jeżeli zleceniobiorca opłacał składki na ubezpieczenie chorobowe.
Opłacenie ubezpieczenia chorobowego daje również prawo do zasiłku opiekuńczego, wypłacania świadczenia rehabilitacyjnego jak i zasiłku macierzyńskiego.
Zleceniodawca nie ma obowiązku zgłaszania pracownika na umowie zlecenie do ubezpieczenia chorobowego, jednak pracownik może dokonać tego zgłoszenia samodzielnie. Wymaga to złożenia odpowiedniego wniosku w ZUS.
Aby skorzystać z zasiłku chorobowego, zleceniobiorca musi podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu przez 90 dni (bez przerwy).
Ile wynosi dobrowolna składka chorobowa na umowie zlecenie?
Składka na ubezpieczenie chorobowe wynosi 2,45% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (wynagrodzenia brutto). W całości opłaca ją zleceniobiorca, a do ZUS przekazuje zleceniodawca. To oznacza, że wynagrodzenie netto zatrudnionego będzie pomniejszone o tę składkę.
Uwaga! W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego podstawa wymiaru składek nie może przekraczać miesięcznie 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Ile trzeba przepracować, żeby iść na zwolnienie lekarskie 2023?
Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe obejmuje zleceniobiorcę od dnia, który wskazał w zgłoszeniu. Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje mu po upływie 90 dni od momentu przystąpienia do ubezpieczenia chorobowego.
Nie każdy zleceniobiorca musi czekać 90 dni. Okres wyczekiwania będzie skrócony o poprzednie okresy ubezpieczenia, jeśli przerwy między nimi:
- nie trwały dłużej niż 30 dni;
- były spowodowane czynną służbą wojskową żołnierza niezawodowego, urlopem wychowawczym lub urlopem bezpłatnym.
Chorobowe przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia absolwentom (do 90 dni od ukończenia szkoły), pracownikom, którzy idą na zwolnienie lekarskie w związku z wypadkiem w pracy, w drodze do i z miejsca pracy oraz zleceniobiorcom z przynajmniej 10-letnim okresem obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego (którzy np. pracowali na etacie).
Zasiłki macierzyńskie i opiekuńcze przysługują już od pierwszego dnia obowiązywania ubezpieczenia chorobowego.
Zasiłek chorobowy jest wypłacany przez ZUS, a jego wysokość wynosi 80% podstawy wymiaru. Świadczenie wypłacane będzie przez maksymalnie 182 dni lub 270 dni jeżeli w grę wchodzi gruźlica. Kobiety w ciąży oraz pracownicy, którzy cierpią na choroby zawodowe, otrzymują zasiłek w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru.
Należy pamiętać, że świadczenie chorobowe na umowie zleceniu wypłaca ZUS – od pierwszego miesiąca choroby (a nie zleceniodawca).
Umowa o pracę i umowa zlecenie a zwolnienie lekarskie
Płatne zwolnienie lekarskie przysługuje osobom, które przystąpiły do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i opłacały je przez 90 dni.
Jeżeli jednocześnie zleceniobiorca ma umowę o pracę u tego samego pracodawcy, to przysługuje mu chorobowe z tytułu etatu (jest obowiązkowo odprowadzane od wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę).
Składek na ubezpieczenia społeczne nie pobiera się jeżeli zleceniobiorca pracuje u innego pracodawcy na umowę o pracę i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości przynajmniej minimalnego wynagrodzenia (z wyjątkiem składki zdrowotnej). Zasiłek chorobowy będzie wypłacony z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia ze stosunku pracy. Wynagrodzenie jest niższe? Zleceniobiorca będzie podlegał ubezpieczeniu również z tytułu umowy zlecenia i może wykupić ubezpieczenie chorobowe.
Przeczytaj więcej w kategorii Umowy.