Strona główna Blog Strona 33

Zwolnienie z PCC – osoby kupujące mieszkania z rynku wtórnego nie zapłacą podatku od czynności cywilnoprawnych

0
zwolnienie z PCC

Mamy dobrą wiadomość dla kupujących mieszkanie lub dom z rynku wtórnego. Nie zapłacą PCC jeżeli jest to ich pierwsza nieruchomość. Opisujemy kto i na jakich zasadach może skorzystać z tego zwolnienia.

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) obejmuje umowy i czynności prawne zawierane pomiędzy osobami fizycznymi, osobami prawnymi i jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej. Co należy o nim wiedzieć?

Czym jest podatek od czynności cywilnoprawnych?

PCC dotyczy umów wymienionych w Ustawie z dnia 9 września o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Opodatkowaniu podlegają oraz kto płaci podatek:

  • umowy sprzedaży (kupujący) oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych (strony czynności),
  • umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku (biorący pożyczkę),
  • umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy (obdarowany),
  • umowy dożywocia (nabywca własności nieruchomości),
  • umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat (podmiot nabywający rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku, lub we współwłasności),
  • ustanowienie hipoteki (składający oświadczenia woli o ustanowieniu hipoteki),
  • ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności (użytkownik lub nabywający prawo służebności),
  • umowy depozytu nieprawidłowego (przechowawca),
  • umowy spółki (w przypadku spółki cywilnej wspólnicy, a przy pozostałych umowach spółki obowiązek spada na spółkę).

PCC trzeba zapłacić również za zmiany tych umów, o ile prowadzi ona do podwyższenia podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Ustawa daje 14 dni na obliczenie i wpłacenie PCC, licząc od chwili powstania obowiązku podatkowego, np. zawarcia umowy lub innej czynności cywilnoprawnej. 

Warto pamiętać, że wspomniane wyżej czynności podlegają opodatkowaniu jeżeli ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terenie RP lub prawa majątkowe wykonywane na terenie RP bądź nabywca mieszka/ma siedzibę w Polsce i czynności cywilnoprawnej dokonano w Polsce.

Podatek od czynności cywilnoprawnych obliczany jest na podstawie wartości przedmiotu umowy i stawek podatkowych ustalonych przez ustawę. 

Stawki podatku różnią się w zależności od rodzaju umowy i wartości przedmiotu umowy. Np. stawka PCC od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych czy prawa użytkowania wieczystego wynosi 2%, od umowy sprzedaży innych praw majątkowych 1%, a od umowy spółki 0,5%.

W przypadku niektórych umów np. umowy kupna-sprzedaży nieruchomości, PCC pobiera notariusz w momencie zawierania umowy. Jeżeli chodzi o inne umowy, podatnik jest zobowiązany do samodzielnego rozliczenia podatku i złożenia deklaracji PCC w odpowiednim urzędzie skarbowym.

Kogo obejmuje zwolnienie z PCC?

Zwolnienie z PCC dotyczy osób, które kupują swoje pierwsze mieszkanie lub dom na rynku wtórnym. Wprowadziła je nowelizacja ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych z dnia 26 maja 2023 roku.

Ile można zaoszczędzić? Stawka PCC od umowy sprzedaży nieruchomości wynosi 2 proc. wartości nieruchomości. Zatem podatek od mieszkania, które kosztuje np. 400 tys. zł wynosi 8 tys. zł.

Zwolnienie obowiązuje od 31 sierpnia 2023 roku. Obejmuje sprzedaż nieruchomości takich jak:

  • lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość,
  • budynki mieszkalne jednorodzinne,
  • spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby skorzystać ze zwolnienia? 

Kupujący musi być osobą fizyczną i nie może posiadać żadnych praw do mieszkania lub domu w dniu zakupu ani przed tym dniem. 

Są wyjątki od tej zasady. Dotyczą osób, które odziedziczyły udziały w nieruchomościach, ale ich udział nie przekraczał 50%.

Trzeba pamiętać, że zwolnienie z PCC na pierwsze mieszkanie nie dotyczy transakcji dokonanych przed 31 sierpnia 2023 roku.

Zmiany w ryczałcie 2024 – więcej osób będzie mogło rozliczać się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

0
zmiany w ryczałcie 2024

Handlowcy, budowlańcy, prawnicy, informatycy, wynajmujący mieszkania – to osoby, które mogą rozliczać podatek według atrakcyjnych stawek ryczałtu. Jest szansa, że w 2024 roku jeszcze więcej przedsiębiorców skorzysta z najprostszej formy opodatkowania.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych cieszy się coraz większym wzięciem u przedsiębiorców. Ten sposób rozliczania podatku wybrało już 1,7 mln osób. Tylko w 2022 roku przybyło 200 tys. ryczałtowców. Dla budżetu państwa oznaczało to trzy razy większe wpływy z tej formy opodatkowania.

Skąd taka popularność ryczałtu i jakie zmiany przyniósł 2024 rok?

Kto może rozliczać się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych?

Ryczałt jest jedną z najbardziej przejrzystych i korzystnych – część stawek jest niższa od 12% PIT dla rozliczających się na zasadach ogólnych i 19% dla liniowców – form opodatkowania działalności.

Największy minus ryczałtu? Dostępny jest tylko dla wybranych firm. 

Przedsiębiorca musi prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) lub spółkę cywilną, a jego przychód z działalności w poprzednim roku podatkowym nie może przekroczyć równowartości 2 mln euro.

Oto inne zasady ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych:

  • podatek płacony jest od przychodu, a nie dochodu;
  • koszty prowadzonej działalności nie obniżą podatku;
  • obowiązują różne stawki podatku: 2%, 3%, 5.5%, 8.5%, 10%, 12.5%, 14%, 15% i 17%;
  • przedsiębiorcy przypisani są do stawek podatku przez ustawę z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;
  • ryczałtowcom przysługuje prawo do kredytu podatkowego;
  • prowadzą księgowość w formie uproszczonej ewidencji przychodów;
  • nie mogą rozliczać się ze współmałżonkiem czy dzieckiem (w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko);
  • od ryczałtu nie odlicza się ulgi na dzieci.

Spójrzmy, kto może rozliczać się ryczałtem i jaką stawkę zapłaci:

Ryczałt 2%

Przychody ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, o których mowa w art. 20 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ryczałt 3%

M.in.:

  • działalność gastronomiczna, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu;
  • działalność usługowa w zakresie handlu;
  • ze świadczenia usług związanych z produkcją zwierzęcą;
  • działalność rybaków morskich i zalewowych w zakresie sprzedaży ryb i innych surowców z własnych połowów, z wyjątkiem konserw oraz prezerw z ryb i innych surowców z połowów;
  • odpłatne zbycie składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (poza nieruchomościami opodatkowanymi podatkiem 10%);
  • odpłatne zbycie ruchomych składników majątku przedsiębiorstwa w spadku.

Ryczałt 5.5%

  • przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub przewóz ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton;
  • prowizji uzyskanej z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów;
  • odpłatnego zbycia świadectw pochodzenia, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ryczałt 10%

  • odpłatne zbycie praw majątkowych lub nieruchomości będących:
    – środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
    – składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym, nie przekracza 1 500 zł,
    – składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
    – składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które nie podlegają ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
    – składnikami majątku przedsiębiorstwa w spadku;
  • bez względu na okres ich nabycia, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z pozarolniczej działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności i dniem jego zbycia nie upłynęło sześć lat.

Ryczałt 8.5%

  • przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% (z wyjątkiem objętych stawką 5,5% lub 3%);
  • przychodów ze świadczenia usług związanych ze zwalczaniem pożarów i zapobieganiem pożarom;
  • przychodów ze świadczenia usług w zakresie edukacji;
  • przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego;
  • prowizji uzyskanej przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu;
  • prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy.

Ryczałt 8,5% i 12.5% z limitem

przychodów do kwoty 100 000 zł oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł z tytułu m.in.:

  • świadczenia usług związanych z zakwaterowaniem;
  • przychodów osiągniętych w ramach umów najmu, podnajmu, poddzierżawy oraz umów o podobnym charakterze (w ramach najmu prywatnego);
  • świadczenia usług wynajmu i obsługi nieruchomości własnych lub dzierżawionych,
  • wykonywania usług w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych;
  • wynajmu i dzierżawy m.in. samochodów osobowych i furgonetek (bez kierowcy);
  • świadczenia usług pomocy społecznej z zakwaterowaniem.

Ryczałt 10%

Ze świadczenie usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek.

Ryczałt 12%

Ze świadczenia usług m.in.:

  • związanych z wydawaniem:
    • pakietów gier komputerowych, z wyłączeniem publikowania gier komputerowych w trybie on-line,
    • pakietów oprogramowania systemowego,
    • pakietów oprogramowania użytkowego,
    • oprogramowania komputerowego pobieranego z Internetu, z wyłączeniem pobierania oprogramowania w trybie on-line;
  • związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego, związanych z oprogramowaniem, związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania, w zakresie instalowania oprogramowania, związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi.

Ryczałt 14%

Za świadczenie usług:

  • w zakresie opieki zdrowotnej,
  • architektonicznych i inżynierskich; usług badań i analiz technicznych,
  • w zakresie specjalistycznego projektowania.

Ryczałt 15%

Za świadczenie usług m.in.

  • reprodukcji komputerowych nośników informacji,
  • pośrednictwa sprzedaży motocykli oraz części i akcesoriów do nich
  • parkingowych,
  • zakwaterowania,
  • licencyjnych,
  • przetwarzania danych,
  • reklamowych,
  • detektywistycznych i ochroniarskich,
  • finansowych,
  • w zakresie oprogramowania,
  • fotograficznych i ubezpieczeniowych, innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów,
  • doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego,
  • związanych z obsługą nieruchomości, świadczonych na zlecenie,
  • pośrednictwa w sprzedaży hurtowej,
  • pośrednictwa w sprzedaży hurtowej samochodów osobowych oraz części i akcesoriów do nich.

Ryczałt 17%

Stawka dla wolnych zawodów, m.in.:

  • lekarzy,
  • lekarzy stomatologów,
  • techników dentystycznych,
  • położnych,
  • pielęgniarek,
  • weterynarzy,
  • tłumaczy,
  • nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny.

Zmiany w ryczałcie 2024 – znamy już wyższy limit na przyszły rok

Zgodnie z propozycją sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji, limit przychodów dla przedsiębiorców na ryczałcie wzrósł do równowartości 3 mln euro (do tej pory 2 mln), czyli ok. 13,85 mln zł. To oznacza, że więcej przedsiębiorców będzie mogło skorzystać z atrakcyjnej formy opodatkowania swoich przychodów.

Ryczałt będzie korzystny dla osób z przychodami, które mieszczą się między 2-3 mln euro,  nie mają wysokich kosztów uzyskania przychodu, a dotycząca ich stawka ryczałtu jest niższa niż 12% na skali podatkowej lub 19% podatku liniowego.

Pomysł podwyższenia limitu przychodów znalazł się w projekcie ustawy o ograniczeniach biurokracji i barier prawnych (druk sejmowy nr 3502), który w lipcu 2023 roku trafił do Sejmu.

Formularz ZUS ZFA – zgłoszenie lub zmiana danych płatnika składek. Kiedy wypełnisz dokument?

0
zus zfa

Przedsiębiorców, niezależnie od tego, jak duże firmy oni prowadzą oraz czym zajmują się w biznesie, łączy jedno – obowiązki sprawozdawcze. Do takich należy m.in. konieczność składania odpowiednich dokumentów rozliczeniowych. Z punktu widzenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest to m.in. zgłoszenie ZUS ZFA.

Formularz ZUS ZFA – zgłoszenie lub zmiana danych płatnika składek

Formularz ZUS ZFA to dokument, który służy do zgłaszania płatników składek będących osobami fizycznymi. Wypełnienie tego dokumentu jest konieczne w sytuacji, gdy przedsiębiorca rozpoczynający/prowadzący działalność gospodarczą:

  • dokonuje zgłoszenia jako płatnik składek;
  • zgłasza aktualizację danych płatnika składek;
  • koryguje dane.
ZUS ZFA to dokument, w którym aktualizuje się informacje na temat płatnika składek, za wyjątkiem zmiany danych identyfikacyjnych. W takiej sytuacji wypełnia się bowiem formularz ZUS ZIPA.

 

Jeśli jesteś przedsiębiorcą i chcesz zgłosić się jako płatnik składek, musisz złożyć stosowny wniosek o wpis do CEIDG, czyli Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (wykorzystuje się do tego formularz CEIDG-1).

Jak wysłać dokument ZUS ZFA?

Jak już wspomnieliśmy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zajmuje się rejestracją płatnika na podstawie wniosku CEIDG-1.

Na podstawie informacji zawartych w formularzu CEIDG-1 Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotuje dokumenty zgłoszeniowe płatnika składek. W zależności od informacji zawartych w tym wniosku ZUS przygotuje:

  • zgłoszenie płatnika składek na formularzu ZUS ZFA,
  • informację o numerach bankowych płatnika składek (do tego służy formularz ZUS ZBA),
  • informację dotyczącą adresów prowadzenia działalności gospodarczej (efektem prac jest wówczas formularz ZUS ZAA).

Oznacza to, że w większości przypadków nie ma potrzeby pobierania, druku, czy nawet elektronicznego przesyłania zgłoszenia płatnika składek ZUS ZFA. Wszelkich zmian danych w przypadku przedsiębiorców będziemy dokonywać za pomocą Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. ZUS zaktualizuje informacje na podstawie danych przekazanych przez ten organ.

ZUS ZFA pobrać i samodzielnie wypełnić muszą natomiast pracodawcy zagraniczni, którzy stają się płatnikami polskich składek z powodu przyjęcia do pracy polskich pracowników objętych obowiązkiem ubezpieczeniowym.

Kiedy ZPA, a kiedy ZFA?

Jak już wspomnieliśmy, dokument zgłoszeniowy ZUS ZFA stosuje się w odniesieniu do przedsiębiorców będących osobami fizycznymi (do takich zalicza się np. osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą). Trzeba jednak pamiętać, że biznes to coś więcej niż „tylko” JDG; oprócz tego na rynku funkcjonują również osoby prawne, w tym np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółki akcyjne. W takim przypadku stosuje się formularz ZUS ZPA, który stanowi odpowiednik ZUS ZFA.

Jak liczyć termin 7 dni na zgłoszenie pracownika do ZUS?

Zgłoszenie ZUS ZFA to jeszcze nie wszystko, o czym musi pamiętać przedsiębiorca jako płatnik składek. Wręcz przeciwnie, oprócz tego konieczne jest bowiem zgłaszanie do ubezpieczenia pracowników. Co więcej, pracodawca ma na to określony termin, tzn. 7 dni od momentu rozpoczęcia pracy lub współpracy w ramach:

lub innej umowy o świadczenie usług.

Jeśli termin 7 dni przypada na dzień wolny od pracy, czyli niedzielę lub święto, ostatni dzień zgłoszenia przypada na pierwszy pracujący dzień po tym dniu wolnym.

Oczywiście, ważny jest nie tylko termin zgłoszenia pracownika do ubezpieczenia, ale także poprawność procedur w tym zakresie. Generalnie, pracodawca może zastosować jeden z trzech wariantów w tym zakresie, to znaczy zgłoszenie za pomocą formularza:

  • ZUS ZUA — jest to standardowe rozwiązanie np. w przypadku umowy o pracę. Zgłoszenie ZUS ZUA oznacza, że pracownik podlega wszystkim ubezpieczeniom (składki społeczne i zdrowotne).
  • ZUS ZZA — w sytuacji, gdy pracownik, którego chcesz zgłosić do ZUS, zgodnie z przepisami podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu (takie rozwiązanie stosuje się na przykład w przypadku zleceniobiorców, którzy w innym miejscu są już zatrudnieni np. na umowę o pracę i pobierają w związku z tym co najmniej wynagrodzenie minimalne).
  • ZUS RCA — dotyczy to osób przebywających aktualnie na urlopie wychowawczym lub pobierających zasiłek macierzyński.
Począwszy od 2019 roku, pracodawcy objęci ZUS mogą zgłaszać pracowników online za pośrednictwem CEIDG. Należy jednak zauważyć, że takie rozwiązanie nie jest dopuszczalne w przypadku podmiotów ubezpieczonych w KURS (są to zatem rolnicy).

 

Co ważne, od 16 maja 2021 roku wysyłane przez pracodawców formularze ZUS ZUA oraz ZUS ZZA muszą zawierać informację o kodzie zawodu, który wykonuje dany pracownik. Jaki kod zastosować? Wyszukiwarka znajduje się na stronie Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) oraz na „Wortalu” Publicznych Służb Zatrudnienia.

Jakie są konsekwencje zgłoszenia pracownika do ZUS po terminie?

Zgłoszenie pracownika do ubezpieczenia w terminie jest obowiązkiem pracodawcy. W przeciwnym wypadku należy liczyć się z karą grzywny, która może sięgać nawet pięciu tysięcy złotych.

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznychArt. 98. [Wykroczenia przeciwko przepisom ustawy]

1. Kto, jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika:

[…]

1a) nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie,

2) nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane albo udziela w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia,

[…]

6) nie dopełnia obowiązku przesyłania deklaracji rozliczeniowych oraz imiennych raportów miesięcznych w przewidzianym terminie,

6a) (uchylony),

[…]

podlega karze grzywny do 5000 złotych.

Konta księgowe w zakładowym planie kont

0
konta księgowe

Ewidencja księgowa to nie lada wyzwanie. Aby można było uporać się z tym wyzwaniem, konieczne jest prawidłowe ujmowanie, tzn. klasyfikowanie operacji gospodarczych, w których uczestniczy dane przedsiębiorstwo. W przypadku pełnej księgowości służą do tego konta księgowe.

Czym jest konto księgowe?

Konto księgowe jest jednym z głównych narzędzi, jakie stosuje się podczas prowadzenia ewidencji rachunkowej. Konta księgowe stosuje się po to, by było zarejestrować operacje gospodarcze w przedsiębiorstwie. Dzięki temu można odnotować, jakie rodzaje transakcji itp. zawiera się w ramach działalności gospodarczej.

Poszczególne konta w ewidencji rachunkowej są prowadzone dla określonego składnika majątkowego, w tym np. dla każdego odbiorcy lub dostawcy (rozrachunki z kontrahentami) czy dla każdego składnika majątku.

W zależności od potrzeb ewidencja kont księgowych może być prowadzona w formie:

  • papierowej,
  • komputerowej.

Oczywiste jest, że większą popularnością w ostatnich latach cieszą się komputerowe programy do księgowości.

Zapisywanie informacji na kontach księgowych da nam odpowiedź w zakresie tego, jaki jest:

  • stan aktywów i pasywów na dzień bilansowy,
  • poziom oraz struktura przychodów i kosztów w danym przedziale czasowym (zwykle jest to roczny okres rozliczeniowy).

Konta księgowe dzieli się na różne sposoby, w tym np. ze względu na pełnione funkcje:

  • konta bilansowe — obejmują one aktywa i pasywa, przedstawiając stan i zmiany w składnikach majątku jednostki oraz źródłach finansowania;
  • konta pozabilansowe — służą one do rejestracji dodatkowych informacji gospodarczych, które nie występują w bilansie ani w rachunku zysków i strat;
  • konta wynikowe — obejmują one przychody, koszty, zyski i straty nadzwyczajne oraz konto „Wynik finansowy”. Informują one o tym, jaka jest zyskowność prowadzonej działalności biznesowej;
  • konta korygujące — wykorzystuje się je w celu korekty stanu niektórych kont bilansowych.

Jednak jedną z najważniejszych klasyfikacji jest podział na konta syntetyczne i analityczne.

PRZECZYTAJ TEŻ:

  1. Czym jest pełna księgowość? Dla kogo jest obowiązkowa, a kto może stosować księgowość uproszczoną?
  2. JPK_KR, czyli Jednolity Plik Kontrolny dla Ksiąg Rachunkowych
  3. Prowadzenie pełnej księgowości w jednoosobowej działalności gospodarczej – kiedy wybrać pełne księgi rachunkowe?
  4. Jak powinny być prowadzone księgi rachunkowe w pełnej księgowości?
  5. Czym jest wartość księgowa przedsiębiorstwa? Różnice między wartością księgową a wartością rynkową

Konta syntetyczne i analityczne

Konta syntetyczne i analityczne odzwierciedlają to, że konta księgowe mają różne poziomy szczegółowości. Dzięki temu łatwiej jest przedsiębiorcom monitorować transakcje gospodarcze, a w dłuższej perspektywie analizować wyniki finansowe firmy. Czym różnią się te dwie grupy? Poniżej przedstawiamy Ci różnice między nimi:

  1. Konto syntetyczne:
  • jest ono kontem ogólnym/głównym;
  • konto nadrzędne, które grupuje transakcje finansowe o podobnym charakterze/ przynależności do określonej kategorii (zaliczają się do nich np. należności, zobowiązania czy odpisy amortyzacyjne).

A oto kilka przykładów kont syntetycznych: „Konto 100 – Aktywa”, „Konto 200 – Kapitał i rezerwy”.

  1. Konto analityczne:
  • jest ono kontem uszczegóławiającym, pełniąc rolę podrzędną względem konta syntetycznego. Konta analityczne wykorzystuje się w celu rejestrowania konkretnych transakcji finansowych, a także gromadzenia szczegółowych danych na temat tychże operacji;
  • generalnie, konta analityczne umożliwiają bardziej precyzyjne śledzenie transakcji (można wówczas ustalić np.liczbę i wartość transakcji przypadających na  konkretnego kontrahenta) oraz dokładniejsze analizy finansowe.

Przykłady kont analitycznych to np. „Konto 101 – Gotówka”, „Konto 102-001 – Rachunek bankowy w banku X, numer rachunku bankowego Y”.

Zasady funkcjonowania kont księgowych

Prowadzenie kont księgowych to proces, który składa się z czterech głównych etapów:

  • założenie konta — rozumie się przez to stworzenie nazwy dla konta, a także nadanie mu numeru (może być to np. konto 210, które zazwyczaj stosuje się w celu ewidencji zobowiązań z dostawcami);
  • otwarcie konta — wpisanie salda początkowego z bilansu otwarcia. Jeśli salda początkowego nie ma, otwarcie konta następuje wraz z pierwszą operacją gospodarczą;
  • księgowanie operacji gospodarczych na koncie — zapisywanie na koncie operacji gospodarczych (dane znajdują się na fakturach, rachunkach itp.);
  • zamknięcie konta — sprawdzenie obrotów po obu stronach w celu ustalenia odpowiedniego salda końcowego oraz sumy obrotów konta.
Warto wiedzieć — zakładowy plan kont

Przedsiębiorca, który będzie prowadził dla swojej firmy pełne księgi rachunkowe, musi przygotować tzw. zakładowy plan kont (ZPK). Definicja ZPK znajduje się w ustawie o rachunkowości:

„Jednostka powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości, a w szczególności dotyczące:

  1. określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych;
  2. metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego;
  3. sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej:

a) zakładowego planu kont, ustalającego wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej […]”.

Saldo konta księgowego

W księgowości firmowej saldo konta księgowego to inaczej różnica między kwotami po stronach „Winien” (Wn) i „Ma” (Ma) w określonym czasie (np. w danym dniu). Oprócz tego możemy również spotkać się z terminami „saldo debetowe” oraz „saldo kredytowe”. Pierwszy z nich oznacza sytuację, kiedy to wpływy na rachunek są większe od wydatków, a drugi oznacza sytuację przeciwną, tzn.gdy wydatki przewyższają wpływy.

Rodzaje sald

Jeśli chodzi o saldo księgowe, wyróżnia się takie kategorie jak:

  • saldo początkowe (stosowany w praktyce skrót to Sp.) — występuje ono na początku danego okresu rozliczeniowego, odnosi się ono do stanu początkowego z bilansu otwarcia;
  • saldo końcowe (Sk.) – saldo to występuje na końcu okresu i oznacza różnicę między saldem początkowym oraz wszystkimi operacjami, które zostały zaewidencjonowane w danym okresie sprawozdawczym. Co ważne, saldo końcowe z danego okresu rozliczeniowego jest jednocześnie saldem początkowym dla następnego okresu;
  • saldo debetowe – z takim rodzajem salda mamy do czynienia w sytuacji, gdy obroty po stronie „Winien” są wyższe niż obroty po stronie „Ma”;
  • saldo kredytowe – sytuacja odwrotna do salda debetowego, co oznacza, że „Ma” są wówczas większe niż obroty po stronie „Winien”;
  • saldo zerowe – mamy do czynienia z tym saldem, jeśli kwoty „Winien” i „Ma” są równe.

Więcej takich artykułów znajdziesz w kategorii Księgowość.

JPK_V7 – Jednolity Plik Kontrolny

0
jpk_v7

Status czynnego podatnika VAT to, poza koniecznością regularnego opłacania zobowiązań wobec fiskusa, przede wszystkim obowiązki sprawozdawcze. Należy wówczas składać Jednolity Plik Kontrolny w formacie JPK_V7. Co warto wiedzieć na jego temat?

JPK_V7 – kogo dotyczy?

Przedsiębiorcy, którzy byli aktywnymi płatnikami VAT,  w okresie do 30 września 2020 roku składali dwa rodzaje dokumentów:

  • deklaracje podatkowe VAT-7,
  • JPK VAT (Jednolity Plik Kontrolny — w zależności od wybranej opcji za miesięczne lub kwartalne okresy rozliczeniowe).
Czy wiesz, że…?

Pieczęć kwalifikowaną w najniższej cenie znajdziesz na pieczeckwalifikowana.pl.

Takie rozwiązanie było o tyle czasochłonne, że pliki zawierały powielające się dane, aczkolwiek JPK VAT wymagał przekazania organom podatkowym większego zakresu informacji niż deklaracja vatowska. W związku z tym zdecydowano się na nowy, zawierający elementy z obu tych dokumentów Jednolity Plik Kontrolny w układzie JPK_V7.

Obowiązek składania Jednolitego Pliku Kontrolnego według struktury JPK_V7 to rozwiązanie, które obowiązuje od dnia 1 października 2020 roku. Wymóg ten obejmuje podmioty prowadzące działalność gospodarczą, które były aktywnymi płatnikami podatku od towarów i usług oraz składały z tego tytułu dotychczas deklarację VAT-7.

Początkowo planowano wdrożenie nowego Jednolitego Pliku Kontrolnego JPK V7 jedynie dla największych przedsiębiorstw. Według pierwotnych zamierzeń miało to nastąpić w dniu 1 kwietnia 2020 roku. Z uwagi na skomplikowaną sytuację pandemiczną zdecydowano się jednak na zmianę planów — wprowadzenie Jednolitego Pliku Kontrolnego zostało zrealizowane:

  • z opóźnieniem wynoszącym sześć miesięcy, co oznacza, że nowe rozwiązanie wprowadzono w październiku 2020 roku,
  • jednocześnie dla wszystkich przedsiębiorców rozliczających się z podatku od towarów i usług, bez rozróżnienia na firmy duże oraz działające w sektorze MSP.

Jak wyglądają główne elementy struktury JPK V7?

Nowy Jednolity Plik Kontrolny składa się z dwóch logicznych struktur: ewidencyjnej i deklaracyjnej. Część ewidencyjna odpowiada strukturze JPK_VAT, którą stosowano przed październikiem 2020 r., natomiast moduł deklaracyjny to zaktualizowana, nieco zmodyfikowana wersja deklaracji VAT.

Do danych zawartych w takiej strukturze dodano ponadto trzy dodatkowe rodzaje informacji, czyli:

  • kody GTU,
  • kody procedur transakcji,
  • kody typów dokumentów.
Warto wiedzieć – kary za błędy w Jednolitym Pliku Kontrolnym JPK_V7

Jeśli w przesłanym do organów podatkowych pliku JPK_V7 znajdują się błędy (mogą być to np. błędy rachunkowe), które uniemożliwiają fiskusowi przeprowadzenie kontroli danej transakcji, przedsiębiorcy muszą liczyć się z karą administracyjną w wysokości 500 złotych ZA KAŻDY popełniony błąd w JPK_V7.

Oczywiście, z taką karą administracyjną należy liczyć się jedynie w sytuacji, w której nie skorygujemy błędu i nie prześlemy poprawionego Jednolitego Pliku Kontrolnego.

Mamy jednak dobrą informację, jeśli obawiasz się, że kara finansowa zostanie nałożona nagle, bez żadnego ostrzeżenia. Wręcz przeciwnie: organ podatkowy, który zajmuje się weryfikacją prawidłowości rozliczeń, najpierw wyśle odpowiednią informację.

Podatnik ma 14 dni na udzielenie odpowiedzi i złożenie wyjaśnień/korektę błędu. Jeśli okaże się, że błąd był wynikiem zwykłej pomyłki, istnieje duże prawdopodobieństwo, że urząd nie nałoży kary.

Jakie transakcje szczególne należy oznaczać w JPK V7?

Podobnie jak w innych kwestiach dotyczących podatku od towarów i usług, również w odniesieniu do struktury JPK_V7 stosuje się różne wyjątki. Do takich należą m.in. transakcje szczególne JPK_V7 – jeśli one wystąpią, należy odpowiednio je oznaczyć:

Skrót Rozwinięcie
SW Sprzedaż wysyłkowa na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej
TT_WNT Transakcje WNT u drugiego w kolejności podatnika w transakcji trójstronnej uproszczonej
TT_D Transakcje WDT dla ostatniego podatnika w transakcji trójstronnej uproszczonej
I_42 WDT po imporcie tych towarów w ramach procedury 42
B_SPV Transfer bonu jednego przeznaczenia SPV
B_MPV_ Transfer bonu różnego przeznaczenia MPV
IED Sprzedaż wysyłkowa do państw członkowskich UE realizowana przez podatników, którzy ułatwiają dostawę dzięki interfejsom elektronicznym
I_63 Transakcje WDT po imporcie tych towarów w ramach procedury 63 (powrotny przywóz towaru z jednoczesnym dopuszczeniem do swobodnego obrotu)
EE Świadczenie usług:

  • telekomunikacyjnych,
  • nadawczych,
  • elektronicznych

Kiedy rozliczać plik JPK_V7?

To kiedy rozliczać plik JPK V7, zależy od sposobu rozliczeń wybranego przez płatnika. W 2023 roku dostępne są dwa warianty w tym zakresie, czyli:

  • JPK_V7M – deklaracja miesięczna oznacza, że podatnik jest zobowiązany wysyłać kontrolny plik JPK_V7M co miesiąc, w terminie do 25. dnia miesiąca następnego po danym okresie rozliczeniowym. W każdym miesiącu plik ten musi zawierać dwie części: ewidencyjną oraz dekoracyjną,
  • JPK_V7K – co ciekawe, Jednolity Plik Kontrolny JPK_V7K również wysyłamy co miesiąc, do 25. dnia miesiąca po zakończeniu miesiąca, którego dotyczy dane rozliczenie. Różnica polega jednak na tym, że plik JPK_V7K w pierwszym i drugim miesiącu kwartału rozliczeniowego powinien zawierać jedynie część ewidencyjną. Co innego, jeśli chodzi o moduł deklaracyjny; ten bowiem powinien znaleźć się jedynie w ostatnim, tzn. miesiącu kwartalnego okresu rozliczeniowego. Część deklaracyjna zawiera z kolei dane za cały kwartał.

Jak wysłać JPK_VAT?

JPK_VAT możesz wystać przez stronę Ministerstwa Finansów lub program księgowy. Aby zrobić to za pomocą Małej Księgowości, należy wejść w 'Księgowość’ > 'Zestawienia’ > 'Jednolity Plik Kontrolny’. Następnie:

  1. utwórz nowy plik – wprowadź wszystkie potrzebne dane, wykorzystaj opcję sprawdzenia jego poprawności ze strukturą XSD;
  2. kliknij 'Podpisz i wyślij’ – plik możesz podpisać profilem zaufanym lub podpisem kwalifikowanym;
  3. możesz również sprawdzić stan wysyłki, wybierając taką opcję.

ZUS kontakt – jak skontaktować się z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych? Infolinia COT, e-mail, formularz online

0
zus kontakt

W niepamięć odchodzą czasy, w których kontakt z pracownikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oznaczał konieczność stania w niekończącej się kolejce. Obecnie sytuacja, jeśli chodzi o kontakt z ZUS, wygląda zupełnie inaczej – korzystniej z punktu widzenia petenta, który ma do wyboru takie rozwiązania jak:

  • telefon (infolinia ogólna oraz tematyczne),
  • formularz online,
  • poczta elektroniczna.

Każde z tych rozwiązań zapewni łatwy dostęp do informacji i merytorycznego wsparcia w kwestiach związanych z ubezpieczeniami społecznymi oraz świadczeniami. Dzięki temu procedury związane np. z emeryturami, rentami, zasiłkami rodzinnymi i innymi świadczeniami społecznymi stają się bardziej zrozumiałe.

Infolinia ZUS – Centrum Obsługi Telefonicznej (COT)

Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS to miejsce, w którym petent może uzyskać informacje i wsparcie dotyczące:

COT jest jednym z głównych kanałów komunikacji pomiędzy ZUS a obywatelami. Infolinia ta może okazać się cennym wsparciem w sytuacjach, gdy potrzebujesz szybkiej i rzetelnej pomocy. Poznasz z niej przede wszystkim informacje ogólne z zakresu funkcjonowania ZUS. Konsultanci ZUS są dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 18:00.

Korzystanie z infolinii ZUS jest proste. Wystarczy w tym celu wybrać numer telefonu 22 560 16 00.

Komunikaty dostępne 24/7

Po wybraniu tego numeru usłyszysz kilka podstawowych informacji. Obecnie jest to informacja o planowanym zwiększeniu świadczenia 500+ do 800+ a także informacja o przetwarzaniu danych osobowych.

Po wysłuchaniu komunikatu powitalnego będziesz mieć kilka opcji do wyboru. Niektóre informacje uzyskasz, bez konieczności łączenia się z konsultantem, dzięki czemu możesz zyskać do nich dostęp przez całą dobę. Informacje te uzyskasz po wybraniu odpowiednich numerów.

  1. Informacja ogólna. Po wybraniu numeru 1 otrzymasz ogólne informacje na temat ZUS.
  2. Uwierzytelnienie. Po wybraniu numeru 2, zweryfikujesz swoją tożsamość. Dzięki temu, po późniejszym połączeniu się z konsultantem łatwiej załatwisz swoją sprawę, jako że będzie on mógł udzielać Ci szczegółowych informacji dotyczących Twojego przypadku.
  3. Dane jednostek ZUS. Po wybraniu numeru 3, a następnie swojego kodu pocztowego, dowiesz się, gdzie znajduje się najbliższa jednostka Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Konsultanci dostępni 07:00-18:00, od poniedziałku do piątku

Oczywiście, można również porozmawiać z konsultantem. Aby to zrobić, naciśnij 0. (Jeśli posiadasz konto ZUS PUE, najpierw wybierz 2, uwierzytelnij się, a dopiero potem naciśnij 0). Konsultanci COT ZUS działają od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 18:00.

Aby skontaktować się z osobą, która będzie mogła udzielić Ci potrzebnej pomocy, wybierz odpowiedni numer.

  1. Pomoc techniczna i obsługa e-ZLA – po wybraniu numeru 1 otrzymasz pomoc techniczną dotyczącą programu Płatnik, Platformy Usług Elektronicznych, oraz Elektronicznych Zwolnień Lekarskich, dotyczącą tego jak:
    • jak zainstalować program Płatnik;
    • jak założyć i skonfigurować konto na PUE, uzyskać dostęp do wglądu w dane np. spółki;
    • jak przygotowywać i wysyłać dokumenty i wnioski;
    • jak usunąć błędy i ich przyczyny;
    • jak na PUE wystawiać i obsługiwać elektroniczne zwolnienia lekarskie, pobrać certyfikat ZUS itp.
  2. Renty i emerytury – po wybraniu numeru 2 otrzymasz podstawowe informacje na temat emerytur i rent, w tym dotyczące:
    • rodzajów świadczeń;
    • warunków ich uzyskania;
    • zasad obliczania wysokości i wypłacania świadczeń;
    • warunków powodujących zawieszenie lub obniżenie wysokości świadczeń;
    • zasad obliczania kapitału początkowego;
    • zagadnień dotyczących koordynacji systemów ubezpieczeń społecznych w zakresie emerytur i rent;
    • zasad uzyskania jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy.
  3. Zasiłki – po wybraniu numeru 3 otrzymasz informacje na temat świadczeń krótkoterminowych, w tym dotyczące:
    • rodzajów zasiłków;
    • warunków ich uzyskania;
    • zasad obliczania wysokości i wypłacania świadczeń;
    • warunków powodujących zawieszenie lub obniżenie wysokości świadczeń;
    • zagadnień dotyczących koordynacji systemów ubezpieczeń społecznych w zakresie zasiłków;
    • rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej.
  4. Informacje dla ubezpieczonych – po wybraniu numeru 4 otrzymasz informacje dotyczące m.in.:
    • rodzajów ubezpieczeń społecznych;
    • zasad podlegania tym ubezpieczeniom (w tym również ubezpieczeniu zdrowotnemu),
    • sposobu obliczania podstawy wymiaru składek i ich wysokości;
    • zasad zgłaszania do ubezpieczeń i wyrejestrowywania ubezpieczonych;
    • zasad uczestnictwa w otwartych funduszach emerytalnych;
    • kwestii dotyczących ubezpieczeń osób migrujących, w tym poświadczania przebytych okresów ubezpieczenia.
  5. Informacje dla płatników – po wybraniu numeru 5 otrzymasz informacje dotyczące obowiązków płatnika składek dotyczących:
    • zasad i terminów sporządzania i przekazywania dokumentów oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne;
    • zasad rozliczania konta płatnika składek oraz wydawania zaświadczeń o niezaleganiu w opłacaniu składek;
    • możliwości udzielenia pomocy płatnikom w trudnej sytuacji finansowej, tj. odroczenie terminu płatności, rozłożenie płatności na raty, umorzenie;
    • zasad udzielania pomocy publicznej;
    • kwestii związanych z egzekucją należności na rzecz ZUS i innymi sankcjami wynikającymi z niewykonywania obowiązków z zakresu ubezpieczeń społecznych.
  6. Informacje o świadczeniach rodzinnych – po wybraniu numeru 6 otrzymasz informacje o:
    • świadczeniu wychowawczym 500+;
    • RKO (rodzinnym kapitale opiekuńczym);
    • dofinansowaniu za pobyt dziecka w żłobku;
    • Dobrym Starcie – 300+.

Kontakt telefoniczny z ZUS – dodatkowe numery telefonu

Oprócz podstawowego numeru w praktyce stosuje się również dodatkowe numery kontaktowe — są one poświęcone np. jednorazowym programom wynikającym z interwencji państwa. Oto numery tematyczne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:

  • infolinia 500 plus: 22 290 55 00,
  • infolinia dla Ukraińców: 22 444 02 55,
  • infolinia Bonu Turystycznego: 22 11 22 111,
  • infolinia programu Płatnik ZUS: 22 560 16 00.

Konsultanci są dostępni w dni robocze, od godziny 8:00 do 15:00.

Numer infolinii ZUS w przypadku przedsiębiorców to 22 290 87 02. Z kolei w związku z badaniami lekarskimi (odwołanymi) oraz rehabilitacją należy wybrać numer 22 290 87 03.

Jaki jest e-mail do ZUS?

Infolinia to nie jedyna dopuszczalna forma kontaktu z ZUS. Oprócz tego można kontaktować się również mailowo.

Do kontaktu przez pocztę elektroniczną służy adres mailowy cot@zus.pl.

Dzięki temu zyskasz odpowiedź w formie pisemnej, co może okazać się nieocenioną formą pomocy; nie zalecamy jednak przesyłania wrażliwych danych tym kanałem ze względu na bezpieczeństwo. Nigdy nie masz pewności, że Twoja skrzynka pocztowa nie zostanie przejęta przez osobę nieupoważnioną lub zhackowana.

Formularz kontaktowy

Oprócz tego możliwy jest kontakt poprzez formularz kontaktowy dostępny na stronie internetowej ZUS.

 
Korzystając z formularza kontaktowego, masz dwie możliwości: możesz zadać pytanie bez logowania się, lub po zalogowaniu do ZUS PUE. Jeśli nie zalogujesz się przed zadaniem pytania, odpowiedź będzie zawierała jedynie ogólne informacje, bez szczegółowych danych z Twojego konta. Jeżeli chcesz otrzymać informację szczegółową, dotyczącą Twojej sprawy:
  1. zaloguj się do ZUS PUE;
  2. na stronie portalu ZUS wybierz opcję 'Zadaj pytanie ZUS’.
zadaj pytanie zus

W formularzu, niezależnie od tego, czy jesteś zalogowany, czy nie, musisz wybrać kategorię i temat Twojego zapytania.

Kategorie, spośród których możesz wybierać to:

  1. Emerytury i renty
  2. Płatnik składek – firmy, działalność – pytania/zagadnienia merytoryczne
  3. Pomoc techniczna (Program Płatnik, PUE, ePłatnik, obsługa ZLA)
  4. Ubezpieczony (pracujący, członek rodziny, zdrowotne, A1)
  5. Zasiłki lub rehabilitacja lecznicza
  6. Pochwały, skargi
  7. RKO, 500+, żłobkowe, 300+

Jak można skontaktować się z ZUS?

Jak widzisz, masz jako petent sporo możliwości kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych — możesz to zrobić zarówno jako przedsiębiorca, jak i w sytuacji, gdy jesteś osobą prywatną (pracownikiem, zleceniobiorcą itp.). W zależności od Twoich potrzeb i preferencji może być to:

  • kontakt mailowy na cot@zus.pl,
  • przez formularz kontaktowy,
  • telefoniczny pod numerem telefonu 22 560 16 00 (lub na specjalistycznych infoliniach).

ZUS kontakt – często zadawane pytania

Jak skontaktować się z ZUS telefonicznie?

Z ZUS możesz skontaktować się telefonicznie pod głównym numerem telefonu: 22 560 16 00, lub przez specjalistyczne infolinie, które wymieniamy we wcześniejszej części artykułu.

W jakich godzinach jest czynna infolinia ZUS?

Infolinia ZUS jest czynna od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 18:00.

Czy infolinia ZUS jest darmowa?

Nie. Koszt połączenia z infolinią ZUS zależny jest od umowy klienta z operatorem telekomunikacyjnym. Oznacza to, że za połączenie z infolinią zapłacisz tak samo, jak za dowolną inną rozmowę telefoniczną.

Ile czeka się na połączenie ZUS?

Zazwyczaj czas oczekiwania na infolinii ZUS to kilka minut. W przypadku problemów ze stroną ZUS lub wejściem w życie nowej polityki, lub innej przyczyny powodującej nagły wzrost liczby dzwoniących, ten czas może się wydłużyć.

Jak zamówić rozmowę z ZUS?

Nie ma możliwości zarezerwowania rozmowy telefonicznej z ZUS. Możesz natomiast zarezerwować e-wizytę. Możesz umówić ją również w języku migowym. Do jej odbycia potrzebne będzie urządzenie (laptop, komputer) z kamerą.

Czy e-wizyta jest płatna?

E-wizyta nie jest płatna.

Czy ZUS ma czat?

ZUS nie ma czatu, przez który można się z nim skontaktować.

Czy ZUS ma maila?

Z ZUS-em możesz skontaktować się przez adres e-mail: cot@zus.pl.

Jak uzyskać kredyt deweloperski? Warunki i koszty. Finansowanie inwestycji deweloperskich

0
kredyt deweloperski

Czy wiedziałeś, że większość deweloperów bierze kredyt, aby zrealizować swoją inwestycję? Takiego zobowiązania nie będzie jednak w stanie zaciągnąć każda osoba, która postanowi zbudować osiedle. Czym jest kredyt deweloperski oraz jakie warunki należy spełnić, żeby go uzyskać? Podpowiadamy!

Kredyt deweloperski to inwestycyjne zobowiązanie celowe dedykowane realizacji inwestycji deweloperskich. Zobowiązanie niejednokrotnie opiewa na bardzo wysokie sumy, dlatego o jego uzyskanie mogą się starać wyłącznie wybrane podmioty. Jego konstrukcja jest zbliżona do budowlanych kredytów hipotecznych. Co jeszcze warto wiedzieć o kredycie deweloperskim? Zapraszamy do lektury!

Kredyt deweloperski – co to jest?

Kredyt deweloperski jest kredytem inwestycyjnym celowym, a więc dedykowanym przedsiębiorcom i przeznaczonym na realizację konkretnych celów. W tym wypadku środki wypłacane są na realizację inwestycji mieszkaniowej.

Jak działa kredyt deweloperski?

Aby otrzymać kredyt deweloperski, należy posiadać szczegółowy projekt inwestycyjny, biznesplan i szereg innych dokumentów dotyczących inwestycji oraz sytuacji prawnej i majątkowej dewelopera. Dodatkowo warto posiadać wkład własny, na przykład w postaci działki budowlanej, na której ma zostać zrealizowana inwestycja.

Wszystkie te dokumenty przedstawia się w banku razem z wnioskiem kredytowym, a następnie czeka na podjęcie decyzji kredytowej. Jeśli ta będzie pozytywna, to podpisuje się umowę kredytową, a następnie zakłada rachunek powierniczy, na który będą wypłacane transze kredytu deweloperskiego.

Mowa o transzach, ponieważ takie zobowiązanie nie jest wypłacane w całości, a w kilku częściach, które nazywa się „transzami”. Wraz z wnioskiem kredytowym deweloper przedstawia harmonogram planowanych do realizacji prac oraz koszt realizacji poszczególnych etapów inwestycji. Dopiero po zrealizowaniu prac zaplanowanych na poszczególne transze, bank uruchamia kolejne środki pieniężne.

Dla kogo przeznaczone są kredyty deweloperskie?

Kredyt deweloperski może otrzymać wyłącznie przedsiębiorca, który prowadzi działalność deweloperską. Często deweloperzy zakładają spółki celowe, a więc takie, które powstają w celu realizacji konkretnej inwestycji, aby w ten sposób zwiększyć swoją wiarygodność w ocenie banku, a tym samym zwiększyć swoją szansę na uzyskanie finansowania.

Co można sfinansować kredytem deweloperskim?

Ze środków otrzymanych w ramach kredytu deweloperskiego można sfinansować następujące inwestycje:

  • budowę budynków mieszkaniowych i komercyjnych – mowa tutaj o: domach jedno- i wielorodzinnych, osiedlach bloków mieszkaniowych oraz osiedlach domów, nieruchomościach komercyjnych – biurowcach i innych powierzchniach biurowych, usługowych i handlowych;
  • rozbudowę  osiedli mieszkaniowych lub nieruchomości komercyjnych;
  • dokończenie inwestycji polegającej na budowie budynków mieszkalnych lub inwestycyjnych;
  • zakup i remont lub adaptacja budynków z rynku wtórnego.

Zrealizowane inwestycje mogą być w przyszłości wystawione na sprzedaż lub wynajem. W tej kwestii banki nie nakładają na deweloperów ograniczeń.

Jedynie nieliczne banki oferują możliwość uzyskania kredytu deweloperskiego refinansowego. Ciężko również dostać taki kredyt na zakup gruntów pod budowę.

Jak dostać kredyt deweloperski?

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, aby otrzymać kredyt deweloperski, konieczne jest prowadzenie działalności deweloperskiej, a najlepiej spółki celowej założonej w celu realizacji konkretnego przedsięwzięcia deweloperskiego. Najczęściej wymaga się, aby taka działalność była prowadzona odpowiednio długo, zazwyczaj są to minimum 24 miesiące.

Dodatkowo banki wymagają, aby deweloper dysponował wkładem własnym w minimalnej wysokości mieszczącej się w przedziale od 20% do 30% wartości planowanej inwestycji. Wkładem mogą być środki pieniężne, ale również działka, gdzie planujemy zrealizować inwestycję.

Wnioskując o kredyt deweloperski, należy też posiadać szereg dokumentów. Jednym z najistotniejszych jest biznesplan planowanej inwestycji. Dodatkowo trzeba będzie przedstawić: akt notarialny zakupu gruntów pod budowę, decyzję z pozwoleniem na budowę, operat szacunkowy pokazujący wartość bieżącą oraz przyszłą (po zrealizowaniu inwestycji) i prospekt informacyjny zawierający najistotniejsze informacje o planowanej do zrealizowania inwestycji oraz planowanych terminach wykonania konkretnych prac budowlanych.

Nie bez znaczenia jest również zdolność kredytowa. Kredyt deweloperski to bardzo duże zobowiązanie. Nic więc dziwnego w tym, że bank chce mieć pewność, że deweloper będzie w stanie terminowo regulować jego raty. Analitycy na pewno bacznie przejrzą dokumenty finansowe firmy, sprawdzą jej historię kredytową, aktualnie posiadane zobowiązania i majątek.

Ile kosztuje kredyt deweloperski?

Wspominaliśmy już, że konstrukcja kredytu deweloperskiego jest zbliżona do tej kredytu hipotecznego. Zasada ta dotyczy również kosztów, jakie należy ponieść, aby taki kredyt otrzymać. Ile zatem kosztuje kredyt deweloperski?

Pierwszą opłatą, z jaką spotka się deweloper ubiegający się o kredyt deweloperski, jest prowizja za rozpatrzenie wniosku kredytowego. Przy zobowiązaniu na realizację inwestycji deweloperskiej, konieczne będzie jej zapłacenie, nawet kiedy bank wyda decyzję odmowną. Drugą opłatą jest kolejna prowizja, a tym razem za przyznanie kredytu deweloperskiego. Przy kredycie hipotecznym płacimy jedynie jedną prowizję, kiedy kredyt zostanie uruchomiony.

Kolejna opłata to oprocentowanie kredytu. Na oprocentowanie składa się stawka referencyjna WIBOR oraz marża banku. WIBOR jest wartością zmienną. Marża to natomiast zazwyczaj wartość stała przez cały okres kredytowania. Oprocentowanie doliczane jest do każdej raty kredytu.

Jeśli deweloper będzie chciał spłacić kredyt przed czasem, to również może się spotkać z koniecznością zapłacenia z tego tytułu prowizji. Najczęściej jej wysokość liczymy jako procent od kwoty nadpłacanej.

Podsumowując, kredyt deweloperski to zobowiązanie celowe dedykowane realizacji przedsięwzięć budowlanych. Aby otrzymać ten rodzaj finansowania, należy prowadzić działalność deweloperską, posiadać odpowiednią zdolność finansową oraz szczegółowy plan planowanego przedsięwzięcia.

Sprawozdanie z działalności zarządu spółki – kiedy złożyć i co powinno zawierać sprawozdanie zarządu z działalności spółki?

0
sprawozdanie z działalności zarządu

Spółki co roku mają obowiązek, by złożyć sprawozdanie z działalności zarządu. Co powinno się znaleźć w tym dokumencie oraz kiedy i gdzie go złożyć? Podpowiadamy!

Zamknięcie roku obrotowego w wielu spółkach wiąże się z koniecznością dopełnienia szeregu obowiązków. Najważniejszym z nich jest sporządzenie sprawozdania finansowego. Nie bez znaczenia pozostaje jednak przygotowanie kolejnego dokumentu – tym razem mowa o sprawozdaniu zarządu z działalności spółki. Dokument ten powinien zawierać krótki opis tego, co się działo w spółce przez ostatni rok. Powinni podpisać go wszyscy członkowie zarządu, a następnie złożyć do Krajowego Rejestru Sądowego. Co jeszcze należy wiedzieć o tym dokumencie? Zapraszamy do lektury!

Co powinno zawierać sprawozdanie zarządu z działalności spółki?

Jeśli chcielibyśmy dokonać krótkiej charakterystyki tego, czym jest sprawozdanie z zarządu działalności spółki, to trzeba by było napisać, że to po prostu krótka informacja o tym, co się działo w spółce w ciągu ostatniego roku obrotowego.

W dokumencie powinny się znaleźć wszystkie najistotniejsze informacje w kontekście oceny sytuacji finansowej i majątkowej podmiotu. Mowa tutaj również o ocenie efektów działalności spółki, wskazaniu czynników ryzyka oraz opisie ewentualnych zagrożeń. W takim sprawozdaniu nie powinno zabraknąć wskaźników finansowych i niefinansowych oraz wyjaśnienia dla kwot wykazywanych w sprawozdaniu finansowym.

We wstępie do sprawozdania z działalności zarządu często wpisuje się informacje podstawowe, a zatem: siedzibę i adres spółki, położenie jej zakładów produkcyjnych oraz oddziałów, formę prawną oraz liczbę osób zatrudnionych w podmiocie.

Czy wiesz, że…

Pieczęć kwalifikowana to niezastąpione narzędzie, w które powinna wyposażyć się każda spółka?

Kupuję najtaniej na pieczeckwalifikowana.pl!

Jak sporządzić sprawozdanie z działalności zarządu spółki?

Zazwyczaj sprawozdania z działalności składają się z pięciu obszarów:

  1. informacji ogólnych – wskazanie: podstawowych informacji o podmiocie, kapitału zakładowego spółki, władz spółki, udziałowców w spółce, organizacji, obszarów działalności podstawowej;
  2. opisu sytuacji finansowej spółki – w tym dziale mieszczą się: ocena sytuacji finansowej, analiza rachunku zysków i strat, aktywów i pasywów oraz przepływów pieniężnych;
  3. oceny działalności spółki – podsumowanie wyników, wskazanie kierunków rozwoju, wskazanie przewidywanych kierunków rozwoju podmiotu;
  4. opisu pozostałych obszarów – opis zatrudnienia, charakterystyka działań spółki w kierunku ochrony środowiska naturalnego, opis istotnych zdarzeń, które miały miejsce po dacie bilansu, opis innych istotnych z punktu widzenia zarządu informacji;
  5. oświadczeń zarządu spółki.

Gdzie złożyć sprawozdanie zarządu z działalności spółki?

Sprawozdanie z zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinno zostać złożone do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) do repozytorium dokumentów finansowych. Dokument można złożyć w formie elektronicznej przez system teleinformatyczny.

Sprawozdanie z działalności zarządu spółki powinno zostać złożone łącznie ze: sprawozdaniem finansowym, ewentualną opinią biegłego (jeżeli sprawozdanie podlegało jego badaniu) oracz uchwałą zgromadzenia wspólników, która zatwierdza składane sprawozdanie finansowe.

Sprawozdanie zarządu z działalności spółki powinno zostać złożone w terminie 15 dni, licząc od dnia, w którym zatwierdzone zostało roczne sprawozdanie finansowe. Brak złożenia dokumentów w terminie może się wiązać z otrzymaniem wezwania z KRS do ich złożenia w terminie 7 dni pod rygorem nałożenia grzywny.

Kto podpisuje sprawozdanie zarządu z działalności spółki?

Sprawozdanie z zarządu działalności spółki powinno zostać podpisane przez wszystkich członków zarządu, którzy w dacie sporządzenia sprawozdania aktywnie sprawowali swoją funkcję. Dokumentu nie muszą podpisywać byli członkowie zarządu, nawet ci, którzy pełnili swoją funkcję w podsumowywanym roku obrotowym, ale przestali to robić przed dniem sporządzenia sprawozdania. Dokumentu nie podpisuje też osoba prowadząca księgi rachunkowe, chociaż zazwyczaj to ona przygotowuje lub chociaż aktywnie uczestniczy w przygotowaniu dokumentu.

Kiedy zarząd nie musi składać sprawozdania z działalności?

Nie wszystkie spółki kapitałowe oraz komandytowo-akcyjne muszą składać sprawozdanie z działalności zarządu. Obowiązek ten nie dotyczy jednostek o statusie mikro i małych przedsiębiorców.

Dla przypomnienia mianem mikroprzedsiębiorcy określa się przedsiębiorcę, który w okresie co najmniej dwóch ostatnich lat obrotowych:

  • zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników;
  • osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro – lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  • zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników;
  • osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro oraz – nie jest mikroprzedsiębiorcą.

Kryterium przychodów i ilości zatrudnienia nie jest jednak jedynym warunkiem, żeby nie było konieczne składanie sprawozdania z działalności. Dodatkowo mikro i mali przedsiębiorcy muszą spełniać dwa dodatkowe wymagania:

  1. zgromadzenie wspólników musi podjąć za pomocą uchwały decyzję o takim rozwiązaniu;
  2. spółka musi przedstawić w informacji dodatkowej albo jako uzupełnienie do bilansu dane dotyczące nabycia udziałów własnych.

Podsumowując, sprawozdanie z działalności zarządu spółki jest jednym z dokumentów, które władze większości spółek muszą złożyć po zakończeniu roku obrotowego. Obowiązek ten nie dotyczy mikro i małych przedsiębiorców.

Pieczęć kwalifikowana – wygodne rozwiązanie dla Twojej firmy

Pieczęć kwalifikowana to usługa zaufania przeznaczona dla osób prawnych. Za jej pomocą potwierdzisz, że dokument jest autentyczny i nie został naruszony. To niezawodne narzędzie w kontaktach z kontrahentami i wewnętrznych działaniach firmy. Pieczęć elektroniczną pochodząca od kwalifikowanego dostawcy zaufania kupisz na pieczeckwalifikowana.pl. Jest absolutnie niezbędna, jeśli chcesz wygodnie korzystać z KSeF.

Terminal płatniczy – cena. Jak zdobyć terminal za darmo? Jak wybrać odpowiedni terminal?

0
terminal płatniczy cena

Płatności kartą stały się codziennością polskich konsumentów. Aby były możliwe, punkty usługowe oraz handlowe muszą dysponować terminalami płatniczymi. Czym są te urządzenia i jak działają? Poznaj terminal płatniczy – cenę i koszt utrzymania. Podpowiadamy!

Płatności kartą, zbliżeniowe, telefonem, zegarkiem, czy BLIK-iem stały się codziennością. Wielu Polaków zupełnie nie nosi przy sobie gotówki. Z tego względu większość usługodawców i handlowców uważa terminale płatnicze za niezbędny element wyposażenia ich sklepów i punktów usługowych. Czym właściwie są takie terminale, jak działają, ile kosztują i skąd je wziąć? Odpowiedzi na wszystkie te pytania postaramy się udzielić w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!

Terminal płatniczy – co to jest?

Terminal płatniczy to urządzenie umożliwiające dokonywanie płatności bezgotówkowych. Mowa tutaj nie tylko o płaceniu kartą, ale również BLIK-iem, zegarkiem lub smartfonem. Niektóre terminale zostały wyposażone w funkcję cash back, a więc wypłaty gotówki w kasie sklepu, możliwość doładowania telefonu na kartę, czy dokonania płatności w walucie karty (DCC).

Jak wybrać terminal płatniczy?

Na rynku spotkać można trzy rodzaje terminali płatniczych:

  1. tradycyjne terminale stacjonarne;
  2. terminale mobilne;
  3. terminale w typie softpos.

Wybór urządzenia powinien być podyktowany planowanym sposobem ich wykorzystania.

Terminale stacjonarne

Terminale stacjonarne mogą funkcjonować jako urządzenia samodzielne, ale również być połączone z pin padem lub zintegrowane z systemem kasowym. Takie urządzenia umożliwiają realizację płatności bezgotówkowych dokonywanych przy wykorzystaniu kart płatniczych, BLIK-a i urządzeń smart-owych, a więc smartfonów, smartbandów i smartwatchów. To rozwiązanie, z którego najczęściej korzystają stacjonarne sklepy oraz punkty usługowe.

Terminale stacjonarne mogą łączyć się z siecią Internet lub poprzez sieć komórkową. Terminale łączące się z siecią komórkową muszą zostać wyposażone w kartę SIM. Najczęściej opcjonalnie można je również połączyć z Internetem. Dwa niezależne media komunikacyjne dają dużą gwarancję dostępności.

Wśród podstawowych zalet terminali stacjonarnych wymienia się:

  • dostępność usług dodatkowych;
  • brak konieczności ładowania (są podłączane bezpośrednio do gniazdka);
  • niezawodne działanie;
  • dostępność wielu typów komunikacji.

Terminale mobilne

Terminale mobilne cechują się niewielkimi rozmiarami i lekkością. Wyposażone są w wytrzymałą baterię, która pozwala korzystać z urządzenia przez wiele godzin. Wykorzystują połączenie Wi-Fi oraz sieć komórkową, co zwiększa ich niezawodność. To urządzenia przenośne, więc można je wykorzystywać w dowolnym miejscu i czasie.

Przenośne terminale stosowane są w miejscach, gdzie istotne jest dotarcie do klienta. Można je spotkać w restauracjach, u kurierów, u taksówkarzy, na targowiskach i na stacjach paliw.

Softpos-y

Softposy są nowoczesnymi urządzeniami przyjmującymi postać aplikacji mobilnej, którą można zainstalować i uruchomić na tablecie lub smartfonie. Sprzęty te muszą spełniać odpowiednie wymagania techniczne, aby możliwe było pobieranie za ich pośrednictwem płatności bezgotówkowych. Zaletą softpos-ów jest brak kosztów dzierżawy terminala.

To rozwiązanie wybierają najczęściej freelancerzy oraz przedsiębiorcy świadczący usługi mobilne.

Jak działa terminal kart płatniczych?

Terminale płatnicze zostały tak zbudowane, aby móc odczytywać dane z karty płatniczej, a następnie przekazać je wraz z danymi transakcji do centrum autoryzacyjnego. W tym miejscu transakcja jest procesowana i wysyłana do instytucji, która wydała daną kartę. Wykorzystuje się tutaj udział sieci organizacji płatniczych. Kiedy bank wyda decyzję pozytywną, centrum autoryzacyjne wysyła odpowiednią informację do terminala płatniczego, dzięki czemu płatność może zostać sfinalizowana. Po zakończeniu transakcji sprzedawca może wydrukować jej potwierdzenie oraz jego kopię dla klienta.

Proces płatności bezgotówkowej odbywa się w zautomatyzowany sposób, ale przy zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa. Z tego względu może przebiegać tak szybko.

Terminal płatniczy – cena. Od czego zależy koszt terminala płatniczego?

Właściciele sklepów i usługodawcy najczęściej nie kupują terminali płatniczych na własność, a decydują się na ich dzierżawienie. Wśród najistotniejszych rodzajów opłat, jakie należy ponieść za korzystanie z takiego terminala, znajdują się:

  • koszt miesięcznej dzierżawy – około 50 złotych;
  • marża agenta rozliczeniowego – najczęściej kilka groszy od transakcji;
  • opłata systemowa pobierana przez organizacje płatnicze (Visa lub Mastercard);
  • opłata interchange pobierana przez bank – ok. 0,2%-0,3% wartości transakcji.

Koszty korzystania z terminali mobilnych są zazwyczaj dwukrotnie wyższe niż koszty korzystania z terminali stacjonarnych.

Jak uzyskać terminal płatniczy za darmo? Program Polska Bezgotówkowa

Sprzedawcy, którzy dołączą do Programu Polska Bezgotówkowa, mają możliwość użytkowania trzech terminali płatniczych bez ponoszenia kosztów dzierżawy i instalacji. Przedsiębiorca nie będzie również płacił prowizji za obsługę transakcji przez pierwszy rok uczestnictwa w programie lub do czasu osiągnięcia na poszczególnych urządzeniach obrotu równego 100 tysiącom złotych.

Program Polska Bezgotówkowa ma za zadanie zachęcić sprzedawców i usługodawców do proponowania swoim klientom rozwiązań z zakresu obsługi transakcji bezgotówkowych. Dedykowany jest do podmiotów, które w ciągu ostatnich 12 miesięcy przed przystąpieniem do programu, nie posiadali terminala płatniczego (umowy z agentem rozliczeniowym).

Podsumowując, terminal płatniczy pozwala na realizowanie transakcji bezgotówkowych. Sprzedawcy i usługodawcy muszą płacić za możliwość oferowania swoim klientom płatności bezgotówkowych, chyba że uczestniczą w Programie Polska Bezgotówkowa – wówczas korzystanie z terminala jest bezpłatne nawet przez 12 miesięcy.

Zdolność prawna a zdolność do czynności prawnych. Komu przysługuje?

0
zdolność do czynności prawnych

Zdolność prawna oraz zdolność do czynności prawnych to dwa odmienne pojęcia. Pierwsze opisuje możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków, drugie to możliwość zawierania we własnym imieniu umów cywilnoprawnych. Sprawdź, co jeszcze powinieneś na ten temat wiedzieć!

Zdolność prawna oraz zdolność do dokonywania czynności prawnych to dwa różne pojęcia. Pierwsze opisuje przywilej bycia podmiotem praw i obowiązków o charakterze cywilnoprawnych. Zdolność prawną człowiek nabywa w chwili narodzin oraz niektóre podmioty w chwili utworzenia, na przykład spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy fundacje. Zdolność do dokonywania czynności prawnych nabywa się dopiero po przekroczeniu odpowiedniego wieku. Co jeszcze warto wiedzieć w tym zakresie? Zapraszamy do lektury!

Zdolność prawna – co to jest?

Na wstępie warto podkreślić, że zdolność prawna nie jest tym samym, co zdolność do czynności prawnych. W praktyce można posiadać zdolność prawną, ale jednocześnie nie posiadać zdolność do dokonywania czynności prawnych. Mianem zdolności prawnej określa się możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków.

Komu przysługuje zdolność prawna?

Zdolność prawną nabywa się w chwili narodzin, a jeśli mowa o konkretnych instytucjach, to w chwili ich utworzenia. Przysługuje ona:

  • osobom fizycznym – ludziom od chwili narodzin;
  • osobom prawnym – na przykład spółkom, fundacjom;
  • jednostkom organizacyjnym niebędącym osobami prawnymi, ale którym ustawodawca przyznał zdolność prawną – przykładem są tutaj spółki jawne.

Zdolność prawna u osób fizycznych

Zgodnie z paragrafem 1 artykułu 8 kodeksu cywilnego każdy człowiek nabywa zdolność prawną w chwili narodzin. Za moment narodzin uznaje się chwilę, od której dziecko znalazło się poza ciałem matki. Mowa tutaj jedynie o narodzinach dzieci żywych, a więc wykazujących jakiekolwiek oznaki życia: oddychanie, czynność serca, tętnienie pępowiny, wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli.

Kwestia narodzin dziecka żywego lub martwego jest istotna chociażby z punktu widzenia spraw spadkowych, dlatego ustawodawca poświęcił jej sporo uwagi.

Istotną kwestią jest również ta dotycząca nabywania zdolności prawnej w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Tacy przedsiębiorcy nie są jednostkami organizacyjnymi ani też osobami prawnymi, więc zdolnością prawną posługują się od chwili narodzin. Data rejestracji działalności nie ma w tej dziedzinie żadnego znaczenia.

Zdolność prawna u osób prawnych

Zdolność prawna przysługuje nie tylko ludziom, ale również niektórym przedsiębiorstwom i innym rodzajom organizacji. Przykładem są tutaj instytucje posiadające osobowość prawną, na przykład spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielnie i fundacje, ale również jednostki organizacyjne, które nie są osobami prawnymi, ale pomimo to przepisy prawa przyznają im zdolność prawną.

Momentem nadania osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym osobowości prawnej jest zazwyczaj chwila ich utworzenia, a więc dokonania wpisu w odpowiednim rejestrze. Zdarza się jednak, że zdolność prawna nadawana jest spółkom w organizacji. W tym wypadku uzyskują one możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków w okresie pomiędzy zawarciem umowy spółki a wpisem do rejestru.

Pełna zdolność do czynności prawnych

Zdolność do czynności prawnych to możliwość zawierania umów, składania prawnie wiążących oświadczeń woli, zaciągania zobowiązań i rozporządzania swoim majątkiem. Sytuacją powszechną jest posiadanie zdolności prawnej i jednoczesne nieposiadanie zdolności do dokonywania czynności prawnych.

Ustawodawca postanowił wprowadzić trzystopniowość w kontekście zdolności do czynności prawnych. W artykułach od 10 do 22 kodeksu cywilnego znajdują się opisy osób nieposiadających osobowości prawnej, osób posiadających ograniczoną zdolność prawną oraz osób posiadających pełną zdolność prawną.

Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się w wieku 18 lat, chyba że przed pełnoletnością weszło się w związek małżeński. Wówczas zdolność pełna nadawana jest w chwili zawarcia małżeństwa. Na zawarcie takiego małżeństwa zgodę musi wyrazić sąd.

Brak zdolności do czynności prawnych

Zdolności do dokonywania czynności prawnych nie posiadają dzieci, które nie ukończyły 13-ego roku życia oraz osoby całkowicie ubezwłasnowolnione. Wszelkie czynności prawne dokonane przez osoby, które nie posiadają zdolności prawnej, uznaje się za nieważne.

Wyjątkiem są tutaj umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych sprawach bieżących życia codziennego, a więc na przykład umowy kupna-sprzedaży artykułów żywnościowych.

W praktyce 10-letnie dziecko może kupić bułkę i jabłko w szkolnym sklepiku, ale nie może być stroną ważnej umowy kredytu.

Ograniczona zdolność do czynności prawnych

Ograniczoną zdolność do czynności prawnych posiadają osoby, które ukończyły 13-sty rok życia, ale nie są jeszcze pełnoletnie oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo. Takie osoby mają prawo do:

  • zawierania umów należących do powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego bez zgody przedstawiciela ustawowego;
  • rozporządzania swoim zarobkiem bez zgody przedstawiciela ustawowego (chyba że sąd opiekuńczy z ważnych powodów postanowi inaczej);
  • swobodnie dysponować przedmiotami majątkowymi, które otrzymały do swobodnego użytku przez przedstawicieli ustawowych (opiekunów lub rodziców).

Utrata zdolności do czynności prawnych

W przypadku osób fizycznych utrata zdolności do czynności prawnych następuje z chwilą ubezwłasnowolnienia. Osoby, które nie posiadają zdolności do dokonywania czynności prawnych, muszą być reprezentowane przez swoich przedstawicieli ustawowych. Mowa tutaj głównie o małoletnich dzieciach, ale również osobach ubezwłasnowolnionych.

Utrata zdolności prawnej przez osobę fizyczną następuje z chwilą jej śmierci lub w konsekwencji uznania jej za zmarłą. W przypadku osób prawnych utrata zdolności następuje z chwilą wykreślenia ich z odpowiedniego rejestru lub z momentem zakończenia postępowania likwidacyjnego.

Podsumowując, zdolność prawna oraz zdolność do dokonywania czynności prawnych są to dwa różne zagadnienia. Zdolność prawna nabywana jest z chwilą narodzin lub utworzenia odpowiedniego podmiotu. Osoby fizyczne na pełną zdolność do dokonywania czynności prawnych muszą poczekać aż do pełnoletności.