Elementy sprawozdania finansowego – z czego składa się sprawozdanie finansowe?

Sprawozdanie finansowe to wyciąg z życia firmy. Zawiera najważniejsze informacje o jej kondycji finansowej, sytuacji majątkowej oraz wynikach działalności. To źródło wiedzy dla inwestorów, analityków, kontrahentów, a także samych właścicieli firmy. Oto kluczowe informacje, m.in. z jakich elementów składa się sprawozdanie finansowe, czym jest bilans, rachunek zysków i strat oraz informacje dodatkowe.

Sprawozdanie finansowe to dokument, który zawiera informacje o rocznej działalności przedsiębiorstwa z perspektywy finansów. Sporządzane jest na dzień bilansowy, który wypada 31 grudnia dla firm, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

Kto ma obowiązek sporządzić sprawozdanie finansowe? Firmy prowadzące księgi rachunkowe, na mocy ustawy o rachunkowości lub te, które dobrowolnie zdecydowały się na ich prowadzenie. Na liście są spółki kapitałowe, spółki osobowe, a także jednoosobowe działalności gospodarcze. Z obowiązku sporządzania tego dokumentu zwolnione są spółki jawne i partnerskie z przychodami poniżej 2 mln euro (muszą złożyć w KRS oświadczenie o braku obowiązku jego przygotowania).

Sprawozdanie finansowe sporządzane są w formie elektronicznej, zgodnie z formatem określonym przez Ministerstwo Finansów.

Należy pamiętać, że sprawozdanie finansowe musi podpisać kierownik jednostki (lub wszyscy członkowie kierownictwa wieloosobowego) oraz osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych.

Elementy sprawozdania finansowego – podstawa prawna

Jakie elementy musi zawierać sprawozdanie finansowe? Zajrzyjmy do art. 45. 2 Ustawy o rachunkowości. Zgodnie z ustawą to bilans, rachunek zysków i strat oraz informacja dodatkowa. 

Załącznikami do sprawozdania są zatwierdzające je uchwały, ew. sprawozdanie z działalności, uchwała o podziale zysku/pokryciu strat oraz opinia lub sprawozdanie biegłego rewidenta (jeżeli je badał).

Potrzebujesz usług zaufania? Wykup niezawodną kwalifikowaną pieczęć elektroniczną na pieczeckwalifikowana.pl.

Podstawowe elementy sprawozdania finansowego

Bilans

Bilans prezentuje wartość aktywów, zobowiązań i kapitału własnego firmy na dzień kończący bieżący i poprzedni rok podatkowy.

Aktywa reprezentują majątek spółki, w tym środki trwałe, zapasy, należności, inwestycje finansowe i środki pieniężne. Pasywa pokazują źródła finansowania majątku, w tym kapitał własny, zobowiązania i rezerwy na zobowiązania.

Rachunek zysków i strat (rachunek wyników)

Daje wgląd w efektywność finansową firmy i jej zdolność do generowania zysków. Rachunek pokazuje przychody, koszty oraz wynik finansowy firmy za określony okres. Uwzględnia dochody uzyskane z różnych rodzajów działalności, zawiera koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, a także koszty ogólne i administracyjne. Rachunek obejmuje też inwestycje w innowacje i rozwój, które poczyniła firma, wydatki na promocję usług/towarów, informacje o obciążeniach podatkowych oraz koszty związane z obsługą długu (koszty odsetek).

Informacja dodatkowa

Obejmuje wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia. Opisuje metody wyceny aktywów i pasywów, zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych, a także inne istotne informacje dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych w spółce.

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) to obowiązkowy element sprawozdania finansowego dla jednostek określonych w art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości, których sprawozdania podlegają obowiązkowi corocznego badania.

Do tych jednostek należą m.in.: banki, zakłady ubezpieczeń, jednostki działające na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych, jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, spółki akcyjne (z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji), pozostałe jednostki, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa warunki:

  • średnie zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób;
  • suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość co najmniej 2,5 mln euro;
  • przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość co najmniej 5 mln euro.

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym obejmuje informacje o zmianach poszczególnych składników kapitału (funduszu) własnego za bieżący i poprzedni rok obrotowy (art. 48a 1. ustawy).

Zestawienie zmian w aktywach netto

Zestawienie zmian w aktywach netto muszą przygotować fundusze inwestycyjne (art. 45. 3. ustawy). Dla takich jednostek to obowiązkowy element sprawozdania finansowego. Szczególne zasady rachunkowości funduszy inwestycyjnych opisuje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2007 r.

Co obejmuje zestawienie zmian w aktywach netto? Zestawienie powinno zawierać informacje o przychodach z lokat netto, zrealizowanym zysku (stracie) ze zbycia lokat, oraz wzroście (spadku) niezrealizowanego zysku (straty) z wyceny lokat. W zestawieniu należy również uwzględnić zmianę kapitału wpłaconego i zmianę kapitału wypłaconego, a także zmianę liczby jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych. Jeśli okres sprawozdawczy nie jest równy 12 miesiącom, zmiany wyrażone procentowo należy odnieść w stosunku rocznym.

Rachunek przepływów pieniężnych

Rachunek przepływów pieniężnych muszą sporządzać jednostki podlegające corocznemu badaniu sprawozdań finansowych, zgodnie z art. 64 ustawy o rachunkowości. To m.in.:

  • banki,
  • zakłady ubezpieczeń,
  • spółki akcyjne,
  • inne jednostki, które spełniają określone kryteria:
    • średnioroczne zatrudnienie wynoszące co najmniej 50 osób,
    • suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiąca równowartość w walucie polskiej co najmniej 2,5 mln euro,
    • przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiące równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro.

Rachunek przepływów pieniężnych można sporządzić metodą  bezpośrednią i pośrednią.

Metoda bezpośrednia polega na zestawieniu ze sobą wydatków oraz przychodów przedsiębiorstwa. Metoda pośrednia polega na korekcie zysku netto o zmiany w aktywach i pasywach operacyjnych.

Rachunek przepływów pieniężnych to narzędzie do oceny płynności finansowej firmy.

CZYTAJ TAKŻE:

  1. Jak otworzyć elektroniczne sprawozdanie finansowe XML?
  2. Czym jest i co zawiera informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego wg. art. 48 Ustawy o rachunkowości?
  3. Oświadczenie, że sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości
  4. Kiedy i jak przeprowadzić zatwierdzenie sprawozdania finansowego?
  5. Na czym polega konsolidacja sprawozdań finansowych? Dopuszczalne metody konsolidacji

Zestawienie lokat

Zestawienie lokat w sprawozdaniu finansowym jest obowiązkowym elementem dla jednostek określonych w art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości, których sprawozdania podlegają obowiązkowi corocznemu badaniu.

Zestawienie lokat obejmuje informacje w zakresie określonym w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych oraz rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zakresu informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym alternatywnych spółek inwestycyjnych.

Zestawienie informuje o wszystkich lokatach, które jednostka posiada na koniec roku obrotowego. Zestawienie to powinno zawierać informacje takie jak: nazwa banku, numer konta, kwota lokaty, data założenia lokaty, data zakończenia lokaty, oprocentowanie, a także informacje o ewentualnych zabezpieczeniach czy gwarancjach.

Informacje dodatkowe

Informacje dodatkowe w sprawozdaniu finansowym powinny zawierać (art. 48 ustawy o rachunkowości):

  • wprowadzenie: opis przyjętych zasad rachunkowości, metod wyceny, sporządzenia sprawozdania finansowego i ewentualnych zmian,
  • dodatkowe informacje: objaśnienia do bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia zmian w kapitale własnym, rachunku przepływów pieniężnych, podziału zysku lub pokrycia straty.
  • informacje o pracownikach: podstawowe dane dotyczące pracowników i organów jednostki.
  • inne istotne informacje: dodatkowe dane ważne dla zrozumienia sprawozdania finansowego.

Zakres informacji dodatkowej różni się w zależności od typu jednostki, np. jednostki mikro mogą nie sporządzać pełnej informacji dodatkowej, pod warunkiem przedstawienia informacji uzupełniających do bilansu.

Sprawozdanie z działalności jednostki

Sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności to dwa różne dokumenty, które mają na celu przedstawienie sytuacji finansowej jednostki. Co zawiera sprawozdanie z działalności jednostki? Zajrzyjmy do art. 49 ustawy o rachunkowości.

Zgodnie z ustawą, sprawozdanie z działalności jednostki obejmuje informacje o działalności spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, spółdzielni, przedsiębiorstw państwowych, specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych, funduszy inwestycyjnych zamkniętych oraz alternatywnych spółek inwestycyjnych.

W sprawozdaniu znajdują się istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocena uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń.

Co ważne, jednostki mikro i małe mogą być zwolnione z obowiązku sporządzania sprawozdania z działalności, jeśli przedstawią określone informacje w informacji dodatkowej lub jako informacje uzupełniające do bilansu.

Pieczęć kwalifikowana – wygodne rozwiązanie dla Twojej firmy

Pieczęć kwalifikowana to usługa zaufania przeznaczona dla osób prawnych. Za jej pomocą potwierdzisz, że dokument jest autentyczny i nie został naruszony. To niezawodne narzędzie w kontaktach z kontrahentami i wewnętrznych działaniach firmy. Pieczęć elektroniczną pochodząca od kwalifikowanego dostawcy zaufania kupisz na pieczeckwalifikowana.pl. Jest absolutnie niezbędna, jeśli chcesz wygodnie korzystać z KSeF.

Rafał Panas
Rafał Panas
Od lat zajmuje się przygotowywaniem artykułów na tematy związane z biznesem, prowadzeniem firmy oraz nowymi technologiami. Zafascynowany postępującą cyfryzacją, która kreuje nowe szanse i okazje dla przedsiębiorców. Tworzenie artykułów dla przedsiębiorców łączy z pisaniem powieści, gdyż jak sam przyznaje, nic tak dobrze nie koi nerwów, jak solidny dreszczowiec.

Czytaj również

Najchętniej czytane

Jaki jest podatek od darowizny w 2024 roku? Czy zapłacisz podatek za darowiznę od rodziców?

Podatek od darowizny jest obowiązkowy, nawet gdy dotyczy on najbliższej rodziny. Z tego artykułu dowiesz się, jak go wyliczyć, jakie są wolne kwoty od...

Nierejestrowana działalność gospodarcza. Jak zarabiać bez rejestracji?

Firma na próbę, zarabianie bez firmy. Choć nierejestrowana działalność gospodarcza ma różne oblicza, pozostaje dobrym sposobem na przetestowanie pomysłu na biznes. Na czym dokładnie...

Czynny żal do Urzędu Skarbowego – kiedy należy go złożyć? Wzór

Jak wygląda czynny żal? Wzór pozwoli szybciej go wypełnić. Zobacz, jak wygląda. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby można było złożyć czynny żal. Przeczytaj...
pieczęc kwalifikowana

Najnowsze

Co można zrobić w e-Urzędzie Skarbowym?

e-Urząd Skarbowy to serwis na stronie podatki.gov.pl, który ułatwia załatwianie spraw podatkowych online – bez wychodzenia z domu lub z dowolnego miejsca z dostępem...

Jak działa portal S24?

Portal S24 to nowoczesne narzędzie, które znakomicie ułatwia zakładanie i prowadzenie firm. Dzięki temu serwisowi wiele czynności związanych z działalnością spółki można załatwić online,...

Czym są różnice kursowe?

Transakcje w walutach obcych są powszechne wśród wielu firm, a to wiąże się ze zjawiskiem różnic kursowych. Czym są, kiedy powstają i jak je...

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami?

Wpisz tylko swój email, a będziemy w kontakcie. To takie proste!