Strona główna Blog Strona 23

Doba pracownicza – jak ją liczyć? Czym skutkuje naruszenie doby pracowniczej? Jak ma się do tego ruchomy czas pracy i nadgodziny?

0
doba pracownicza

Czym jest doba pracownicza, jak ją liczyć, jak wpływają na nią różne systemy pracy – to tylko niektóre informacje z naszego przewodnika dla pracodawców i pracowników. Oto wszystko, co trzeba wiedzieć o dobie pracowniczej.

Definicja doby pracowniczej – Kodeks Pracy

Doba pracownicza to czas, w którym pracownik wykonuje pracę na rzecz pracodawcy. Zgodnie z Kodeksem pracy doba pracownicza obejmuje 24 godziny, zaczynając od godziny, w której pracownik rozpoczął pracę w zgodzie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (Art. 128. § 2 kp).

Pracodawca może zastosować różne systemy pracy, w tym w system zmianowy, weekendowy system czasu pracy czy też w równoważnym systemie czasu pracy (za chwilę omówimy je w szczegółach). 

Warto podkreślić, że praca w godzinach nadliczbowych, czyli poza standardowym wymiarem czasu pracy, jest dozwolona tylko w pewnych okolicznościach, takich jak konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii oraz w przypadku szczególnych potrzeb pracodawcy.

Zgodnie z przepisami, pracownikowi przysługuje co najmniej 11-godzinny odpoczynek dobowy oraz co najmniej 35-godzinny odpoczynek tygodniowy. 

Limity czasu pracy (wraz z pracą nadliczbową), to maksymalnie 13 godzin na dobę,  maksymalnie 48 godzin w skali tygodnia (w okresie rozliczeniowym) oraz 150 godzin w roku kalendarzowym.

W przypadku pełnienia dyżuru, pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi czasu wolnego odpowiadającego długości dyżuru, a w przypadku niemożności udzielenia tego czasu, wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za czas dyżuru.

Czy wiesz, że…

Mała Księgowość to program księgowy świetny zarówno dla biur rachunkowych, obsługujących małe i średnie firmy, jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą?

Doba pracownicza – jak liczyć?

Doba pracownicza, to kolejne 24 godziny, które liczymy od momentu rozpoczęcia pracy przez pracownika (zgodnie z rozkładem czasu pracy, który obowiązuje daną osobę). Aby lepiej zrozumieć, jak liczona jest doba pracownicza, przygotowaliśmy kilka przykładów.

Doba pracownicza w systemie równoważnym

Zacznijmy od doby pracowniczej w systemie równoważnym. W tym przypadku, pracownik wykonuje pracę w tzw. cyklach równoważnych, co oznacza, że dobowy wymiar czasu pracy może być dłuższy niż 8 godzin (przedłużony do 12 godzin), a w inne dni odpowiednio skrócony. 

Przykład doby pracowniczej w systemie równoważnym: pan Robert pracuje w równoważnym systemie pracy, a jego wymiar dobowy wynosi 10 godzin. Pracuje od poniedziałku do czwartku w godz. 9-19, a piątek ma wolny. 

Ruchomy czas pracy a doba pracownicza

W ramach ruchomego czasu pracy może obowiązywać ustalony grafik pracy lub to pracownik sam decyduje, o której godzinie rozpocznie pracę (art. 140.1  Kodeksu pracy). Należy pamiętać, że taki rozkład czasu pracy nie może naruszać prawa pracownika do minimalnego odpoczynku dobowego i tygodniowego, a ponowne świadczenie pracy w tej samej dobie nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych.

Przykład ruchomego czasu pracy: pracodawca pana Roberta ustalił, że pracownicy mają rozpocząć pracę między godzinami 7-9. 

Doba pracownicza a praca zmianowa

W przypadku pracy zmianowej, praca wykonywana jest według ustalonego rozkładu czasu pracy przewidującego zmianę pory świadczenia pracy przez poszczególnych pracowników po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni.

Na przykład praca zmianowa może oznaczać, że część pracowników rozpoczyna ją o godz. 7 i kończy o godz. 15, a pozostali zaczynają o godz. 13 i kończą o godz. 21. Praca na zmiany nie może naruszać doby pracowniczej.

Zadaniowy system czasu pracy a doba pracownicza

W zadaniowym systemie pracy pracodawca nie prowadzi ewidencji godzin pracy zatrudnionych osób (art. 140 Kodeksu pracy). Pracodawca musi uwzględnić wymiar czasu pracy wynikający z norm określonych w art. 129 kp – pracownik ma wykonać zadania w ciągu 8 godzin na dobę w przeciętnie 40 godzin w 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. 

Doba pracownicza a pół etatu

Aby obliczyć wymiar czasu pracy dla osoby zatrudnionej na ½ etatu, należy przypomnieć, że pełny etat to 40 godzin pracy w tygodniu. Aby obliczyć, ile wyniesie liczba godzin pracy na część etatu, należy pomnożyć przez liczbę godzin pracy w danym miesiącu (np. w lutym 2024 roku to 168 godzin pracy) x ½, czyli w lutym 2024 r. będą to 84 godziny.

Pracodawca musi pamiętać, że w przypadku pracownika zatrudnionego na pół etatu także obowiązuje odpoczynek dobowy (przynajmniej 11 godzin), 5-dniowy wymiar czasu pracy oraz doba pracownicza, która zaczyna się o godzinie rozpoczęcia pracy.

Doba pracownicza a 11-godzinny odpoczynek

Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Odpoczynek dobowy można skrócić w przypadku:

  • pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy, czyli kierujących jednoosobowo tym zakładem i ich zastępców lub pracowników wchodzących w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem pracy;
  • głównych księgowych;
  • konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

Takiemu pracownikowi przysługuje równoważny okres odpoczynku w okresie rozliczeniowym.

Doba pracownicza a nadgodziny

Praca w godzinach nadliczbowych jest limitowana w skali doby – pracownik ma zagwarantowane 11 godzin odpoczynku dobowego. To oznacza, że czas pracy plus godziny nadliczbowe nie mogą przekroczyć 13 godzin na dobę.

Doba pracownicza a urlop wypoczynkowy

O początku urlopu decyduje rozkład czasu pracy pracownika – liczy się, o której godzinie zaczyna się kolejna doba pracownicza, a nie ta sama doba kalendarzowa. Na przykład pracownik, który rozpoczął swoją zmianę o godz. 13 i kończy urlop 31 sierpnia, powinien rozpocząć pracę 1 września o godz. 13.

Doba pracownicza kierowców

Czas pracy kierowcy co do zasady nie może przekraczać 9 godzin na dobę (56 godzin w tygodniowym czasie jazdy). Kierowcy przysługuje przynajmniej 11-godzinny odpoczynek i 45-minutowa przerwa po 4,5 godz. jazdy. Warto jednocześnie pamiętać, że dwa razy w ciągu tygodnia, kierowca może wydłużyć dzienny limit czasu jazdy do 10 godzin.

Doba pracownicza a okres rozliczeniowy

Doba pracownicza zaczyna się w chwili rozpoczęcia pracy przez pracownika i trwa przez kolejne 24 godziny. Czas pracy nie może przekroczyć 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w okresie rozliczeniowym przyjętym w danym zakładzie pracy (art. 129 Kodeksu pracy).

Okres rozliczeniowy to przedział czasu, w którym pracodawca rozlicza czas pracy (np. 1, 2, 3, 4 miesiące). Wymiar czasu pracy to iloczyn 40 godzin i liczby tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym powiększony o iloczyn 8 godzin i liczbę dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku. Wymiar czasu pracy jest pomniejszany o święto wypadające w innym dniu niż niedziela (minus 8 godzin).

Naruszenie doby pracowniczej

Pracownik może rozpocząć pracę dwa razy w ciągu tej samej doby tylko w systemie przerywanego czasu pracy (art.139 Kodeksu pracy) oraz w godzinach nadliczbowych (np. w razie prowadzenia akcji ratowniczej w zakładzie pracy).

Za przekroczenie doby pracowniczej – praca nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym – pracownikowi zawsze przysługuje normalne wynagrodzenie za każdą z przepracowanych godzin oraz dodatek do wynagrodzenia (100% lub 50%) lub czas wolny.

Program Mała Księgowość

Program Mała Księgowość ma wszystkie funkcje potrzebne do prowadzenia księgowości małej lub średniej firmy. Możesz skorzystać z niego niezależnie od wybranej formy opodatkowania. Wystawisz dzięki niemu faktury, zapłacisz podatek dochodowy i VAT, będziesz mógł zarządzać listą płac, kontrolować zobowiązania, amortyzować środki trwałe i korzystać z wielu, wielu innych funkcjonalności, których pełną listę znajdziesz na mk.rp.pl.

Przeczytaj więcej w kategorii Prawo pracy.

Wyczerpanie 182 dni okresu zasiłkowego – czy zwolnienie lekarskie może potrwać dłużej niż 182 dni? Czy po 6-miesięcznym chorobowym można wrócić na zwolnienie?

0
wyczerpanie 182 dni okresu zasiłkowego

Okres zasiłkowy wynosi 182 dni lub 270 dni (w przypadku gruźlicy lub ciąży). Jakie konsekwencje niesie za sobą Wyczerpanie 182 dni okresu zasiłkowego? Sprawdź, jakie są zasady obowiązujące po wyczerpaniu okresu zasiłkowego? Na jakie świadczenia można wtedy liczyć pracownik?

Wyczerpanie 182 dni okresu zasiłkowego 2024 – kiedy następuje?

Okres zasiłkowy umożliwia pobieranie świadczenia w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej chorobą.

Wyczerpanie 182 dni okresu zasiłkowego występuje, gdy pracownik przez 182 dni otrzymuje zasiłek chorobowy z powodu niezdolności do pracy. Ten okres liczony jest od pierwszego dnia, kiedy pracownik jest objęty zwolnieniem lekarskim.

Trzeba pamiętać, że od 1 stycznia 2022 roku do 182-dniowego okresu zasiłkowego wliczają się wszystkie zwolnienia L4, o ile przerwa między nimi nie przekracza 60 dni.

Pracownik może skorzystać z okresu zasiłkowego:

  • po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (szczegóły niżej),
  • po wyczerpaniu 182-dniowego okresu zasiłkowego, pracownik musi odczekać co najmniej 60 dni przed ponownym ubieganiem się o zasiłek chorobowy w związku z kolejnym zwolnieniem lekarskim.

Warto dodać, że okres wyczekiwania nie obejmuje absolwentów szkoły lub uczelni w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły, lub uzyskania dyplomu, jeżeli niezdolność do pracy powstała w związku z wypadkiem w drodze do lub z pracy, obowiązkowo ubezpieczonych z 10-letnim stażem pracy, posłów i senatorów, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji oraz funkcjonariuszy Służby Celnej, którzy podjęli pracę w jednostce organizacyjnej Krajowej Administracji Skarbowej.

Czy wiesz, że…

Mała Księgowość to program księgowy świetny zarówno dla biur rachunkowych, obsługujących małe i średnie firmy, jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą?

Kiedy nabywa się prawo do zasiłku chorobowego?

Prawo do zasiłku chorobowego nabywa się po 30 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (art. 4 pkt 1 Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego).

Co z osobami zatrudnionymi na podstawie umowy zlecenia czy innego dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego? Prawa do zasiłku chorobowego nabywają po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia.

Trzeba zauważyć, że do wspomnianego okresu wlicza się także poprzednie okresy ubezpieczenia, jeśli przerwa między nimi trwała krócej niż 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym czy służbą wojskową.

Czas trwania okresu zasiłkowego

Zasiłek chorobowy może być pobierany przez określony czas okresu zasiłkowego. Zasadniczo wynosi on 182 dni, ale w pewnych wyjątkowych przypadkach może być wydłużony.

W przypadku gruźlicy (kod D na zwolnieniu lekarskim) czy niezdolności do pracy w czasie ciąży (kod B), okres zasiłkowy zostaje wydłużony do  270 dni.

Do czego pracownik ma prawo po wyczerpaniu okresu zasiłkowego?

Czasem bywa tak, że po wyczerpaniu 182 dni okresu zasiłkowego zatrudniony nadal choruje. W takiej sytuacji może się starać o świadczenie rehabilitacyjne.

To świadczenie, trwające maksymalnie rok, jest udzielane pod warunkiem pozytywnej oceny wydanej przez lekarza orzecznika ZUS co do szans na powrót do aktywności zawodowej.

Jeżeli limit zasiłku chorobowego zostanie wykorzystany, a pracownik nie otrzyma świadczenia rehabilitacyjnego, to pracodawca rozlicza nieobecność jako usprawiedliwioną bezpłatną.

Świadczenie rehabilitacyjne

O świadczenie rehabilitacyjne mogą ubiegać się osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym (np. prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą).

Do tego świadczenia mają prawo m.in. pracownicy, zleceniobiorcy, osoby zatrudnione na podstawie różnych umów, przedsiębiorcy, osoby współpracujące, członkowie rolniczych spółdzielni, osoby odbywające służbę zastępczą i duchowni.

Świadczenie rehabilitacyjne może być przyznane osobom, które są nadal niezdolne do pracy po wyczerpaniu zasiłku chorobowego, ale istnieje nadzieja na odzyskanie zdolności do pracy dzięki dalszemu leczeniu lub rehabilitacji.

Co zrobić, aby uzyskać świadczenie rehabilitacyjne? Uprawniony powinien złożyć odpowiedni wniosek do ZUS, ma na to 18 miesięcy od zakończenia okresu zasiłkowego. Wniosek należy poprzeć np. zaświadczeniem lekarskim.

O przyznaniu świadczenia rehabilitacyjnego decyduje lekarz orzecznik ZUS. Wnioskodawca może odwołać się od jego decyzji. W takiej sytuacji ostateczną decyzję podejmie komisja lekarska ZUS.

Kwota świadczenia rehabilitacyjnego zależy od podstawy wymiaru zasiłku chorobowego pobieranego przed świadczeniem. Świadczenie wynosi (Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, art. 19 1):

  • 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za pierwsze trzy miesiące,
  • 75% tej podstawy za pozostały okres,
  • a w przypadku niezdolności do pracy w okresie ciąży – 100% tej podstawy.

Świadczenie rehabilitacyjne może być pobierane maksymalnie przez 12 miesięcy.

Renta

Jeżeli lekarz orzecznik ZUS uzna, że dana osoba nie będzie w ogóle zdolna do pracy na konkretnym stanowisku, świadczenie rehabilitacyjne może nie zostać przyznane, a pracownik może starać się o rentę z ZUS z tytułu całkowitej niezdolności do podjęcia pracy.

W praktyce orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy skutkuje zwolnieniem z pracy za wypowiedzeniem lub z przyczyn niezawinionych.

Rentę można otrzymywać maksymalnie przez 36 miesięcy w przypadku, gdy jest ona określana jako renta okresowa, przy jednoczesnych pojedynczych decyzjach dotyczących okresów 6 miesięcy.

W przypadku renty stałej, okresy te nie są ograniczone, pod warunkiem że niezdolność do pracy jest trwała.

Wniosek o rentę należy złożyć w ciągu 18 miesięcy od zakończenia pobierania świadczenia rehabilitacyjnego.

Kiedy zaczyna się nowy okres zasiłkowy po 6-miesięcznym zwolnieniu lekarskim?

W przypadku niezdolności do pracy, po wyczerpaniu 182 dni okresu zasiłkowego, pracownik może skorzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego lub renty. Co jednak jeśli wróci po tym czasie do pracy? Czy będzie mu ponownie przysługiwać wynagrodzenie chorobowe?

Jak najbardziej, po upłynięciu 60 dni od wyczerpania jednego okresu zasiłkowego pracownik ponownie zyskuje prawo do pobierania zasiłku chorobowego. 

Program Mała Księgowość

Program Mała Księgowość ma wszystkie funkcje potrzebne do prowadzenia księgowości małej lub średniej firmy. Możesz skorzystać z niego niezależnie od wybranej formy opodatkowania. Wystawisz dzięki niemu faktury, zapłacisz podatek dochodowy i VAT, będziesz mógł zarządzać listą płac, kontrolować zobowiązania, amortyzować środki trwałe i korzystać z wielu, wielu innych funkcjonalności, których pełną listę znajdziesz na mk.rp.pl.

Przeczytaj więcej w kategorii Kadry.

Program wymiany międzynarodowej Erasmus dla młodych przedsiębiorców

0
erasmus dla młodych przedsiębiorców

Praktyczna wiedza jest bezcenna dla młodych przedsiębiorców, którzy startują w biznesie lub dopiero rozważają rozpoczęcie takiej przygody. Program Erasmus dla młodych przedsiębiorców otwiera drzwi ambitnym właścicielom firm, którzy chcą się uczyć od doświadczonych kolegów z innych krajów. Sprawdź, co trzeba zrobić, aby zdobyć dofinansowanie z tego programu.

Na czym polega Erasmus dla młodych przedsiębiorców?

Erasmus dla młodych przedsiębiorców to program Unii Europejskiej mający na celu umożliwienie wymiany doświadczeń między młodymi i doświadczonymi przedsiębiorcami z innych krajów. Do programu zaproszone są również osoby, które dopiero rozważają otwarcie własnego biznesu.

Kto może wziąć udział w programie wymiany Erasmus dla początkujących przedsiębiorców?

Program wymiany przeznaczony jest dla osób chcących zdobywać wiedzę, ciekawych doświadczeń innych oraz pragnących nawiązać cenne kontakty, szlifować język, zdobyć prestiż, a być może pozyskać również partnerów biznesowych:

  • początkujących przedsiębiorców – osób fizycznych prowadzących działalność w formie mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa (również wspólników spółki jawnej albo partnerskiej, komplementariuszy spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej, wspólników/akcjonariuszy i jednocześnie członków zarządu spółki kapitałowej), którzy złożyli wniosek o przystąpienie do programu przed upływem 3 lat od rozpoczęcia swojej działalności;
  • osoby planujące rozpoczęcie działalności gospodarczej;
  • doświadczonych przedsiębiorców – mikroprzedsiębiorców, małych lub średnich przedsiębiorstw, które prowadzą działalność gospodarczą od co najmniej 3 lat w jednym z 39 krajów biorących udział w programie.

Pamiętaj, że w Erasmusie dla młodych przedsiębiorców nie ma ograniczeń wiekowych. Z programu mogą skorzystać osoby w każdym wieku, pod warunkiem spełnienia wymagań dotyczących doświadczenia biznesowego.

Ile możesz otrzymać w ramach programu Erasmus dla młodych przedsiębiorców?

W ramach programu Erasmus dla młodych przedsiębiorców, uczestnicy mogą otrzymać różne formy wsparcia finansowego, to:

  • comiesięczne wsparcie finansowe, kwota wsparcia miesięcznego wynosi od 530 euro do 1100 euro, a wysokość jest uzależniona od kraju docelowego;
  • maksymalne dofinansowanie wynosi 6 600 euro;
  • uczestnik może otrzymać do 100% kosztów kwalifikowanych projektu – nie będzie wymagany od niego własny wkład finansowy.

Na co przeznaczone jest wsparcie z programu? Ma pokryć niezbędne wydatki związane z podróżą, zakwaterowaniem i utrzymaniem podczas pobytu u doświadczonego przedsiębiorcy, który będzie go gościł. Kwoty wsparcia mogą różnić się w zależności od kraju.

Erasmus dla młodych przedsiębiorców – najważniejsze informacje

Oto najważniejsze, praktyczne informacje na temat programu:

  • bezpłatne wnioski można składać od 1 lutego 2023 roku do 31 stycznia 2027 roku;
  • nabór trwa do wyczerpania funduszy;
  • zainteresowani składają wnioski poprzez witrynę programu;
  • młody przedsiębiorca musi złożyć wraz z wnioskiem biznesplan oraz życiorys w języku polskim, a po wyborze sporządzić plan pobytu;
  • ocena formalna i merytoryczna odbywa się w trybie ciągłym, wynik oceny formalnej będzie gotowy w ciągu 7 dni od daty rejestracji wniosku;
  • maksymalny czas pobytu za granicą to 6 miesięcy;
  • wsparcie finansowe zostanie wypłacone w ratach.

Zgodnie z informacjami PARP, celem programu jest:

  • ułatwienie wymiany biznesowej i nawiązywanie kontaktów między nowymi i doświadczonymi przedsiębiorcami;
  • pomoc „zielonym” przedsiębiorcom poprzez nawet sześciomiesięczne szkolenie u doświadczonego partnera;
  • wymiana doświadczeń i wiedzy – rozmowy o przeszkodach, wyzwaniach, szansach i zagrożeniach towarzyszących podczas zakładania i rozwijania przedsiębiorstwa;
  • ułatwienie dostępu do zagranicznych rynków;
  • tworzenie sieci kontaktów między przedsiębiorcami z różnych krajów Europy.

Szczegółowe informacje na temat programu udziela:

  • Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości;
  • Fundacja Inicjatyw Społeczno-Gospodarczych KOMESFundacja Mobile Open Society Through Wireless Technology (MOST);
  • Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu;
  • Semper Avanti.

Można również skorzystać z pomocy infolinii: 22 574 07 07 oraz 0 801 332 202.

Przeczytaj więcej w kategorii Działalność gospodarcza.

Wymiar czasu pracy 2025

0
wymiar czasu pracy 2024

Wymiar czasu pracy w 2025 roku będzie o 16 godzin mniejszy niż w roku poprzednim. Wyniesie 1992 godziny, czyli 249 8-godzinne dni pracy. Zobacz, jak obliczyć wymiar czasu pracy uwzględniając święta. 

Wymiar czasu pracy to określona ilość godzin, jaką pracownik jest zobowiązany przepracować w danym okresie, najczęściej w ciągu miesiąca. To bardzo ważny element regulujący relacje między pracodawcą a pracownikiem. Zasady dotyczące wymiaru czasu pracy opisuje Kodeks pracy.

Jak liczyć wymiar czasu pracy?

Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy (art. 129 § 1 Kodeksu pracy). 

Osoba pracująca na pełnym etacie w przeciętnym pięciodniowym tygodniu pracy powinna przepracować 8 godzin dziennie, od poniedziałku do piątku. Dla pracowników niepełnoetatowych, wymiar czasu pracy oblicza się proporcjonalnie do liczby godzin na pełnym etacie. Na przykład osoba zatrudniona na 3/4 etatu powinna pracować 3/4 x 40 godzin, czyli 30 godzin tygodniowo.

W okresie rozliczeniowym dopuszczalne jest ustalenie innej liczby godzin nadliczbowych (do 48 godzin tygodniowo). Za godziny nadliczbowe przysługuje wynagrodzenie lub dzień wolny.

Ostateczny wymiar czasu pracy ustalany jest na podstawie obliczeń, które biorą pod uwagę zarówno ilość tygodni w okresie rozliczeniowym jak i dni wolne od pracy. Każde święto ustawowo wolne obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.

Jak liczyć wymiar czasu pracy?

Sprawdźmy to na przykładzie stycznia 2025 roku. 

W styczniu 2024 roku jest 31 dni, z czego 23 dni to dni robocze (od poniedziałku do piątku), są też 2 dni świąteczne: 1 stycznia – Nowy Rok i 6 stycznia – Trzech Króli. 

Wymiar czasu pracy na pełnym etacie w styczniu 2024 roku wynosi:

  • policz wszystkie dni robocze (w styczniu 2025 roku to 23 dni),
  • odejmij od dni roboczych ewentualne dni świątecznie przypadające w dzień inny niż niedziela (w styczniu 2025 wypadają dwa),
  • otrzymaną liczbę (21) pomnóż przez 8 (liczbę godzin dnia roboczego) = 168.

Otrzymasz w ten sposób godzinowy wymiar pracy w danych miesiącu.

Warto pamiętać, że pracodawca może ustalić inny wymiar czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub organizacją pracy. Takie wymiary to m.in.:

  • system równoważny (czas pracy jest wydłużony w niektórych dniach w tygodniu, natomiast w inne dni jest skrócony),
  • system pracy zmianowej (pracownicy pracują w różnych godzinach w ciągu dnia lub w nocy),
  • system pracy w ruchu ciągłym (zatrudnieni pracują przez całą dobę).
Czy wiesz, że…

Mała Księgowość to program księgowy świetny zarówno dla biur rachunkowych, obsługujących małe i średnie firmy, jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą?

Kliknij tutaj, żeby go przetestować.

Wymiar czasu pracy 2024 – ile godzin pracujących?

1992 godziny

– taki jest wymiar czasu pracy w 2025 roku.

Oznacza to, że w danych miesiącach przepracujemy:

  • styczeń – 168
  • luty – 160
  • marzec – 168
  • kwiecień – 168
  • maj – 160
  • czerwiec – 160
  • lipiec – 184
  • sierpień – 160
  • wrzesień – 176
  • październik – 184
  • listopad – 144
  • grudzień – 160

Wymiar czasu pracy 2024 – ile będzie dni pracujących?

Wymiar czasu pracy w 2025 roku wynosi:

249

8-godzinnych dni.

W poszczególnych miesiącach wygląda to następująco:

  • styczeń – 21
  • luty – 20
  • marzec – 21 
  • kwiecień – 21
  • maj – 20
  • czerwiec – 20
  • lipiec – 23
  • sierpień – 20
  • wrzesień – 22
  • październik – 23
  • listopad – 18
  • grudzień – 20

Warto przypomnieć święta, czyli dni wolne od pracy w 2024 r.:

  • 1 stycznia – Nowy Rok (środa),
  • 6 stycznia – Święto Trzech Króli (poniedziałek),
  • 20 kwietnia – pierwszy dzień Wielkiej Nocy (niedziela),
  • 21 kwietnia – drugi dzień Wielkiej Nocy (poniedziałek),
  • 1 maja – Święto Państwowe (czwartek),
  • 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja (sobota),
  • 8 czerwca – pierwszy dzień Zielonych Świątek (niedziela),
  • 19 czerwca – dzień Bożego Ciała (czwartek),
  • 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (piątek),
  • 1 listopada – Wszystkich Świętych (sobota),
  • 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości (wtorek),
  • 24 grudnia – Wigilia Bożego Narodzenia (środa),
  • 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia (czwartek),
  • 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia (piątek).

Program Mała Księgowość

Program Mała Księgowość ma wszystkie funkcje potrzebne do prowadzenia księgowości małej lub średniej firmy. Możesz skorzystać z niego niezależnie od wybranej formy opodatkowania. Wystawisz dzięki niemu faktury, zapłacisz podatek dochodowy i VAT, będziesz mógł zarządzać listą płac, kontrolować zobowiązania, amortyzować środki trwałe i korzystać z wielu, wielu innych funkcjonalności, których pełną listę znajdziesz na mk.rp.pl.

Przeczytaj więcej w kategorii Prawo pracy.

Aneks do umowy – co to jest, wzór 

0
aneks do umowy

Aneks do umowy to formalne porozumienie, które wprowadza zmiany bez konieczności przygotowania nowej umowy. Działa jako elastyczne narzędzie dostosowujące warunki umowne do bieżących potrzeb zmieniającego się otoczenia. Jak prawidłowo przygotować aneks, co można zmienić i kiedy będzie on nieważny z mocy prawa? 

Co to jest aneks do umowy?

Aneks do umowy to dodatkowy dokument, który wprowadza zmiany lub uzupełnienia do istniejącej umowy między dwiema stronami. To formalne porozumienie, które umożliwia modyfikację pierwotnych postanowień umownych bez konieczności zawierania nowej umowy

Aneks do umowy może dotyczyć różnych rodzajów umów, takich jak umowa o pracę, umowa najmu czy umowa handlowa.

Mała Księgowość Rzeczpospolitej – prowadź księgowość łatwo i skutecznie!

Uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia (art. 77 Kodeksu cywilnego). To oznacza, że np. aneks do umowy zawartej na piśmie należy sporządzić na piśmie.  

Kiedy wystawiamy aneks do umowy?

Aneks do umowy wystawiany jest, gdy trzeba dokonać zmian w już istniejących postanowieniach umowy. Przyczyny mogą być różnorodne, obejmujące m.in. regulacje dotyczące wynagrodzenia, warunków pracy, czasu trwania umowy lub innych kluczowych aspektów. 

Aneks może być używany w przypadku umów o pracę, umów cywilnoprawnych, najmu, czy innych form porozumień. W praktyce aneks do umowy stanowi skuteczne narzędzie dostosowania warunków umownych do bieżących potrzeb stron. 

Najlepszy program księgowy dla jednoosobowych działalności gospodarczych – sprawdź!

Jak powinien wyglądać aneks do umowy?

W aneksie do umowy powinny znaleźć się klarowne i precyzyjne informacje, odzwierciedlające dokładne zmiany wprowadzane w ramach pierwotnego kontraktu. Z pewnością kluczowe jest zachowanie przejrzystej struktury, cytowanie zmienianych zapisów oraz uzyskanie zgody obu stron na wprowadzane zmiany.

Przykładowy wzór aneksu – jest bardzo ogólny, należy go dostosować do konkretnej sytuacji – może wyglądać następująco:

[Aneks nr …]

[Miejscowość i data]

[Imiona, nazwiska, dane adresowe obu stron umowy]

[Opis tego, co strony chcą zmienić w treści umowy wraz z podaniem numeru umowy, jej przedmiotem, datą i miejscem podpisania, wskazaniem stron oraz dokładnym określeniem tego, co zostaje zmienione/dodane do umowy]

[Podpisy stron]

Co powinno być w aneksie do umowy? Jak napisać aneks do umowy?

Kluczowe elementy, które należy uwzględnić w aneksie, to:

  • oznaczenie umowy – wskazanie identyfikatora umowy, takiego jak numer, miejsce podpisania, i data sporządzenia aneksu;
  • strony umowy – jasne wskazanie stron zawierających umowę oraz wprowadzających do niej zmiany za pomocą aneksu;
  • oznaczenie aneksu – nadanie aneksowi jednoznacznego oznaczenia, co jest istotne, zwłaszcza w przypadku wielokrotnego aneksowania tej samej umowy;
  • określenie zmian – precyzyjne wskazanie zapisów, które ulegają zmianie oraz wprowadzenie nowych postanowień. Dobrą praktyką jest odniesienie się do konkretnego paragrafu i ustępu w umowie, który ulega modyfikacji;
  • termin wejścia w życie – określenie daty, od której zmiany wprowadzone aneksem stają się skuteczne;
  • podpisy stron – aneks powinien być podpisany przez strony zawierające pierwotną umowę lub przez ich uprawnionych reprezentantów;
  • zgodność z obowiązującym prawem – zapewnienie, że wszelkie zmiany wprowadzane za pomocą aneksu są zgodne z obowiązującym prawem podobnie jak przestrzeganie zasady swobody umów oraz innych przepisów;
  • konsultacje z ekspertami – warto uwzględnić klauzulę sugerującą konsultacje z prawnikami, szczególnie gdy zmiany są istotne lub dotyczą kwestii skomplikowanych.

Skuteczne i proste w obsłudze oprogramowanie księgowe – sprawdź!

Czego nie można zmienić aneksem?

Aneksem nie można wprowadzić postanowień, które są sprzeczne z obowiązującym prawem (np. zawrzeć więcej niż 3 umowy o pracę na czas określony z tym samym pracownikiem lub wydłużyć okres wypowiedzenia, czyli w obu przypadkach złamać zapisy Kodeksu pracy).

Inaczej mówiąc, aneks do np. umowy o pracę nie może pogorszyć sytuacji pracownika w porównaniu do tego, co gwarantuje mu prawo. Zabronione jest również dodanie obowiązków, które są sprzeczne z ustawą. 

Warto podkreślić, że nawet zgoda na postanowienia naruszające przepisy nie nadaje im mocy prawnej. Ograniczenia te mają na celu zapewnienie zgodności z przepisami i ochronę stron umowy. 

Aneksy nie mogą zawierać klauzul abuzywnych, czyli niedozwolonych postanowień umownych, określonych przez Kodeks cywilny jako postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie, które nie wiążą go w sytuacji, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (art. 385.1).

Program do małej księgowości dla kilku stanowisk + dostęp do serwisu RP.PL – sprawdź!

Kiedy aneks do umowy jest nieważny?

Aneks do umowy będzie nieważny jeżeli dotyczy umowy spisanej notarialnie i sam nie powstał w kancelarii notarialnej. Z pewnością nieważne są wszelkie aneksy, które naruszają obowiązujące ustawy, np. zawierają opisane wyżej klauzule abuzywne.

Jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej, to również aneks do niej musi być sporządzony pisemnie. Wybór innej formy będzie skutkował nieważnością aneksu (art. 76 Kodeksu cywilnego).

Przeczytaj więcej w kategorii Umowy.

Stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe

0
stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe

Nie ma jednej, z góry określonej stopy procentowej składki wypadkowej dla każdego przedsiębiorcy i współpracującej z nim osoby. Zależy ona m.in. od liczby ubezpieczonych oraz branży, w której działa firma. Sprawdzamy, jak ustalić stopę procentową i wysokość składki wypadkowej w 2024 roku.

Składka na ubezpieczenie wypadkowe

Przedsiębiorcy zobowiązani są opłacać składki na ubezpieczenia społeczne za siebie i swoich pracowników. To wpłaty na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Stopa procentowa ubezpieczenia wypadkowego zależy od liczby osób ubezpieczonych oraz rodzaju działalności gospodarczej i ryzyka przypisanego do danej branży.

Jak obliczyć liczbę ubezpieczonych? Aby to zrobić, należy:

  • zsumować liczbę osób podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w ciągu poszczególnych miesięcy poprzedniego roku kalendarzowego,
  • wynik podzielić przez liczbę miesięcy, w których płatnik składek był w poprzednim roku kalendarzowym zgłoszony w ZUS co najmniej 1 dzień.

Spójrzmy na przykład. Firma XYZ zgłaszała do ubezpieczenia w 2023 roku 35 pracowników (od stycznia do maja) oraz 32 pracowników od czerwca do grudnia. W sumie to 67 osób. To oznacza, że liczba ubezpieczonych dla celów ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe trwające od kwietnia 2023 r. do 31 marca 2024 r. wynosi 6 osób (67 / 12 = 5,58, po zaokrągleniu do jedności w górę = 6).

W nowej firmie – płatnik składek zgłosił się do ZUS między 1 styczniem danego roku, a 31 marca kolejnego roku – liczba ubezpieczonych ustalana jest na podstawie osób, które podlegają zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w ciągu miesiąca, w którym zostały zgłoszone do ZUS.

Stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe 1,67%

Składka na ubezpieczenie wypadkowe dla płatników zgłaszających do 9 ubezpieczonych lub niepodlegających wpisowi do rejestru REGON wynosi 1,67%. To 50% z najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności.

Stopa procentowa na wspomnianą składkę ustalana jest na rok składkowy trwający od 1 kwietnia danego roku do 31 marca następnego roku. Wynika z zastosowania przepisów Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe ustalona przez ZUS

Niektórzy przedsiębiorcy nie mają obowiązku samodzielnie ustalać stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe. Zrobi to za nich ZUS.

Stanie się tak jeżeli płatnik składek:

  • zgłasza do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych;
  • podlega wpisowi do rejestru REGON;
  • ma obowiązek składać druk ZUS IWA za trzy poprzednie lata.

Wysokość stopy procentowej zależy od grupy działalności, do której należy płatnik składek, oraz wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek.

Kto ma obowiązek złożyć deklarację ZUS IWA? Płatnicy, którzy w roku objętym informacją zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, byli zgłoszeni nieprzerwanie w ZUS jako płatnicy składek wypadkowych od 1 stycznia do 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego oraz przez przynajmniej jeden dzień w styczniu danego roku, 31 grudnia roku byli zgłoszeni do rejestru REGON.

Stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe wg. PKD branży

W jaki sposób stopę procentową ustala płatnik, który podlega wpisowi do rejestru REGON i zgłosił do w danych roku kalendarzowym do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie przynajmniej 10 osób, a jednocześnie nie przekazał do ZUS informacji ZUS IWA?

Robi to samodzielni w zależności od grupy działalności, do której należy. Wysokość stopy procentowej znajdzie w załączniku nr 2 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków. Przypisana jest dla grupy działalności, do której należy płatnik, zgodnie z rejestrem REGON na 31 grudnia poprzedniego roku.

Stopy procentowe składki na ubezpieczenie wypadkowe według PKD branży (informacja ogólna):

Grupa działalności Kod PKD Stopa procentowa składki (%)
Rolnictwo i leśnictwo A-01, A-02 2,53
Rybactwo A-03 1,47
Górnictwo B-05, B-06, B-07, B-08, B-09 2,53-3,33
Przemysł C-10-C-33 1,47-2,80
Budownictwo F-41-F-43 1,20-1,73
Handel G-45-G-47, H-49-H-53 0,93-1,47
Transport i magazynowanie H-49-H-52, H-53 1,20-1,47
Usługi I-S, T 0,67-1,20

 

Uwaga! Należy pamiętać, że nowe stopy procentowe dla poszczególnych grup działalności zostaną ogłoszone w marcu 2024 r.

Wysokość składki wypadkowej

Wysokość składki wypadkowej, którą przedsiębiorca opłaca za siebie, wynosi 78,40 zł (od stycznia do czerwca 2024 r). Składka dla nowych firm to 21,25 zł (od lipca do grudnia 2024 r. wzrośnie do 21,54 zł). Wymienione kwoty obowiązują dla płatników zgłaszających do 9 ubezpieczonych.

Przeczytaj więcej w kategorii ZUS.

Zasiłek macierzyński a zawieszenie działalności

0
zasiłek macierzyński a zawieszenie działalności

Czy po zawieszeniu działalności gospodarczej można pobierać zasiłek macierzyński? Jaki jest warunek otrzymania zasiłku? Oto najważniejsze informacje dla kobiet prowadzących firmę.

Zawieszenie działalności gospodarczej pozwala przedsiębiorcy tymczasowo wstrzymać wykonywanie swojej działalności.

Zasiłek macierzyński a ZUS

Prawo do zawieszenia przysługuje przedsiębiorcy, który nie zatrudnia pracowników lub zatrudnia wyłącznie osoby na urlopach macierzyńskich, na warunkach urlopu macierzyńskiego, wychowawczym, opiekuńczym lub urlopie rodzicielskim, o ile urlop rodzicielski nie jest łączony z pracą u pracodawcy udzielającego tego urlopu (art. 22-24 Prawa przedsiębiorców).

Należy pamiętać, że w okresie zawieszenia, przedsiębiorca przestaje być objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Nie opłaca również dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (art. 36a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Przedsiębiorca może zawiesić działalność także w przypadku zwolnienia lekarskiego w związku z chorobą związaną z ciążą. Nie przekreśla to prawa do zasiłku chorobowego, który może być pobierany do dnia porodu, nie dłużej niż 270 dni.

Czy właścicielka firmy, która zawiesiła działalność, ma prawo do zasiłku macierzyńskiego?

Zasiłek macierzyński przedsiębiorcy

Aby uzyskać zasiłek macierzyński, przedsiębiorca musi przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Trzeba pamiętać, że kobieta prowadząca działalność musi być objęta ubezpieczeniem w chwili narodzin dziecka jeżeli chce otrzymać zasiłek macierzyński.

Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje przedsiębiorcy w przypadku:

  • urodzenia dziecka;
  • przyjęcia na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia;
  • przyjęcia na wychowanie dziecka w wieku do 14 roku życia i wystąpienia do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia.

Prowadząca firmę musi przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przed zajściem w ciążę lub przed przyjęciem dziecka do rodziny zastępczej. Nie musi spełniać minimalnego okresu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu (90-dniowy okres wyczekiwania) w przypadku zasiłku macierzyńskiego. Liczy się fakt przystąpienia do ubezpieczenia.

Pobieranie zasiłku macierzyńskiego w trakcie prowadzenia działalności

Aby uzyskać zasiłek macierzyński, należy przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i opłacać składki. Prawo dopuszcza wykonywanie działalności gospodarczej w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego. To oznacza, że kobieta może zdecydować czy aktywnie prowadzić firmę lub zawiesić działalność bez obawy o wstrzymanie wypłaty świadczenia.

Zasiłek macierzyński a zawieszenie działalności

Kobieta ma wolną rękę jeżeli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to, że jeżeli zawiesiła działalność gospodarczą w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego, świadczenie to nie jest wstrzymywane.

Jednak, co z przepisem mówiącym, że zawieszenie działalności kończy obowiązek opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne?

Zgodnie z prawem, zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeń społecznych od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania tej działalności (art. 36a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Zapis ten nie wpływa na prawo do zasiłku macierzyńskiego, o ile przedsiębiorca jest objęty ubezpieczeniem chorobowym w dniu porodu.

Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która urodziła dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego. Co się stanie jeżeli poród nastąpi w okresie zawieszenia działalności, a przedsiębiorca nie jest objęty ubezpieczeniem chorobowym? W takiej sytuacji matce nie przysługuje zasiłek macierzyński.

Aby uzyskać zasiłek macierzyński, właścicielka firmy powinna wznowić działalność przed porodem i przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Przeczytaj więcej w kategorii Działalność gospodarcza.

Okres ochronny przed emeryturą

0
okres ochronny przed emeryturą

Dla osób, które zbliżają się do wieku emerytalnego, kluczowym elementem polskiego prawa pracy jest tzw. okres ochronny przed emeryturą. To zabezpieczenie mające chronić pracowników przed bezpodstawnym zwolnieniem tuż przed zasłużonym odpoczynkiem. Przedstawiamy wszystko, co trzeba wiedzieć o ochronie przedemerytalnej.

Ile wynosi okres ochronny przed emeryturą?

Zgodnie z przepisami pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku (art. 39 Kodeksu pracy).

Ochrona ta obejmuje jedynie pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Tym samym nie dotyczy osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

W przypadku, gdy jeden pracownik jest zatrudniony u kilku pracodawców na podstawie umowy o pracę, każdy z tych pracodawców musi zagwarantować mu okres ochrony przedemerytalnej.

Okres ochronny mężczyzn przed emeryturą

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę mężczyźnie, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Aby skorzystać z ochrony przed zwolnieniem, mężczyzna musi spełnić zatem dwie kluczowe przesłanki:

  • nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego;
  • okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem wieku emerytalnego.

Okres ochronny kobiet przed emeryturą

Reguły dotyczące okresu ochronnego kobiet przed emeryturą są co do zasady podobne jak w przypadku mężczyzn. Podstawowymi przesłankami objęcia pracownicy tym okresem ochronnym są: nie mniej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat), a okres jej zatrudnienia umożliwia uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Uwaga! Ochrona przedemerytalna nie ma zastosowania wobec mężczyzn i kobiet, którzy np. zostali zwolnieni dyscyplinarnie (więcej na ten temat piszemy niżej).

Wydłużony okres ochronny przed emeryturą

Oprócz powszechnego wieku emerytalnego – przypomnijmy, że to 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat u mężczyzn – wyróżniany jest też obniżony wiek emerytalny.

Obniżony wiek emerytalny przysługuje osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach, czyli np. policjantom czy żołnierzom oraz innym pracownikom zatrudnionym przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia, oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne, lub otoczenia.

Osoby, które mają obniżony wiek emerytalny, też są objęte ochroną wieku przedemerytalnego.

Okres ochronny przed emeryturą a zwolnienie lekarskie

Trzeba pamiętać, że ochrona przedemerytalna nie dotyczy wszystkich trybów rozwiązania umowy o pracę. Np. pracownik i pracodawca mogą ją rozwiązać w dowolnym momencie za porozumieniem stron. Na tym nie koniec.

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia (art. 53 Kodeksu pracy):

  • jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
    • dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy;
    • dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
  • w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

Pracodawca ma takie prawo także w stosunku do pracowników w wieku przedemerytalnym.

Okres ochronny przed emeryturą – kiedy i tak można zwolnić pracownika?

Okres ochronny przed emeryturą chroni pracownika przed rozwiązaniem umowy za wypowiedzeniem. Istnieją jednak wyjątki od ochrony osób, które są w wieku przedemerytalnym, a należą do nich:

  • zwolnienie dyscyplinarne w przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych;
  • popełnienie przestępstwa, które sprawia, że nie można go dalej zatrudniać na zajmowanym stanowisku (przestępstwo musi być oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem);
  • utrata ze swojej winy uprawnienia niezbędnego do wykonywania pracy na zajmowany stanowisku;
  • upadłość pracodawcy;
  • otrzymanie renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;
  • sytuacje związane z długotrwałą nieobecnością w pracy.

Okres ochronny przed emeryturą a likwidacja stanowiska

Warto podkreślić, że prawo nie pozwala na rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem w wieku przedemerytalnym z powodu likwidacji stanowiska pracy.

Okres ochronny przed emeryturą a zwolnienie z pracy

Podsumujmy. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. To nie oznacza, że osoba w wieku przedemerytalnym nie może zostać zwolniona. Nadal możliwe jest jej np. zwolnienie dyscyplinarne, ze względu na upadłość zakładu pracy lub długotrwałą nieobecność w pracy spowodowaną chorobą.

Przeczytaj więcej w kategorii Prawo pracy.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron – zasady, wzór

0
rozwiązanie umowy za porozumieniem stron

Porozumienie stron umożliwia elastyczne i zgodne z interesami obu stron zakończenie stosunku pracy, eliminuje potrzebę przestrzegania okresów wypowiedzenia i pozostawia miejsce dla indywidualnych ustaleń dotyczących warunków rozwiązania umowy o pracę. Poniżej przedstawiamy wszystko, co trzeba wiedzieć o tym sposobie zakończenia stosunku pracy.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron – kiedy się stosuje?

Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron dopuszcza Kodeks pracy (art. 30 § 1 pkt 1). Ze stosowną inicjatywą może wystąpić pracodawca lub pracownik, w dowolnym momencie. Kluczowa jest zgoda obu stron na warunki rozwiązania umowy.

Pracodawca może zdecydować się na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron w przypadku restrukturyzacji firmy, zmiany profilu działalności czy innych strategicznych decyzji dotyczących przedsiębiorstwa. 

To również najbardziej bezkonfliktowy sposób na zakończenie współpracy z osobą, które pracodawca nie chce już zatrudniać (bo np. jest niezadowolony z efektów jej pracy).

Strony umowy – pracodawca i pracownik – mogą wypracować indywidualne warunki rozwiązania umowy. Sama procedura odbywa się w formie pisemnej lub ustnej. Jednak w praktyce warto sporządzić pisemne porozumienie, aby mieć dowód rozwiązania umowy. Jeden egzemplarz porozumienia trafi do akt osobowych pracownika przechowywanych przez pracodawcę, a drugi otrzyma pracownik.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron przez pracownika

Pracownik może zaproponować rozwiązanie umowy za porozumieniem stron jeżeli np. dostał lepszych warunki zatrudnienia w innej firmie, chce zmienić ścieżkę kariery, rozpocząć naukę lub przeprowadzić się do innego miasta, lub kraju. 

Warto zauważyć, że porozumienie nie wymaga podania powodu rozwiązania umowy.

Jeżeli pracodawca nie zgodzi się na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron, to pracownik nadal jest zatrudniony. Może w takiej sytuacji złożyć wniosek o rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem (nie musi podać przyczyny). Inną opcją jest zapisanie we wniosku o rozwiązanie umowy za porozumieniem, że w przypadku braku zgody to pismo staje się wypowiedzeniem umowy.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron dotyczy umów na czas nieokreślony i czas określony.

Prośba o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron

Prośba o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron powinna być sformułowana jasno, precyzyjnie i uprzejmie. Oto przykład, jak może wyglądać:

[Data]

[Imię i nazwisko pracownika]

[Adres zamieszkania pracownika]

[Stanowisko]

[Numer telefonu pracownika]

[Adres e-mail pracownika]

[Imię i nazwisko adresata – pracodawcy/osoby odpowiedzialnej za decyzje kadrowe]

[Nazwa firmy – pracodawcy]

[Adres firmy – pracodawcy]

 

Szanowny Panie/Pani [nazwisko pracodawcy],

Zwracam się z uprzejmą prośbą o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Po dłuższych rozważaniach oraz z uwagi na zmiany w moim życiu zawodowym/osobistym, doszedłem do wniosku, że taka decyzja jest dla mnie obecnie najkorzystniejsza.

Proponuję rozwiązać umowę o pracę w dniu [data].

Z poważaniem,

[Imię i Nazwisko]

[Podpis (jeśli przesyłane w formie papierowej)]

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron a zasiłek dla bezrobotnych

Sposób rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron ma wpływ na termin przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych

Jeżeli pracownik wypowiedział umowę lub rozwiązał ją na mocy porozumienia stron, termin przyznania zasiłku wynosi 90 dni od daty rejestracji w urzędzie pracy. W ten sposób ustawodawca chce uniknąć sytuacji, w której pracownik celowo rozwiązał umowę, aby otrzymać świadczenie.

Uwaga! Urząd pracy może zbadać umowy, które pracownik zawarł i rozwiązał w ciągu 6 miesięcy przed rejestracją. Zasiłek zostanie przyznany w późniejszym terminie (po 90 dniach) jeżeli przynajmniej jedna z nich została rozwiązana z inicjatywy pracownika lub na podstawie porozumienia stron.

To pracodawca wypowiedział umowę? Zasiłek jest przyznawany od razu. Podobnie będzie jeżeli umowa zakończyła się z okresem, na którym została zawarta.

Osoby zwolnione dyscyplinarnie muszą czekać na przyznanie zasiłku 180 dni od daty rejestracji.

W niektórych sytuacjach prawo do zasiłku przysługuje od razu dla osób, które rozwiązały umowę za porozumieniem stron. Tak będzie jeżeli doszło do upadłości, likwidacja pracodawcy lub zmniejszenie zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz zmiany miejsca zamieszkania.

Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron a niewykorzystany urlop

Porozumienie zawarte między pracodawcą i pracownikiem może zawierać uzgodnienie m.in. o sposobie wykorzystania lub rozliczenia urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi.

Strony mogą uzgodnić, czy pracownik otrzyma finansowe odszkodowanie za niewykorzystany urlop lub wykorzysta go przed zakończeniem współpracy. Decyzja ta zależy od negocjacji między pracodawcą a pracownikiem.

Inaczej jest jeżeli umowa rozwiązana jest za wypowiedzeniem. W okresie wypowiedzenia pracownik ma obowiązek wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu (art. 167(1) Kodeksu pracy). Warto też pamiętać, że jeżeli pracodawca nie będzie w stanie dać pracownikowi urlopu wypoczynkowego w czasie trwania okresu wypowiedzenia (lub ten nie wykorzysta go w 100%), to musi mu wypłacić ekwiwalent za urlop.

Porozumienie stron o rozwiązaniu umowy, a porozumienie co do skrócenia okresu wypowiedzenia

Porozumienie o skróceniu okresu wypowiedzenia jest zawierane z inicjatywy pracodawcy i pracownika. Obie strony muszą wyrazić zgodę na skrócenie tego okresu

Strony mają swobodę w określaniu, o ile okres wypowiedzenia zostanie skrócony. Mogą ustalić dogodny dla nich termin zakończenia współpracy, np. krótszy niż standardowy okres wypowiedzenia.

W przypadku porozumienia o skrócenie okresu wypowiedzenia, nie przewiduje się możliwości uzyskania odszkodowania za skrócony okres. 

Pracodawca może zainicjować propozycję skrócenia okresu wypowiedzenia, ale ostateczną decyzję podejmuje pracownik (może zgodzić się lub odrzucić taką propozycję).

Warto jeszcze raz przypomnieć, że w przypadku porozumienia stron nie obowiązuje okres wypowiedzenia. Umowę o pracę można zakończyć w dowolnym dniu, na który zgodzą się pracodawca i pracownik.

Skutki prawne porozumienia stron

Porozumienie stron służy jako podstawa do rozwiązania umowy o pracę. Taka formuła pozwala na zakończenie stosunku pracy w sposób zgodny i bezkonfliktowy, w myśl przepisów zawartych w Kodeksie pracy. 

Umowa o pracę może być rozwiązana w dowolnym terminie, zgodnie z ustaleniami strony, co daje elastyczność w zakończeniu współpracy. Warto pamiętać, że w przypadku porozumienia stron nie obowiązuje okres wypowiedzenia. Żadna ze stron nie ma możliwości odwołać się od porozumienia do sądu pracy.

Porozumienie może być korzystniejsze dla pracownika niż jednostronne rozwiązanie umowy przez pracodawcę, zwłaszcza jeśli istnieją podstawy do rozwiązania z winy pracownika.

Pracodawca musi wystawić pracownikowi świadectwo pracy w dniu rozwiązania umowy o pracę (w dniu zawarcia porozumienia lub w terminie określonym w porozumieniu).

Przeczytaj więcej w kategorii Prawo pracy.

Nota korygująca do faktury – kto wystawia?

0
nota korygująca

Czym jest nota korygująca, co powinna zawierać i w jakich sytuacjach należy ją wystawić? Przygotowaliśmy kompendium informacji niezbędne dla wszystkich przedsiębiorców, którzy otrzymali fakturę z błędem. 

Co to jest nota korygująca?

Nota korygująca w księgowości to dokument używany do poprawy błędów zawartych w fakturze VAT. Wystawią ją nabywca towarów lub usług gdy sprzedawca popełnił błąd w pierwotnej faktury. 

Procedura wystawiania noty korygującej jest uregulowana przepisami prawa podatkowego. Nota powinna zawierać określone elementy:

  • tytuł „Nota korygująca”, 
  • numer kolejny, 
  • data wystawienia, 
  • dane identyfikacyjne podatnika i nabywcy, 
  • numery identyfikacyjne potrzebne dla celów podatkowych, oraz
  • informacje odnoszące się do faktury pierwotnej, której dotyczy korekta.

Ważnym aspektem jest również akceptacja noty korygującej przez sprzedawcę, która potwierdza poprawność wprowadzonych zmian. Brak sprzeciwu ze strony sprzedawcy oznacza akceptację noty. Po akceptacji notę należy dołączyć do faktury pierwotnej i przechowywać jako część dokumentacji przedsiębiorstwa.

Nabywca powinien wstrzymać się z księgowaniem faktury pierwotnej zawierającej błędy do czasu akceptacji noty korygującej. To zapewnia spójność i zgodność dokumentacji księgowej oraz umożliwia prawidłowe rozliczenia podatkowe.

Czy wiesz, że…

Mała Księgowość to program księgowy świetny zarówno dla biur rachunkowych, obsługujących małe i średnie firmy, jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą?

Nota korygująca a faktura korygująca

Trzeba pamiętać, że nota korygująca różni się od faktury korygującej. Czemu służy faktura korygująca? Dokonaniu zmian w kwotach finansowych (takich jak wartość towarów czy usług) lub całkowitej zmianie podmiotu, na który została wystawiona faktura. Nota skupia się natomiast na poprawie informacji formalnych i administracyjnych.

Kto wystawia notę korygującą?

Nota korygująca jest wystawiana tylko przez nabywcę towarów lub usług. To on, jako odbiorca, decyduje się na skorygowanie błędów zawartych w pierwotnej fakturze VAT, wystawionej przez sprzedawcę. 

W sytuacji, gdy nabywca zauważy nieścisłości w danych, sięga po notę korygującą i przekazuje ją następnie sprzedawcy.

Warto podkreślić, że choć to nabywca wystawia notę korygującą, robi to zazwyczaj w odpowiedzi na błąd popełniony przez sprzedawcę. Nabywca, posiadając prawo do korekty błędów formalnych, ma obowiązek poinformować o tym fakcie swojego kontrahenta, aby wprowadzić niezbędne poprawki.

Nota korygująca – kiedy wystawić?

Nota korygująca powinna być wystawiona wtedy, gdy trzeba poprawić błędy związane z elementami opisowymi faktury, np. sprzedawca pomylił się, wpisując zły adres swój lub kontrahenta, podał błędny NIP, podał złą datę sprzedaży, terminu płatności lub odbioru czy też źle oznaczył towar/usługę. Ustawa o VAT nie podaje wprost terminu, w którym należy wystawić notę korygującą. Z pewnością nabywca powinien to zrobić niezwłocznie, bo błędny NIP (lub jego brak) uniemożliwia odliczenie VAT z faktury zakupu.

Nota korygująca – co można korygować?

Nota korygująca umożliwia poprawienie:

  • imienia i nazwiska, nazwy podatnika (w przypadku np. literówki), 
  • adresu, 
  • numeru NIP, 
  • numeru faktury, 
  • daty wystawienia, 
  • daty zapłaty, 
  • terminu płatności,
  • stawki podatku VAT.

Przy pomocy noty korygującej nie można poprawić danych liczbowych dotyczących m.in. miary i ilości lub liczby dostarczonych towarów czy zakresu wykonanych usług, upustu lub obniżki po wystawieniu faktury, ceny jednostkowych towaru/usługi bez kwoty podatku oraz kwoty należności ogółem (art. 106k ust. 1 ustawy o VAT). Do poprawienia takich błędów na fakturze służy faktura korygująca.

Nota korygująca – jak wypełnić?

Nota korygująca powinna zawierać ściśle określone elementy. Wypełniając ten dokument, trzeba uwzględnić (zgodnie z art. 106k ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług):

1. Nagłówek i tytuł: na górze dokumentu powinien znaleźć się nagłówek „Nota korygująca”.

2. Numer kolejny i data wystawienia: nota powinna zawierać unikalny numer, należy określić datę, w której dokument został wystawiony.

3. Dane identyfikacyjne podatnika (sprzedawcy) i nabywcy: to miejsce na imię, nazwisko/nazwę, adres i numer NIP podatnika, który wystawił pierwotną fakturę (sprzedawcy); należy podać również dane identyfikacyjne nabywcy, czyli imię, nazwisko/nazwę, adres i numer NIP.

4. Dane zawarte w poprawianej fakturze: datę wystawienia, numer faktury, strony transakcji, nazwę oraz ilości towarów lub usług, których dotyczy wystawiana faktura.

5. Informacje odnoszące się do faktury pierwotnej: kontrahent powinien wskazać konkretne informacje, które ulegają poprawie.

Autor noty oznacza, czy nota korygująca została zaakceptowana przez sprzedawcę; w przypadku braku sprzeciwu ze strony sprzedawcy, można uznać, że nota została zaakceptowana.

Czy nota korygująca musi być podpisana?

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają konkretnego wymogu, w jaki sposób i w jakiej formie powinna być dokonywana akceptacja noty korygującej. W związku z tym, akceptacja może odbywać się w sposób dowolny, a przepisy nie zastrzegają konieczności potwierdzenia jej podpisem. Jednak, dla bezpieczeństwa i klarowności transakcji, zaleca się, aby akceptacja noty korygującej była wyraźna. W praktyce może to obejmować podpisanie dokumentu przez sprzedawcę lub dokonanie akceptacji w formie elektronicznej.

Nota korygująca – dane nabywcy

Podczas wystawiania noty korygującej nie można całkowicie zmienić podmiotu umowy sprzedaży. 

Co to oznacza w praktyce? Jeżeli fakturę wystawiono na niewłaściwą firmę, to nie można tej pomyłki poprawić notą korygującą. Fakturę korygującą powinien wystawić sprzedawca. 

Zbiorcza nota korygująca

Zbiorcza nota korygująca to dokument używany do jednoczesnego zgłaszania korekt dla wielu faktur. W przeciwieństwie do indywidualnych not korygujących, zbiorcza nota korygująca umożliwia grupowe skorygowanie błędów na podstawie jednego dokumentu. 

Zbiorcza nota korygująca zawiera te same elementy co indywidualne noty. Aby ją prawidłowo przygotować, trzeba precyzyjnie odnieść się do każdej faktury, której dotyczy korekta, podać odpowiednie numery identyfikacyjne, daty wystawienia, numery oraz dane identyfikacyjne podatników i nabywców.

Procedura wystawiania zbiorczej noty korygującej jest również uregulowana przepisami prawa podatkowego, dokument musi być zgodny z wymogami dotyczącymi tytułu, numeracji, daty wystawienia oraz wszystkich istotnych danych identyfikacyjnych.

Kiedy stosowana jest nota korygująca? Przede wszystkim w sytuacjach, gdy występuje wiele faktur wymagających poprawek – to pozwala na usystematyzowanie procesu korekty i zapewnia spójność dokumentacji księgowej. Podatnicy mogą skorygować jednocześnie wiele błędów, przyspieszyć proces księgowy i ułatwić sobie prowadzenie zgodnej z prawem dokumentacji finansowej.

Jak wystawić notę korygującą w Małej Księgowości?

Aby wystawić notę korygującą, otwórz program Mała Księgowość > 'Księgowość’ > 'Dokumenty’. Kliknij 'Nowy’, aby wprowadzić do systemu nową notę. Następnie wprowadź:

  • numer noty korygującej;
  • datę wprowadzenia noty;
  • odbiorcę (z listy kontrahentów);
  • sprzedawcę (z listy kontrahentów);
  • oznaczenie, czy nota dotyczy faktury korygującej;
  • numer faktury, do której wystawiana jest nota;
  • data faktury, do której wystawiana jest nota;
  • data zakończenia dostawy/wykonania usługi z faktury, do której wystawiana jest nota;
  • treść z faktury, która ma zostać skorygowana;
  • prawidłowa treść, jaka powinna być na fakturze.

Szczegółową instrukcję znajdziesz tutaj.

Nie masz jeszcze Małej Księgowości? Wygodny program księgowy możesz kupić tutaj, już od 149 złotych/rocznie.

Program Mała Księgowość ma wszystkie funkcje potrzebne do prowadzenia księgowości małej lub średniej firmy. Możesz skorzystać z niego niezależnie od wybranej formy opodatkowania. Wystawisz dzięki niemu faktury, zapłacisz podatek dochodowy i VAT, będziesz mógł zarządzać listą płac, kontrolować zobowiązania, amortyzować środki trwałe i korzystać z wielu, wielu innych funkcjonalności, których pełną listę znajdziesz na mk.rp.pl.

Przeczytaj więcej w kategorii Faktury.