Strona główna Blog Strona 16

Współczynnik do ekwiwalentu – jak obliczyć ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2024 roku? 

0
współczynnik do ekwiwalentu

Współczynnik urlopowy jest kluczowy przy ustalaniu pieniężnej rekompensaty za dni urlopowe, których pracownik nie wykorzystał. Sprawdzamy, do czego służy ten współczynnik, komu przysługuje ekwiwalent, ile wynosi współczynnik do ekwiwalentu w 2024 roku i jak się go wylicza.

Do czego służy współczynnik do ekwiwalentu?

Współczynnik do ekwiwalentu służy do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, którego pracownik nie wykorzystał. Używany jest przez pracodawców i pracowników w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Współczynnik wyraża średniomiesięczną liczbę dni pracy w danym roku kalendarzowym.

Czy wiesz, że…

Mała Księgowość to program księgowy świetny zarówno dla biur rachunkowych, obsługujących małe i średnie firmy, jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą?

Komu przysługuje prawo do ekwiwalentu pieniężnego za urlop?

Ekwiwalent za urlop przysługuje pracownikowi, który nie wykorzystał w całości lub w części przysługującego mu urlopu wypoczynkowego w trakcie trwania stosunku pracy. 

Jeżeli pracownik, z różnych przyczyn, nie skorzystał z przysługującego mu urlopu i stosunek pracy zostanie rozwiązany lub wygaśnie, to w takim przypadku pracodawca jest zobowiązany do wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Ekwiwalent stanowi pewnego rodzaju rekompensatę dla pracownika, który nie skorzystał z prawa do dni wolnych od pracy w ramach urlopu wypoczynkowego.

Ile wynosi współczynnik do ekwiwalentu 2024?

W 2024 roku współczynnik do ekwiwalentu wynosi 20,92. Skąd bierze się ta liczba? 

Współczynnik obliczany jest poprzez podzielenie liczby dni roboczych w danym roku przez 12 (liczbę miesięcy). Szczegóły reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie  szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania  wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

Jak obliczyć ekwiwalent za urlop?

W 2024 roku jest 251 dni roboczych (tyle zostaje po odjęciu od 366 dni łącznej liczby niedziel, świąt, które nie przypadają w niedzielę oraz dni wolnych wynikających z pięciodniowego tygodnia pracy, czyli zazwyczaj sobót).

Po podzieleniu liczby dni roboczych (251) przez 12 otrzymujemy współczynnik 20,92.

Jak ustalany jest współczynnik dla pracownika, który zatrudniony jest w niepełnym wymiarze czasu? Proporcjonalnie do tego wymiaru czasu pracy:

  • na 3/4 etatu wynosi: 20,92 x 3/4 = 15,69;
  • na 1/2 etatu wynosi: 20,92 x 1/2 = 10,46;
  • na 1/3 etatu wynosi: 20,92 x 1/3 = 6,97;
  • na 1/4 etatu wynosi: 20,92 x 1/4 = 5,21.

Na koniec spójrzmy, jak przebiega obliczanie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop? Składa się z trzech kroków: 

  1. Obliczenia ekwiwalentu za jeden dzień urlopu – należy podzielić sumę miesięcznych wynagrodzeń pracownika przez współczynnik urlopowy (w 2024 r. wynosi 20,92).
  2. Obliczyć ekwiwalent za jedną godzinę urlopu – podzielić ekwiwalent za jeden dzień urlopu przez liczbę godzin odpowiadających dobowej normie czasu pracy pracownika.
  3. Ostateczną kwotę ekwiwalentu otrzymamy, mnożąc ekwiwalent za godzinę urlopu przez liczbę godzin urlopu, których pracownik nie wykorzystał.

Współczynnik do ekwiwalentu obliczany jest dla danego roku kalendarzowego i ma zastosowanie przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop nabyty w tym konkretnym okresie. Przy wypłacie ekwiwalentu stosuje się współczynnik obowiązujący w roku, w którym świadczenie to jest wypłacane, niezależnie od lat, za które przysługuje niewykorzystany urlop.

Spójrzmy na prosty przykład. Pani Anna w styczniu 2024 roku nie wykorzystała 4 dni urlopu. Jej pracodawca rozwiązuje z nią stosunek pracy i ma obowiązek wypłacić ekwiwalent za te niewykorzystane dni. Podstawa obliczenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wynosi w przypadku pani Anny 5000 zł, a współczynnik do ekwiwalentu wynosi 20,92. Ekwiwalent za jeden dzień urlopu to 239 zł (5000,00 zł/20,92), a za jedną godzinę 29,87 zł (239 zł/8 godzin). Zatem ekwiwalent za 4 niewykorzystane dni urlopu (4 dni x 8 godzin x 29,87 zł), który powinien wypłacić pracodawca to 955,84 zł.

Program Mała Księgowość

Program Mała Księgowość ma wszystkie funkcje potrzebne do prowadzenia księgowości małej lub średniej firmy. Możesz skorzystać z niego niezależnie od wybranej formy opodatkowania. Wystawisz dzięki niemu faktury, zapłacisz podatek dochodowy i VAT, będziesz mógł zarządzać listą płac, kontrolować zobowiązania, amortyzować środki trwałe i korzystać z wielu, wielu innych funkcjonalności, których pełną listę znajdziesz na mk.rp.pl.

Przeczytaj więcej w kategorii Urlopy.

Program wymiany międzynarodowej Erasmus dla młodych przedsiębiorców

0
erasmus dla młodych przedsiębiorców

Praktyczna wiedza jest bezcenna dla młodych przedsiębiorców, którzy startują w biznesie lub dopiero rozważają rozpoczęcie takiej przygody. Program Erasmus dla młodych przedsiębiorców otwiera drzwi ambitnym właścicielom firm, którzy chcą się uczyć od doświadczonych kolegów z innych krajów. Sprawdź, co trzeba zrobić, aby zdobyć dofinansowanie z tego programu.

Na czym polega Erasmus dla młodych przedsiębiorców?

Erasmus dla młodych przedsiębiorców to program Unii Europejskiej mający na celu umożliwienie wymiany doświadczeń między młodymi i doświadczonymi przedsiębiorcami z innych krajów. Do programu zaproszone są również osoby, które dopiero rozważają otwarcie własnego biznesu.

Kto może wziąć udział w programie wymiany Erasmus dla początkujących przedsiębiorców?

Program wymiany przeznaczony jest dla osób chcących zdobywać wiedzę, ciekawych doświadczeń innych oraz pragnących nawiązać cenne kontakty, szlifować język, zdobyć prestiż, a być może pozyskać również partnerów biznesowych:

  • początkujących przedsiębiorców – osób fizycznych prowadzących działalność w formie mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa (również wspólników spółki jawnej albo partnerskiej, komplementariuszy spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej, wspólników/akcjonariuszy i jednocześnie członków zarządu spółki kapitałowej), którzy złożyli wniosek o przystąpienie do programu przed upływem 3 lat od rozpoczęcia swojej działalności;
  • osoby planujące rozpoczęcie działalności gospodarczej;
  • doświadczonych przedsiębiorców – mikroprzedsiębiorców, małych lub średnich przedsiębiorstw, które prowadzą działalność gospodarczą od co najmniej 3 lat w jednym z 39 krajów biorących udział w programie.

Pamiętaj, że w Erasmusie dla młodych przedsiębiorców nie ma ograniczeń wiekowych. Z programu mogą skorzystać osoby w każdym wieku, pod warunkiem spełnienia wymagań dotyczących doświadczenia biznesowego.

Ile możesz otrzymać w ramach programu Erasmus dla młodych przedsiębiorców?

W ramach programu Erasmus dla młodych przedsiębiorców, uczestnicy mogą otrzymać różne formy wsparcia finansowego, to:

  • comiesięczne wsparcie finansowe, kwota wsparcia miesięcznego wynosi od 530 euro do 1100 euro, a wysokość jest uzależniona od kraju docelowego;
  • maksymalne dofinansowanie wynosi 6 600 euro;
  • uczestnik może otrzymać do 100% kosztów kwalifikowanych projektu – nie będzie wymagany od niego własny wkład finansowy.

Na co przeznaczone jest wsparcie z programu? Ma pokryć niezbędne wydatki związane z podróżą, zakwaterowaniem i utrzymaniem podczas pobytu u doświadczonego przedsiębiorcy, który będzie go gościł. Kwoty wsparcia mogą różnić się w zależności od kraju.

Erasmus dla młodych przedsiębiorców – najważniejsze informacje

Oto najważniejsze, praktyczne informacje na temat programu:

  • bezpłatne wnioski można składać od 1 lutego 2023 roku do 31 stycznia 2027 roku;
  • nabór trwa do wyczerpania funduszy;
  • zainteresowani składają wnioski poprzez witrynę programu;
  • młody przedsiębiorca musi złożyć wraz z wnioskiem biznesplan oraz życiorys w języku polskim, a po wyborze sporządzić plan pobytu;
  • ocena formalna i merytoryczna odbywa się w trybie ciągłym, wynik oceny formalnej będzie gotowy w ciągu 7 dni od daty rejestracji wniosku;
  • maksymalny czas pobytu za granicą to 6 miesięcy;
  • wsparcie finansowe zostanie wypłacone w ratach.

Zgodnie z informacjami PARP, celem programu jest:

  • ułatwienie wymiany biznesowej i nawiązywanie kontaktów między nowymi i doświadczonymi przedsiębiorcami;
  • pomoc „zielonym” przedsiębiorcom poprzez nawet sześciomiesięczne szkolenie u doświadczonego partnera;
  • wymiana doświadczeń i wiedzy – rozmowy o przeszkodach, wyzwaniach, szansach i zagrożeniach towarzyszących podczas zakładania i rozwijania przedsiębiorstwa;
  • ułatwienie dostępu do zagranicznych rynków;
  • tworzenie sieci kontaktów między przedsiębiorcami z różnych krajów Europy.

Szczegółowe informacje na temat programu udziela:

  • Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości;
  • Fundacja Inicjatyw Społeczno-Gospodarczych KOMESFundacja Mobile Open Society Through Wireless Technology (MOST);
  • Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu;
  • Semper Avanti.

Można również skorzystać z pomocy infolinii: 22 574 07 07 oraz 0 801 332 202.

Przeczytaj więcej w kategorii Działalność gospodarcza.

Wymiar czasu pracy 2024

0
wymiar czasu pracy 2024

2008 godzin pracy, czyli w sumie 251 dni – taki jest wymiar czasu pracy w 2024 roku. Zobacz, jak obliczyć wymiar czasu pracy uwzględniając święta. 

Wymiar czasu pracy to określona ilość godzin, jaką pracownik jest zobowiązany przepracować w danym okresie, najczęściej w ciągu miesiąca. To bardzo ważny element regulujący relacje między pracodawcą a pracownikiem. Zasady dotyczące wymiaru czasu pracy opisuje Kodeks pracy.

Jak liczyć wymiar czasu pracy?

Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy (art. 129 § 1 Kodeksu pracy). 

Osoba pracująca na pełnym etacie w przeciętnym pięciodniowym tygodniu pracy powinna przepracować 8 godzin dziennie, od poniedziałku do piątku. Dla pracowników niepełnoetatowych, wymiar czasu pracy oblicza się proporcjonalnie do liczby godzin na pełnym etacie. Na przykład osoba zatrudniona na 3/4 etatu powinna pracować 3/4 x 40 godzin czyli 30 godzin tygodniowo.

W okresie rozliczeniowym dopuszczalne jest ustalenie innej liczby godzin nadliczbowych (do 48 godzin tygodniowo). Za godziny nadliczbowe przysługuje wynagrodzenie lub dzień wolny.

Ostateczny wymiar czasu pracy ustalany jest na podstawie obliczeń, które biorą pod uwagę zarówno ilość tygodni w okresie rozliczeniowym jak i dni wolne od pracy. Każde święto ustawowo wolne obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.

Jak liczyć wymiar czasu pracy? Sprawdźmy to na przykładzie stycznia 2024 roku. 

W styczniu 2024 roku jest 31 dni, z czego 26 dni to dni robocze (od poniedziałku do piątku), są też 2 dni świąteczne: 1 stycznia – Nowy Rok i 6 stycznia – Trzech Króli. 

Wymiar czasu pracy na pełnym etacie w styczniu 2024 roku wynosi:

  • mnożymy 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym (40 x 4 = 160 godzin);
  • dodajemy do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku (8 x 3 = 24 godziny);
  • każde święto (wypadające w inny dzień niż niedzielę) obniża wymiar czasu o 8 godzin (w styczniu 2024 r. to 16 godzin).

Ostatecznie należy do 160 godzin dodać 24 godziny, a następnie odjąć 16 godzin i w ten sposób uzyskujemy 168 godzin wymiaru czasu pracy w styczniu 2024 r.

Zastosowanie tych kroków dla każdego miesiąca pozwala uzyskać precyzyjny wymiar czasu pracy w danym roku. 

Warto pamiętać, że pracodawca może ustalić inny wymiar czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub organizacją pracy. Taki system to m.in. system równoważny (czas pracy jest wydłużony w niektórych dniach w tygodniu, natomiast w inne dni jest skrócony), system pracy zmianowej (pracownicy pracują w różnych godzinach w ciągu dnia lub w nocy) oraz system pracy w ruchu ciągłym (zatrudnieni pracują przez całą dobę).

Czy wiesz, że…

Mała Księgowość to program księgowy świetny zarówno dla biur rachunkowych, obsługujących małe i średnie firmy, jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą?

Kliknij tutaj, żeby go przetestować.

Wymiar czasu pracy 2024 – ile godzin pracujących?

2008 godzin – taki jest wymiar czasu pracy w 2024 roku:

  • styczeń – 168
  • luty – 168 
  • marzec – 168
  • kwiecień – 168
  • maj – 160
  • czerwiec – 160
  • lipiec – 184
  • sierpień – 168
  • wrzesień – 168
  • październik – 184
  • listopad – 152
  • grudzień – 160.

Wymiar czasu pracy 2024 – ile będzie dni pracujących?

Wymiar czasu pracy w 2024 roku wynosi 251 dni pracy (o dzień więcej niż w 2023 r. ze względu na to, że 2024 r. liczy 366 dni). W poszczególnych miesiącach wygląda to następująco:

  • styczeń – 21 (10 dni wolnych od pracy)
  • luty – 21 (8)
  • marzec – 21 (10)
  • kwiecień – 21 (9)
  • maj – 20 (11)
  • czerwiec – 20 (10)
  • lipiec – 23 (8)
  • sierpień – 21 (10)
  • wrzesień – 21 (9)
  • październik – 23 (8)
  • listopad – 19 (11)
  • grudzień – 20 (11).

Warto przypomnieć święta, czyli dni wolne od pracy w 2024 r.:

  • 1 stycznia – Nowy Rok, wypada w poniedziałek;
  • 6 stycznia – Święto Trzech Króli, sobota;
  • 31 marca – pierwszy dzień Wielkiej Nocy, niedziela;
  • 1 kwietnia – drugi dzień Wielkiej Nocy, poniedziałek;
  • 1 maja – Święto Państwowe, środa;
  • 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja, piątek;
  • 19 maja – pierwszy dzień Zielonych Świątek, niedziela;
  • 30 maja – dzień Bożego Ciała, czwartek;
  • 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, czwartek;
  • 1 listopada – Wszystkich Świętych, piątek;
  • 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości, poniedziałek;
  • 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia, środa;
  • 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia, czwartek.

Program Mała Księgowość

Program Mała Księgowość ma wszystkie funkcje potrzebne do prowadzenia księgowości małej lub średniej firmy. Możesz skorzystać z niego niezależnie od wybranej formy opodatkowania. Wystawisz dzięki niemu faktury, zapłacisz podatek dochodowy i VAT, będziesz mógł zarządzać listą płac, kontrolować zobowiązania, amortyzować środki trwałe i korzystać z wielu, wielu innych funkcjonalności, których pełną listę znajdziesz na mk.rp.pl.

Przeczytaj więcej w kategorii Prawo pracy.

Aneks do umowy – co to jest, wzór 

0
aneks do umowy

Aneks do umowy to formalne porozumienie, które wprowadza zmiany bez konieczności przygotowania nowej umowy. Działa jako elastyczne narzędzie dostosowujące warunki umowne do bieżących potrzeb zmieniającego się otoczenia. Jak prawidłowo przygotować aneks, co można zmienić i kiedy będzie on nieważny z mocy prawa? 

Co to jest aneks do umowy?

Aneks do umowy to dodatkowy dokument, który wprowadza zmiany lub uzupełnienia do istniejącej umowy między dwiema stronami. To formalne porozumienie, które umożliwia modyfikację pierwotnych postanowień umownych bez konieczności zawierania nowej umowy

Aneks do umowy może dotyczyć różnych rodzajów umów, takich jak umowa o pracę, umowa najmu czy umowa handlowa.

Uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia (art. 77 Kodeksu cywilnego). To oznacza, że np. aneks do umowy zawartej na piśmie należy sporządzić na piśmie.  

Kiedy wystawiamy aneks do umowy?

Aneks do umowy wystawiany jest, gdy trzeba dokonać zmian w już istniejących postanowieniach umowy. Przyczyny mogą być różnorodne, obejmujące m.in. regulacje dotyczące wynagrodzenia, warunków pracy, czasu trwania umowy lub innych kluczowych aspektów. 

Aneks może być używany w przypadku umów o pracę, umów cywilnoprawnych, najmu, czy innych form porozumień. W praktyce aneks do umowy stanowi skuteczne narzędzie dostosowania warunków umownych do bieżących potrzeb stron. 

Jak powinien wyglądać aneks do umowy?

W aneksie do umowy powinny znaleźć się klarowne i precyzyjne informacje, odzwierciedlające dokładne zmiany wprowadzane w ramach pierwotnego kontraktu. Z pewnością kluczowe jest zachowanie przejrzystej struktury, cytowanie zmienianych zapisów oraz uzyskanie zgody obu stron na wprowadzane zmiany.

Przykładowy wzór aneksu – jest bardzo ogólny, należy go dostosować do konkretnej sytuacji – może wyglądać następująco:

[Aneks nr …]

[Miejscowość i data]

[Imiona, nazwiska, dane adresowe obu stron umowy]

[Opis tego, co strony chcą zmienić w treści umowy wraz z podaniem numeru umowy, jej przedmiotem, datą i miejscem podpisania, wskazaniem stron oraz dokładnym określeniem tego, co zostaje zmienione/dodane do umowy]

[Podpisy stron]

Co powinno być w aneksie do umowy? Jak napisać aneks do umowy?

Kluczowe elementy, które należy uwzględnić w aneksie, to:

  • oznaczenie umowy – wskazanie identyfikatora umowy, takiego jak numer, miejsce podpisania, i data sporządzenia aneksu;
  • strony umowy – jasne wskazanie stron zawierających umowę oraz wprowadzających do niej zmiany za pomocą aneksu;
  • oznaczenie aneksu – nadanie aneksowi jednoznacznego oznaczenia, co jest istotne, zwłaszcza w przypadku wielokrotnego aneksowania tej samej umowy;
  • określenie zmian – precyzyjne wskazanie zapisów, które ulegają zmianie oraz wprowadzenie nowych postanowień. Dobrą praktyką jest odniesienie się do konkretnego paragrafu i ustępu w umowie, który ulega modyfikacji;
  • termin wejścia w życie – określenie daty, od której zmiany wprowadzone aneksem stają się skuteczne;
  • podpisy stron – aneks powinien być podpisany przez strony zawierające pierwotną umowę lub przez ich uprawnionych reprezentantów;
  • zgodność z obowiązującym prawem – zapewnienie, że wszelkie zmiany wprowadzane za pomocą aneksu są zgodne z obowiązującym prawem podobnie jak przestrzeganie zasady swobody umów oraz innych przepisów;
  • konsultacje z ekspertami – warto uwzględnić klauzulę sugerującą konsultacje z prawnikami, szczególnie gdy zmiany są istotne lub dotyczą kwestii skomplikowanych.

Czego nie można zmienić aneksem?

Aneksem nie można wprowadzić postanowień, które są sprzeczne z obowiązującym prawem (np. zawrzeć więcej niż 3 umowy o pracę na czas określony z tym samym pracownikiem lub wydłużyć okres wypowiedzenia, czyli w obu przypadkach złamać zapisy Kodeksu pracy).

Inaczej mówiąc, aneks do np. umowy o pracę nie może pogorszyć sytuacji pracownika w porównaniu do tego, co gwarantuje mu prawo. Zabronione jest również dodanie obowiązków, które są sprzeczne z ustawą. 

Warto podkreślić, że nawet zgoda na postanowienia naruszające przepisy nie nadaje im mocy prawnej. Ograniczenia te mają na celu zapewnienie zgodności z przepisami i ochronę stron umowy. 

Aneksy nie mogą zawierać klauzul abuzywnych, czyli niedozwolonych postanowień umownych, określonych przez Kodeks cywilny jako postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie, które nie wiążą go w sytuacji, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (art. 385.1).

Kiedy aneks do umowy jest nieważny?

Aneks do umowy będzie nieważny jeżeli dotyczy umowy spisanej notarialnie i sam nie powstał w kancelarii notarialnej. Z pewnością nieważne są wszelkie aneksy, które naruszają obowiązujące ustawy, np. zawierają opisane wyżej klauzule abuzywne.

Jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej, to również aneks do niej musi być sporządzony pisemnie. Wybór innej formy będzie skutkował nieważnością aneksu (art. 76 Kodeksu cywilnego).

Przeczytaj więcej w kategorii Umowy.

Stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe

0
stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe

Nie ma jednej, z góry określonej stopy procentowej składki wypadkowej dla każdego przedsiębiorcy i współpracującej z nim osoby. Zależy ona m.in. od liczby ubezpieczonych oraz branży, w której działa firma. Sprawdzamy, jak ustalić stopę procentową i wysokość składki wypadkowej w 2024 roku.

Składka na ubezpieczenie wypadkowe

Przedsiębiorcy zobowiązani są opłacać składki na ubezpieczenia społeczne za siebie i swoich pracowników. To wpłaty na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Stopa procentowa ubezpieczenia wypadkowego zależy od liczby osób ubezpieczonych oraz rodzaju działalności gospodarczej i ryzyka przypisanego do danej branży.

Jak obliczyć liczbę ubezpieczonych? Aby to zrobić, należy:

  • zsumować liczbę osób podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w ciągu poszczególnych miesięcy poprzedniego roku kalendarzowego,
  • wynik podzielić przez liczbę miesięcy, w których płatnik składek był w poprzednim roku kalendarzowym zgłoszony w ZUS co najmniej 1 dzień.

Spójrzmy na przykład. Firma XYZ zgłaszała do ubezpieczenia w 2023 roku 35 pracowników (od stycznia do maja) oraz 32 pracowników od czerwca do grudnia. W sumie to 67 osób. To oznacza, że liczba ubezpieczonych dla celów ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe trwające od kwietnia 2023 r. do 31 marca 2024 r. wynosi 6 osób (67 / 12 = 5,58, po zaokrągleniu do jedności w górę = 6).

W nowej firmie – płatnik składek zgłosił się do ZUS między 1 styczniem danego roku, a 31 marca kolejnego roku – liczba ubezpieczonych ustalana jest na podstawie osób, które podlegają zgłoszeniu do ubezpieczenia wypadkowego w ciągu miesiąca, w którym zostały zgłoszone do ZUS.

Stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe 1,67%

Składka na ubezpieczenie wypadkowe dla płatników zgłaszających do 9 ubezpieczonych lub niepodlegających wpisowi do rejestru REGON wynosi 1,67%. To 50% z najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności.

Stopa procentowa na wspomnianą składkę ustalana jest na rok składkowy trwający od 1 kwietnia danego roku do 31 marca następnego roku. Wynika z zastosowania przepisów Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe ustalona przez ZUS

Niektórzy przedsiębiorcy nie mają obowiązku samodzielnie ustalać stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe. Zrobi to za nich ZUS.

Stanie się tak jeżeli płatnik składek:

  • zgłasza do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych;
  • podlega wpisowi do rejestru REGON;
  • ma obowiązek składać druk ZUS IWA za trzy poprzednie lata.

Wysokość stopy procentowej zależy od grupy działalności, do której należy płatnik składek, oraz wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek.

Kto ma obowiązek złożyć deklarację ZUS IWA? Płatnicy, którzy w roku objętym informacją zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, byli zgłoszeni nieprzerwanie w ZUS jako płatnicy składek wypadkowych od 1 stycznia do 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego oraz przez przynajmniej jeden dzień w styczniu danego roku, 31 grudnia roku byli zgłoszeni do rejestru REGON.

Stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe wg. PKD branży

W jaki sposób stopę procentową ustala płatnik, który podlega wpisowi do rejestru REGON i zgłosił do w danych roku kalendarzowym do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie przynajmniej 10 osób, a jednocześnie nie przekazał do ZUS informacji ZUS IWA?

Robi to samodzielni w zależności od grupy działalności, do której należy. Wysokość stopy procentowej znajdzie w załączniku nr 2 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków. Przypisana jest dla grupy działalności, do której należy płatnik, zgodnie z rejestrem REGON na 31 grudnia poprzedniego roku.

Stopy procentowe składki na ubezpieczenie wypadkowe według PKD branży (informacja ogólna):

Grupa działalności Kod PKD Stopa procentowa składki (%)
Rolnictwo i leśnictwo A-01, A-02 2,53
Rybactwo A-03 1,47
Górnictwo B-05, B-06, B-07, B-08, B-09 2,53-3,33
Przemysł C-10-C-33 1,47-2,80
Budownictwo F-41-F-43 1,20-1,73
Handel G-45-G-47, H-49-H-53 0,93-1,47
Transport i magazynowanie H-49-H-52, H-53 1,20-1,47
Usługi I-S, T 0,67-1,20

 

Uwaga! Należy pamiętać, że nowe stopy procentowe dla poszczególnych grup działalności zostaną ogłoszone w marcu 2024 r.

Wysokość składki wypadkowej

Wysokość składki wypadkowej, którą przedsiębiorca opłaca za siebie, wynosi 78,40 zł (od stycznia do czerwca 2024 r). Składka dla nowych firm to 21,25 zł (od lipca do grudnia 2024 r. wzrośnie do 21,54 zł). Wymienione kwoty obowiązują dla płatników zgłaszających do 9 ubezpieczonych.

Przeczytaj więcej w kategorii ZUS.

Zasiłek macierzyński a zawieszenie działalności

0
zasiłek macierzyński a zawieszenie działalności

Czy po zawieszeniu działalności gospodarczej można pobierać zasiłek macierzyński? Jaki jest warunek otrzymania zasiłku? Oto najważniejsze informacje dla kobiet prowadzących firmę.

Zawieszenie działalności gospodarczej pozwala przedsiębiorcy tymczasowo wstrzymać wykonywanie swojej działalności.

Zasiłek macierzyński a ZUS

Prawo do zawieszenia przysługuje przedsiębiorcy, który nie zatrudnia pracowników lub zatrudnia wyłącznie osoby na urlopach macierzyńskich, na warunkach urlopu macierzyńskiego, wychowawczym, opiekuńczym lub urlopie rodzicielskim, o ile urlop rodzicielski nie jest łączony z pracą u pracodawcy udzielającego tego urlopu (art. 22-24 Prawa przedsiębiorców).

Należy pamiętać, że w okresie zawieszenia, przedsiębiorca przestaje być objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Nie opłaca również dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (art. 36a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Przedsiębiorca może zawiesić działalność także w przypadku zwolnienia lekarskiego w związku z chorobą związaną z ciążą. Nie przekreśla to prawa do zasiłku chorobowego, który może być pobierany do dnia porodu, nie dłużej niż 270 dni.

Czy właścicielka firmy, która zawiesiła działalność, ma prawo do zasiłku macierzyńskiego?

Zasiłek macierzyński przedsiębiorcy

Aby uzyskać zasiłek macierzyński, przedsiębiorca musi przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Trzeba pamiętać, że kobieta prowadząca działalność musi być objęta ubezpieczeniem w chwili narodzin dziecka jeżeli chce otrzymać zasiłek macierzyński.

Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje przedsiębiorcy w przypadku:

  • urodzenia dziecka;
  • przyjęcia na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia;
  • przyjęcia na wychowanie dziecka w wieku do 14 roku życia i wystąpienia do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia.

Prowadząca firmę musi przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przed zajściem w ciążę lub przed przyjęciem dziecka do rodziny zastępczej. Nie musi spełniać minimalnego okresu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu (90-dniowy okres wyczekiwania) w przypadku zasiłku macierzyńskiego. Liczy się fakt przystąpienia do ubezpieczenia.

Pobieranie zasiłku macierzyńskiego w trakcie prowadzenia działalności

Aby uzyskać zasiłek macierzyński, należy przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i opłacać składki. Prawo dopuszcza wykonywanie działalności gospodarczej w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego. To oznacza, że kobieta może zdecydować czy aktywnie prowadzić firmę lub zawiesić działalność bez obawy o wstrzymanie wypłaty świadczenia.

Zasiłek macierzyński a zawieszenie działalności

Kobieta ma wolną rękę jeżeli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to, że jeżeli zawiesiła działalność gospodarczą w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego, świadczenie to nie jest wstrzymywane.

Jednak, co z przepisem mówiącym, że zawieszenie działalności kończy obowiązek opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne?

Zgodnie z prawem, zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeń społecznych od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania tej działalności (art. 36a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Zapis ten nie wpływa na prawo do zasiłku macierzyńskiego, o ile przedsiębiorca jest objęty ubezpieczeniem chorobowym w dniu porodu.

Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która urodziła dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego. Co się stanie jeżeli poród nastąpi w okresie zawieszenia działalności, a przedsiębiorca nie jest objęty ubezpieczeniem chorobowym? W takiej sytuacji matce nie przysługuje zasiłek macierzyński.

Aby uzyskać zasiłek macierzyński, właścicielka firmy powinna wznowić działalność przed porodem i przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Przeczytaj więcej w kategorii Działalność gospodarcza.

Okres ochronny przed emeryturą

0
okres ochronny przed emeryturą

Dla osób, które zbliżają się do wieku emerytalnego, kluczowym elementem polskiego prawa pracy jest tzw. okres ochronny przed emeryturą. To zabezpieczenie mające chronić pracowników przed bezpodstawnym zwolnieniem tuż przed zasłużonym odpoczynkiem. Przedstawiamy wszystko, co trzeba wiedzieć o ochronie przedemerytalnej.

Ile wynosi okres ochronny przed emeryturą?

Zgodnie z przepisami pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku (art. 39 Kodeksu pracy).

Ochrona ta obejmuje jedynie pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Tym samym nie dotyczy osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

W przypadku, gdy jeden pracownik jest zatrudniony u kilku pracodawców na podstawie umowy o pracę, każdy z tych pracodawców musi zagwarantować mu okres ochrony przedemerytalnej.

Okres ochronny mężczyzn przed emeryturą

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę mężczyźnie, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Aby skorzystać z ochrony przed zwolnieniem, mężczyzna musi spełnić zatem dwie kluczowe przesłanki:

  • nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego;
  • okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem wieku emerytalnego.

Okres ochronny kobiet przed emeryturą

Reguły dotyczące okresu ochronnego kobiet przed emeryturą są co do zasady podobne jak w przypadku mężczyzn. Podstawowymi przesłankami objęcia pracownicy tym okresem ochronnym są: nie mniej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat), a okres jej zatrudnienia umożliwia uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Uwaga! Ochrona przedemerytalna nie ma zastosowania wobec mężczyzn i kobiet, którzy np. zostali zwolnieni dyscyplinarnie (więcej na ten temat piszemy niżej).

Wydłużony okres ochronny przed emeryturą

Oprócz powszechnego wieku emerytalnego – przypomnijmy, że to 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat u mężczyzn – wyróżniany jest też obniżony wiek emerytalny.

Obniżony wiek emerytalny przysługuje osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach, czyli np. policjantom czy żołnierzom oraz innym pracownikom zatrudnionym przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia, oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne, lub otoczenia.

Osoby, które mają obniżony wiek emerytalny, też są objęte ochroną wieku przedemerytalnego.

Okres ochronny przed emeryturą a zwolnienie lekarskie

Trzeba pamiętać, że ochrona przedemerytalna nie dotyczy wszystkich trybów rozwiązania umowy o pracę. Np. pracownik i pracodawca mogą ją rozwiązać w dowolnym momencie za porozumieniem stron. Na tym nie koniec.

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia (art. 53 Kodeksu pracy):

  • jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
    • dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy;
    • dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
  • w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

Pracodawca ma takie prawo także w stosunku do pracowników w wieku przedemerytalnym.

Okres ochronny przed emeryturą – kiedy i tak można zwolnić pracownika?

Okres ochronny przed emeryturą chroni pracownika przed rozwiązaniem umowy za wypowiedzeniem. Istnieją jednak wyjątki od ochrony osób, które są w wieku przedemerytalnym, a należą do nich:

  • zwolnienie dyscyplinarne w przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych;
  • popełnienie przestępstwa, które sprawia, że nie można go dalej zatrudniać na zajmowanym stanowisku (przestępstwo musi być oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem);
  • utrata ze swojej winy uprawnienia niezbędnego do wykonywania pracy na zajmowany stanowisku;
  • upadłość pracodawcy;
  • otrzymanie renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;
  • sytuacje związane z długotrwałą nieobecnością w pracy.

Okres ochronny przed emeryturą a likwidacja stanowiska

Warto podkreślić, że prawo nie pozwala na rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem w wieku przedemerytalnym z powodu likwidacji stanowiska pracy.

Okres ochronny przed emeryturą a zwolnienie z pracy

Podsumujmy. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. To nie oznacza, że osoba w wieku przedemerytalnym nie może zostać zwolniona. Nadal możliwe jest jej np. zwolnienie dyscyplinarne, ze względu na upadłość zakładu pracy lub długotrwałą nieobecność w pracy spowodowaną chorobą.

Przeczytaj więcej w kategorii Prawo pracy.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron – zasady, wzór

0
rozwiązanie umowy za porozumieniem stron

Porozumienie stron umożliwia elastyczne i zgodne z interesami obu stron zakończenie stosunku pracy, eliminuje potrzebę przestrzegania okresów wypowiedzenia i pozostawia miejsce dla indywidualnych ustaleń dotyczących warunków rozwiązania umowy o pracę. Poniżej przedstawiamy wszystko, co trzeba wiedzieć o tym sposobie zakończenia stosunku pracy.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron – kiedy się stosuje?

Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron dopuszcza Kodeks pracy (art. 30 § 1 pkt 1). Ze stosowną inicjatywą może wystąpić pracodawca lub pracownik, w dowolnym momencie. Kluczowa jest zgoda obu stron na warunki rozwiązania umowy.

Pracodawca może zdecydować się na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron w przypadku restrukturyzacji firmy, zmiany profilu działalności czy innych strategicznych decyzji dotyczących przedsiębiorstwa. 

To również najbardziej bezkonfliktowy sposób na zakończenie współpracy z osobą, które pracodawca nie chce już zatrudniać (bo np. jest niezadowolony z efektów jej pracy).

Strony umowy – pracodawca i pracownik – mogą wypracować indywidualne warunki rozwiązania umowy. Sama procedura odbywa się w formie pisemnej lub ustnej. Jednak w praktyce warto sporządzić pisemne porozumienie, aby mieć dowód rozwiązania umowy. Jeden egzemplarz porozumienia trafi do akt osobowych pracownika przechowywanych przez pracodawcę, a drugi otrzyma pracownik.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron przez pracownika

Pracownik może zaproponować rozwiązanie umowy za porozumieniem stron jeżeli np. dostał lepszych warunki zatrudnienia w innej firmie, chce zmienić ścieżkę kariery, rozpocząć naukę lub przeprowadzić się do innego miasta, lub kraju. 

Warto zauważyć, że porozumienie nie wymaga podania powodu rozwiązania umowy.

Jeżeli pracodawca nie zgodzi się na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron, to pracownik nadal jest zatrudniony. Może w takiej sytuacji złożyć wniosek o rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem (nie musi podać przyczyny). Inną opcją jest zapisanie we wniosku o rozwiązanie umowy za porozumieniem, że w przypadku braku zgody to pismo staje się wypowiedzeniem umowy.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron dotyczy umów na czas nieokreślony i czas określony.

Prośba o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron

Prośba o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron powinna być sformułowana jasno, precyzyjnie i uprzejmie. Oto przykład, jak może wyglądać:

[Data]

[Imię i nazwisko pracownika]

[Adres zamieszkania pracownika]

[Stanowisko]

[Numer telefonu pracownika]

[Adres e-mail pracownika]

[Imię i nazwisko adresata – pracodawcy/osoby odpowiedzialnej za decyzje kadrowe]

[Nazwa firmy – pracodawcy]

[Adres firmy – pracodawcy]

 

Szanowny Panie/Pani [nazwisko pracodawcy],

Zwracam się z uprzejmą prośbą o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Po dłuższych rozważaniach oraz z uwagi na zmiany w moim życiu zawodowym/osobistym, doszedłem do wniosku, że taka decyzja jest dla mnie obecnie najkorzystniejsza.

Proponuję rozwiązać umowę o pracę w dniu [data].

Z poważaniem,

[Imię i Nazwisko]

[Podpis (jeśli przesyłane w formie papierowej)]

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron a zasiłek dla bezrobotnych

Sposób rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron ma wpływ na termin przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych

Jeżeli pracownik wypowiedział umowę lub rozwiązał ją na mocy porozumienia stron, termin przyznania zasiłku wynosi 90 dni od daty rejestracji w urzędzie pracy. W ten sposób ustawodawca chce uniknąć sytuacji, w której pracownik celowo rozwiązał umowę, aby otrzymać świadczenie.

Uwaga! Urząd pracy może zbadać umowy, które pracownik zawarł i rozwiązał w ciągu 6 miesięcy przed rejestracją. Zasiłek zostanie przyznany w późniejszym terminie (po 90 dniach) jeżeli przynajmniej jedna z nich została rozwiązana z inicjatywy pracownika lub na podstawie porozumienia stron.

To pracodawca wypowiedział umowę? Zasiłek jest przyznawany od razu. Podobnie będzie jeżeli umowa zakończyła się z okresem, na którym została zawarta.

Osoby zwolnione dyscyplinarnie muszą czekać na przyznanie zasiłku 180 dni od daty rejestracji.

W niektórych sytuacjach prawo do zasiłku przysługuje od razu dla osób, które rozwiązały umowę za porozumieniem stron. Tak będzie jeżeli doszło do upadłości, likwidacja pracodawcy lub zmniejszenie zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz zmiany miejsca zamieszkania.

Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron a niewykorzystany urlop

Porozumienie zawarte między pracodawcą i pracownikiem może zawierać uzgodnienie m.in. o sposobie wykorzystania lub rozliczenia urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi.

Strony mogą uzgodnić, czy pracownik otrzyma finansowe odszkodowanie za niewykorzystany urlop lub wykorzysta go przed zakończeniem współpracy. Decyzja ta zależy od negocjacji między pracodawcą a pracownikiem.

Inaczej jest jeżeli umowa rozwiązana jest za wypowiedzeniem. W okresie wypowiedzenia pracownik ma obowiązek wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu (art. 167(1) Kodeksu pracy). Warto też pamiętać, że jeżeli pracodawca nie będzie w stanie dać pracownikowi urlopu wypoczynkowego w czasie trwania okresu wypowiedzenia (lub ten nie wykorzysta go w 100%), to musi mu wypłacić ekwiwalent za urlop.

Porozumienie stron o rozwiązaniu umowy, a porozumienie co do skrócenia okresu wypowiedzenia

Porozumienie o skróceniu okresu wypowiedzenia jest zawierane z inicjatywy pracodawcy i pracownika. Obie strony muszą wyrazić zgodę na skrócenie tego okresu

Strony mają swobodę w określaniu, o ile okres wypowiedzenia zostanie skrócony. Mogą ustalić dogodny dla nich termin zakończenia współpracy, np. krótszy niż standardowy okres wypowiedzenia.

W przypadku porozumienia o skrócenie okresu wypowiedzenia, nie przewiduje się możliwości uzyskania odszkodowania za skrócony okres. 

Pracodawca może zainicjować propozycję skrócenia okresu wypowiedzenia, ale ostateczną decyzję podejmuje pracownik (może zgodzić się lub odrzucić taką propozycję).

Warto jeszcze raz przypomnieć, że w przypadku porozumienia stron nie obowiązuje okres wypowiedzenia. Umowę o pracę można zakończyć w dowolnym dniu, na który zgodzą się pracodawca i pracownik.

Skutki prawne porozumienia stron

Porozumienie stron służy jako podstawa do rozwiązania umowy o pracę. Taka formuła pozwala na zakończenie stosunku pracy w sposób zgodny i bezkonfliktowy, w myśl przepisów zawartych w Kodeksie pracy. 

Umowa o pracę może być rozwiązana w dowolnym terminie, zgodnie z ustaleniami strony, co daje elastyczność w zakończeniu współpracy. Warto pamiętać, że w przypadku porozumienia stron nie obowiązuje okres wypowiedzenia. Żadna ze stron nie ma możliwości odwołać się od porozumienia do sądu pracy.

Porozumienie może być korzystniejsze dla pracownika niż jednostronne rozwiązanie umowy przez pracodawcę, zwłaszcza jeśli istnieją podstawy do rozwiązania z winy pracownika.

Pracodawca musi wystawić pracownikowi świadectwo pracy w dniu rozwiązania umowy o pracę (w dniu zawarcia porozumienia lub w terminie określonym w porozumieniu).

Przeczytaj więcej w kategorii Prawo pracy.

Nota korygująca do faktury – kto wystawia?

0
nota korygująca

Czym jest nota korygująca, co powinna zawierać i w jakich sytuacjach należy ją wystawić? Przygotowaliśmy kompendium informacji niezbędne dla wszystkich przedsiębiorców, którzy otrzymali fakturę z błędem. 

Co to jest nota korygująca?

Nota korygująca w księgowości to dokument używany do poprawy błędów zawartych w fakturze VAT. Wystawią ją nabywca towarów lub usług gdy sprzedawca popełnił błąd w pierwotnej faktury. 

Procedura wystawiania noty korygującej jest uregulowana przepisami prawa podatkowego. Nota powinna zawierać określone elementy:

  • tytuł „Nota korygująca”, 
  • numer kolejny, 
  • data wystawienia, 
  • dane identyfikacyjne podatnika i nabywcy, 
  • numery identyfikacyjne potrzebne dla celów podatkowych, oraz
  • informacje odnoszące się do faktury pierwotnej, której dotyczy korekta.

Ważnym aspektem jest również akceptacja noty korygującej przez sprzedawcę, która potwierdza poprawność wprowadzonych zmian. Brak sprzeciwu ze strony sprzedawcy oznacza akceptację noty. Po akceptacji notę należy dołączyć do faktury pierwotnej i przechowywać jako część dokumentacji przedsiębiorstwa.

Nabywca powinien wstrzymać się z księgowaniem faktury pierwotnej zawierającej błędy do czasu akceptacji noty korygującej. To zapewnia spójność i zgodność dokumentacji księgowej oraz umożliwia prawidłowe rozliczenia podatkowe.

Czy wiesz, że…

Mała Księgowość to program księgowy świetny zarówno dla biur rachunkowych, obsługujących małe i średnie firmy, jak i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą?

Nota korygująca a faktura korygująca

Trzeba pamiętać, że nota korygująca różni się od faktury korygującej. Czemu służy faktura korygująca? Dokonaniu zmian w kwotach finansowych (takich jak wartość towarów czy usług) lub całkowitej zmianie podmiotu, na który została wystawiona faktura. Nota skupia się natomiast na poprawie informacji formalnych i administracyjnych.

Kto wystawia notę korygującą?

Nota korygująca jest wystawiana tylko przez nabywcę towarów lub usług. To on, jako odbiorca, decyduje się na skorygowanie błędów zawartych w pierwotnej fakturze VAT, wystawionej przez sprzedawcę. 

W sytuacji, gdy nabywca zauważy nieścisłości w danych, sięga po notę korygującą i przekazuje ją następnie sprzedawcy.

Warto podkreślić, że choć to nabywca wystawia notę korygującą, robi to zazwyczaj w odpowiedzi na błąd popełniony przez sprzedawcę. Nabywca, posiadając prawo do korekty błędów formalnych, ma obowiązek poinformować o tym fakcie swojego kontrahenta, aby wprowadzić niezbędne poprawki.

Nota korygująca – kiedy wystawić?

Nota korygująca powinna być wystawiona wtedy, gdy trzeba poprawić błędy związane z elementami opisowymi faktury, np. sprzedawca pomylił się, wpisując zły adres swój lub kontrahenta, podał błędny NIP, podał złą datę sprzedaży, terminu płatności lub odbioru czy też źle oznaczył towar/usługę. Ustawa o VAT nie podaje wprost terminu, w którym należy wystawić notę korygującą. Z pewnością nabywca powinien to zrobić niezwłocznie, bo błędny NIP (lub jego brak) uniemożliwia odliczenie VAT z faktury zakupu.

Nota korygująca – co można korygować?

Nota korygująca umożliwia poprawienie:

  • imienia i nazwiska, nazwy podatnika (w przypadku np. literówki), 
  • adresu, 
  • numeru NIP, 
  • numeru faktury, 
  • daty wystawienia, 
  • daty zapłaty, 
  • terminu płatności,
  • stawki podatku VAT.

Przy pomocy noty korygującej nie można poprawić danych liczbowych dotyczących m.in. miary i ilości lub liczby dostarczonych towarów czy zakresu wykonanych usług, upustu lub obniżki po wystawieniu faktury, ceny jednostkowych towaru/usługi bez kwoty podatku oraz kwoty należności ogółem (art. 106k ust. 1 ustawy o VAT). Do poprawienia takich błędów na fakturze służy faktura korygująca.

Nota korygująca – jak wypełnić?

Nota korygująca powinna zawierać ściśle określone elementy. Wypełniając ten dokument, trzeba uwzględnić (zgodnie z art. 106k ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług):

1. Nagłówek i tytuł: na górze dokumentu powinien znaleźć się nagłówek „Nota korygująca”.

2. Numer kolejny i data wystawienia: nota powinna zawierać unikalny numer, należy określić datę, w której dokument został wystawiony.

3. Dane identyfikacyjne podatnika (sprzedawcy) i nabywcy: to miejsce na imię, nazwisko/nazwę, adres i numer NIP podatnika, który wystawił pierwotną fakturę (sprzedawcy); należy podać również dane identyfikacyjne nabywcy, czyli imię, nazwisko/nazwę, adres i numer NIP.

4. Dane zawarte w poprawianej fakturze: datę wystawienia, numer faktury, strony transakcji, nazwę oraz ilości towarów lub usług, których dotyczy wystawiana faktura.

5. Informacje odnoszące się do faktury pierwotnej: kontrahent powinien wskazać konkretne informacje, które ulegają poprawie.

Autor noty oznacza, czy nota korygująca została zaakceptowana przez sprzedawcę; w przypadku braku sprzeciwu ze strony sprzedawcy, można uznać, że nota została zaakceptowana.

Czy nota korygująca musi być podpisana?

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają konkretnego wymogu, w jaki sposób i w jakiej formie powinna być dokonywana akceptacja noty korygującej. W związku z tym, akceptacja może odbywać się w sposób dowolny, a przepisy nie zastrzegają konieczności potwierdzenia jej podpisem. Jednak, dla bezpieczeństwa i klarowności transakcji, zaleca się, aby akceptacja noty korygującej była wyraźna. W praktyce może to obejmować podpisanie dokumentu przez sprzedawcę lub dokonanie akceptacji w formie elektronicznej.

Nota korygująca – dane nabywcy

Podczas wystawiania noty korygującej nie można całkowicie zmienić podmiotu umowy sprzedaży. 

Co to oznacza w praktyce? Jeżeli fakturę wystawiono na niewłaściwą firmę, to nie można tej pomyłki poprawić notą korygującą. Fakturę korygującą powinien wystawić sprzedawca. 

Zbiorcza nota korygująca

Zbiorcza nota korygująca to dokument używany do jednoczesnego zgłaszania korekt dla wielu faktur. W przeciwieństwie do indywidualnych not korygujących, zbiorcza nota korygująca umożliwia grupowe skorygowanie błędów na podstawie jednego dokumentu. 

Zbiorcza nota korygująca zawiera te same elementy co indywidualne noty. Aby ją prawidłowo przygotować, trzeba precyzyjnie odnieść się do każdej faktury, której dotyczy korekta, podać odpowiednie numery identyfikacyjne, daty wystawienia, numery oraz dane identyfikacyjne podatników i nabywców.

Procedura wystawiania zbiorczej noty korygującej jest również uregulowana przepisami prawa podatkowego, dokument musi być zgodny z wymogami dotyczącymi tytułu, numeracji, daty wystawienia oraz wszystkich istotnych danych identyfikacyjnych.

Kiedy stosowana jest nota korygująca? Przede wszystkim w sytuacjach, gdy występuje wiele faktur wymagających poprawek – to pozwala na usystematyzowanie procesu korekty i zapewnia spójność dokumentacji księgowej. Podatnicy mogą skorygować jednocześnie wiele błędów, przyspieszyć proces księgowy i ułatwić sobie prowadzenie zgodnej z prawem dokumentacji finansowej.

Jak wystawić notę korygującą w Małej Księgowości?

Aby wystawić notę korygującą, otwórz program Mała Księgowość > 'Księgowość’ > 'Dokumenty’. Kliknij 'Nowy’, aby wprowadzić do systemu nową notę. Następnie wprowadź:

  • numer noty korygującej;
  • datę wprowadzenia noty;
  • odbiorcę (z listy kontrahentów);
  • sprzedawcę (z listy kontrahentów);
  • oznaczenie, czy nota dotyczy faktury korygującej;
  • numer faktury, do której wystawiana jest nota;
  • data faktury, do której wystawiana jest nota;
  • data zakończenia dostawy/wykonania usługi z faktury, do której wystawiana jest nota;
  • treść z faktury, która ma zostać skorygowana;
  • prawidłowa treść, jaka powinna być na fakturze.

Szczegółową instrukcję znajdziesz tutaj.

Nie masz jeszcze Małej Księgowości? Wygodny program księgowy możesz kupić tutaj, już od 149 złotych/rocznie.

Program Mała Księgowość ma wszystkie funkcje potrzebne do prowadzenia księgowości małej lub średniej firmy. Możesz skorzystać z niego niezależnie od wybranej formy opodatkowania. Wystawisz dzięki niemu faktury, zapłacisz podatek dochodowy i VAT, będziesz mógł zarządzać listą płac, kontrolować zobowiązania, amortyzować środki trwałe i korzystać z wielu, wielu innych funkcjonalności, których pełną listę znajdziesz na mk.rp.pl.

Przeczytaj więcej w kategorii Faktury.

Emerytura dla osób, które nie pracowały

0
emerytura dla osób, które nie pracowały

Czy i na jaką emeryturę mogą liczyć osoby, które przez całe życie nie pracowały na etacie? Na czym polegają emerytury i renty specjalne, kto może je dostać i na jakich zasadach? Czym jest emerytura honorowa? Odpowiadamy na te pytania w przewodniku dla osób, które znalazły się w trudnej sytuacji.

Kto ma prawo do emerytury?

Aby otrzymać emeryturę, potrzebny jest odpowiedni staż pracy (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn), oraz osiągnięcie ustawowego wieku emerytalnego (60 lat kobieta, 65 lat mężczyzna) – te zasady obowiązują osoby, które urodziły się przed 31 grudnia 1948 r. 

Inne reguły dotyczą urodzonych po 1 stycznia 1949 r. W ich przypadku staż pracy nie wpływa na prawo do emerytury. To oznacza, że każdy, kto płacił składkę emerytalną, otrzyma świadczenie. Minimalna gwarantowana emerytura, obowiązująca od 1 marca 2023 r., wynosi 1 588,44 zł. Aby ją otrzymać, trzeba wykazać się odpowiednim stażem pracy: 20 lat dla kobiet oraz 25 lat dla mężczyzn. 

Osoby z mniejszym stażem pracy też otrzymają emeryturę (wystarczy nawet jedna składka opłacona przez urodzonych po 1949 roku). Jednak będzie ona niższa niż ta gwarantowana.

Emerytura dla osób, które nie pracowały

Czy osoba, która nie była zatrudniona nawet przez jeden dzień na umowę o pracę, może liczyć na emeryturę? Tak, jednak tylko w szczególnych sytuacjach. Wszystko zależy od tego czy osoba bez stażu pracy była zarejestrowana jako bezrobotna lub znalazła się w bardzo trudnej sytuacji. Spójrzmy na szczegóły.

Emerytura dla osób, które nigdy nie pracowały – specjalne przypadki

Zacznijmy od osoby, która była zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna. W takiej sytuacji ten czas może być wliczany do stażu pracy. Po osiągnięciu wieku emerytalnego zostanie automatycznie skreślona z listy bezrobotnych i otrzyma emeryturę (niską). 

Osobom, które nie mogą liczyć na „tradycyjną” emeryturę, pozostaje emerytura specjalna.

Emerytura specjalna

Renty i emerytury specjalne przyznawane są osobom, które znalazły się w wyjątkowo trudnej sytuacji. W szczególnie uzasadnionych przypadkach robi to prezes Rady Ministrów RP (art. 82 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). 

Takie świadczenie przyznawane jest na warunkach i w wysokości innej niż określone w ustawie. 

Ustawa zobowiązuje premiera do informowania Sejmu o przyznanych świadczeniach specjalnych. Robi to w terminie do 31 stycznia danego roku. W 2022 roku państwo ufundowało 180 specjalnych rent/emerytur, w wysokości 1000-5000 zł brutto. Na liście znalazły się m.in. rodziny lekarzy i pielęgniarek, którzy zmarli na Covid-19.

Prawo do naliczenia renty/emerytury specjalnej ma też prezes ZUS. Świadczenie przyznane w drodze wyjątku nie może przekroczyć odpowiednich świadczeń przewidzianych w ustawie. Otrzymują je osoby ubezpieczone lub pozostali po nich członkowie rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą – ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek – podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania. 

Emerytura honorowa

Szczególnym rodzajem emerytury jest emerytura honorowa. Komu przysługuje? Osobom z polskim obywatelstwem, które mają ponad 100 lat. Wiekowym seniorom państwo wypłaca 5540,25 zł brutto miesięcznie. Emeryci lub renciści otrzymają ją automatycznie, nie muszą składać żadnego wniosku do ZUS lub KRUS (ewentualnie MSWiA czy Ministerstwa Obrony Narodowej w przypadku emerytów „mundurowych”).

Stulatek, który nie pobiera żadnych świadczeń emerytalnych/rentowych, czyli nie miał ustalonego przez ZUS świadczenia, powinien przygotować pisemny wniosek z dołączonym dokumentem potwierdzającym swój wiek. To może być dowód osobisty, paszport lub skrócony akt urodzenia (w całej procedurze może go wyręczyć rodzina).

Wysokość emerytury honorowej zależy od kwoty bazowej obowiązującej w dniu ukończenia 100 lat. Kwota bazowa jest równa przeciętnemu wynagrodzeniu za rok poprzedni (minus składki na ubezpieczenia społeczne). Świadczenie nie jest waloryzowane. To znaczy, że będzie wypłacane w takiej samej wysokości do końca życia emeryta.

Warto też pamiętać, że wypłata emerytury honorowej nie jest powiązana ze stażem pracy, wysokością renty czy innymi czynnikami.

ZUS szacuje, że w 2035 roku emeryturę honorową będzie pobierało ok. 9 500 osób. Pod koniec 2022 roku świadczenie otrzymywało ok. 2 900 Polek i Polaków.

Przeczytaj więcej w kategorii ZUS.