Bez kategorii
Biuro rachunkowe
Biznes
Dokumenty
Działalność gospodarcza
Działalność nierejestrowana
Wyszukaj
Kontakt
Strona główna Blog Strona 55

Jakie są zastosowania podpisu elektronicznego i pieczęci elektronicznej?

Przez
Redakcja
-
0
Jakie są zastosowania podpisu elektronicznego i pieczęci elektronicznej

Podpis elektroniczny oraz pieczęć elektroniczna to najbardziej znane pozycje z katalogu usług zaufania. Dzięki nim możliwy stał się bezpieczny obieg dokumentów elektronicznych. Przeczytaj o tym, jakie są najprzydatniejsze zastosowania podpisu elektronicznego i pieczęci elektronicznej, zarówno dla firm, jak i osób prywatnych.

Artykuł powstał przy współpracy z firmą EuroCert – certyfikowanym dostawcą usług zaufania

Usługi zaufania

Kwestie dotyczące usług zaufania, ich rozwiązań technicznych oraz wymogów i standaryzacji, znalazły odzwierciedlenie w ustawodawstwie Unii Europejskiej z 23 lipca 2014 roku – w rozporządzeniu eIDAS. 

To wymusiło włączenie tych norm do porządku prawnego wszystkich krajów członkowskich. W Polsce zagadnienia dotyczące usług zaufania reguluje ustawa z dnia 5 września 2016 roku o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (Dz.U.2021.1797).

Powyższe akty uregulowały kwestie dotyczące: 

  • podpisu elektronicznego, 
  • pieczęci elektronicznej, 
  • elektronicznego znacznika czasu, 
  • walidacji, 
  • konserwacji, 
  • rejestrowanego doręczenia elektronicznego,
  • uwierzytelniania witryn internetowych.

Podpis elektroniczny

Najczęstsze zastosowanie usług zaufania wiąże się z podpisem elektronicznym. Podpis elektroniczny to rozwiązanie dedykowane dla osób fizycznych. Zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem unijnym eIDAS, podpis elektroniczny to dane zapisane w postaci elektronicznej, dodane lub logicznie przyporządkowane do innych danych również zapisanych w postaci cyfrowej. Odpowiednie połączenie tych danych umożliwia złożenie podpisu.

Wyróżnia się trzy rodzaje podpisu elektronicznego: 

  1. zwykły, 
  2. zaawansowany,
  3. kwalifikowany. 

Najbezpieczniejszym i najbardziej zaawansowanym technologicznie jest podpis kwalifikowany. Zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami posiada on jednakową moc prawną, jak tradycyjny podpis złożony odręcznie. Kwalifikowany podpis elektroniczny jest podpisem osobistym przypisanym do konkretnej osoby, a jego wydanie wymaga weryfikacji tożsamości tej osoby przez upoważnionego przedstawiciela usług zaufania.

Pieczęć elektroniczna

Pieczęć elektroniczna to usługa zaufania dedykowana osobom prawnym. Dzięki niej możliwe jest elektroniczne pieczętowanie dokumentów. Pozwala to na zachowanie ich cyfrowej formy. 

Definicja pieczęci elektronicznej jest taka sama jak definicja podpisu elektronicznego, choć są to oddzielne rozwiązania skierowane do innych podmiotów. Pieczęć elektroniczna zawiera dane osoby prawnej, czyli zamiast imienia i nazwiska jak ma to miejsce w podpisie – identyfikacyjne firmy lub instytucji np. nazwę, numer NIP, Regon czy KRS oraz dane adresowe.

W praktyce podpis i pieczęć elektroniczna mogą być używane rozdzielnie bądź łącznie. Oddzielnie kiedy na dokumencie cyfrowym nie jest wymagany podpis i wystarczy pieczęć elektroniczna – np. oznaczenie pieczęcią faktury sprzedażowej, oferty, bądź potwierdzenia przyjęcia dokumentu. A łącznie, gdy obok pieczęci elektronicznej osoby prawnej występuje podpis elektroniczny składany przez osobę fizyczną uprawnioną do reprezentowania tejże osoby prawnej – np. osób fizycznych wskazanych w KRS.

Zastosowania podpisu elektronicznego w przedsiębiorstwie

Zastosowanie podpisu elektronicznego w dużej mierze przyczynia się do: ograniczenia kosztów generowanych przez przedsiębiorstwo, usprawnia jego funkcjonowanie, ułatwia kontakt z otoczeniem zewnętrznym i usprawnia wewnętrzne procesy, a także pozytywnie wpływa na PR.

Zachodzące w firmie i w jej otoczeniu procesy związane z dokumentami mogą zostać przeniesione na drogę całkowicie zdalną, z wykorzystaniem dokumentów elektronicznych. 

Podpisu elektronicznego w firmie można używać chociażby do:

  • rejestracji działalności i innych czynności administracyjnych, 
  • zatrudniania pracowników,
  • zawierania umów handlowych, 
  • dokonywania obowiązków ubezpieczeniowych, podatkowych i skarbowych. 

Wśród dokumentów, na których najczęściej pojawia się podpis elektroniczny, znajdują się: 

  • dokumenty prawne, czyli wszelkiego rodzaju umowy, dokumenty przetargowe, medyczne, kadrowe i finansowe, 
  • deklaracje VAT, CIT i JKP,
  • pozwy sądowe.

Zastosowania podpisu elektronicznego w różnych branżach

Podpis elektroniczny stosowany jest przez przedsiębiorstwa w każdej branży. Całkowicie zdominował sektor finansowy, gdzie niemalże każdą umowę można podpisać w sposób elektroniczny. Mowa tutaj o umowach kredytowych, leasingowych czy ubezpieczeniowych.

Liczne zastosowania podpisu elektronicznego docenione zostały w logistyce i transporcie. Składa się go między innymi na: 

  • umowach i dokumentach o charakterze handlowym i cywilno-prawnym, 
  • umowach o zachowaniu poufności, 
  • elektronicznych fakturach i rachunkach, 
  • pełnomocnictwach, 
  • potwierdzeniach zamówień, 
  • instrukcjach BHP,
  • ugodach.

Podpis elektroniczny usprawnia też pracę wykonywaną przez prawników. Umożliwia on pełną digitalizację świadczonych usług. Wiele kancelarii prawnych decyduje się na prowadzenie wirtualnych archiwów z e-aktami, zdalne sporządzanie pism sądowych i wystawianie faktur dla klientów. Dodatkowo podpis elektroniczny usprawnia elektroniczną komunikację z sądami, rejestrami sądowymi i klientami. Za jego pośrednictwem można założyć i reprezentować spółkę w imieniu klientów oraz podpisywać umowy cywilno-prawne.

W tyle nie pozostają biura rachunkowe. Podpis oparty na certyfikacje kwalifikowanym umożliwia dostęp do aplikacji Płatnik ZUS oraz eDeklaracje. Można go też stosować w zintegrowanych systemach typu ERP, a także służy do weryfikacji w KSEF.

Podpisy elektroniczne widnieją również na większości dokumentów generowanych przez placówki podstawowej opieki zdrowotnej, laboratoria i apteki. Stosują go również agencje nieruchomości, uczelnie wyższe, a także freelancerzy, którzy oferują w pełni zdalne usługi na rzecz innych podmiotów. Cyfrowa obsługa dokumentacji staje się już standardem w sektorze HR.

Zastosowania podpisu elektronicznego przez osoby prywatne

Funkcjonuje błędne przekonanie, że podpis elektroniczny znajduje zastosowanie wyłącznie wśród przedsiębiorstw. W rzeczywistości istotą podpisu elektronicznego jest przypisanie go do osoby fizycznej z imienia i nazwiska. Także z powodzeniem mogą z niego korzystać osoby prywatne, w tym także nieprowadzące działalności gospodarczej. W tym przypadku podpis elektroniczny:

  • ułatwi zdalne załatwienie większości spraw urzędowych i administracyjnych – za jego pomocą można się na przykład: zalogować na platformę PUE ZUS, składać deklaracje podatkowe w urzędach skarbowych, potwierdzać swoją tożsamość, pobierać akta pracownicze, zawierać umowy cywilnoprawne w sposób elektroniczny;
  • pozwoli na sprawny kontakt z pracodawcą – mowa tutaj w szczególności o podpisywaniu różnorodnych umów, wniosków i oświadczeń pracowniczych;
  • umożliwi zawieranie rozmaitych umów przez Internet – na przykład umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych;
  • pozwoli na wynajęcie mieszkania, sprzedaż samochodu, czy zawarcie umowy ubezpieczeniowej.

Podpis elektroniczny, w tym szczególnie z certyfikatem kwalifikowanym, poza kilkoma wyjątkami, jak np. sprzedaż nieruchomości, umożliwia podpisanie każdej umowy, z jaką można spotkać się w codziennym życiu.

Kwalifikowany podpis elektroniczny w skuteczny sposób zastępuje też Profil Zaufany wykorzystywany do autoryzacji tożsamości w serwisach administracji publicznej.

Jakie są zastosowania pieczęci elektronicznej?

Pieczęć elektroniczna dedykowana jest osobom prawnym, a więc w szczególności: 

  • spółkom kapitałowym, 
  • spółdzielniom, 
  • jednostkom samorządu terytorialnego, 
  • uczelniom wyższym, 
  • kościołom, 
  • partiom politycznym,
  • administracji centralnej. 

Zastosowanie pieczęci elektronicznej jest tak szerokie, jak stosowanie pieczątki tradycyjnej. Każdy dokument papierowy oznaczony pieczątką miał charakter oryginału, tak też jest z pieczęcią elektroniczną i dokumentami w formie elektronicznej. 

Pieczęć elektroniczna z ważnym certyfikatem na e-dokumencie potwierdza, że jego wystawcą jest podmiot występujący na tej pieczęci, a treść dokumentu nie została zmieniona.

Najczęściej pieczęć elektroniczną wykorzystujemy do oznaczania wysyłanych i odbieranych dokumentów oraz wszędzie tam, gdzie wymagana jest weryfikacja tożsamości podmiotu.

Pieczęć elektroniczna znajduje zastosowanie w szeregu obszarów gospodarki, np.:

  • administracja publiczna – przy oznaczaniu dokumentów o charakterze: administracyjnym (np.: wnioski, zaświadczenia, obsługa mieszkańców);
  • przedsiębiorczość  (np.: umowy, faktury, oferty, dokumenty przetargowe);
  • HR – prowadzenie elektronicznych archiwów i kartotek;
  • edukacja – świadectwa, dyplomy, zaświadczenia, legitymacje;
  • rejestry publiczne – weryfikacja tożsamości podmiotów (np. EPREL);
  • KSeF – krajowy system eFaktur.

Dzięki zastosowaniu pieczęci elektronicznej możliwe staje się automatyzowanie procesów, szybsza obsługa spraw i ogólne zwiększenie bezpieczeństwa wysyłanych i odbieranych dokumentów. Ma to znaczenie na każdym poziomie prowadzonej działalności.

Posiadanie pieczęci elektronicznej pozytywnie wpływa na budowanie wizerunku przedsiębiorstwa, czy instytucji. Dzięki niej firma może przedstawiać się jako pro-ekologiczna i idąca z duchem czasu. Poprawia komunikację i w znaczny sposób obniża koszty prowadzenia dokumentacji. Jej zastosowanie umożliwia zautomatyzowanie procesów biznesowych przy jednoczesnym zachowaniu integralności i autentyczności dokumentów.

Podsumowując, zastosowania pieczęci elektronicznej oraz podpisu elektronicznego są bardzo szerokie. Obecnie z narzędzi tych korzystają przedsiębiorstwa funkcjonujące w każdym sektorze gospodarki oraz administracja państwowa. Usługi zaufania można z powodzeniem wykorzystywać w obrębie całej Unii Europejskiej.

Artykuł powstał przy współpracy z firmą EuroCert – certyfikowanym dostawcą usług zaufania

* * *

EuroCert działa na rynku od 2012 roku i jest jedną z pięciu firm w Polsce, która świadczy kwalifikowane usługi zaufania. Robi to na podstawie statusu przyznanego jej przez Narodowe Centrum Certyfikacji NBP. Oferuje ona m.in. elektroniczne podpisy, pieczęcie i znaczniki czasu, czym zapewnia bezpieczne uwierzytelnianie i wspiera realizację cyfrowych strategii organizacji.

Podpis i pieczęć elektroniczna a bezpieczeństwo firmy

Przez
Redakcja
-
0
Podpis i pieczęć elektroniczna a bezpieczeństwo firmy

Kwalifikowany podpis elektroniczny oraz pieczęć elektroniczna zostały stworzone z myślą o bezpieczeństwie obrotu dokumentami w wersji cyfrowej. Ich mechanizmy funkcjonowania pozwalają traktować je na równi z podpisem odręcznym i pieczęcią tradycyjną. Taki też mają status prawny.

Artykuł powstał przy współpracy z firmą EuroCert – certyfikowanym dostawcą usług zaufania

Bezpieczeństwo pieczęci elektronicznej i podpisu elektronicznego a prawo

Bezpieczeństwo związane z zastosowaniem podpisu elektronicznego oraz pieczęci elektronicznej jest sprawą niezwykle istotną. Ze względu na to, kwestie z nimi związane uregulował ustawodawca na szczeblu unijnym. 

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego oraz Rady Unii Europejskiej eIDAS znajduje się szereg wytycznych co do sposobu korzystania z tych narzędzi, a także wymogów do nich. Wszystko po to, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo krajowego i transgranicznego elektronicznego obrotu dokumentami biznesowymi, administracyjnymi oraz dokumentacją prawną.

W Polsce postanowienia rozporządzenia eIDAS wprowadza w życie ustawa z dnia 5 września 2016 r.o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej.

Jak działają podpis elektroniczny i pieczęć elektroniczna?

Pieczęć elektroniczna oraz podpis elektroniczny przyjmują postać danych zapisanych w formie elektronicznej. Dane te zostały dodane lub logicznie powiązane z innymi danymi również zapisanymi w formie elektronicznej. Wykorzystanie zestawu tych danych przez osobę, do której należą, umożliwia zastosowanie podpisu elektronicznego lub pieczęci elektronicznej na dokumencie.

Parlament Europejski i Rada UE w sposób szczególny potraktowały elektroniczny podpis kwalifikowany oraz elektroniczną pieczęć kwalifikowaną. Bezpieczeństwo pieczęci elektronicznej i podpisu gwarantuje konieczność zastosowania najsilniej zaawansowanych technologicznie mechanizmów służących zapewnieniu bezpieczeństwa informacji. 

Z tego względu złożenie podpisu kwalifikowanego oraz pieczęci kwalifikowanej wymaga wykorzystania technologii asymetrycznych algorytmów kryptograficznych wyposażonych w zestaw wzajemnie uzupełniających się kluczy – publicznego oraz prywatnego. Wybrane dane mogą zostać odszyfrowane wyłącznie dzięki zastosowaniu kluczy kompatybilnych.

Wysokość bezpieczeństwa podpisu elektronicznego oraz pieczęci elektronicznej w dużym stopniu uzależniona jest od zastosowanej funkcji skrótu i rodzaju algorytmu kryptograficznego. Rozwiązania te umożliwiają zweryfikowanie integralności podpisanego dokumentu. 

Każda, nawet najmniejsza zmiana w treści elektronicznie podpisanego czy oznaczonego pieczęcią dokumentu wiąże się z istotną i łatwą do zweryfikowania zmianą wartości funkcji skrótu. Prowadzi to do unieważnienia certyfikatu takiego podpisu czy pieczęci. 

Co do zasady, im większa długość i wyższa jakość zastosowanych kluczy prywatnych i publicznych, tym większe bezpieczeństwo przechowywanych i przetwarzanych danych.

Zagrożenia wynikające ze stosowania dokumentacji papierowej

Tradycyjny, papierowy obieg dokumentów pomimo jego powszechności ma wiele wad. Dokumenty w formie papierowej generują wysokie koszty przetwarzania. Są to koszty związane bezpośrednio z ich wytworzeniem i logistyką. 

Do tego dochodzą kwestie utrzymania powierzchni magazynowej, pracowników biurowych, archiwów ich katalogowania odnajdywania, a na końcu procesu jeszcze koszty utylizacji, w tym specjalistycznego niszczenia dokumentów.

Papierowe dokumenty narażone są także na ryzyko zniszczenia i kradzieży. Wymusza to konieczność zastosowania odpowiednich systemów zabezpieczeń dokumentacji. Zapewnić trzeba między innymi ograniczenia dostępu osób nieuprawnionych, których obecność stanowiłaby zagrożenie wycieku danych wrażliwych.

Sam obieg dokumentów w formie fizycznej wymaga dużego nakładu pracy i zajmuje dużo czasu. Dokumenty muszą zostać wydrukowane, podpisane, zapakowane i wysłane. Każdy z tych etapów to dodatkowe koszty: papieru, kopert, koszulek foliowych, usług kurierskich czy pocztowych. 

Kurierzy i poczta najczęściej korzystają z transportu drogowego, co wiąże się z generowaniem zanieczyszczeń i pozostawieniem śladu węglowego. Poza dodatkowymi kosztami dla przedsiębiorstwa i środowiska naturalnego, logistyka fizycznych dokumentów naraża je także na zniszczenie, zgubienie, czy nawet celową kradzież.

Jak podpis elektroniczny i pieczęć elektroniczna zapewniają bezpieczeństwo?

Podpis elektroniczny oraz pieczęć elektroniczna zaliczane są do znajdujących wiele zastosowań usług zaufania. To usługi komercyjne, których najsilniej zaawansowane technologicznie formy (podpis i pieczęć kwalifikowane) są oferowane wyłącznie przez certyfikowanych dostawców. 

W Polsce funkcjonuje pięć takich firm i wszystkie znajdują się na liście Narodowego Centrum Certyfikacji prowadzonego przez NBP.

Aby złożyć elektroniczną pieczęć kwalifikowaną oraz elektroniczny podpis kwalifikowany, trzeba posiadać zestaw narzędzi składających się z: 

  • czytnika kart kryptograficznych, 
  • karty kryptograficznej,
  • aktywnego certyfikatu kwalifikowanego. 

Obecnie dostawcy usług zaufania obok powyższej wersji sprzętowej oferują także rozwiązania chmurowe. 

Jednak niezależnie od zastosowanej metody zastosowane zabezpieczenia sprawiają, że dokumenty podpisane podpisem elektronicznym kwalifikowanym oraz pieczęcią kwalifikowaną zyskują cechy:

  1. integralności – dokumenty opatrzone pieczęcią elektroniczną oraz podpisem elektronicznym charakteryzuje taka sama ważność i moc prawna, jak ma to miejsce w przypadku podpisu własnoręcznego i pieczęci w formie fizycznej;
  2.  dostępności – rozwiązania są powszechnie dostępne;
  3. poufności;
  4. autentyczności – usługa weryfikacji pozwala na łatwe ocenienie autentyczności podpisu i pieczęci elektronicznej;
  5.  rozliczalności – możliwe jest łatwe zweryfikowanie kto i kiedy złożył podpis pod dokumentem przy pomocy znacznika czasu; dodatkowo widoczna jest każda zmiana, która zaszła w dokumencie po fakcie jego podpisania lub podbicia pieczęcią;
  6.  niezaprzeczalności – podpis elektroniczny jest unikalnie przyporządkowany swojemu właścicielowi;
  7. niezawodności.

Jak bezpieczeństwo podpisu i pieczęci elektronicznych wpływa na procesy biznesowe?

Podpis elektroniczny oraz pieczęć elektroniczna to bezpieczne rozwiązania, które pozwalają na znaczne ograniczenie stosowania dokumentów papierowych. W niektórych przypadkach dokumentacja elektroniczna całkowicie zastępuje swoje papierowe odpowiedniki.

Niezależnie od wielkości i skali prowadzonego biznesu zastosowanie elektronicznego obiegu dokumentów prowadzi do uzyskania wymiernych korzyści i pozytywnie wpływa na procesy biznesowe, w tym:

  •  ogranicza biurokrację;
  •  przyspiesza logistykę dokumentów;
  • zwalnia zasoby do innych zadań;
  •  zwiększa bezpieczeństwo dokumentów;
  • ogranicza konieczność osobistych wizyt i spotkań;
  • umożliwia rozwój i skalowanie działalności;

Usługi zaufania stały się istotnym elementem budowania biznesu, częścią cyfrowej gospodarki narodowej i procesów administracyjnych. Są odpowiedzią na dynamiczny rozwój ustawodawstwa i technologii. Dzięki ich bezpieczeństwu, coraz szerszemu zastosowaniu oraz międzynarodowej standaryzacji, możliwe staje się ich wykorzystanie na wielu płaszczyznach i procesach biznesowych.

Kwalifikowany podpis i pieczęć elektroniczna to ważne narzędzia dla każdej organizacji, która zastanawia się nad optymalizacją dotychczasowych procesów biznesowych. Ich sprawne i przemyślane wdrożenie umożliwi ograniczenie kosztów, poprawi  efektywność pracy i umożliwi rozwój działalności.

Podsumowując, podpis elektroniczny oraz pieczęć elektroniczna, a szczególnie ich wersje kwalifikowane, są przykładami usług zaufania, których zastosowanie w procesach biznesowych daje gwarancję najwyższego bezpieczeństwa i nienaruszalności danych w postaci cyfrowej. 

Są nie tylko narzędziami bezpiecznymi i przydanymi. Wkrótce prowadzenie bez nich biznesu będzie niemożliwe. Wystarczy spojrzeć na KSeF, już niedługo obowiązkowy, z którego nie skorzystamy bez usług zaufania.

Artykuł powstał przy współpracy z firmą EuroCert – certyfikowanym dostawcą usług zaufania

* * *

EuroCert działa na rynku od 2012 roku i jest jedną z pięciu firm w Polsce, która świadczy kwalifikowane usługi zaufania. Robi to na podstawie statusu przyznanego jej przez Narodowe Centrum Certyfikacji NBP. Oferuje ona m.in. elektroniczne podpisy, pieczęcie i znaczniki czasu, czym zapewnia bezpieczne uwierzytelnianie i wspiera realizację cyfrowych strategii organizacji.

Usługi zaufania i ich zastosowanie. Dlaczego warto z nich korzystać?

Przez
Redakcja
-
0
Usługi zaufania i ich zastosowanie. Dlaczego warto z nich korzystać

Usługi zaufania znacznie ułatwiają codzienne funkcjonowanie przedsiębiorców, pracowników administracji oraz osób fizycznych. Dzięki posiadanym zabezpieczeniom potwierdzają prawdziwość zawartych w dokumentach danych i umożliwiają w pełni elektroniczny obieg dokumentów.

Usługi zaufania stanowią odpowiedź na zapotrzebowania silnie zglobalizowanego świata, gdzie szybkość przekazywania i bezpieczeństwo informacji stanowi jedną z najważniejszych potrzeb. To nie tylko wygodne, ale również ekonomiczne i przyjazne dla środowiska naturalnego rozwiązania.

Artykuł powstał przy współpracy z firmą EuroCert – certyfikowanym dostawcą usług zaufania

Co to są usługi zaufania?

Usługi zaufania to rozwiązania technologiczne, które zapewniają prawdziwość różnego rodzaju danych. Wśród różnych rodzajów usług zaufania wymienić należy przede wszystkim: 

  • podpis elektroniczny, 
  • pieczęć elektroniczną, 
  • elektroniczny znacznik czasu, 
  • walidację, 
  • konserwację, 
  • rejestrowane doręczenie elektroniczne,
  • uwierzytelnianie witryn internetowych.

Działanie i zastosowanie usług zaufania zostało uregulowane prawnie w unijnym rozporządzeniu eIDAS (Rozporządzenie Unii Europejskiej nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 roku w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym). 

Rozporządzenie eIDAS zostało zaimplementowane do ustawodawstw każdego z krajów członkowskich Unii Europejskiej. W Polsce na jego podstawie powstała ustawa z dnia 5 września 2016 roku o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (Dz.U.2021.1797).

Usługi zaufania – podpis elektroniczny

Podstawowym i najbardziej popularnym narzędziem należącym do katalogu usług zaufania jest podpis elektroniczny. Dedykowany jest on osobom fizycznym. Ustawodawstwo wskazuje trzy rodzaje podpisów elektronicznych: 

  1. zwykły podpis elektroniczny, 
  2. podpis zaawansowany,
  3. elektroniczny podpis kwalifikowany.

Zwykły podpis elektroniczny

Podstawową i najmniej zaawansowaną technologicznie formą podpisu elektronicznego, a więc i najprostszą usługą zaufania, jest podpis zwykły. Definiuje się go, jako zestaw danych zapisanych w postaci cyfrowej, które są dołączone lub logicznie powiązane z innymi danymi przyjmującymi postać elektroniczną. Łącznie te dane ich właściciel może wykorzystać w charakterze podpisu.

Podpis elektroniczny zaawansowany

Aby podpis elektroniczny mógł zostać nazwany „zaawansowanym”, musi spełniać trzy wymogi:

  1. powinien być w unikalny sposób przyporządkowany osobie podpisującej;
  2. powinien umożliwić bezproblemowe ustalenie tożsamości osoby wykorzystującej dane w charakterze podpisu;
  3. dane wykorzystywane przez podpisującego powinny umożliwiać rozpoznanie każdej zmiany w dokumencie, która zaszła po złożeniu na nim podpisu.

Kwalifikowany podpis elektroniczny

Najbardziej zaawansowaną technologicznie oraz najbezpieczniejszą formą podpisu elektronicznego jest podpis kwalifikowany. Prawo przyznaje mu taką samą moc, jaką ma tradycyjny, odręczny podpis. Podpis składany jest za pośrednictwem urządzenia kwalifikowanego wykorzystującego certyfikat kwalifikowany. Takie rozwiązanie gwarantuje unikatowość i jednoznaczne przyporządkowanie do konkretnej osoby.

Usługi zaufania – pieczęć elektroniczna

Pieczęć elektroniczna to usługa zaufania dedykowana osobom prawnym. Zgodnie z definicją mianem pieczęci elektronicznej określa się zestaw danych zapisanych w postaci elektronicznej, które po dodaniu do innych danych zapisanych w postaci cyfrowej lub po logicznym powiązaniu tych danych, zapewniają autentyczność ich pochodzenia i integralność ich powiązania.

Z pieczęci elektronicznej mogą korzystać dowolne podmioty gospodarcze oraz instytucje publiczne. Zastosowanie znajduje zarówno w małych jak i średnich przedsiębiorstwach, a także w dużych firmach i instytucjach, które dysponują zaawansowanymi systemami informatycznymi. 

Pieczęci elektroniczne wspierają procesy masowego tworzenia dokumentów elektronicznych, które muszą wyróżniać się autentycznością i treścią zabezpieczoną przed dokonaniem nieuprawnionych zmian. 

Pieczęć elektroniczna nie jest narzędziem tożsamym z podpisem elektronicznym.

Rozróżnia się dwa rodzaje pieczęci elektronicznej – zaawansowaną oraz kwalifikowaną. Pieczęć kwalifikowana jest kontrolowana przez podmiot, który się nią posługuje, a ponadto pozwala na bezbłędne rozpoznanie jego tożsamości, ponieważ cechuje się unikalnością.

Pieczęć kwalifikowana posiada cechy pieczęci zaawansowanej, a dodatkowo jej funkcjonowanie opiera się na kwalifikowanym certyfikacie. Musi być składana przy wykorzystaniu urządzenia kwalifikowanego. Pieczęć kwalifikowana posiada taką samą moc prawną, jak pieczęć złożona w sposób fizyczny.

Usługi zaufania – certyfikaty kwalifikowane i niekwalifikowane

Usługi zaufania swoje działanie mogą opierać na certyfikatach kwalifikowanych lub niekwalifikowanych.

Certyfikaty niekwalifikowane nie zostały uregulowane w ustawodawstwie, a więc nie istnieją normy prawne regulujące sposób generowania i przechowywania klucza prywatnego oraz sposobu generowania i weryfikowania podpisu elektronicznego. Certyfikatów niekwalifikowanych używa się na przykład do podpisywania poczty elektronicznej, szyfrowania informacji czy autoryzacji urządzeń sieciowych.

Certyfikaty kwalifikowane posiadają zdecydowanie większą moc prawną niż ich niekwalifikowane odpowiedniki, ponieważ podpisy i pieczęcie składane przy ich wykorzystaniu są traktowane równoważnie z tymi złożonymi w tradycyjny sposób. Takie certyfikaty dystrybuują kwalifikowani dostawcy usług zaufania. Sposób funkcjonowania podpisów i pieczęci kwalifikowanych został dokładnie uregulowany w unijnym rozporządzeniu eIDAS.

Usługi zaufania – urządzenia kryptograficzne

Aby móc we właściwy sposób korzystać z usług zaufania wykorzystuje się dedykowane urządzenia kryptograficzne. Wśród nich wyróżnić można przykładowo: 

  • karty kryptograficzne, 
  • czytniki do kart kryptograficznych, 
  • czytniki do e-dowodów, 
  • moduły bezpieczeństwa służące do zarządzania i przechowywania kluczy bezpieczeństwa. 

Obecnie jednak na popularności zyskują usługi zaufania oparte o rozwiązania chmurowe, które nie wymagają dodatkowych urządzeń peryferyjnych.

Zastosowanie usług zaufania oraz korzyści wynikające z usług zaufania

Zastosowaniem podpisu elektronicznego, pieczęci i innych usług zaufania jest zapewnienie bezpieczeństwa danych i umożliwienie sprawnego obiegu dokumentów elektronicznych. Z usług tych korzystają już na co dzień osoby fizyczne, firmy i organy administracji publicznej. Dzięki tym narzędziom możliwa staje się rezygnacja z dokumentacji papierowej, co pozytywnie wpływa przyspieszenie procesów biznesowych oraz administracyjnych, obniża koszty archiwizacji, ułatwia katalogowanie i przetwarzanie dokumentacji. 

Z racji swojej transgraniczności usługi zaufania umożliwiają także rozwój i skalowanie prowadzonego biznesu. Ważną i coraz częściej zauważaną korzyścią płynącą z zastosowania usług zaufania jest ich pozytywny wpływ na ochronę środowiska naturalnego.

Podsumowując, usługi zaufania znajdują szerokie zastosowanie w biznesie i administracji. Cyfryzacja społeczeństwa będzie te procesy dalej rozwijać i implementować na różnych szczeblach gospodarki.  

Artykuł powstał przy współpracy z firmą EuroCert – certyfikowanym dostawcą usług zaufania

* * *

EuroCert działa na rynku od 2012 roku i jest jedną z pięciu firm w Polsce, która świadczy kwalifikowane usługi zaufania. Robi to na podstawie statusu przyznanego jej przez Narodowe Centrum Certyfikacji NBP. Oferuje ona m.in. elektroniczne podpisy, pieczęcie i znaczniki czasu, czym zapewnia bezpieczne uwierzytelnianie i wspiera realizację cyfrowych strategii organizacji.

Zeznania roczne CIT-8 do 31 marca 2025 roku

Przez
Redakcja
-
0
cit 8 2023

Pamiętaj, by złożyć formularze CIT do końca trzeciego miesiąca następnego roku. W 2025 roku będzie to 31 marca.

Termin składania CIT-8  w 2025 roku

Podmioty płacące  CIT:

  • rozliczają się do końca 3. miesiąca roku następnego po roku podatkowym i w tym terminie wpłaca się podatek. Jeżeli rok podatkowy podatnika pokrywa się z rokiem kalendarzowym, to rozliczenie składa się do 31 marca następnego roku lub;
  • w trakcie roku podatkowego nie składa się deklaracji podatkowych, a jedynie wpłaca się zaliczki do 20. dnia każdego miesiąca. Podatnicy, którzy korzystają z zaliczek kwartalnych, wpłacają je do 20. dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, za który jest wpłacana zaliczka lub;
  • prowadzą księgi rachunkowe, tak zwaną pełną księgowość.
Czy wiesz, że…?

Pieczęć kwalifikowaną w najniższej cenie znajdziesz na pieczeckwalifikowana.pl.

Jak złożyć CIT-8?

Zeznanie roczne CIT-8 możesz złożyć tylko w formie elektronicznej. Zrobisz to na stronie podatki.gov.pl. Pamiętaj, że do złożenia CIT-u potrzebujesz kwalifikowanego podpisu elektronicznego.

Wyłącznie określona grupa podmiotów może składać CIT w formie papierowej. Są to podatnicy którzy:

  • osiągają wyłącznie dochody wolne od podatku;
  • nie są zobowiązani do składania żadnych deklaracji PIT.

Formularz CIT-8 do wydrukowania możesz pobrać tutaj.

cit

Kim jest podatnik CIT?

Podatnikami CIT są:

  • osoby prawne (między innymi spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie);
  • spółki kapitałowe w organizacji;
  • jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej (między innymi wspólnoty mieszkaniowe, placówki oświatowe), z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej;
  • spółki jawne mające siedzibę lub zarząd w Polsce, jeżeli wspólnikami tej spółki nie są wyłącznie osoby fizyczne i spółka nie złoży przed rozpoczęciem roku obrotowego informacji o podatnikach podatku CIT oraz podatnikach podatku PIT posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki;
  • spółki komandytowo-akcyjne mające siedzibę lub zarząd w Polsce;
  • spółki komandytowe mające siedzibę lub zarząd w Polsce;
  • podatkowe grupy kapitałowe (zarejestrowane w urzędzie skarbowym grupy składające się z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które funkcjonują w związkach kapitałowych i spełniają określone warunki);
  • spółki niemające osobowości prawnej, mające siedzibę lub zarząd w innym państwie. Jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego państwa są osobami prawnymi i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Pieczęć kwalifikowana – wygodne rozwiązanie dla Twojej firmy

Pieczęć kwalifikowana to usługa zaufania przeznaczona dla osób prawnych. Za jej pomocą potwierdzisz, że dokument jest autentyczny i nie został naruszony. To niezawodne narzędzie w kontaktach z kontrahentami i wewnętrznych działaniach firmy. Pieczęć elektroniczną pochodząca od kwalifikowanego dostawcy zaufania kupisz na pieczeckwalifikowana.pl. Jest absolutnie niezbędna, jeśli chcesz wygodnie korzystać z KSeF.

Przeczytaj więcej o rozliczaniu podatku.

Sprawozdania GUS. Co warto wiedzieć na ich temat? Portal sprawozdawczy

Przez
Emil Zelma
-
0
gus

Jednym z istotnych, a mniej oczywistym elementem działalności gospodarczej jest sprawozdawczość GUS. Czym zajmuje się Główny Urząd Statyczny? Jak złożyć sprawozdanie do GUS i kto ma obowiązek to zrobić? Jak działa portal sprawozdawczy urzędu? Jeśli chcesz poznać odpowiedzi na te pytania, przeczytaj nasz artykuł.

Czym jest GUS?

GUS to akronim pochodzący od nazwy instytucji: Główny Urząd Statystyczny. Rozumie się przez to urząd centralnej administracji rządowej, który – jak sama nazwa wskazuje – zajmuje się prowadzeniem statystyk dotyczących różnych dziedzin życia prywatnego i publicznego w Polsce. Jedną z ważniejszych spośród badanych sfer jest funkcjonowanie przedsiębiorstw.

GUS zajmuje się prowadzeniem takich baz danych jak np. REGON, czyli Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki Narodowej.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej – prowadź księgowość łatwo i skutecznie!

To właśnie dzięki działalności Głównego Urzędu Statystycznego regularnie poznajemy informacje na temat:

  • stopy bezrobocia,
  • poziomu inflacji,
  • przyrostu PKB,
  • liczby przedsiębiorstw, a także ich wielkości czy osiąganych przychodów,

oraz wielu innych. Rzecz jasna, nie należy działalności GUS mylić z ośrodkami badania opinii publicznej, które przeprowadzają sondaże itp. Jego celem jest prowadzenie takich rejestrów, które zawierają obiektywne dane.

Aby jednak możliwe było udostępnianie ogółowi takich statystyk, GUS musi pozyskać dane – w wielu kwestiach nie dzieje się to w sposób automatyczny. Wiele informacji jest przekazywanych przez przedsiębiorców działających w Polsce. Na podstawie tych informacji powstają liczne raporty.

Najlepszy program księgowy dla jednoosobowych działalności gospodarczych – sprawdź!

Praktyka pokazuje, że z danych publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny korzystają np. osoby zajmujące się prowadzeniem badań, przedsiębiorcy (mogą oni wykorzystać te dane w celu analizy tego, czy warto wprowadzić produkt w wybranym regionie), ale także władze. Te ostatnie na podstawie raportów GUS-u kształtują swoją politykę gospodarczą i społeczną.

Kto ma obowiązek składać sprawozdania do GUS?

Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta: praktycznie każdy przedsiębiorca. Obowiązek sprawozdawczy GUS może bowiem dotyczyć:

Kluczowa w tym przypadku nie jest forma organizacyjno-prawna prowadzonego biznesu, ale raczej takie kwestie jak branża, skala działalności gospodarczej czy region, w którym znajduje się przedsiębiorstwo.

Warto przy tym wiedzieć, że nie istnieje coś takiego jak jedno sprawozdanie GUS. W rzeczywistości stosuje się dziesiątki różnych sprawozdań. Część z nich przedsiębiorcy muszą sporządzać systematycznie, np. raz rocznie, inne z kolei są przesyłane nieregularnie. 

Skuteczne i proste w obsłudze oprogramowanie księgowe – sprawdź!

GUS – sprawozdania

Oto niektóre spośród takich sprawozdań:

  • H-01/k – Kwartalne badanie przychodów w przedsiębiorstwach handlowych,
  • SOF-2F – Sprawozdanie o finansowych uwarunkowaniach działalności związków zawodowych,
  • SOF-4p – Sprawozdanie z działalności organizacji pracodawców,
  • SOF-4s – Sprawozdanie z działalności samorządu gospodarczego i zawodowego,
  • PNT-01 – Sprawozdanie o działalności badawczej i rozwojowej (B + R),
  • MN-01 – Sprawozdanie o działalności badawczej i rozwojowej w biotechnologii,
  • DNU-K – Kwartalne sprawozdanie o międzynarodowej wymianie usług,
  • PNT-06 – Sprawozdanie o działalności w dziedzinie nanotechnologii w przedsiębiorstwach,
  • Z-06 – Sprawozdanie o pracujących, wynagrodzeniach i czasie pracy,
  • Z-10 – Sprawozdanie o warunkach pracy.
Kwestie związane z działalnością prowadzoną przez GUS reguluje ustawa o statystyce publicznej. W ustawie tej przewiduje się również sankcje grożące tym spośród przedsiębiorców, którzy nie złożą sprawozdania pomimo wezwania GUS.

Za niezłożenie sprawozdania w terminie może grozić kara w wysokości od dwustu do pięciu tysięcy złotych.

Jak złożyć sprawozdanie do GUS-u?

Jeśli jako obecny lub przyszły przedsiębiorca obawiasz się, że wysyłka sprawozdania GUS to trudne zadanie, możemy rozwiać Twoje obawy.

Sprawozdania GUS co prawda wyglądają na skomplikowane…

sprawozdanie do gus

Źródło: http://form.stat.gov.pl/formularze/2023/passive/Z-10.pdf

…ale są opatrzone szczegółowymi instrukcjami:

instrukcja do sprawozdania gus

Źródło: http://form.stat.gov.pl/formularze/2023/passive/Z-10.pdf

Wspomnieliśmy już o grożących karach finansowych za nieprzesłanie sprawozdania w terminie. Jeszcze wyższe kary grożą jednak za podanie fałszywych danych. Główny Urząd Statystyczny w restrykcyjny sposób weryfikuje rzetelność danych przesyłanych przez przedsiębiorców.

W skrajnych przypadkach może być to nawet pozbawienie wolności do dwóch lat. Oczywiście, nie oznacza to kary więzienia za drobną pomyłkę. Aby doszło do wymierzenia tak poważnej kary, musi zostać udowodnione, że przedsiębiorca ma złe intencje, a skala fałszerstwa jest znaczna.

 

Zastanawiasz się, jak złożyć sprawozdanie GUS? Aby wykonać to zadanie, należy aktywować konto na Portalu Sprawozdawczym – obecnie takie sprawozdania składa się bowiem drogą elektroniczną.

Dane uwierzytelniające do logowania na Portalu Sprawozdawczym, tzn. identyfikator oraz hasło przedsiębiorca otrzymuje od GUS, wraz z pismem, w którym określa się jego obowiązki w zakresie sprawozdawczości.

Cenną pomocą na tym etapie może być przewodnik Portalu Sprawozdawczego, który zawiera przejrzyste instrukcje dotyczące sposobu pracy na tej platformie. Bywa on przydatny w przypadku początkujących przedsiębiorców.

W przypadku problemów technicznych należy skontaktować się z infolinią (22 279 99 99) lub wysłać mailową wiadomość – adres mailowy jest podany na stronie internetowej GUS.

Program do małej księgowości dla kilku stanowisk + dostęp do serwisu RP.PL – sprawdź!

Portal Sprawozdawczy Głównego Urzędu Skarbowego

Portal Sprawozdawczy GUS to działająca od 2009 r. platforma on-line, która ma za zadanie ułatwić przekazywanie informacji do Głównego Urzędu Statystycznego. Dostęp do niego jest dostępny za pośrednictwem strony internetowej. Aby zalogować się na ten portal, należy przejść na stronę internetową GUS.

Czym jest znak towarowy i w jaki sposób go zdobyć?

Przez
Emil Zelma
-
0
znak towarowy

Loga, rozpoznawalne desenie, charakterystyczne kolory i kształty są wykorzystywane przez firmy w celu budowania wizerunku marki i przyciągania klientów. Wszystkie z nich są znakami towarowymi i są specjalnie chronione. Czym jest znak towarowy? W jaki sposób go zdobyć i kiedy należy to zrobić? Co oznacza prawo ochronne na znak towarowy?

Czym jest znak towarowy?

Precyzyjną odpowiedź na to, czym jest znak towarowy, znajdziesz w przepisach. Jeśli chodzi o rodzaje znaków towarowych, cenne informacje możesz znaleźć w ustawie z dn. 30.06.2000 r. Prawo własności przemysłowej – poniżej przedstawiamy zapis z art. 120 u. 1 tego aktu prawnego:

Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.

Tak rozumiany znak towarowy ma za zadanie ochronić niepowtarzalną wartość, która składa się na to, co w przypadku wielu przedsiębiorstw jest jeden z najważniejszych atutów – markę.

Pod adresem internetowym: https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/ dostępna jest rządowa wyszukiwarka znaków towarowych, za pośrednictwem której można sprawdzić, jakie symbole zostały objęte ochroną.

Kiedy należy zarejestrować znak towarowy?

W jakich sytuacjach powinna zostać przeprowadzona rejestracja znaku towarowego? Nie jest jasno powiedziane, kiedy należy to zrobić. Oto przykładowe sytuacje, w których warto zdecydować się na zarejestrowanie znaku dla swojej marki:

  • prowadzisz biznes, a Twoja marka ma już wyrobioną dobrą opinię na rynku,
  • działasz lokalnie, ale planujesz ekspansję na terenie całego kraju.

Dzięki jego rejestracji zdobywasz prawo ochronne na znak towarowy. Oznacza ono, że tylko ty masz prawo do tego, by się nim posługiwać. Natomiast zwlekanie z jego rejestracją może sprawić, że Twój znak towarowy zarejestruje ktoś inny, zmuszając Cię do zbudowania od nowa wizerunku marki lub przejmując Twoich klientów.

Potrzebujesz usług zaufania? Wykup niezawodną kwalifikowaną pieczęć elektroniczną na pieczeckwalifikowana.pl.

Jak zarejestrować znak towarowy?

Jeśli decydujesz się na zastrzeżenie znaku towarowego, musisz wiedzieć, do osiągnięcia tego celu konieczne jest przejście procedur i uzyskanie zgody UPRP. Cały proces rejestracji znaku towarowego może zająć nawet kilkanaście miesięcy.

O tym, czy dane oznaczenie, znak dźwiękowy itp. może zostać uznane za znak towarowy, każdorazowo decyduje UPRP, czyli Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.

Procedura przyznawania znaku towarowego

Procedura przyznawania znaku towarowego składa się z kilku głównych etapów – są one następujące:

  • etap badań – UPRP bada, czy wniosek o rejestrację jest prawidłowo wypełniony, czy wniesiono wymagane opłaty itp.;
  • okres sprzeciwowy – trwa on trzy miesiące; w tym czasie podmioty trzecie mogą zgłosić sprzeciw (argumentując swoją decyzję np. tym, że dany znak jest już wykorzystywany przez inny podmiot);
  • postępowanie sprzeciwowe – podejmowane, jeśli w okresie sprzeciwowym zostanie dokonane zgłoszenie;
  • właściwa rejestracja – jeśli nie zgłoszono sprzeciwu (lub też nie został on uznany), UPRP wydaje decyzję o przyznaniu warunkowej ochrony. Po wniesieniu niezbędnych opłat zostaje wydane świadectwo ochronne na znak towarowy i kończy się proces rejestracji.

Jakie dokumenty dołączyć?

Wśród dokumentów, jakie należy złożyć w UPRP, znajdują się m.in.:

  • zgłoszenie znaku towarowego w celu uzyskania prawa ochronnego,
  • dowód pierwszeństwa/oświadczenie o podstawie do korzystania z uprzedniego pierwszeństwa,
  • regulamin znaku.

Dokumenty można złożyć do UPRP osobiście lub poprzez pełnomocnika (pełnomocnictwo oznacza dodatkowe opłaty).

Co obejmuje znak towarowy?

W przytoczonym przez nas fragmencie ustawy znajduje się krótka definicja znaku towarowego. Co jednak powinniśmy rozumieć przez znajdujące się tam określenie „każde oznaczenie”? To również wyjaśniają przepisy; zgodnie z nimi może być to na przykład:

  • rysunek (element graficzny),
  • litera (a także litery składające się na tekst),
  • cyfry (oraz połączenie cyfr i liter), kolor (lub mieszanina kolorów),
  • forma przestrzenna,
  • kształt towaru lub opakowania,
  • gest,
  • kolor.

Tym samym, znakiem towarowym może być np. znane hasło reklamowe czy charakterystyczne logo firmowe. To jednak jedynie najbardziej oczywiste formy znaków towarowych. Zaliczają się do nich również kształty (np. kształt butelki indywidualny dla danej wody mineralnej, charakterystyczna bryła samochodu), kolory (np. konkretny odcień fioletu używany Milkę, albo charakterystyczny róż T-Mobile).

Co nie może być znakiem towarowym?

Wiesz już, że znakiem towarowym może być np. rysunek, oznaczenie tekstowe czy sygnał dźwiękowy. Przedsiębiorcy mają zatem wiele możliwości, jeśli chcą zarejestrować znak towarowy. Rejestracja znaku towarowego nie może być jednak zastosowana w każdym przypadku. Wręcz przeciwnie, trzeba bowiem liczyć się z pewnymi ograniczeniami.

Znak towarowy nie może być zastosowany w odniesieniu m.in. do istniejących w realnym świecie elementów geograficznych (rozumie się przez to np. miasta, ale także nazwy gór, jezior czy rzek). Do kategorii, której nie można objąć ochroną poprzez nadanie jej statusu znaku towarowego, należą np. takie obiekty, które:

  • zostały zgłoszone w złej wierze, w celu obrazy osoby trzeciej, całej społeczności lub instytucji;
  • są sprzeczne z porządkiem publicznym bądź dobrymi obyczajami;
  • opierają się na elementach o tzw. wysokiej wartości symbolicznej. Rozumie się przez to symbole o istotnym znaczeniu z punktu widzenia kulturowego (np. hidżab w kraju muzułmańskim), patriotycznym (dobrym przykładem jest tu złożony z liter „P” oraz „W” znak Polski Walczącej) czy religijnym (krzyż, menora itp.);
  • zawierają symbole Rzeczypospolitej Polskiej (hymn, godło, flaga biało-czerwona), oznaczenia stosowane przez organizacje paramilitarne, siły porządkowe, jednostki wojskowe itp.;
  • wprowadzałyby w błąd co do faktycznego pochodzenia danego towaru. Przykładowo, znak towarowy dla mebli w stylu skandynawskim, które są jednak wytwarzane w Polsce, nie powinien zawierać konturów czy kolorów typowych dla Szwecji.

W takich sytuacjach rejestracja znaku towarowego nie zostanie dokonana.

Rejestracja znaku towarowego jest sposobem na to, by chronić markę przed zakusami konkurencji. Pozwala też firmie na kontrolowanie wizerunku swojej marki i walkę z podmiotami, które usiłują wykorzystać jej sukces i „podebrać” klientów.

Pieczęć kwalifikowana – wygodne rozwiązanie dla Twojej firmy

Pieczęć kwalifikowana to usługa zaufania przeznaczona dla osób prawnych. Za jej pomocą potwierdzisz, że dokument jest autentyczny i nie został naruszony. To niezawodne narzędzie w kontaktach z kontrahentami i wewnętrznych działaniach firmy. Pieczęć elektroniczną pochodząca od kwalifikowanego dostawcy zaufania kupisz na pieczeckwalifikowana.pl. Jest absolutnie niezbędna, jeśli chcesz wygodnie korzystać z KSeF.

Przeczytaj więcej w kategorii prawo gospodarcze.

Czym są prawa autorskie? Co nie jest nimi objęte?

Przez
Emil Zelma
-
0
prawa autorskie

Z pojęciem „prawa autorskie” spotykamy się często – szczególnie w odniesieniu do literatury, filmów czy muzyki. Co to są prawa autorskie? Co nie może zostać nimi objęte? Jaka ochrona prawna przysługuje twórcy dzieła?

Co to są prawa autorskie?

Z formalnego punktu widzenia prawa autorskie to dyscyplina prawa cywilnego, która stanowi ważne zagadnienie na gruncie prawa własności intelektualnej.

Przez prawa autorskie rozumie się ogół uprawnień przysługujących twórcy dawnego dzieła (utworu). Co do zasady, mają one za zadanie chronić go przed kradzieżą wytworzonej własności.

Aby zostać objętym ochroną w ramach praw autorskich, nie trzeba składać żadnego wniosku, w przeciwieństwie do np. rejestracji znaku towarowego. Prawa te przysługują automatycznie, każdemu twórcy utworu, niezależnie od medium, oraz tego, czy jest on profesjonalistą, czy amatorem.

Aktem prawnym, w którego świetle twórcy przysługuje ochrona, jest ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4.02.1994 roku.

Warto przy tym mieć na uwadze, że nie każdy wytwór ludzkiej kreatywności oraz wyobraźni staje się prawem autorskim. Wręcz przeciwnie – takim prawem nie zostaną uznane na przykład:

  • idee,
  • pomysły,
  • akty prawne.

Ochrona z tytułu praw autorskich nie będzie zatem przysługiwać np. wielkim filozofom czy myślicielom w odniesieniu do wyrażanych przez nich myśli (co innego, jeśli chodzi o książki, zbiory aforyzmów itp. – w stosunku do tych wytworów prawa autorskie jak najbardziej przysługują).

Potrzebujesz usług zaufania? Wykup niezawodną kwalifikowaną pieczęć elektroniczną na pieczeckwalifikowana.pl.

Co chronią prawa autorskie?

Zakres ochrony zapewnianej przez prawa autorskie jest naprawdę szeroki. Przysługują one twórcy właściwie dowolnego dzieła, w tym np. utworu muzycznego, obrazu, materiału wideo, tekstu czy rzeźby.

To, czy w danej sytuacji przysługuje ochrona z tytułu praw autorskich, nie zależy w żaden sposób od stopnia zaawansowania prac nad dziełem. Nawet jeśli utwór nie został jeszcze zakończony, jego twórcy należą się prawa autorskie.

Jeśli chodzi o to, co chronią prawa autorskie, warto pamiętać o jeszcze jednej kwestii. Prawa autorskie przysługują natychmiast od momentu rozpoczęcia jakichkolwiek prac nad danym utworem. Zupełnie inaczej wygląda to np. w sytuacji, gdy mowa jest o znaku towarowym, który trzeba zarejestrować, a sama procedura trwa od kilku do nawet kilkunastu miesięcy.

Ile trwa ochrona praw autorskich?

Ochrona praw autorskich zaczyna przysługiwać w momencie rozpoczęcia prac nad danym utworem. Wygasa natomiast po upływie 70 lat od śmierci twórcy lub wszystkich twórców, jeśli dzieło zostało stworzone przez kilka osób. 

Takie zasady stosuje się np. w przypadku utworów słowno-muzycznych, kiedy to okres 70 lat jest liczony od momentu śmierci autora tekstu lub kompozytora muzyki (w zależności od tego, który z nich umarł później).

W sytuacji, gdy twórca nie jest znany, ten 70-letni okres jest liczony od momentu pierwszego rozpowszechnienia utworu. Długości trwania tej ochrony nie da się wydłużyć lub skrócić.

Z tego powodu, np. klasyczne utwory literackie są zazwyczaj powszechnie dostępne. 

Rodzaje praw autorskich

Można powiedzieć, że tyle jest klasyfikacji praw autorskich, ilu teoretyków zajmujących się tym zagadnieniem. Warto poznać jeden z najważniejszych podziałów, w którego ramach wyróżnia się autorskie prawa majątkowe oraz osobiste prawa autorskie. Czym się one między sobą różnią?

Autorskie prawa majątkowe

W pewnym uproszczeniu majątkowe prawo autorskie oznacza, że twórca dzieła może osiągać dochody z tytułu sprzedaży lub udostępnienia swojego utworu.

Tak rozumiane majątkowe prawo autorskie jest ograniczone w czasie. Można je również przenieść – całkowicie lub częściowo – na inny podmiot. Rozumie się przez to np. sprzedaż stworzonego tekstu innemu podmiotowi; jego faktyczny twórca otrzyma za to wynagrodzenie, ale sam nie będzie miał możliwości zarabiania na utworze w przyszłości.

Osobiste prawa autorskie

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, jeśli chodzi o osobiste prawa autorskie, które są bezpośrednio związane z osobą twórcy. Oznaczają one, że twórca może sygnować dane dzieło swoim nazwiskiem, co niekoniecznie wiąże się z otrzymywaniem wynagrodzenia. Warto przy tym wspomnieć, że osobiste prawa autorskie są niezbywalne i nieograniczone w czasie. Oznacza to, że nigdy nie można się ich zrzec lub przenieść je na inną osobę. 

Jaka jest kara za naruszenie praw autorskich?

Wśród przestępstw prowadzących do naruszenia praw autorskiego wyróżnia się:

  • pla­giat, na­ru­sze­nia praw;
  • bez­praw­ne roz­po­wszech­nia­nie;
  • utrwa­la­nie lub zwie­lo­krot­nia­nie bez zgody twórcy;
  • obrót ko­pia­mi wytworzonymi lub pozyskanymi w nielegalny sposób.

Co ciekawe, przepisy prawne nie różnicują naruszeń prawa autorskie np. pod kątem kryterium ilościowego. Oznacza to, że niezależnie od tego, czy bezprawnie rozpowszechniono jedną kopię, czy też dziesiątki egzemplarzy. Za takie przestępstwo można zostać ukaranym nawet karą pozbawienia wolności (do 3 lat).

Kiedy prawa autorskie nie są naruszane?

Rzecz jasna, przepisy prawne dopuszczają korzystanie z cudzego działa. Takie rozwiązanie jako tzw. dozwolony użytek i zostało opisane w art. 23-35 ustawy z dn. 4.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

O tym, w jaki sposób można korzystać z cudzych dzieł, jasno mówi art. 34 ustawy:

Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. Twórcy nie przysługuje prawo do wynagrodzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Czy można się zrzec praw autorskich?

Niemożliwe jest zrzeczenie się opisywanych przez nas praw osobistych, ale przeniesienie praw autorskich majątkowych – jak najbardziej. Co więcej, takie rozwiązanie jest chętnie praktykowane, ponieważ pozwala ono na osiąganie dochodów z tytułu wytworzonych przez siebie dzieł. Praktyka pokazuje, że na przeniesienie praw autorskich majątkowych decydują się na przykład:

  • copywriterzy,
  • programiści,
  • twórcy tekstów do utworów muzycznych.

Prawa autorskie mają na celu ochronę twórców różnego rodzaju dzieł przed zawłaszczeniem ich sobie przez osoby trzecie. Trzeba koniecznie o nich pamiętać, kiedy zamierzasz udostępniać lub wykorzystać cudzy utwór.

Pieczęć kwalifikowana – wygodne rozwiązanie dla Twojej firmy

Pieczęć kwalifikowana to usługa zaufania przeznaczona dla osób prawnych. Za jej pomocą potwierdzisz, że dokument jest autentyczny i nie został naruszony. To niezawodne narzędzie w kontaktach z kontrahentami i wewnętrznych działaniach firmy. Pieczęć elektroniczną pochodząca od kwalifikowanego dostawcy zaufania kupisz na pieczeckwalifikowana.pl. Jest absolutnie niezbędna, jeśli chcesz wygodnie korzystać z KSeF.

Przeczytaj więcej w kategorii prawo gospodarcze.

Na czym polega rachunek zysków i strat, czyli rachunek wyników?

Przez
Redakcja
-
0
rachunek zysków i strat

Ważnym elementem prowadzenia działalności gospodarczej jest ewidencja księgowa. Dzięki niej można nie tylko ustalić podstawę opodatkowania, ale także – co jest równie ważne – poznać kondycję finansową firmy. Jednym z ważnych źródeł informacji jest rachunek zysków i strat, określany również jako tzw. rachunek wyników. Jak się sporządza ten dokument i jakie informacje na temat spółki można dzięki temu poznać?

Czym jest rachunek zysków i strat?

Wydaje się, że już sama nazwa tego dokumentu dobrze pokazuje, czym jest rachunek zysków i strat. Dokument ten daje nam informacje na temat przychodów i kosztów w danym przedsiębiorstwie.

Kategoria finansowa Definicja z ustawy o rachunkowości Komentarz
Koszt „uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych […], które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru […]” Koszty ponoszone w związku z prowadzoną działalnością biznesową
Przychód „uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych […], które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru […]” Przychody, które są efektem ponoszonych nakładów i kosztów

Źródło: opracowanie własne, ustawa o rachunkowości.

W rachunku wyników zestawia się przychody i koszty w trzech różnych przekrojach – są one następujące:

  • działalność podstawowa – ujmuje się tu wpływy i wydatki związane z codziennym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa. Zalicza się tu np. przychody ze sprzedaży towarów, koszty wytworzenia produktów, amortyzację, wynagrodzenia, koszty usług obcych, opłaty za energię itp. Więcej na ten temat powiemy w dalszej części tekstu;
  • pozostała działalność operacyjna – wpływy i wydatki związane jedynie pośrednio z funkcjonowaniem firmy. Są to transakcje, które dotyczą danej spółki, ale nie głównego przedmiotu jej działalności. Przykładowo, zalicza się tu przychody z tytułu sprzedaży maszyn czy innych środków trwałych oraz koszty z tym związane. Gdyby jednak była to firma, która zajmuje się handlem maszynami, to wpływy i wydatki z tym związane zaliczalibyśmy do działalności podstawowej;
  • działalność finansowa – koszty i przychody związane z wypłatą oraz otrzymywaniem dywidend, różnicami kursowymi czy aktualizacją wyceny inwestycji.

Po zestawieniu wszystkich przychodów i kosztów uzyskuje się zysk brutto. Obliczona w ten sposób wartość to podstawa opodatkowania podatkiem dochodowym. Po odjęciu podatku uzyskujemy zysk netto.

Rachunek zysków i strat to najważniejszy – obok bilansu jest – element sprawozdania finansowego. Ujmuje się w nim koszty i przychody z danego okresu czasowego – zazwyczaj dwunastu miesięcy. 

Rachunek wyników nie tylko pokazuje, jaka jest wysokość podatku dochodowego i zysku. Wartości przychodów i kosztów można wykorzystać do analizy finansowej spółki (w tym szczególności poziomu rentowności).

Rachunek zysków i strat można przygotowywać na dwa różne sposoby. Różnią się one między sobą sposobem, w jaki prezentuje się działalność podstawową operacyjną. W związku z tym wyróżniamy wariant porównawczy oraz kalkulacyjny.

Rachunek zysków i strat – wariant porównawczy

W wariancie porównawczym koszty działalności podstawowej dzielimy według rodzajów. Jakie są to koszty? Podstawowy opis znajdziecie w tabeli – w księgowości są to konta zespołu 4, potocznie określane jako czwórki:

Koszt w wariancie porównawczym Krótki opis
Amortyzacja Odpisy amortyzacyjne środków trwałych
Zużycie materiałów i energii Zużycie energii elektrycznej, paliwa, opakowań itp.
Usługi obce Usługi w postaci np. zewnętrznej księgowości, transportu towarów, obsługi bankowej, wynajmu sprzętu budowlanego itp.
Podatki i opłaty, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia Takie obciążenia publicznoprawne jak np. podatki: od nieruchomości, środków transportowych czy akcyzowe. Oprócz tego kosztem podstawowym są również wydatki na szkolenia BHP, szkolenia pracownicze itp.
Wynagrodzenia Wynagrodzenia pracownicze
Pozostałe koszty rodzajowe Są to np. koszty podróży służbowych czy składki na ubezpieczenia majątkowe

Źródło: opracowanie własne

Rachunek zysków i strat – wariant kalkulacyjny

Mniej rozbudowana (ale niekoniecznie prostsza!) jest ewidencja kosztów działalności podstawowej w oparciu o wariant kalkulacyjny. Są to koszty w układzie funkcjonalnym, czyli konta zespołu 5. Wśród nich wyróżnia się:

  • koszty sprzedanych produktów – dzieli się je na bezpośrednie (zużycie materiałów, wynagrodzenia) oraz pośrednie (takie, których nie można bezpośrednio przyporządkować do jednostki produktu; mogą być to np. koszty energii czy ogrzewania budynku);
  • wartość sprzedanych towarów i materiałów;
  • koszty sprzedaży – związane np. z transportem czy ubezpieczeniem towaru;
  • koszty ogólnego zarządu (płace dla administracji, utrzymanie biura, zarządzanie przedsiębiorstwem, ochrona obiektu, konserwacja powierzchni itp.).

Kto sporządza rachunek zysków i strat?

O tym, kto sporządza rachunek zysków i strat, decyduje ustawa o rachunkowości. Zobowiązane są do tego m.in. następujące podmioty:

  • spółki handlowe, w tym m.in. spółki akcyjne oraz spółki z o.o.,
  • pozostałe podmioty, jeżeli ich przychody za poprzedni rok nie przekroczyły równowartości 2 mln euro.

Oprócz tego nic nie stoi na przeszkodzie, by księgi rachunkowe prowadziły pozostałe podmioty. W takiej sytuacji sporządzenie rachunku zysków i strat również będzie konieczne (wraz z bilansem czy rachunkiem przepływów pieniężnych).

Sposoby sporządzania rachunku zysków i strat w Polsce

Jeśli wpiszesz w wyszukiwarce internetowej takie hasła jak np. „rachunek zysków i strat wzór”, „rachunek zysków i strat wariant porównawczy Excel”, z łatwością znajdziesz arkusze kalkulacyjne do wypełnienia. Rzecz jasna, profesjonalni księgowości działają w oparciu o systemy komputerowe, które przygotowują sprawozdanie finansowe, w tym także rachunek wyników, na podstawie zapisów księgowych.

Więcej przeczytasz w kategorii Koszty.

Czym jest bilans w rachunkowości?

Przez
Redakcja
-
0
bilans

Nieodłącznym elementem prowadzenia działalności biznesowej jest sporządzanie ewidencji rachunkowej. Warto jednak pamiętać, że rachunkowość to nie tylko wystawianie faktur. Wręcz przeciwnie – zapisy na kontach służą do tego, by móc stworzyć tzw. bilans. Czym jest bilans w rachunkowości? Jakie informacje zawiera ten dokument? Bilans a sprawozdanie finansowe – jaka jest różnica?

Bilans w rachunkowości

Bilans to jeden z najważniejszych dokumentów wykorzystywanych w rachunkowości. Pokazuje on, jaka jest wysokość oraz struktura:

To, jak zbudowany jest bilans, w uproszczony sposób przedstawia poniższa tabela:

Aktywa Pasywa
Trwałe Kapitał własny
Obrotowe Kapitał obcy Zobowiązania długoterminowe
Zobowiązania krótkoterminowe
Suma aktywów = Suma pasywów

Według najbardziej ogólnego podziału bilans dzieli się na aktywa (trwałe i obrotowe) oraz aktywa (kapitał własny i obcy).

Aktywa to inaczej majątek przedsiębiorstwa. To właśnie dzięki wykorzystaniu aktywów spółka może prowadzić swoją działalność. Oczywiście, aby było to możliwe, konieczne jest finansowanie działalności gospodarczej – to właśnie dlatego w bilansie wyróżniamy również pasywa, czyli źródła finansowania działalności biznesowej.

Przejdź do dalszej części tekstu – opiszemy, co wykazuje się w bilansie, a czego nie. Wyjaśnimy również, jaka jest różnica między bilansem a sprawozdaniem finansowym.

Czy wiesz, że…?

Pieczęć kwalifikowaną w najniższej cenie znajdziesz na pieczeckwalifikowana.pl.

Co się wykazuje w bilansie?

Jak już wiesz, bilans dzieli się na aktywa i pasywa. Jeśli chodzi o te pierwsze, rozróżniamy aktywa trwałe i obrotowe. Najważniejszym kryterium jest w tym przypadku okres czasu, przez jaki przedsiębiorca planuje wykorzystywać dany składnik majątku.

Majątek wykorzystywany przez spółkę przez co najmniej dwanaście miesięcy to majątek trwały; w pozostałych przypadkach mówi się o aktywach obrotowych. Oprócz tego stosuje się również kryterium wartości – według ogólnych zasad majątek o wartości początkowej min. 10 000 zł zalicza się do środków trwałych.

Wśród aktywów wyróżnia się m.in. takie składniki majątku jak:

  • nieruchomości,
  • prawa autorskie, licencje, wartości niematerialne i prawne,
  • majątek rzeczowy, w tym np. maszyny, samochody itp.,
  • należności handlowe od odbiorców,
  • instrumenty finansowe,
  • gotówka, środki na rachunku bankowym,
  • materiały, towary (wyroby) gotowe,

czyli – w pewnym uproszczeniu – wszystko to, co na wykorzystuje się do rozwoju działalności.

Pasywa nie są tak różnorodne jak aktywa. Generalnie, najważniejszą rolę wśród nich odgrywają:

  • zobowiązania, które spółka musi uregulować wobec dostawców, banków, firm leasingowych, organów podatkowych, ZUS itp.,
  • kapitał własny, wśród nich m.in. zysk wypracowany przez firmę w poprzednich okresach oraz udziały wniesione przez właścicieli spółki.

Co nie wchodzi do bilansu?

Jeśli w przedsiębiorstwie prowadzi się księgi rachunkowe (jest tak np. w spółce z o.o.), właściwie każda operacja gospodarcza jest ujmowana na kontach. Nie oznacza to jednak, że absolutnie wszystkie zapisy z wszystkich tych kont znajdą się ostatecznie w bilansie. Wręcz przeciwnie – w rachunkowości jest coś takiego jak ewidencja pozabilansowa. Ujmuje się w niej np. takie operacje jak:

  • zobowiązania warunkowe – są to takie zobowiązania, które powstaną w przyszłości TYLKO WTEDY, gdy zaistnieją określone okoliczności (na razie jednak nie powstały). Przykładowo, mogą być to kary finansowe na wypadek, gdyby spółka przegrała sprawę sądową. Zasada ta działa również w drugą stronę. Jeśli przedsiębiorstwo ma w swoich księgach należności umorzone, ale jeszcze nieprzedawnione, a także należności przewidziane w umowach przedwstępnych, wykazuje się ich wartość na koncie „należności warunkowe”;
  • środki trwałe w likwidacji – takie składniki majątku, które już postawiono w stan likwidacji, ale jeszcze nie zostały zniszczone, rozmontowane itp. Zapis ten ma zatem charakter przejściowy;
  • zapasy obce – rozumie się przez to takie wyroby gotowe (towary handlowe) czy opakowania, które nie są (już) własnością przedsiębiorstwa. Może tak się zdarzyć np. w sytuacji, gdy nabywca nie odebrał towarów z siedziby sprzedawcy.

Operacje te nie mają wpływu na wartość majątku przedsiębiorstwa, ponieważ nie zmniejszają/zwiększają sumy bilansowej.

Jak zrobić bilans? Krok po kroku

W naszym krótkim tekście nie pokażemy Ci dokładnie, jak zrobić bilans. Jest to zadanie, ponieważ wymaga wieloletniego doświadczenia oraz dobrej znajomości przepisów prawnych. Generalnie jednak  przygotowanie bilansu obejmuje takie etapy jak:

  • zamknięcie kont na dany dzień (zazwyczaj jest to dzień zakończenia rocznego okresu sprawozdawczego, czyli 31 grudnia),
  • uzgodnienie sald,
  • wycena aktywów znajdujących się w majątku spółki.

Podczas przygotowywania bilansu należy pamiętać o tym, że suma bilansowa musi być taka sama w przypadku aktywów oraz pasywów. 

Czy bilans to to samo, co sprawozdanie finansowe?

Czasem pojęcia „bilans” oraz „sprawozdanie finansowe” stosuje się zamiennie. Tymczasem, terminy te odnoszą się do innych elementów rachunkowości. Sprawozdanie to najważniejszy dokument pokazujący, jaka jest kondycja finansowa danego przedsiębiorstwa. Jego zakres jest jednak szerszy w porównaniu z pokazującym stan majątku firmowego bilansem – oprócz tego dokumentu sprawozdanie obejmuje również:

  • rachunek zysków i strat (czasem określany również jako tzw. rachunek wyników) – dokument ten, jak sama nazwa wskazuje, przedstawia, jak w danym okresie kształtują się wpływy i wydatki przedsiębiorstwa;
  • rachunek przepływów pieniężnych (ang. cash flow) – pokazuje on, jak wygląda przepływ gotówki w spółce. Przepływy te dzieli się na: operacyjne (związane stricte z działalnością firmy, w tym np. wypłata wynagrodzeń), finansowe (odsetki itp.) oraz inwestycyjne (np. zakup maszyn budowlanych czy nieruchomości);
  • pozostałe, tzn. zestawienie zmian w kapitale własnym oraz informacja dodatkowa.

Pieczęć kwalifikowana – wygodne rozwiązanie dla Twojej firmy

Pieczęć kwalifikowana to usługa zaufania przeznaczona dla osób prawnych. Za jej pomocą potwierdzisz, że dokument jest autentyczny i nie został naruszony. To niezawodne narzędzie w kontaktach z kontrahentami i wewnętrznych działaniach firmy. Pieczęć elektroniczną pochodząca od kwalifikowanego dostawcy zaufania kupisz na pieczeckwalifikowana.pl. Jest absolutnie niezbędna, jeśli chcesz wygodnie korzystać z KSeF.

Więcej na temat rachunkowości i wymaganych przez nią dokumentów przeczytasz w kategorii Biuro rachunkowe.

Kolejne podwyżki składek ZUS w drugiej połowie 2023 roku i w 2024 roku

Przez
Rafał Panas
-
0
podwyżki składek zus

Rekordowe podwyżki składek ZUS czekają przedsiębiorców w 2024 roku. Jednak niektórzy przedsiębiorcy zapłacą więcej już od lipca 2023 roku. Sprawdzamy, co musisz wiedzieć o składkach na ubezpieczenia społeczne w najbliższym roku. 

Podwyżki składek ZUS – jak obliczyć składki ZUS w 2023 roku?

Składki opłaca się od zadeklarowanej kwoty, która nie może być niższa od 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Minimalna podstawa, od której liczona jest składka w 2023 roku, wynosi 4161 zł. Przedsiębiorca może zadeklarować wyższą podstawę, aby w przyszłości otrzymać wyższe świadczenia, np. emerytalne.

W 2023 roku minimalna składka na ubezpieczenie społeczne wynosi w sumie 1418,48 zł (1316,54 zł bez dobrowolnej składki chorobowej) plus minimum 314,10 zł składki zdrowotnej).

Podwyżki składek ZUS – ubezpieczenie zdrowotne

Przyjrzyjmy się ubezpieczeniu zdrowotnemu. U osób rozliczających się z podatku na zasadach ogólnych składka zdrowotna stanowi 9 proc. dochodu z działalności gospodarczej, a dla rozliczających się w formie podatku liniowego 4,9 proc. dochodu. 

Jeżeli dochód będzie niższy niż minimalne wynagrodzenie, to wysokość składki stanowi 9 proc. minimalnego wynagrodzenia (314,10 zł). Dla przedsiębiorców na ryczałcie miesięczna składka zdrowotna to 9 proc. zryczałtowanej podstawy, w zależności od przychodu (376,16 zł, 626,93 zł, 1128,48 zł). Przedsiębiorcy mają też obowiązek rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.

Osoba, która dopiero zaczyna działalność gospodarczą, ma prawo do Ulgi na start – przez 6 miesięcy płaci tylko składkę zdrowotną. Po tym okresie przysługuje mu przez 24 miesiące obniżona składka od preferencyjnej podstawy, nie niższej niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Podatnicy, którzy prowadzili w poprzednim roku kalendarzowym działalność przez przynajmniej 60 dni, a ich przychód nie przekroczył 120 tys. zł, mogą też skorzystać z Małego ZUS Plus (przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności). Podstawa wymiaru składek nie może być niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia i wyższa niż 60 proc. prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego.

Jak widać, system składkowy nie należy do przejrzystych. Warto skorzystać z kalkulatora do obliczania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przygotowanego przez ZUS.

Podwyżki składek ZUS – czy w 2023 roku wzrósł ZUS? 

Płaca minimalna sięgnęła w styczniu 2023 roku 3490 zł i automatycznie wzrosła wysokość stawek ZUS.

Jednak podwyżka ZUS w 2023 roku nie obejmie wszystkich przedsiębiorców. Dotyczy tylko płacących preferencyjne składki przez 24 miesiące. Dla takich osób obniżona podstawa nie może być niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Płaca minimalna urosła i dlatego od stycznia do czerwca 2023 r. młodzi przedsiębiorcy płacą 331,26 zł od podstawy 1047 zł. 

Jednak to nie koniec zmian.

Podwyżki składek ZUS – podwyżki składek ZUS w 2023 roku

Kolejny wzrost płacy minimalnej zaplanowano od lipca 2023 roku, tym razem do 3600 zł. To oznacza, że osoby płacące preferencyjne składki przeleją do ZUS-u 341,72 zł (lipiec – grudzień 2023 r.).

Przypomnijmy, że w przypadku pozostałych przedsiębiorców ZUS jest ustalany na podstawie 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Ich też czekają podwyżki – w 2024 roku.

Różnice w składkach standardowych i preferencyjnych w 2023 roku zebraliśmy w poniższej tabeli:

preferencyjne składki (podstawa 30 proc. minimalnego wynagrodzenia brutto) – do 30 czerwca 2023 preferencyjne składki (podstawa 30 proc. minimalnego wynagrodzenia brutto) – od 1 lipca 2023 składki standardowe (60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto)
składka emerytalna

19,52 proc.

 204,37 zł 210,82 zł 812,23 zł
Składka rentowa 8 proc. 83,76 zł 86,40 zł 332,88 zł
Składka (dobrowolna) chorobowa

2,45 proc.

 25,65 zł 26,46 zł 101,94 zł
Składka wypadkowa 1,67 proc. (dla przedsiębiorcy, który nie zgłasza do ubezpieczenia wypadkowego więcej niż 9 osób) 17,48 zł 18,04 zł 69,49 zł
Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy 2,45 proc. 0 0 101,94 zł
suma 331,26 zł 341,72 zł 1418,48 zł

 

Dobra wiadomość? Podwyżka minimalnego wynagrodzenia nie przełoży się na podwyżkę minimalnej składki zdrowotnej. Składka zdrowotna przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych lub liniowo obowiązuje na cały rok składkowy, czyli od 1 lutego 2023 r. do 31 stycznia 2024 r. 

Podwyżki składek ZUS w 2024 roku

Przedsiębiorcy zapłacą w 2024 roku wyższy ZUS – o 175,70 zł miesięcznie. Ma to związek z planowanym podwyższeniem prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. 

Według rządu przeciętne wynagrodzenie wyniesie w przyszłym roku 7794 zł. To znaczy, że składki ubezpieczenia społecznego sięgną 1594,19 zł (przypomnijmy, że w 2023 roku to 1418,48 zł). Do tych składek należy doliczyć ubezpieczenie zdrowotne.

Podwyżek muszą się spodziewać również przedsiębiorcy na Małym ZUS. I to dużych – o ok. 20 proc. Dlaczego? Ze względu na wzrost wynagrodzenia minimalnego.

Oto jak rosła i będzie rosła składka w ramach Małego ZUS (miesięcznie):

  • do lipca 2023 roku – 331,26 zł, 
  • od lipca – 341,72 zł,
  • od stycznia do lipca 2024 roku – 402,78 zł,
  • od lipca do grudnia 2024 – 408,17 zł.

Podwyżki obejmą również składkę zdrowotną. Jej minimalny poziom wzrośnie w styczniu 2024 roku do 381,78 zł. To o 67,78 zł więcej niż teraz.

1...545556...108Strona 55 z 108

PoradnikBiznesu.pl to ogólnodostępny i bezpłatny serwis informacyjny skierowany do szeroko definiowanego biznesu. Jest rozwinięciem bloga programu Mała Księgowość Rzeczpospolitej cieszącego się popularnością od przeszło 20 lat. Wydawcą serwisu jest e-Kiosk SA.

Najnowsze

Powód wypowiedzenia umowy o pracę – jakie musi być uzasadnienie?

Mateusz S - 0
Wypowiedzenie umowy o pracę nie jest decyzją arbitralną – wymaga przyczyny, którą można uzasadnić i obronić w świetle prawa. Kodeks Pracy zakłada równowagę stron...

Jak zmienić adres w ZUS? Zmiana danych – zgłoszenie

Mateusz S - 0
Każda zmiana danych osobowych lub adresowych powinna zostać zgłoszona do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w określonym terminie – nie z przyzwyczajenia biurokratycznego, lecz z konieczności...

Wynagrodzenie zasadnicze 2025 – brutto czy netto? Czym jest?

Mateusz S - 0
Wynagrodzenie zasadnicze stanowi fundament każdej umowy o pracę – to kwota, od której zaczyna się cała konstrukcja wynagrodzenia. W 2025 roku jej znaczenie rośnie,...

Najchętniej czytane

Nierejestrowana działalność gospodarcza. Jak zarabiać bez rejestracji?

Redakcja - 0
Firma na próbę, zarabianie bez firmy. Choć nierejestrowana działalność gospodarcza ma różne oblicza, pozostaje dobrym sposobem na przetestowanie pomysłu na biznes. Na czym dokładnie...

Czynny żal do Urzędu Skarbowego – kiedy należy go złożyć? Wzór

Redakcja - 0
Jak wygląda czynny żal? Wzór pozwoli szybciej go wypełnić. Zobacz, jak wygląda. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby można było złożyć czynny żal. Przeczytaj...

Jak sprawdzić decyzję ZUS? Gdzie znajdziesz status decyzji w sprawie przyznania świadczenia? 

Szymon Ostrowski - 0
ZUS wydaje sporo decyzji, zarówno takich dotyczących określenia wysokości emerytury czy renty, jak i wypłaty innych zasiłków np. chorobowego. Jeśli zastanawiasz się, jak sprawdzić...

Na skróty

Copyright: eContentLab / e-Kiosk SA 2023