ZUS automatycznie dokona formalności związanych z ponownym rozpoczęciem działalności gospodarczej. Przedsiębiorca musi sam zadbać o formalności, jeśli w trakcie zawieszenia np. zmienił się tytuł do ubezpieczenia społecznego. Przeczytaj nasz artykuł i sprawdź, jak przedstawia się kwestia: wznowienie działalności a ZUS.
Wznowienie działalności gospodarczej jest prostym i szybkim procesem, szczególnie jeśli przeprowadzamy go online. O czym trzeba pamiętać w kwestii: wznowienie działalności a ZUS? Czy musisz złożyć dodatkowe dokumenty? O jakich formalnościach pamiętać? Odpowiadamy na te pytania poniżej.
Spis treści
Jak wznowić działalność gospodarczą?
Aby wznowić działalność gospodarczą, trzeba dopełnić formalności w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Datą wznowienia działalności gospodarczej będzie ta wskazana we wniosku o zawieszenie (jeśli dzień ten został określony przez przedsiębiorcę) albo ta określona we wniosku o wznowienie działalności gospodarczej.
CZYTAJ TAKŻE: Jak nie płacić ZUS? 7 sposobów zgodnych z prawem
W trakcie zawieszenia możesz zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Wniosek o wznowienie działalności
Zarówno wznowienia, jak i zawieszenia działalności gospodarczej dokonasz poprzez ten sam formularz, za pomocą którego rejestrujesz firmę i zmieniasz jej dane. Służy do tego wniosek CEIDG-1. Wniosek CEIDG możesz zanieść lub wysłać do urzędu, jednak najłatwiej złożysz go przez stronę biznes.gov.pl.
Wznowienie działalności gospodarczej a ZUS
Wznowienie działalności a ZUS to dość prosta kwestia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych automatycznie otrzyma informację z CEIDG o wznowieniu działalności gospodarczej. Nie trzeba do ZUS-u składać żadnych dodatkowych dokumentów. ZUS sam dokona zgłoszenia płatnika składek i zgłoszenia do ubezpieczeń na zasadach sprzed zawieszenia.
ZUS sporządzi:
- zgłoszenie jako płatnika składek ZUS ZFA;
- zgłoszenie do ubezpieczeń jako osoby prowadzącej działalność, odpowiednio na formularzu ZUS ZUA lub ZUS ZZA – zgodnie z ostatnim zgłoszeniem sprzed zawieszenia działalności.
CZYTAJ TAKŻE: Mały ZUS i działalność gospodarcza na emeryturze
Wznowienie działalności a ZUS – kiedy trzeba podjąć dodatkowe kroki?
Trzeba pamiętać, że automatyczne zgłoszenie do ubezpieczeń w ZUS działa tylko wtedy, gdy w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej nie nastąpiły zmiany, które mają wpływ na obowiązek ubezpieczeń lub wysokość składek.
W niektórych przypadkach przedsiębiorca musisz samodzielnie zarejestrować się w ZUS w ciągu 7 dni od wznowienia działalności gospodarczej. Musi użyć nowych kodów ubezpieczenia, jeśli w czasie zawieszenia biznesu:
- zakończył się okres korzystania z tzw. ulgi na start albo preferencyjnych składek ZUS;
- gdy ktoś zaczęła pracować na umowie o pracę;
- gdy przedsiębiorca wznawiający działalność nabył prawo do emerytury;
- zmienił się tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń.
CZYTAJ TAKŻE: Mały ZUS a praca dla byłego pracodawcy
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorca sam za siebie składa formularze wymagane przez ZUS, tylko gdy w czasie zawieszenia działalności gospodarczej nastąpiły zmiany mające wpływ na obowiązek ubezpieczeń.
Jakie dokumenty do ZUS-u po wznowieniu działalności gospodarczej?
Co z kwestią wznawiania działalności a ZUS, jeśli nasza działalności nie jest jednoosobowa? Gdy konieczne jest zatrudnienie pracowników, to trzeba z nim podpisać umowy i zgłosić ich do ubezpieczeń w ZUS.
Trzeba ewentualnie też zgłosić osoby współpracujące lub członków rodziny, które zostały wcześniej wyrejestrowane z ZUS w związku z zawieszeniem działalności gospodarczej. Dokumenty zgłoszeniowe można złożyć w ZUS w formie papierowej albo elektronicznie. Zależy to od liczby osób, za które rozlicza się składki.
W przypadku rozliczania składki za 5 osób lub mniej – można przekazywać dokumenty ubezpieczeniowe w formie papierowej. W przypadku rozliczania składek za więcej niż 5 osób, dokumenty ubezpieczeniowe trzeba przekazywać elektronicznie.
Wznowienie działalności a ZUS – zgłoszenie ZUA
W wyżej omówionych przypadkach do ZUS-u wznawiający działalność gospodarczą musi złożyć następujące formularze:
- ZUS ZUA – zgłoszenie do ubezpieczeń lub ZUS ZZA – zgłoszenie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego, za osoby podlegające obowiązkowi ubezpieczeń, na przykład osoby współpracujące, zleceniobiorców,
- ZUS ZCNA – zgłoszenie członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego.
Wznowienie działalności gospodarczej w połowie miesiąca a ZUS
Wznowić działalność gospodarczą można w każdym momencie, o którym zdecyduje przedsiębiorca. Ważne by nie nastąpiło to przed upływem 30 dni od dnia zawieszenia działalności gospodarczej.
CZYTAJ TAKŻE: Jak działa ZUS? Za co tak naprawdę płacisz składki?
Co, gdy wznowienie działalności gospodarczej nastąpi nie w pierwszym dniu miesiąca, ale np. w jego połowie? Trzeba pamiętać, że składki na ubezpieczenie społeczne do ZUS-u trzeba opłacić proporcjonalnie do dni działania firmy po wznowieniu działalności gospodarczej, czyli np. od połowy danego miesiąca lub od 20 dnia miesiąca.
Inaczej jest ze składkami na ubezpieczenie zdrowotne. Obecnie składki na ubezpieczenie zdrowotne obliczane są w zależności od formy opodatkowania.
Wznowienie działalności a ZUS a prawo do ulgi na start
Ulga na start jest udogodnieniem dla nowych albo powracających po długim czasie przedsiębiorców. Korzystając z niej, przedsiębiorca podczas pierwszych 6 miesięcy prowadzenia działalności nie opłaca składek społecznych ZUS. Warto pamiętać, że wciąż obowiązkiem przedsiębiorcy pozostaje opłacanie składki zdrowotnej.
Jeśli w okresie korzystania z Ulgi na start dojdzie do zawieszenia działalności gospodarczej, to okres zawieszenia nie przerwie biegu 6 miesięcy (czasu, w którym można korzystać z ulgi), czyli wlicza się do okresu, w którym można korzystać z ulgi.
Ulga na start w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej się nie przedłuża.
Przykładowo:
Adrian rozpoczął działalność gospodarczą 1 stycznia 2018 r., a od 1 marca do 30 zawiesił działalność gospodarczą. Po wznowieniu działalności gospodarczej będzie mógł korzystać z ulgi na start jeszcze tylko przez dwa miesiące tj. do końca czerwca.
CZYTAJ TAKŻE: Zgłoszenie do ubezpieczeń ZUS
Inaczej wygląda sytuacja, w której działalność została wznowiona po okresie 60 miesięcy (5 lat) lub dłuższym. W takiej sytuacji osoba ją prowadząca ponownie nabywa prawo do skorzystania z ulgi na start.
Przykładowo:
Justyna zawiesiła działalność w maju 2017 roku. W tym czasie nie wznawiała jej, pracując na umowę o pracę. W lipcu 2023 roku, po upływie ponad 6 lat, dokonuje wznowienia wykonywania działalności. Po wznowieniu zawieszonej działalności Justyna przez pół roku nie musi opłacać składek na ubezpieczenia społeczne ZUS.
Uwaga! Jeśli po ponownym podjęciu działalności gospodarczej Justyna będzie chciała wykonywać dla obecnego pracodawcy te same usługi, które świadczyła na umowie o pracę, nie odzyska prawa do ulgi na start ani do opłacania preferencyjnego ZUS.
Wznowienie działalności gospodarczej a preferencyjne składki ZUS
Osoby rozpoczynające po raz pierwszy działalność gospodarczą mają również możliwość opłacania preferencyjnych składek ZUS przez 24 pierwsze miesiące prowadzenia firmy. Chodzi o tzw. mały ZUS. Tacy przedsiębiorcy też mogą zawiesić działalność gospodarczą, a następnie ją wznowić.
Podczas zawieszenia działalności gospodarczej okres uprawniający do małego ZUS, tj. 24 miesiące nadal upływa.
Przykład:
Julia rozpoczęła działalność gospodarczą 1 stycznia 2023 r. i z małego ZUS będzie mogła korzystać maksymalnie do końca grudnia 2024 r. mimo zawieszenia w tym czasie działalności gospodarczej na trzy miesiące.
Jeżeli okres uprawniający do małego ZUS-u skończy się w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej, to nie trzeba o tym informować ZUS-u. Odpowiednie zgłoszenia do ZUS-u trzeba złożyć dopiero przy okazji wznowienia działalności gospodarczej.
Jeśli chodzi o mały ZUS po zawieszeniu działalności, to w tym przypadku sytuacja ma się analogicznie do wyżej omawianej kwestii ulgi. Jeśli działalność została zawieszona na 60 miesięcy lub dłużej, po odwieszeniu działalności gospodarczej, przedsiębiorca ponownie nabywa prawo do ulgowych składek ZUS, czyli tzw. małego ZUS-u.
Przykładowo:
Damian postanowił na dość długo zawiesić działalność. Ostatnio ją odwiesił i skorzystał z ulgi na start. Teraz jednak czuje, że jego biznes wciąż nie rozwija się w takim tempie, w jakim by chciał i chce uniknąć opłacania składek ZUS w pełnej wysokości. Po ponad 60-miesięcznym okresie zawieszenia działalności ma prawo do okresu preferencyjnego ZUS.
Mały ZUS Plus po wznowieniu działalności
Kolejnym ułatwieniem dla przedsiębiorców w zakresie ZUS jest Mały ZUS Plus. Tutaj kwestia wygląda trochę inaczej, jako że ten program nie jest przeznaczony dla nowych przedsiębiorców, a dla małych – tzn. takich, których przychody nie przekraczają 120 tysięcy za poprzedni rok kalendarzowy.
Aby móc z niego skorzystać należy prowadzić działalność przez przynajmniej 60 dni kalendarzowych. Z Małego ZUS-u Plus można korzystać przez 48 miesięcy, ale w ten czas włącza się również czas opłacania preferencyjnych składek ZUS (Mały ZUS).
Co to oznacza dla przedsiębiorców, którzy zawiesili, a teraz wznawiają działalność gospodarczą? Dobra wiadomość jest taka, że czas zawieszenia nie wlicza w okres trwania Małego ZUS-u Plus.
Oznacza to, że kontynuacja Małego ZUS Plus po wznowieniu działalności jest możliwa przez tyle miesięcy, ilu nie wykorzystaliśmy podczas prowadzenia działalności przed zawieszeniem.
Przykład:
Katarzyna prowadziła działalność gospodarczą i w poprzednich latach wykorzystała 24 miesiące Małego ZUS-u. Teraz chce skorzystać z Małego ZUS Plus. Może korzystać z niego jeszcze przez 24 miesiące.
