Działalność biznesową prowadzi się po to, by zarabiać – nie trzeba być ekonomistą, by móc to zrozumieć. Zysk jest celem, który łączy właściwie wszystkich przedsiębiorców, niezależnie od skali prowadzonego przedsiębiorstwa oraz przedmiotu działalności firmy. Jak zmierzyć, czy prowadzenie firmy jest opłacalne? Służy do tego wynik finansowy przedsiębiorstwa.
Spis treści
Jakie jest zastosowanie wyniku finansowego?
W zasadzie już odpowiedzieliśmy na to pytanie – wynik finansowy to miara pokazująca, jaka część dochodu pozostaje do dyspozycji przedsiębiorcy po tym, jak opłaci on wszystkie koszty związane z działalnością gospodarczą. Ustalany jest na podstawie rachunku zysków i strat.
A zatem, wynik finansowy pokazuje, czy działalność biznesowa jest opłacalna. Jeśli wynik finansowy jest:
- dodatni (zysk netto) – można sprawdzić, jaki jest procentowy stosunek zysku netto np. do osiąganych przychodów ze sprzedaży (rentowność firmy), a następnie porównać wyniki z uśrednionymi danymi dla całej branż;
- ujemny (strata netto) – zdecydowanie nie jest to dobra sytuacja dla przedsiębiorcy. Jeśli firma przynosi straty, może to oznaczać np., że:
- model biznesowy jest nietrafiony;
- przedsiębiorstwo dopiero rozpoczęło działalność i musi minąć trochę czasu, aż zacznie ono pozyskiwać klientów;
- firma zaczyna przechodzić kryzys, co przekłada się na spadek zamówień itp. Jeśli dodamy do tego fakt, że wciąż należy ponosić koszty prowadzenia biznesu, prowadzi to obniżenia poziomu wyniku finansowego netto.
Niezależnie od tego, jaka jest przyczyna, ujemny wynik finansowy netto oznacza, że przychody spadły lub koszty wzrosły na tyle, że wpływy są niższe od wydatków.
Rodzaje wyniku finansowego przedsiębiorstwa
Jak się okazuje, finansowy wynik działalności niejedno ma oblicze. Rzeczywistość biznesowa jest dynamiczna, co oznacza, że także wynik finansowy przedsiębiorstwa można przedstawiać na różne sposoby. Oto najpopularniejsze metody:
- wynik finansowy ze sprzedaży – różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży oraz kosztami, jakie w tym celu się ponosi (koszt produkcji, transportu wyrobów itp.),
- wynik finansowy z działalności operacyjnej – jest to wynik finansowy uzyskany w ramach działalności sprzedażowej, który dodatkowo koryguje się o zysk lub stratę z pozostałej działalności – do tej ostatniej zalicza się na przykład wpływy ze sprzedaży zbędnych maszyn produkcyjnych czy koszt z tytułu zapłaconych kar. Wydaje się oczywiste, że takie operacje trzeba wykazywać w odrębnym segmencie – wpływają one na wynik finansowy firmy, a ponieważ nie zdarzają się na co dzień, nie sposób ich traktować jak wpływów/wydatków związanych ze sprzedażą produktów,
- wynik finansowy brutto – różnica między przychodami a kosztami z działalności operacyjnej (podstawowej i pozostałej) oraz finansowej,
- wynik finansowy netto – wynik finansowy brutto pomniejszony o zobowiązania z tytułu podatku dochodowego,
- nadwyżka finansowa – liczona jako zysk netto powiększony o amortyzację, czyli wartość zużycia środków trwałych (w tym np. maszyn, samochodów itp.) wykorzystywanych w działalności przedsiębiorstwa. Dlaczego w zarządzaniu finansami firmy stosuje się ten wskaźnik? Odpowiedź na to pytanie jest prosta: ponieważ odpisy amortyzacyjne to jedynie koszty księgowe, nie zaś faktyczne wydatki (te ostatnie są ponoszone w czasie określonym np. w umowie z salonem samochodowym). Jeśli w firmie dokonuje się odpisów dla wielu środków trwałych, rzutowałoby to negatywnie na wynik finansowy firmy, bez faktycznego wpływu na spadek płynności. Dlatego właśnie stosuje się takie rozgraniczenie.
| Warto wiedzieć – jaki wariant ustalania wyniku finansowego jest najlepszy?
Które spośród wyżej wymienionych wersji wyniku finansowego trzeba brać pod uwagę? Zalecamy, byś jako przedsiębiorca zwracał uwagę na… każdą z nich. Dzięki temu łatwiej będzie Ci ocenić kondycję prowadzonego biznesu. Ocenisz wówczas, czy pozytywny lub negatywny wpływ na wynik finansowy wywierają jednorazowe operacje. Przykładowo, sprzedaż samochodu może mocno zmienić wynik finansowy małej firmy. |
Wyżej wymienione sposoby ujęcia wyniku finansowego firmy są przewidziane przez polskie i międzynarodowe standardy rachunkowości. Trzeba o tym pamiętać, kiedy przygotowuje się sprawozdania finansowe (w ramach prowadzenia księgowości) lub plany finansowe (np. na potrzeby banku-kredytodawcy).
Rzecz jasna, przedsiębiorca w celu analizy finansowej prowadzonego biznesu może również przygotowywać własne wersje wyniku finansowego. W praktyce zajmują się tym księgowi lub controllerzy finansowi, którzy sporządzają zestawienia na potrzeby zarządu.
| Warto wiedzieć – optymalny poziom wyniku finansowego przedsiębiorstwa?
Jeśli chodzi o analizę firmy, stosuje się na co dzień różne wskaźniki do oceny kondycji finansowej. Niektóre z nich mają swoje optima. A jak jest w przypadku wyniku finansowego? Cóż, nie ma tu jednej zalecanej wartości, jaką taki miernik powinien przyjąć. Generalnie jednak – jak możesz się domyślić – przedsiębiorcy dążą do tego, by zysk był jak najwyższy. |
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ:
- Na czym polega rachunek zysków i strat, czyli rachunek wyników?
- Rachunek zysków i strat wariant kalkulacyjny
- Czym jest rachunek zysków i strat wariant porównawczy?
- Koszty rodzajowe – na czym polega rodzajowy podział kosztów. Jak je ewidencjonować?
- Czym są koszty stałe i co wchodzi w ich skład?
Co składa się na wynik finansowy przedsiębiorstwa?
Jak widzisz, istnieją różne metody ustalania wyniku finansowego przedsiębiorstwa. Różnią się one w zależności od tego, jakie segmenty bierzemy pod uwagę podczas jego obliczania. Oto i one:
| Segment | Komentarz |
| Podstawowa działalność operacyjna | Główny segment, w którym bierze się pod uwagę przychody ze sprzedaży produktów oraz ponoszone na co dzień koszty (wynagrodzenia, opłaty za zużycie energii elektrycznej, koszt księgowości itp.) |
| Pozostała działalność operacyjna | Przychody i koszty, które nie są ściśle związane z codzienną działalnością firmy (zapłacone kary, odpisy aktualizujące wartość niezapłaconych należności handlowych, sprzedaż rzeczowego majątku trwałego itp.) |
| Działalność finansowa | Przychody lub wydatki związane np. z inwestycjami w papiery wartościowe |
| Podatek dochodowy | Przychody i koszty z trzech powyższych segmentów są ze sobą zestawiane. Jeśli różnica między nimi będzie wyższa niż 0, mówimy o zysku brutto, który następnie zostaje objęty podatkiem dochodowym. Drugi wariant oznacza, że poniesiono stratę |
Źródło: opracowanie własne
Elementy wyniku finansowego wymienia ustawa o rachunkowości z 29 września 1994 r.
Po co nam wiedza o wyniku finansowym? Do czego się ją stosuje?
Wynik finansowy to jedna z tych kategorii w ekonomii, o których można śmiało powiedzieć, że leżą w centrum zainteresowania wszystkich przedsiębiorców. Jak już wspomnieliśmy, informuje nas ona o tym, czy opłaca się prowadzić biznes. Jest to narzędzie, które:
- stanowi jasny i prosty komunikat informujący o tym, jaki jest rezultat prowadzenia działalności gospodarczej,
- oznacza z punktu widzenia przedsiębiorcy bazę do podejmowania optymalnych decyzji w zakresie zarządzania,
- przedstawia łączną wartość przychodów i kosztów, jakie zostały osiągnięte/poniesione w danym okresie – zwykle w ujęciu kwartalnym, półrocznym oraz rocznym,
- pokazuje, czy firma będzie miała środki na realizację projektów inwestycyjnych oraz pokrycie kosztów bieżącej działalności biznesowej.
Więcej przeczytasz w kategorii Koszty.
