Strona główna Blog Strona 95

Koszty prowadzenia działalności gospodarczej – co można do nich włączyć?

0
koszty prowadzenia działalności gospodarczejc

Czym są koszty prowadzenia działalności gospodarczej? Co trzeba brać pod uwagę, jeśli chcesz wliczyć określony wydatek w koszty? Z czym się to wiąże? Przeczytaj i dowiedz się więcej.

Żeby móc zaliczyć konkretny wydatek do kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, które obniżają podstawę opodatkowania, trzeba umieć udowodnić, że dany wydatek jest z nią związany. Jak to zrobić?

Co można wliczyć w koszty?

Przedsiębiorcy mają ten przywilej, że mogą obniżyć podstawę opodatkowania poprzez zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu określonych wydatków. Podstawą są oczywiście towary handlowe, czyli wszystko to, co przedsiębiorca kupuje, by odsprzedawać swoim klientom. Logiczne jest więc, że może on takie zakupy wliczyć w koszty działalności, bo bezwzględnie są związane z prowadzeniem działalności. Mało tego. W księdze przychodów i rozchodów są one również oznaczane po prostu jako „zakup towarów handlowych”.

Co, jednak gdy przedsiębiorca świadczy usługi, nie sprzedaje realnych produktów albo też chce skorzystać w pełni z prawa do obniżenia podstawy opodatkowania i chce „wliczać w koszty” również inne wydatki? Mogą to być przecież np. koszty paliwa do samochodu, koszty wynajmu nieruchomości, czy zakup odzieży ochronnej albo artykułów biurowych.

CZYTAJ TAKŻE: Umowa B2B z pracownikiem. Jakie koszty dla pracodawcy?

Koszty prowadzenia działalności gospodarczej

Część wydatków, jak wspomniana już odzież ochronna, czy artykuły biurowe jako elementy potrzebne w działalności, będziesz mógł bez problemu zaliczyć do kosztów.

Podstawowa zasada zaliczania wydatków do kosztów działalności obowiązuje w momencie, gdy dany wydatek jest bezpośrednio związany z prowadzoną działalnością. Idzie za nią uprawnienie do obniżania podatku naliczonego. Obowiązek udowodnienia, że tak jest, leży w gestii przedsiębiorcy. Co za tym idzie, każdy wydatek może być zakwestionowany przez urzędników skarbowych podczas kontroli.

Jak zmniejszyć szansę na odrzucenie wydatku przez „skarbówkę”?

Przede wszystkim musimy umieć udowodnić, że dany wydatek faktycznie był związany z działalnością. Dlatego zawsze warto zastanowić się, w jaki sposób będziemy w stanie wykazać, że faktycznie musieliśmy go ponieść.

Dyskusyjne może być np. „wliczanie w koszty” 4 czy 5 samochodów, gdy działalność polega na świadczeniu usług dziennikarskich lub graficznych, czy zakup betoniarki do budowy własnego domu, gdy nie prowadzimy działalności budowlanej. Jeśli jednak będziemy w stanie zawsze udowodnić, że konkretny wydatek ponieśliśmy w związku z prowadzeniem biznesu, możemy być spokojni.

Bardzo dobrym pomysłem jest oznaczanie, opisywanie każdego z dokumentów, tak by wiedzieć, po co potrzebny był dany wydatek. To szczególnie ważne, ponieważ urząd może kontrolować wszystkie dokumenty pięć lat wstecz. Bez dokładnego opisu możemy mieć problem z opisem, co się działo kilkanaście miesięcy wcześniej.

CZYTAJ TAKŻE: Formy opodatkowania działalności gospodarczej. Jak płacisz najniższe podatki?

Co można wpisać w koszty prowadzenia działalności gospodarczej?

Bardzo trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy konkretny wydatek uznaje się za koszt uzyskania przychodu. Wiele zależy oczywiście od rodzaju prowadzonej działalności. Firma księgowa będzie mogła „wrzucać w koszty” bardzo dużo artykułów biurowych.

Jeśli dodatkowo w PKD działalności mamy wpisaną też np. działalność fotograficzną, to będziemy mogli kupować akcesoria do robienia zdjęć. O ile oczywiście wykorzystasz go  w działalności. Trudne do udowodnienia może być np. zakupienie profesjonalnego aparatu fotograficznego do wykonania jednorazowej sesji zdjęciowej.

Może się bowiem okazać, że urzędnicy uznają, że korzystniej byłoby taką usługę zamówić na zewnątrz. Jeśli nie masz problemu z udowodnieniem, że takie rozwiązanie było lepsze, nie ma powodów do obaw. Podkreślamy – to na tobie, przedsiębiorcy ciąży udowodnienie, że dany wydatek był zasadny.

Co można wliczyć w koszty?

Jeśli więc kupujesz aparat, dołącz kilka przykładowych zdjęć, które nim wykonałeś albo przynajmniej wiedz, czy wystawiłeś fakturę przychodową związaną z zakupem, którego dokonałeś. To podstawowy dowód.

Pozostając przy przykładzie aparatu fotograficznego: możesz kupić sprzęt, jeśli wśród twoich faktur przychodowych jest faktura, która potwierdza np. zrobienie sesji zdjęciowej. Jeśli jednak kupujesz go po to, by robić zdjęcia swoich produktów, dobrze będzie to udowodnić, chociażby przez możliwość wskazania konkretnych zdjęć produktowych, zamieszczonych w sklepie internetowym, który prowadzisz.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

Jak sprawdzić wiarygodność kontrahenta?

0
wiarygodność

Wiarygodność kontrahenta to bardzo ważny element prowadzenia firmy. Nierzetelny płatnik nie raz „wyłożył” inne biznesy na łopatki.

Podstawą udanej współpracy biznesowej jest uczciwość i wiarygodność partnerów biznesowych. Sprawdzenie, czy dany kontrahent jest wypłacalny i czy rzetelnie dokonuje płatności, nie jest łatwe. A wiarygodność płatnicza jest jednym z ważniejszych elementów biznesu.

Analiza wiarygodności płatniczej

Nawiązując współpracę z nowym klientem, najczęściej sprawdzamy kompetencje i umiejętności jego zespołu. Sprawdzamy oficjalnie dostępne dane rejestrowe, osoby reprezentujące kontrahenta. Trudno jest jednak na pierwszy rzut oka sprawdzić, czy ten kontrahent jest wiarygodny finansowo.

Zanim więc rozpoczniemy współpracę, dobrze będzie poznać opinie o danym kontrahencie (choćby dostępne w internecie), zorientować się jak bardzo dana firma jest znana branży. Często z rozmów z innymi współpracującymi firmami można się dowiedzieć, czy nasz potencjalny kontrahent nie zalega innym z płatnościami.

Sprawdzanie wiarygodności firmy w internecie

Choć warto poznawać opinie o naszym potencjalnym partnerze biznesowym, które są dostępne w internecie, warto podchodzić do nich z rezerwą. Może się zdarzyć, że pozytywne opinie są kupionymi opiniami reklamowymi (niemającymi wiele wspólnego z rzeczywistością).

Na szczególną uwagę należy zważać w odniesieniu do opinii anonimowych. Właśnie dlatego nieocenione stają się media społecznościowe. Eksperci od windykacji przekonują, że sporo wiedzy przynosi nam podejście potencjalnego kontrahenta do innych partnerów biznesowych i klientów. Dużo możemy dowiedzieć się, obserwując, w jaki sposób udzielane są odpowiedzi na pytania klientów czy kontrahentów.

Rejestr sądowy

Warto pamiętać, że wielu przedsiębiorców traci pieniądze, trafiając na nierzetelnych kontrahentów z własnej winy. Nie wykorzystują oni bowiem najprostszej dostępnej metody sprawdzenia legalności działania firmy, z którą chcemy współpracować. Chodzi mianowicie o sprawdzenie kontrahenta w państwowych rejestrach.

Jak pokazuje doświadczenie windykatorów, tylko kilka procent przedsiębiorców sprawdza, czy firma, z którą chcą rozpocząć współpracę, istnieje i kto jest jej reprezentantem. Te rejestry to Centralna Ewidencja Działalności Gospodarczej albo Krajowy Rejestr Sądowy. Wszystkie informacje zawarte w tych rejestrach są darmowe.

Jakie dane są dostępne w CEIDG?

Zaglądając do CEiDG możemy się dowiedzieć, czy kontrahent prowadzi aktywną działalność, czy może ją zawiesił lub wyrejestrował.

Zaświadczenie o niezaleganiu z podatkami

Choć rzadko się to zdarza, warto poprosić kontrahenta o zaświadczenie o niezaleganiu z płatnością podatków. Kontrahent powinien o taki dokument wystąpić do urzędu skarbowego. Musi to zrobić samodzielnie. Jeśli chcesz takie zaświadczenie uzyskać samodzielnie, musisz poprosić kontrahenta o wyrażenie zgody na pozyskanie takich informacji. Taka zgoda musi być pisemna.

CZYTAJ TAKŻE: Jak działa BIK i czym różni się od BIG?

Baza dłużników

Czasem warto też zainwestować w pozyskanie informacji z baz dłużników. Warto wiedzieć, że bazy dłużników są przedsięwzięciami komercyjnymi i żeby dane jakiejś firmy się w niej znalazły, muszą tam być do niej zgłoszone przez wierzyciela. Póki żaden z nich nie zgłosi dłużnika w jednej z baz, to nawet jeśli firma będzie zalegała z należnościami, dług nie będzie widoczny.

CZYTAJ TAKŻE: Zmiana biura rachunkowego w trakcie roku podatkowego

Jak działają wywiadownie gospodarcze?

Na rynku działają też wywiadownie gospodarcze. To firmy, które odpłatnie dostarczają określone informacje o naszym potencjalnym kontrahencie. Oprócz podstawowych danych adresowych, w zestawieniu dostarczonym przez wywiadownię gospodarczą mogą znaleźć się również wyniki finansowe, wartość kapitału, a także zmiany w składzie kierownictwa.

Poznaj pozostałe artykuły z kategorii Działalność gospodarcza.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

Wpłata składek ZUS na poczcie – czy można to zrobić?

0
wpłata składek zus na poczcie

Czy wpłata składek ZUS na poczcie jest możliwa? Co jeszcze trzeba wiedzieć o składkach ZUS? Kiedy powinieneś je zapłacić? Przeczytaj nasz artykuł i poznaj wszystkie najważniejsze informacje.

Żyjemy w czasach cyfryzacji. Każdego dnia zużywamy tysiące gigabajtów transferu. Szacuje się, że statystyczny obywatel Polski miesięcznie zużywa około 7 GB tylko z transferu danych operatora. Rośnie też popularność usług cyfrowych. Czy wpłata składek ZUS na poczcie jest możliwa?

Co warto wiedzieć o składkach na ZUS?

W polskim porządku prawnym muszą opłacać je niemal wszyscy. Wyjątkiem od tej reguły nie są też przedsiębiorcy, choć dla nich rząd wprowadził program Mały ZUS Plus, dzięki któremu przez pewien czas ta danina może być o wiele niższa. 

CZYTAJ TAKŻE: Mały ZUS i działalność gospodarcza na emeryturze

Niestety, ale w parze z mniejszymi składkami idzie też niższa wysokość emerytury. Można powiedzieć, że jest to broń obosieczna, dlatego też ustawodawca dał właścicielom firm wybór w zakresie tego, czy chcą skorzystać z tego programu, czy nie. Nie jest on obowiązkowy.

Na pewno warto zwrócić też uwagę na to, że składki na Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie mają wartości stałej. Ich wysokość zmienia się wraz z wysokością uśrednionego przeciętnego wynagrodzenia, jakie jest wypłacane w Polsce.

W praktyce oznacza to, że składka prawie zawsze będzie rosnąć. A przynajmniej taki trend obserwujemy od kilku dobrych lat. W 2022 roku jej wysokość wzrośnie o nieco ponad 160 złotych, co będzie rekordową w historii III RP podwyżką tej daniny, która dotknie zwłaszcza właścicieli firm. 

Kiedy płacimy składki ZUS?

Niestety, ale Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zdecydował się na jedną datę dla wszystkich rodzajów płatników. Składka zawsze opłacana jest w tym samym terminie, co deklaracja rozliczeniowa. Dla jednostek budżetowych jest to piąty dzień następnego miesiąca.

CZYTAJ TAKŻE: Zgłoszenie do ubezpieczeń ZUS

Do 10 dnia miesiąca rozliczają się osoby fizyczne, które opłacają składki za siebie. Można tu wskazać na przykład jednoosobowe działalności gospodarcze, których właściciel, a jednocześnie pracownik, opłaca tylko składkę za siebie. 

Do 15 dnia miesiąca z ZUS-em muszą rozliczyć się te podmioty, które opłacają składki za zatrudnionych w firmie pracowników. Można tu wskazać niemal na wszystkie firmy, które zatrudniają takie osoby na umowę o pracę, bez względu na formę prawną takich podmiotów.

Cały system opiera się na NRS, czyli Numerze Rachunku Składkowego. W przelewie nie podajemy więc Numeru Identyfikacji Podatkowej czy identyfikatora PESEL. Wpisuje się tylko kwotę, nadawcę, odbiorcę oraz przynależny do naszej firmy numer rachunku bankowego.

Na opłaty dla ZUS-u składa się ubezpieczenie:

  • społeczne,
  • zdrowotne,
  • na fundusz pracy,
  • fundusz solidarnościowy,
  • fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych,
  • fundusz emerytur pomostowych.

Na szczęście nie musimy dzielić przelewu na te wszystkie świadczenia. Robi to za nas Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Przed dokonaniem pierwszego przelewu warto upewnić się, że podczas zakładania firmy skorzystaliśmy z właściwego formularza. Wynika to w dużej mierze z tego, że ZUS wciąż wspiera program Ulga na Start, dzięki któremu młode firmy przez pierwsze pół roku są zwolnione z większości danin.

Czy składki ZUS można opłacić gotówką na poczcie?

Istnieje kilka metod, by zapłacić za ZUS. Warto jednak rozpocząć od tego, że nie trzeba wpadać w panikę, jeśli ostatni dzień, kiedy możemy opłacić składkę, przypada na weekend lub święto. W takiej sytuacji ostatni dzień na płatność automatycznie przechodzi na najbliższy dzień roboczy. Jeśli jednak pominiemy termin, to za każdy dzień będą naliczane odsetki karne.

CZYTAJ TAKŻE: Jak działa ZUS? Za co tak naprawdę płacisz składki?

Zgodnie z literą prawa, za ZUS można zapłacić:

  • w banku (w tym także przez internet),
  • w SKOK-u,
  • w biurze usług płatniczych,
  • w instytucjach płatniczych,
  • w instytucjach wspierających obsługę pieniądza elektronicznego,
  • w placówce pocztowej.

Mimo postępującej cyfryzacji wciąż są dostępne formularze, dzięki którym można szybko nadać taki przelew. Warto pamiętać o tym, że decyduje data jego nadania. Nie ma więc większego znaczenia to, że zanim kwota zostanie zaksięgowana przez ZUS minie kilka dni. Stan środków zawsze można sprawdzić, korzystając z Platformy Usług Elektronicznych ZUS. 

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

Polski Ład – najważniejsze elementy

0
polski ład

Czym jest Polski Ład? Jakie zmiany wprowadzi w polskim systemie? Jakie ją najważniejsze elementy Polskiego Ładu? Przeczytaj nasz artykuł i poznaj odpowiedzi na te pytania.

Od transformacji ustrojowej w Polsce, która finalnie dokonała się między 1989 a 1993 rokiem, minęło już sporo czasu. System podatkowy w naszym kraju był kilkakrotnie modernizowany, a starzy przedsiębiorcy wciąż z sentymentem wspominają słynną Ustawę Wilczka, która w dużej mierze zbudowała w Polsce kapitalizm. Co nowego wprowadzi wielka rewolucja, za jaką trzeba uznać Polski Ład?

Czym dokładnie jest Polski Ład?

Na pewno nie można nazwać tego systemu ewolucją obecnego modelu podatkowego. Jest to pełnoprawna rewolucja, która — zdaniem wielu ekonomistów — ma przed sobą bardzo ambitne zadanie: spłaszczyć klin podatkowy w Polsce.

Trudno nie dostrzec, że obecny model podatkowy w pewnym sensie faworyzuje osoby zamożne. Składki podatkowe są dla nich dość niskie, zwłaszcza gdy odniesiemy je do uśrednionych dochodów pracowników w różnych częściach kraju.

Polski Ład to wielka zmiana zwłaszcza dla osób, które zarabiają najmniej. Podczas konferencji rządu wielokrotnie można było usłyszeć o tym, że na tym programie zyskają zwłaszcza osoby uboższe. To właśnie one w dużej mierze będą beneficjantami zmian.

Trudno nie dostrzec, że to właśnie te osoby sporo zyskają na podniesieniu kwoty wolnej od podatku. Twórcy zdecydowali, że podniesiony zostanie też próg, po jakim naliczane będą wysokie, bo aż 32-procentowe podatki. I tutaj różnica jest dość znacząca, bo po wejściu Polskiego Ładu w życie, trzeba będzie przekroczyć próg 120 tysięcy złotych. 

Czy wiesz, że…?

Pieczęć kwalifikowaną w najniższej cenie znajdziesz na pieczeckwalifikowana.pl.

Skąd wezmą się pieniądze na Polski Ład?

Obietnice o zmniejszeniu podatków dla osób, które nie zarabiają zbyt dużo, brzmią bardzo dobrze. Wizja wyrównywania szans i zakopywania nierówności społecznych to przecież jeden z głównych celów, jakie powinien stawiać przed sobą rząd niemal każdego państwa.

W tym miejscu zawsze warto zadać sobie jedno, fundamentalne pytanie. Skoro rząd nie ma własnych pieniędzy, bo przecież to wszystkie osoby pracujące, niezależnie od tego, czy mają umowę o pracę, czy zarejestrowaną działalność gospodarczą, składają się na budżet państwa, to kto za te zmiany zapłaci?

Wiele wskazuje na to, że głównym założeniem Polskiego Ładu jest uzyskanie niezbędnych ku temu środków finansowych od osób zamożnych. Niestety, ale definicja tej zamożności została tu potraktowana w sposób — delikatnie mówiąc — kontrowersyjny. 

Wyższe opodatkowanie

Dla osób zatrudnionych na umowie o pracę wyższymi podatkami „ukarani będą” wszyscy ci, którzy zarabiali więcej niż około 15000 złotych netto. Wbrew pozorom, nie jest to astronomicznie wysoka kwota. Specjaliści w różnych sektorach rynku osiągają ją już na średnich szczeblach kariery w firmach. Zmian nie odczują ci, którzy na pasku z wypłaty oglądają kwoty zbliżone do 12 tys. PLN, a zyskają osoby, które zarabiają mniej niż pięć tysięcy na miesiąc.

O wiele więcej kontrowersji pojawiło się przy obliczaniu składek u przedsiębiorców. Nie dość, że w pierwotnej wersji projektu zrezygnowano z możliwości odliczenia składki zdrowotnej, to jeszcze założono, że osoba zarabiająca około 15 tysięcy złotych, każdego miesiąca odda państwu o niemal 500 złotych więcej.

Ostatecznie, na skutek petycji przedsiębiorców i protestów części posłów, zdecydowano o możliwości częściowego odliczenia składki zdrowotnej, stosując tutaj klucz wysokości osiąganego przychodu. Tylko dzięki tym zmianom los wielu małych, zazwyczaj jednoosobowych firm, nie pogorszy się radykalnie.

W każdym przypadku na Polskim Ładzie tracą przedsiębiorcy rozliczający się „linią”, czyli podatkiem liniowym. Dla zarabiających najmniej, strata wynosi 217 złotych na miesiąc, ale firmy, które mogą pochwalić się miesięcznym przychodem powyżej 50 tys. złotych, w skali roku oddają państwu aż o 28 tysięcy więcej. To sporo.

Klin podatkowy

Idea spłaszczenia klina podatkowego jest jak najbardziej słuszna. To model, który sprawdził się w wielu państwach. Warto jednak pamiętać o tym, że pracownicy muszą mieć gdzie pracować. A składki dla firm rosną w zastraszającym tempie. 

Jeśli rząd znajdzie sposób, by ulżyć przedsiębiorcom i przyczyni się do wzrostu dochodu po odliczeniu podatku, to najwięcej zyskają na tym pracownicy. A wraz z nimi infrastruktura firm oraz — w szerokim ujęciu — PKB. Bo działalności będą mogły wydawać więcej pieniędzy, na czym zyska i rząd, który przecież inkasuje podatek VAT.

Pieczęć kwalifikowana – wygodne rozwiązanie dla Twojej firmy

Pieczęć kwalifikowana to usługa zaufania przeznaczona dla osób prawnych. Za jej pomocą potwierdzisz, że dokument jest autentyczny i nie został naruszony. To niezawodne narzędzie w kontaktach z kontrahentami i wewnętrznych działaniach firmy. Pieczęć elektroniczną pochodząca od kwalifikowanego dostawcy zaufania kupisz na pieczeckwalifikowana.pl. Jest absolutnie niezbędna, jeśli chcesz wygodnie korzystać z KSeF.

Przeczytaj więcej w kategorii prawo gospodarcze.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

ZUS 2022 – ile zapłacimy?

0
zus 2022

Zakład Ubezpieczeń Społecznych bez wątpienia nie należy do instytucji, którą większość przedsiębiorców darzy wielką sympatią. Wszystko za sprawą rosnących, w dużej mierze obowiązkowych, składek. Czy daniny na ZUS w 2022 roku wzrosną?

Niestety, ale wszystko wskazuje na to, że to nie koniec podwyżek. Wraz z cenami paliwa oraz rosnącą inflacją, coraz więcej musimy wydawać na towary pierwszej potrzeby. Problem jest szczególnie odczuwalny dla firm, które na dodatek muszą mierzyć się z kolejnymi planowanymi podwyżkami, w tym wyższej opłaty, jaką trzeba będzie przelać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Nowy rok, nowe podwyżki

Żyjemy w czasach, które naznaczone są podwyżkami. Galopująca inflacja, która w drugiej połowie 2021 roku „ociera się” o próg sześciu procent, to spory problem dla wielu działalności gospodarczych oraz gospodarstw jednorodzinnych. Im wyższa inflacja, tym więcej wydajemy na interesujące nas dobra.

W tym samym czasie borykamy się w Polsce ze znacznym wzrostem cen paliw. Doskonale widać to na przykładzie paliwa gazowego LPG. Wczesną wiosną można było kupić jego litr za około 2,20 PLN. Na przełomie października i listopada 2021 roku trudno znaleźć stacje, gdzie cena jest niższa niż 3,10. To ogromny skok cen. 

Ile zapłacimy za ZUS w 2022 roku?

Zgodnie z przyjętą ustawą budżetową na 2022 rok, czeka nas najprawdopodobniej najwyższa podwyżka w historii. Szacuje się, że działalności gospodarcze zapłacą aż 406,63 PLN za samo tylko ubezpieczenie zdrowotne. 

Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, gdy spojrzymy na łączną kwotę wszystkich składek. Ta wyniesie aż 1617,91 złotych, co oznacza, że przedsiębiorcy będą musieli wysupłać z kieszeni o ponad 160 złotych więcej niż w obecnym roku kalendarzowym.

Trudno wskazać daninę opłacaną do ZUS-u, która w 2022 roku nie wzrośnie. Wszyscy odczujemy podwyżkę składki emerytalnej. Zapłacimy o ponad 77 złotych więcej niż obecnie (693 PLN), co oznacza wzrost o ponad 11%. Dokładnie tak samo wzrośnie składka rentowa — do 284,25 PLN.

Będzie trzeba wysupłać też z kieszeni o 6,64 złote więcej, by opłacić ubezpieczenie wypadkowe, o niecałe 10 złotych więcej na chorobowe i fundusz solidarnościowy. Wszystkie te podwyżki kumulują się do wspomnianej już wcześniej kwoty 160,42 PLN.

Wiele wskazuje na to, że na rynku wciąż pozostaną takie programy, jak Ulga na Start, dzięki której młode firmy płacą tylko ubezpieczenie zdrowotne w ciągu pierwszego półrocza swojej działalności oraz Mały ZUS Plus. Nie zanosi się też na duże zmiany w tak zwanych działalnościach nierejestrowych, jednak nie jest to zbyt popularny i „perspektywiczny” pomysł na firmę w Polsce.

Wyższe składki na ZUS w 2022 roku to nie wszystko!

Warto pamiętać też o tym, że czekają nas kolejne podwyżki, które bardzo mocno dotkną przedsiębiorców. Zwłaszcza tych, którzy zatrudniają pracowników na umowę o pracę. Jest już niemal pewnym, że rok 2022 przyniesie kolejną narzuconą przez aparat państwowy podwyżkę pensji minimalnej, choć jej ostateczna wysokość wciąż jest nieznana. To kolejny koszt dla przedsiębiorcy, który będzie musiał bardzo umiejętnie spinać firmowy budżet.

Za pasem mamy też wprowadzenie słynnego Polskiego Ładu. Rząd ostatecznie wycofał się z części pomysłów, które prowadziłyby do bardzo dużej podwyżki podatków. Mimo tego wiele firm wciąż może rozpatrywać ten program w kategoriach podwyżki opłat. Firmy, które osiągają przychód wyższy niż 10-15 tysięcy złotych oddają państwu o około 490 złotych więcej niż obecnie. 

Z drugiej strony liczba działalności gospodarczych, które na polskim ładzie zyskają, nie jest zbyt duża. O korzyściach mogą mówić tylko te podmioty, których przychód nie będzie przekraczał kwoty zbliżonej do siedmiu tysięcy złotych. Widać więc dość wyraźnie, że rząd zamierza wsunąć rękę do kieszeni przedsiębiorców jeszcze bardziej, niż w trudnym, „pandemicznym” roku 2020 i 2021. 

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

Monitorowanie pracy pracownika – kiedy to możliwe?

0
monitorowanie pracy pracownika

Czy ciągłe monitorowanie pracy pracownika jest możliwe? Jakie warunki trzeba spełnić, żeby zamontować kamery w firmie i legalnie „podglądać” pracowników?

Zastanawiając się nad tym, jak legalnie monitorować pracę pracowników, warto wiedzieć, że zasady takie reguluje kodeks pracy, ale i ustawa o RODO. Zgodnie z zapisami RODO monitoring możesz wprowadzić w miejscu pracy tylko wtedy gdy jest on prawnie uzasadniony.

Monitorowanie pracy pracownika – kiedy pracodawca może korzystać z monitoringu?

Podstawowa zasada wprowadzenia monitoringu w firmie zakłada, że pracodawca może korzystać z monitoringu, by zapewnić pracownikom bezpieczeństwo albo ochronić mienie. Mówiąc o zapewnieniu bezpieczeństwa pracownikom, chodzi przede wszystkim o minimalizowanie zagrożeń ze strony osób postronnych, ale i ograniczanie ryzyka linii produkcyjnej.

CZYTAJ TAKŻE: Jak zatrudnić pierwszego pracownika?

Monitoring możesz założyć również po to, by kontrolować jakość i efektywność pracy. Za każdym razem, przed montażem monitoringu należy rozważyć, czy da się określony cel osiągnąć w inny sposób.

Monitorowanie pracy pracownika – czy można monitorować, jak długo ktoś pracuje?

Cel monitoringu, jak już wspomnieliśmy, wyraźnie określają przepisy. Oznacza to, że nie można go zamontować i z niego skorzystać choćby po to, by kontrolować, ile czasu dany pracownik spędza w miejscu pracy. Nie może być więc formą nadzoru nad pracownikami.

Monitorowanie pracy pracownika – monitoring w szatni

Czy pracodawca może zamontować monitoring w szatni albo w palarni? Odpowiedź jest prosta. Może, o ile nie narusza to godności pracownika, a także jego dóbr osobistych. W przypadku montażu kamer w pomieszczeniach sanitarnych, czy np. szatni muszą na to wyrazić zgodę przedstawiciele pracowników.

CZYTAJ TAKŻE: Jak zatrudnić pracownika spoza Unii Europejskiej?

Mało tego. Kamery muszą być tak usytuowane, żeby nie dało się rozpoznać osób, które w tych pomieszczeniach przebywają.

Monitorowanie pracy pracownika – kto może oglądać nagrania z monitoringu?

Jeśli materiał z monitoringu jest nagrywany, może go przeglądać pracodawca lub upoważnieni pracownicy. W przypadku zlecenie obsługi monitoringu zewnętrznej firmie musi ona dostać upoważnienie do przeglądania monitoringu.

Monitorowanie pracy pracownika – jak długo przechowywać dane z monitoringu?

Prawo jest również jednoznaczne w kwestii tego, jak długo można przechowywać nagrania z monitoringu. Jeśli są to nagrania związane z danymi osobowymi (czyli nagrania pracowników) to nie możesz takich materiałów przechowywać dłużej niż trzy miesiące. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy nagrania są dowodem w postępowaniu sądowym.

CZYTAJ TAKŻE: Odpowiedzialność materialna pracownika. Jak ustalić jej zakres?

Monitorowanie pracy pracownika – czy pracownik musi wiedzieć, że go nagrywasz?

Prawo nie nakłada na ciebie obowiązku, abyś informował pracowników o tym, że są nagrywani. Musisz ich jednak poinformować o tym, w jakich okolicznościach przetwarzasz ich dane w związku z działaniem monitoringu.

Dodatkowo musisz oznaczyć wszystkie miejsca objęte monitoringiem. Co istotne, oznaczenia muszą się znaleźć w miejscu monitoringu przynajmniej dzień przed uruchomieniem systemu monitoringu.

Ustawa o RODO daje pracownikowi prawo dostępu do nagrań, na których się znajduje. Może je przejrzeć w każdym momencie i nie musi uzasadniać, w jakim celu chce to zrobić.

Przeczytaj więcej w kategorii prawo pracy.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

Formy opodatkowania działalności gospodarczej

0
formy opodatkowania działalności gospodarczej

Jedną z pierwszych ważnych decyzji podejmowanych przez przedsiębiorcę jest wybór formy opodatkowania działalności gospodarczej. Od niej zależy poziom skomplikowania rozliczeń, możliwość skorzystania z określonych ulg. Warto dobrze zastanowić się, którą formę wybrać?

Formy opodatkowania działalności – skala

Osoba zatrudniona na umowę o pracę czy zlecenie nie ma możliwości wyboru formy opodatkowania. Jest niejako „skazana” na rozliczenie w formie skali podatkowej, czyli w największym uproszczeniu objęty jest opodatkowaniem na poziomie 17% (przy zarobkach do 85528 zł) i 32%, które płaci się od nadwyżki ponad 85 528 zł. Każdy, kto zarobił ponad 1 mln złotych, musi zapłacić dodatkowe 4% od nadwyżki.

Opodatkowanie działalności gospodarczej

O ile pracownik może rozliczać się wyłącznie według skali podatkowej, o tyle przedsiębiorca ma do wyboru więcej możliwości opodatkowania. Może zdecydować się na jedną z czterech możliwości:

  • rozliczenie na zasadach ogólnych – skala podatkowa 17%/32% (podobnie jak każdy zatrudniony),
  • rozliczenie podatkiem liniowym – 19%,
  • ryczałt – którego stawka zależy od rodzaju działalności gospodarczej,
  • karta podatkowa.

Jest jeszcze podatek CIT, według którego rozliczają się przede wszystkim spółki kapitałowe. To wszystkie te firmy, które prowadzą księgowość w formie ksiąg rachunkowych. Jednoosobowe firmy mogą, choć nie muszą, wybrać też taki model rozliczenia. Obowiązkowo będą musiały go zastosować, jeśli przychody za poprzedni rok przekroczą 2 mln euro. Podstawowa stawka podatku CIT to 19%, choć najmniejsze spółki kapitałowe (z obrotami poniżej 2 mln euro) płacą CIT w wysokości 9%.

CZYTAJ TAKŻE: Ryczałt podatkowy – dla kogo?

Rozliczenie działalności na podstawie skali podatkowej

Rozliczenie według skali podatkowej, czyli na zasadach ogólnych jest najczęściej wybieranym sposobem obliczania podatku. W przypadku działalności gospodarczej podatek oblicza się od dochodu. Dochód to przychód pomniejszony o koszty uzyskania tego przychodu.

Podatek liniowy

Przedsiębiorca może też wybrać rozliczenie podatkiem liniowym. Stawka podatku liniowego to 19%. Przyjmuje się, że podatkiem liniowym powinni zainteresować się ci przedsiębiorcy, którzy zarabiają więcej niż 85 tys. zł. Niezależnie od tego ile zarobimy, zawsze płacimy 19%. Rozliczenie podatkiem liniowym nakłada jednak pewne ograniczenia. Nie można choćby rozliczać się wspólnie z małżonkiem.

Rozliczenie na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym pozwala na obniżanie dochodu poprzez doliczanie kosztów uzyskania przychodu.

Ryczałt podatkowy

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych można wybrać w przypadku tylko określonych działalności. Stawka podatku wynosi 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 17%. Ryczałt jest tak naprawdę podatkiem od przychodu, ponieważ w tym przypadku nie da się obniżać dochodu o koszty uzyskania przychodu. Mało tego. Ryczałtu nie będzie można wybrać, jeśli firma generuje więcej niż 2 mln euro przychodu.

Jak działa karta podatkowa?

Karta podatkowa to sposób rozliczenia, który mogą wybrać niektórzy przedsiębiorcy. Dokładna lista takich rodzajów firm jest wymieniona w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. W tym przypadku nie ma znaczenia wysokość przychodów. Stawka podatku zależy od wielu zmiennych, takich jak np. rodzaj wykonywanej działalności, jej rozmiar, czy liczbę zatrudnionych.

CZYTAJ TAKŻE: Karta podatkowa. Kto może z niej skorzystać?

Formę opodatkowania wybieramy, zakładając firmę. Możemy dokonać zmiany formy opodatkowania na początku każdego kolejnego roku podatkowego, informując o tym urząd skarbowy. Jeśli kontynuujemy sposób rozliczania z zeszłego roku, nie ma potrzeby informowania o tym urzędników.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

Zasiłek macierzyński a własna działalność gospodarcza

0
czy na macierzyńskim można prowadzić działalność

Zasiłek macierzyński a własna działalność gospodarcza – jak te kwestie się łączą? Czy na urlopie macierzyńskim można prowadzić firmę? Czy mając tylko działalność, nie pracując na etacie, masz prawo do zasiłku?

Kobieta zatrudniona na etacie, która zaszła w ciążę, a potem urodziła dziecko, zachowuje pełne prawo do świadczeń z tym związanych. Chodzi np. o zasiłek macierzyński. Czy prowadząc działalność gospodarczą, też otrzymujemy zasiłek macierzyński? Kiedy można legalnie prowadzić firmę podczas urlopu macierzyńskiego?

Czy na macierzyńskim można prowadzić działalność gospodarczą?

Urodzenie dziecka wiąże się z możliwością otrzymania zasiłku macierzyńskiego. Dzięki temu kobieta może zostać w domu z dzieckiem, mając zapewnione finanse w wysokości dotychczasowych zarobków. Dla wielu kobiet okres pozostawania w domu z maluszkiem jest często przyczyną zmiany ścieżki kariery.

Zamiast pracy w biurze „dla kogoś”, spora grupa myśli o uruchomieniu działalności gospodarczej i zostaniu przedsiębiorcą. Czy jednak przebywanie na urlopie macierzyńskim umożliwia w pełni legalne prowadzenie firmy?

CZYTAJ TAKŻE: Czy kobieta w ciąży może prowadzić działalność gospodarczą?

Czy na macierzyńskim można prowadzić działalność gospodarczą? Prowadzenie firmy w czasie urlopu macierzyńskiego

Urlop macierzyński nie przeszkadza w tym, żeby prowadzić działalność gospodarczą. Jeśli kobieta ma w sobie na tyle dużo siły i motywacji, by prowadzić firmę, to może oczywiście to robić.

Czy na macierzyńskim można prowadzić działalność gospodarczą? Zasiłek macierzyński a firma

Mało tego. Według podstawowej zasady kobieta, która prowadzi firmę, nie traci prawa do zasiłku, który jej przysługuje z racji zatrudnienia na umowę o pracę. Jeśli prowadzi firmę, będzie musiała jednak zapłacić składki.

CZYTAJ TAKŻE: Pomysły na biznes 2023 – lista 10 pomysłów

Czy na macierzyńskim można prowadzić działalność gospodarczą? Kto może skorzystać z urlopu macierzyńskiego?

Urlop macierzyński to przywilej osób, które są zatrudnione na umowie o pracę. To co innego niż zasiłek macierzyński. Ten otrzymują zarówno zatrudnieni na umowie o pracę, jak i osoby prowadzące działalność gospodarczą, o ile opłacają składki ubezpieczenia chorobowego.

Czy na macierzyńskim można prowadzić działalność gospodarczą? Firma i etat, a zasiłek macierzyński

Może się zdarzyć, że pracownik zatrudniony na etacie jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą. Jeśli kobieta zajdzie w ciążę i urodzi dziecko, nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego. No i pojawia się pytanie, czy w związku z tym będą jej przysługiwać dwa zasiłki. Nie jest ono nieuzasadnione.

Składki są bowiem opłacane zarówno z umowy o pracę, jak i z działalności gospodarczej. W takiej sytuacji powstaje zbieg tytułów ubezpieczeniowych. Prawo mówi jednak wyraźnie. Jeśli kobieta założy własną firmę w momencie otrzymywania zasiłku macierzyńskiego (z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę), to nie traci go. Musi jednak opłacać osobno składki na ubezpieczenie społeczne.

CZYTAJ TAKŻE: Zawieszenie działalności gospodarczej, a podatki. Jak to rozliczyć?

Czy na macierzyńskim można prowadzić działalność gospodarczą? Czy trzeba odprowadzać składki ZUS na macierzyńskim?

Ogólna zasada mówi o tym, że w momencie pobierania zasiłku macierzyńskiego, obowiązek opłacania składek na ZUS przejmuje państwo. Jeśli jednak w tym samym momencie mamy własną firmę, a także wciąż jesteśmy zatrudnieni na umowie o pracę, to zgodnie z prawem musimy samodzielnie odprowadzać składki na ZUS.

Mówiąc wprost, jeśli kobieta jest zatrudniona na umowę o pracę, pobiera zasiłek macierzyński, ale dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą, to musi sama opłacać składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

CZYTAJ TAKŻE: Biznes z małym wkładem finansowym – 9 pomysłów

Czy na macierzyńskim można prowadzić działalność gospodarczą? Działalność na macierzyńskim

Odpowiadając na pytanie postawione w tytule, prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie pobierania zasiłku macierzyńskiego jest jak najbardziej dozwolone i legalne. Zasiłek taki nie będzie wstrzymany, ale będzie go można otrzymać tylko w ramach jednego ubezpieczenia (umowa o pracę lub działalność gospodarcza).

Jeśli następuje zbieg ubezpieczeń, czyli mówiąc wprost, kobieta będzie jednocześnie mieć umowę i pracę i działalność gospodarczą, to otrzyma jedno świadczenie, ale będzie musiała opłacać samodzielnie składki na ZUS.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

Firma w ciąży. Czy ciężarna może prowadzić działalność gospodarczą?

0
firma w ciąży

Ciąża to często przerwa karierze zawodowej. Czy jednak kobieta w ciąży może prowadzić działalność gospodarczą? Jak sprawdza się firma w ciąży? Przeczytaj i dowiedz się więcej.

Prowadzenie działalności gospodarczej w ciąży to temat interesujący kobiety, które mają przerwę w karierze. Zastanawiające jest, czy mogą prowadzić firmę, skoro w poprzednim miejscu pracy nie wykonują swoich obowiązków z powodu zwolnienia lekarskiego w związku z ciążą.

Firma w ciąży – czy można założyć firmę w ciąży?

Polskie prawo gwarantuje możliwość zakładania, prowadzenia, a także zakończenia działalności gospodarczej każdemu, na równych zasadach. I właśnie dlatego kobieta w ciąży może założyć swoją firmę. Pojawia się tu jednak kłopot związany z tzw. zbiegiem ubezpieczeń.

CZYTAJ TAKŻE: Działalność nierejestrowana – koszty

Jeśli wcześniej kobieta pracowała na etacie (czyli miała opłacane składki ZUS), to z racji ciąży przysługuje jej zasiłek macierzyński. W przypadku, gdy kobieta zarabia więcej niż 2800 zł brutto (czyli przynajmniej minimalne wynagrodzenie za pracę w 2021 roku), to jeśli będzie prowadzić działalność gospodarczą, zapłaci wyłącznie składkę zdrowotną.

Firma w ciąży a zasiłek macierzyński

W takiej sytuacji zasiłek macierzyński będzie wypłacony tylko z umowy o pracę. Jeśli zatrudnienie będzie obejmowało część etatu i wynagrodzenie nie przekroczy najniższej krajowej, to prowadząc działalność gospodarczą, będzie trzeba opłacać ubezpieczenia społeczne z działalności gospodarczej.

Wczytajmy się jeszcze w przepisy praca. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych mówi, że jeśli prowadzimy działalność gospodarczą i pobieramy zasiłek macierzyński, jesteśmy objęci obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym.

Nie podlega się więc obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Składki te finansuje państwo. Wszystko to sprawia, że jeśli kobieta pobiera zasiłek macierzyński, powinna przerejestrować się w ZUS i wskazać, że będzie płacić tylko ubezpieczenie zdrowotne.

CZYTAJ TAKŻE: Założenie działalności gospodarczej przez Internet

Firma w ciąży – ubezpieczenie chorobowe, działalność gospodarcza w ciąży

Ubezpieczenie chorobowe dla przedsiębiorców jest dobrowolne. Jeśli kobieta założyła firmę i przez 90 dni nieprzerwanie podlegała takiemu ubezpieczeniu, to nabywa prawo do zasiłku chorobowego. Oczywiście wcześniej musi płacić terminowo składkę chorobową, a także dostarczyć do ZUS-u odpowiednie dokumenty.

W tym przypadku będzie to zwolnienie lekarskie, czyli zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy. Jeśli dostarczysz do ZUS-u wszystkie dokumenty, to w czasie ciąży ZUS wypłaci ci zasiłek chorobowy w wysokości 100 proc. podstawy wymiary. To uśredniona wartość, od której opłacana była składka na ubezpieczenie chorobowe przez 12 miesięcy.

Firma w ciąży – działalność gospodarcza założona podczas ciąży

Warto jednak uważać, ponieważ ZUS kontroluje kobiety, które będąc w ciąży, założyły firmę. Szczególnie w sytuacji, gdy na założenie firmy kobieta zdecydowała się w ostatnim etapie ciąży. Urzędnicy ZUS sprawdzają, czy nie założyłaś firmy tylko po to, by uzyskać świadczenie z tytułu zasiłku macierzyńskiego. Wystarczy bowiem przez 3 miesiące płacić składki, by otrzymać takie pieniądze.

Odpowiadając pytanie zawarte w tytule, ciąża kobiety nie jest przeszkodą w prowadzeniu działalności gospodarczej. Jeśli samopoczucie pozwala na to, by rozwijać biznes, to jak najbardziej można to robić.

CZYTAJ TAKŻE: Działalność nierejestrowana – jak założyć? Kiedy warto?

Mało tego. Da się także uzyskiwać świadczenia z ZUS (choćby zasiłek macierzyński). Ciąża prócz wielkich zmian w życiu prywatnym, dla wielu kobiet jest też szansą na „nowe otwarcie” w życiu zawodowym. W tym szczególnym okresie decydują się na uruchomienie firmy.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej

Co to jest inflacja? Jak się ją liczy?

0
inflacja

Inflacja jest, mówiąc najprościej, wzrostem cen. Czy jednak zawsze, gdy coś drożeje, mówimy o inflacji? Jak liczy się inflację? Te i kilka innych ważnych elementów tłumaczymy w naszym materiale.

Inflacja to pojęcie, które kojarzy się ze wzrostem cen. Coraz więcej płacimy za żywność, za paliwo, ubrania. Coraz mniej zostaje nam w portfelach, a ekonomiści cały czas mówią o inflacji. Co to jest inflacja?

Co to jest inflacja?

Inflacja to pojęcie, które odnosi się do ogólnego wzrostu cen towarów i usług na rynku. Jest to zjawisko, które występuje w każdej gospodarce na świecie i ma wpływ na każdego z nas. Wzrost inflacji oznacza, że nasze pieniądze tracą na wartości, ponieważ za tę samą ilość pieniędzy możemy kupić mniej niż wcześniej. W niniejszym artykule omówimy, co powoduje inflację i jakie są jej skutki.

Przyczyny inflacji

Inflacja jest wynikiem wzrostu podaży pieniądza w gospodarce. Oznacza to, że im więcej pieniędzy jest dostępnych, tym niższa jest ich wartość. Przykładowo, jeśli w danym kraju drukuje się więcej pieniędzy, to wartość tych pieniędzy spada, ponieważ jest ich więcej na rynku. W takiej sytuacji ceny towarów i usług muszą wzrosnąć, aby utrzymać równowagę na rynku.

Inflacja może również być spowodowana wzrostem kosztów produkcji. Gdy koszty surowców i pracy rosną, producenci muszą podnieść ceny swoich produktów, aby nadal osiągać zyski. To z kolei prowadzi do wzrostu ogólnego poziomu cen.

CZYTAJ TAKŻE: 8 sposobów na oszczędności w firmie, gdy rosną koszty

Konsekwencje inflacji

To, że ceny jednych produktów rosną, a innych spadają to w gospodarce wolnorynkowej normalny trend. O inflacji mówimy w sytuacji, gdy obserwujemy powszechny wzrost cen, a nie gdy odnosi się do wybranych dóbr. Inflacja powoduje, że za określoną kwotę, możemy kupić coraz mniej.

Inflacja nie musi oznaczać pogorszenia sytuacji gospodarczej. O ile wzrosty poziomu cen nie są zbyt drastyczne, nie ma powodu do niepokoju. Martwić można się dopiero w momencie, gdy ceny rosną wyjątkowo szybko.

Skutki inflacji – nie tylko wzrost cen żywności

Inflacja ma wiele skutków, niektóre z nich są pozytywne, a niektóre negatywne. Pozytywnym skutkiem inflacji jest to, że może prowadzić do wzrostu gospodarczego, ponieważ zwiększa popyt na towary i usługi. Może to przyczynić się do tworzenia nowych miejsc pracy i zwiększenia zysków przedsiębiorstw.

Jednak negatywne skutki inflacji są znacznie poważniejsze. Wzrost cen prowadzi do zmniejszenia siły nabywczej pieniądza, co z kolei prowadzi do spadku standardu życia ludzi. Ludzie zaczynają wydawać więcej pieniędzy na podstawowe potrzeby, co oznacza, że mają mniej pieniędzy na inwestycje lub oszczędzanie. To z kolei może prowadzić do spadku inwestycji, co z kolei wpływa na wzrost gospodarczy.

Inflacja może również prowadzić do destabilizacji gospodarki. Gdy ceny rosną zbyt szybko, ludzie zaczynają panikować i kupować więcej towarów, co prowadzi do jeszcze większego wzrostu cen. W takiej sytuacji rządy często muszą interweniować, aby zapobiec inflacji, co może prowadzić do zmniejszenia wolności gospodarczej.

Co to jest stopa inflacji?

Stopa inflacji to zmiana poziomu cen w kolejnych okresach. Zwykle odnosi się do kwartału albo do roku. Przy wyliczaniu stopy procentowej można sprawdzić, o ile zmieniają się ceny w danym momencie. Warto w tym momencie powiedzieć deflacji. Deflacja jest odwrotnością inflacji. Deflacja to spadek cen. Nie można też nie wspomnieć o sile nabywczej pieniądza. Siła nabywcza to realna wartość pieniądza.

Jak liczy się inflację?

Trudno rozpatrywać inflację w odniesieniu do wzrostu wszystkich cen. Nawet jeśli jeden czy dwa produkty znacząco podrożały, nie będzie to oznaczało od razu, że możemy mówić o inflacji. W przypadku obliczania inflacji pod uwagę bierze się te produkty, wydatki, na które przeznacza się zdecydowanie najwięcej pieniędzy.

I tu ważna uwaga. Trudno jest porównywać wydatki, skoro każdy z nas wydaje pieniądze na różne rzeczy. Właśnie dlatego do obliczania poziomu inflacji wykorzystuje się wydatki przeciętnego gospodarstwa domowego. Weźmy na przykład cenę artykułów dla niemowlaków.

CZYTAJ TAKŻE: Niewypłacalność a utrata płynności finansowej

Jeśli dojdzie do nagłego wzrostu cen takich produktów choćby ze względu na zmianę stawki VAT, to taka zmiana dotknie głównie rodziny, które mają malutkie dzieci. W ich przypadku podwyżka będzie bardzo odczuwalna.

Niekoniecznie musi jednak wpłynąć na portfele pozostałych gospodarstw. Zupełnie inaczej będzie jednak z paliwami, czy energią. Tutaj oddziaływanie na portfele będzie większe dla większej części społeczeństwa.

Koszyk inflacyjny

Licząc inflację, tworzy się koszyk inflacyjny, czyli zestaw produktów i usług, na które wydaje pieniądze przeciętna polska rodzina. I tak obecnie do koszyka inflacyjnego wprowadza się np. dobra codzienne, takie jak paliwa czy żywność, dobra trwałe (to choćby odzież czy sprzęt gospodarstwa domowego), a także usługi. Każdemu z elementów przypisuje się cenę. Czasami zdarza się, że koszyk jest delikatnie modyfikowany.

Na tej podstawie oblicza się wskaźnik cen konsumpcyjnych.

Mówiąc o inflacji, warto też odnieść się do poziomu płac w gospodarce. Jeśli nie rosną one szybko, to inflacja może stać się problemem. Wzrost płac w pewnym stopniu niweluje wpływ inflacji. O tym, jak wysoka jest inflacja, decyduje przede wszystkim popyt konsumentów.

Mówią wprost, gdy obywatele mają więcej pieniędzy i lepiej im się wiedzie, ceny rosną. Oczywiście abstrahując od tego, skąd te pieniądze pochodzą. Lepiej, gdy jest to efekt wyższych zarobków i lepszej koniunktury. Gorzej, gdy więcej pieniędzy w gospodarce pojawia się choćby przez ich dodruk przez państwo.

Inflacja bazowa

Inflacja bazowa to miara pokazująca kształtowanie się inflacji, za pomocą wyłączenia składników pozostających poza kontrolą polityki pieniężnej. Narodowy Bank POlski publikuje cztery miary inflacji bazowej:

  • inflacja po wyłączeniu cen administrowanych,
  • inflacja po wyłączeniu cen najbardziej zmiennych,
  • inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii,
  • 15% średnia obcięta.

Inflacja bazowa jest ważnym wskaźnikiem dla banków centralnych i rządu, ponieważ pozwala na ocenę ogólnego stanu gospodarki i podejmowanie decyzji dotyczących polityki pieniężnej.

Jeśli inflacja bazowa wzrasta, banki centralne mogą podjąć działania mające na celu zmniejszenie podaży pieniądza i zmniejszenie inflacji. Mogą na przykład podnosić stopy procentowe lub zmniejszać ilość pieniędzy w obiegu. Z drugiej strony, jeśli inflacja bazowa jest niska, banki centralne mogą podjąć działania mające na celu zwiększenie podaży pieniądza i pobudzenie gospodarki.

CZYTAJ TAKŻE: Stagflacja – jak działa?

Jak liczymy inflację bazową?

Inflacja bazowa jest obliczana za pomocą indeksu cen towarów i usług, takiego jak Indeks Cen Konsumpcyjnych (CPI) lub Indeks Cen Producentów (PPI). Indeks CPI mierzy zmiany cen koszyka dóbr i usług zakupionych przez konsumentów, podczas gdy indeks PPI mierzy zmiany cen towarów na poziomie producentów.

Warto zauważyć, że inflacja bazowa nie uwzględnia nieregularnych zmian cen, które mogą mieć wpływ na koszt życia dla poszczególnych konsumentów, takie jak wzrost cen paliw w okresie letnim czy wzrost cen żywności w okresie zimowym. Dlatego też, oprócz inflacji bazowej, często używa się innych wskaźników, takich jak inflacja rdzenia, która uwzględnia zmiany cen bez uwzględniania cen żywności i energii.

Czy da się sterować inflacją? Zmiana stóp procentowych

Błędem jest twierdzenie, że inflacją nie da się sterować. Rząd poprzez bank centralny może wpływać na podaż pieniądza. Gdy inflacja jest za niska, obniża się stopy procentowe. Gdy jest zbyt wysoka, podnosi się stopy. Wszystko to bowiem ma wpływ na oprocentowanie depozytów i kredytów.

Do czego prowadzi bardzo wysoka inflacja?

Bardzo wysoka inflacja, zwana hiperinflacją, prowadzi do poważnych problemów w gospodarce i życiu społecznym. Hiperinflacja jest definiowana jako okres, w którym ceny towarów i usług rosną bardzo szybko i nieprzewidywalnie, co prowadzi do znacznego spadku siły nabywczej pieniądza.

Prowadzi to do szeregu negatywnych skutków, w tym:

  • zmniejszenia siły nabywczej pieniądza, co oznacza, że ​​ludzie nie mogą już kupić tyle towarów i usług za tę samą ilość pieniędzy, co w przeszłości;
  • spadku wartości oszczędności, ponieważ ludzie muszą wydać więcej pieniędzy na zakup codziennych produktów i usług, co oznacza, że ​​ich oszczędności tracą na wartości;
  • wzrostu nierówności społecznych, ponieważ ludzie o niższych dochodach nie są w stanie utrzymać swojego standardu życia, co prowadzi do pogłębienia biedy i frustracji społecznej;
  • spadku inwestycji i wzrostu bezrobocia, ponieważ przedsiębiorcy i inwestorzy nie są w stanie przewidzieć kosztów produkcji i sprzedaży, co prowadzi do utraty zaufania do rynku i zmniejszenia aktywności gospodarczej.

Hiperinflacja może prowadzić do destabilizacji gospodarki i społeczeństwa. Dlatego też, banki centralne i rządy podejmują działania mające na celu utrzymanie inflacji na stabilnym poziomie, który nie prowadzi do tak drastycznych skutków, jak w przypadku hiperinflacji.

Dowiedz się więcej i zadbaj o finanse firmy.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej